Θετικά τα συμπεράσματα της KPMG για την ασφαλιστική αγορά

4 βασικές προκλήσεις για το 2017

α) η τεχνολογία, β) η αλλαγή του επιχειρηματικού μοντέλου, γ) η διαχείριση κινδύνου & η εποπτεία και δ) οι πελάτες και τα κανάλια διανομής

Για έκτη συνεχή χρονιά πραγματοποιήθηκε από την KPMG ανάλυση των Οικονομικών Καταστάσεων σε επιλεχθέν δείγμα είκοσι (20) εταιρειών ιδιωτικής ασφάλισης για τη χρήση που έληξε την 31 Δεκεμβρίου 2015.

Στην Έκθεση της αναλύονται και άλλα επίκαιρα θέματα, όπως οι επιπτώσεις και οι προοπτικές από το αναμενόμενο Brexit στην ασφαλιστική αγορά, οι εξελίξεις και οι ευκαιρίες από την ανάπτυξη Micro Insurance και συνεργασίες Fin-Tech, καθώς επίσης θέματα φορολογικά και λογιστικά.

Μερικά από τα σημαντικότερα συμπεράσματα της φετινής έρευνας είναι τα εξής:

• Είναι σημαντική και συνεχής η πτώση της παραγωγής και ιδιαίτερα στον κλάδο αυτοκινήτου. Οι περιορισμοί στην κίνηση κεφαλαίων εντός του 2015 ανέκοψαν την ανοδική πορεία των κλάδων ζωής που συνδέονται με επενδύσεις, με αποτέλεσμα την αρνητική πορεία στο σύνολο της παραγωγής. Ωστόσο, σύμφωνα με νεότερα στοιχεία από την Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών για το τρίτο τρίμηνο 2016, η αρνητική τάση φαίνεται να αντιστρέφεται και ίσως να περιμένουμε σταθεροποίηση του ύψους της παραγωγής για το 2016 στα επίπεδα του 2015.

• Η κερδοφορία των επιχειρήσεων συνεχίστηκε σε ιδιαίτερα ικανοποιητικά επίπεδα με κέρδη προ φόρων κατά μέσο όρο στα 17 εκατ. ευρώ, αυξάνοντας παράλληλα τη μέση κεφαλαιοποίηση στα 100 εκατ. ευρώ. Ο κλάδος του αυτοκινήτου για μια ακόμη φορά κρατάει τα σκήπτρα, με τα κέρδη, ωστόσο, να προέρχονται κυρίως από την απελευθέρωση αποθεμάτων προηγούμενων χρήσεων και όχι από νέα παραγωγή.

• Τα τροχαία ατυχήματα συνεχίζουν για μία ακόμη χρονιά πτωτική πορεία, εντούτοις με μικρότερους ρυθμούς, διατηρώντας τον δείκτη συχνότητας ατυχημάτων σε χαμηλά επίπεδα. Ο αριθμός των θανατηφόρων ατυχημάτων ανά 100 χιλιάδες οχήματα παρέμεινε σταθερός στα 10 περιστατικά.

• Ο δείκτης ζημιών στο αυτοκίνητο δείχνει σημάδια σταθεροποίησης σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Εντούτοις, λαμβάνοντας υπόψη την αύξηση του κόστους αποζημιώσεων για το 2015 αλλά και τη σταδιακή μείωση των περιθωρίων ασφαλείας αποθεμάτων προηγούμενων ετών, η KPMG καταλήγει στο συμπέρασμα ότι η εικόνα φαίνεται να αλλάζει το 2016, και εκτιμά την αντιστροφή της το 2017. Χαρακτηριστικά, μελετώντας την εξέλιξη των αποζημιώσεων μόνο για το 2015 σε επιλεγμένες επιχειρήσεις (όπου κατέστη δυνατή η ανάλυση) προκύπτει ότι ο δείκτης αποζημιώσεων προς ασφάλιστρα βρίσκεται στο επίπεδο άνω του 80%, με αύξηση σχεδόν σε όλες τις παρατηρήσεις σε σχέση με το 2014. Το επίπεδο αυτό δεν αφήνει περιθώρια για κερδοφόρα αποτελέσματα, ενώ σε πολλές περιπτώσεις, ανάλογα με την οργάνωση της εταιρείας, κρύβει μελλοντικές ζημιές.

• Η νέα νομοθεσία για την προείσπραξη των ασφαλίστρων στο αυτοκίνητο βελτίωσε ακόμη περισσότερο τη μέση εισπραξιμότητα, σε επίπεδα κάτω του ενάμιση μήνα. Ο πιστωτικός κίνδυνος από τη διαχείριση των απαιτήσεων στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις φαίνεται να έχει περιοριστεί, σε αντίθεση με τον τραπεζικό τομέα που παραμένει ακόμη σε υψηλά επίπεδα.

• Το νέο πλαίσιο φερεγγυότητας, που συνδέει άμεσα την ανάληψη νέων κινδύνων με την επάρκεια και διατήρηση υψηλών εποπτικών κεφαλαίων, οδηγεί τις εταιρείες σε σταθερά και ασφαλή μονοπάτια ως προς τις πολιτικές για νέα παραγωγή, την αποφυγή εγγυήσεων και σύνθετων προϊόντων, που συνήθως επιφέρουν υψηλές κεφαλαιακές απαιτήσεις. Η εφαρμογή του νέου πλαισίου γίνεται εμφανής από τον δείκτη καθαρών εγγεγραμμένων ασφαλίστρων προς καθαρό ενεργητικό, ο οποίος έχει περιοριστεί στο 1:1 από σχεδόν 3:1 τα προηγούμενα έτη, γεγονός που συνέβαλε στην κατάρρευση μέρους των ασφαλιστικών επιχειρήσεων.

• Υψηλό ενδιαφέρον παρουσιάζει, όπως και κάθε χρόνο, το ύψος των διοικητικών εξόδων που παραμένει περίπου στα επίπεδα των 100 χιλιάδων ευρώ ανά υπάλληλο, ενώ η μέση παραγωγή ασφαλίστρων έχει περιοριστεί στις 500 χιλιάδες ευρώ ανά υπάλληλο, λόγω κυρίως της πτώσης παραγωγής, γεγονός που ωστόσο δεν οδήγησε στον περιορισμό του αριθμού προσωπικού που παρέμεινε στα επίπεδα του προηγούμενου έτους.

• Πρόσθετο ενδιαφέρον έχει ο νέος δείκτης του συνολικού κόστους μισθοδοσίας ανά υπάλληλο που ανέρχεται στις 44 χιλιάδες ευρώ, με πτώση κατά 10% σε σχέση με την προηγούμενη χρήση, που φαίνεται να προκύπτει κυρίως από τη μείωση των έκτακτων αποδοχών και τη μείωση των παροχών μετά τη συνταξιοδότηση λόγω των προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου κατά τις προηγούμενες χρήσεις.

• Ο δείκτης αποθεματοποίησης στο αυτοκίνητο παραμένει σε ικανοποιητικά επίπεδα, αποδεικνύοντας ότι οι εταιρείες συνεχίζουν να αποθεματοποιούν με βάση την προηγούμενη εμπειρία, περιλαμβάνοντας ένα περιθώριο ασφαλείας. Προκύπτει, επίσης, ότι οι εταιρείες αποθεματοποιούν για σκοπούς πλαισίου κατάρτισης τακτικών οικονομικών καταστάσεων διαφορετικά από τη βέλτιστη εκτίμηση που απαιτεί το νέο εποπτικό πλαίσιο. Τα δύο αυτά πλαίσια αναμένεται να έρθουν σε σύγκλιση με την εφαρμογή του νέου λογιστικού προτύπου για τα ασφαλιστήρια συμβόλαια που αναμένεται στα επόμενα έτη.

• Στον τομέα της ρευστότητας παρατηρούμε συνεχή βελτίωση, με τις εταιρείες σε αδυναμία άμεσης κάλυψης υποχρεώσεων να αποτελούν πλέον ισχνή μειοψηφία σε αντίθεση με την εικόνα που γνωρίζαμε τα προηγούμενα έτη.

Για το 2017 ο κ. Φίλιππος Κάσσος, Γενικός Διευθυντής στο Τμήμα Ελέγχου Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων της KPMG, σημειώνει πως θα υπάρχουν τέσσερις βασικές προκλήσεις για τον ασφαλιστικό κλάδο: α) η τεχνολογία, β) η αλλαγή του επιχειρηματικού μοντέλου, γ) η διαχείριση κινδύνου και η εποπτεία και δ) οι πελάτες και τα κανάλια διανομής. Αναφέρει μάλιστα χαρακτηριστικά: «Οι ασφαλιστές επιδιώκουν να μεταπηδήσουν σε τεχνολογικές πλατφόρμες που επιτρέπουν την ανάπτυξη και τη μείωση του κόστους. Η βασική επιδίωξη είναι μια ισχυρή αρχιτεκτονική δεδομένων που υποστηρίζει λειτουργίες ανάλυσης δεδομένων (data analytics),  ενισχύοντας έτσι τις επιχειρήσεις προκειμένου να βελτιώσουν την ανάπτυξη των προϊόντων, τις πωλήσεις και την εξυπηρέτηση πελατών. Αναφορικά με το επιχειρηματικό μοντέλο των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, είναι σαφές ότι η παραδοσιακό μορφή του έχει διαταραχθεί λόγω των νεοεισερχόμενων παιχτών στην αγορά. Η νέα, καινοτόμος προσέγγισή τους μεταβάλλει τις προτιμήσεις των πελατών και προκαλεί το μακροοικονομικό περιβάλλον. Τα θέματα διαχείρισης κινδύνου και εποπτείας θα είναι καθοριστικά, καθώς οι ασφαλιστές, λόγω των περιορισμών που υπάρχουν, δεν μπορούν να εφαρμόσουν επιχειρηματικές ιδέες σε πραγματικό χρόνο. Τέλος, οι μεταβαλλόμενες απαιτήσεις των πελατών για αλληλεπίδραση στις συναλλαγές δημιουργούν μια νέα γενιά ασφαλιστών, η οποία επιδιώκει να προσφέρει εξαιρετική εμπειρία στον πελάτη χρησιμοποιώντας νέες, πρωτοποριακές προσεγγίσεις».