Οδοιπορικό εκτός των Τειχών – 14η στάση: Αγρίνιο, Δημήτρης Κρέτσης
«Λύση στην έλλειψη ασφαλιστικής συνείδησης η εκπαίδευση»
Η στήλη κατευθύνθηκε αυτόν τον μήνα δυτικά, για να συναντήσει στο Αγρίνιο τον ασφαλιστικό πράκτορα και Πρόεδρο του Συνδέσμου Επαγγελματιών Ασφαλιστικών Διαμεσολαβητών Δυτικής Ελλάδος (Σ.Ε.Α.ΔΙ.Δ.Ε.), κ. Δημήτρη Κρέτση.
O συνομιλητής μας έχει το προνόμιο να ζει σε ένα μικρό παράδεισο. Ο νομός Αιτωλοακαρνανίας είναι από τους πιο όμορφους και εύφορους νομούς της χώρας. Όμορφος, αλλά παραγνωρισμένος και σίγουρα όχι με την ανάλογη ανάπτυξη. Ο κ. Κρέτσης το αποδίδει στην έλλειψη ενδιαφέροντος από τους τοπικούς παράγοντες και την κεντρική κυβέρνηση, που δεν διαθέτει στρατηγικό σχέδιο για την ανάπτυξη της περιοχής. Η εικόνα που μας περιγράφει ο συνομιλητής μας είναι μάλλον απογοητευτική, με τον τουρισμό να μην έχει αναπτυχθεί σχεδόν καθόλου και την αγροτική οικονομία να ατονεί, αντί να αναπτύσσεται, εξαιτίας του καθεστώτος των επιδοτήσεων. «Για δεκαετίες η οικονομία της περιοχής στηριζόταν στα καπνά. Σήμερα, η καλλιέργεια αυτή έχει σχεδόν σβήσει. Κάποιοι έχουν αγοράσει τις άδειες για να εισπράττουν τις επιδοτήσεις, αλλά πραγματική παραγωγή δεν υπάρχει. Καλλιεργούνται, επίσης, βαμβάκια και τριφύλλια, υπάρχουν εσπεριδοειδή και κυρίως ελιές. Αλλά οι περισσότεροι αγρότες, εδώ και χρόνια, εισπράττουν επιδοτήσεις και έχουν αφήσει τις καλλιέργειες να ρημάξουν», επισημαίνει. Υπάρχουν, βέβαια, και οι ιχθυοκαλλιέργειες. Αυτές, όμως, πέρα από έναν μικρό αριθμό ατόμων που απασχολούν, δεν προσφέρουν σημαντικά στην τοπική οικονομία. Η συγκεκριμένη δραστηριότητα έχει αρκετό ενδιαφέρον ασφαλιστικά, αλλά «οι περισσότερες επιχειρήσεις ασφαλίζονται σε συναδέλφους της Αθήνας και όχι σε τοπικούς ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές», όπως σημειώνει ο κ. Κρέτσης.
Το ενδιαφέρον για ασφάλιση “ξεθυμαίνει” γρήγορα
Και στον νομό Αιτωλοακαρνανίας, οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές, στηρίζονται κυρίως, στην ασφάλιση αυτοκινήτου, για να μπορέσουν να σταθούν επαγγελματικά. «Η πρόσκτηση, ωστόσο, και αυτής της παραγωγής δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, αφού, αφενός, υπάρχει ο ανταγωνισμός από τις τράπεζες, αφετέρου, οι περισσότεροι επιμένουν να κυκλοφορούν ανασφάλιστοι, ειδικά όταν πρόκειται για μηχανάκια, αγροτικά ή τρακτέρ».
Με τον σεισμό της Τουρκίας και τις τραγικές του συνέπειες να βρίσκονται στην επικαιρότητα, η συζήτηση έρχεται στις φυσικές καταστροφές και την ασφάλιση περιουσίας. «Δεν έχουμε ζήσει καταστρεπτικούς σεισμούς, αλλά ο νομός μας βρίσκεται πολύ κοντά στη Λευκάδα και την Πελοπόννησο, που συχνά πλήττονται από σεισμούς, και οι συνέπειές τους φτάνουν και σε εμάς. Οι πλημμύρες, όμως, έχουν προκαλέσει μεγάλες καταστροφές στην περιοχή μας. Χωριά ολόκληρα πλημμύρισαν. Έγιναν κατολισθήσεις. Συνήθως υπάρχει ενδιαφέρον για ασφάλιση αμέσως μετά το συμβάν. Έρχονται να ρωτήσουν, να μάθουν τι καλύπτεται, πόσο κοστίζει. Από αυτούς, ένα 20% ίσως ασφαλιστεί, αλλά μετά από 1-2 χρόνια, μόλις ένα 5% θα παραμείνει ασφαλισμένο», τονίζει ο κ. Κρέτσης.
Το γεγονός ότι οι εταιρείες δεν ασφαλίζουν αμέσως μετά από έναν σεισμό συχνά λειτουργεί ανασταλτικά, «καθώς στο μεταξύ, έχει ξεθυμάνει και το ενδιαφέρον του κόσμου».
Μείζον πρόβλημα η έλλειψη ασφαλιστικής συνείδησης
Για τον κ. Κρέτση, η ουσία του προβλήματος της ιδιωτικής ασφάλισης στην Ελλάδα βρίσκεται στην έλλειψη ασφαλιστικής συνείδησης. «Ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι το πρόβλημα είναι το κόστος και δίνονταν κίνητρα, όπως παλιότερα στις ασφαλίσεις Ζωής, μη φανταστείτε ότι θα εκτοξευόταν η παραγωγή μας. Κι αυτό γιατί απλά ο κόσμος δεν αντιλαμβάνεται την αναγκαιότητα της ασφάλισης».
Θα μπορούσαν, άραγε, οι διαφημιστικές καμπάνιες να βοηθήσουν να αυξηθεί η ασφαλιστική συνείδηση των πολιτών; «Διαφημιστικές καμπάνιες για την αξία της ασφάλισης ή επικεντρωμένα σε κάποιο ασφαλιστικό προϊόν πάντα υπήρχαν. Δεν αρκεί, όμως, η διαφήμιση, για να αλλάξει η ιδέα του κόσμου για την ασφάλιση. χρειάζεται να γίνουν πράγματα σε επίπεδο εκπαίδευσης», τονίζει ο κ. Κρέτσης.
Η εκπαίδευση αυτή πρέπει να έχει δύο άξονες: τον καταναλωτή, αλλά και τον ασφαλιστικό διαμεσολαβητή. «Προφανώς η εκπαίδευση του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή είναι προαπαιτούμενο. Και δεν αναφέρομαι στις επαναπιστοποιήσεις, μιλάω για μία γενικότερη και ευρύτερη εκπαίδευση, που θα μας επιτρέψει να κάνουμε κτήμα μας την έννοια της ασφάλισης και να μπορέσουμε, με απλά λόγια, να εξηγήσουμε στον καταναλωτή πώς αυτή μπορεί να τον βοηθήσει, πρακτικά και ουσιαστικά».
Αλλά δεν αρκούν μόνο οι προσπάθειες των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών. «Η εκπαίδευση του καταναλωτή πρέπει να ξεκινήσει από τα σχολεία. Η νέα γενιά είναι πιο ανοιχτή σε νέες ιδέες, οπότε από εκεί θα πρέπει να ξεκινήσουμε για να αλλάξουμε την οπτική των ανθρώπων για την ασφαλιστική ανάγκη. Στην κατεύθυνση αυτή, όμως, χρειάζεται να υπάρχει οργανωμένο πρόγραμμα που να εμπλέκει όλους τους φορείς, την Πολιτεία και το Υπουργείο Παιδείας, την ΕΑΕΕ, τους φορείς ασφαλιστικής εκπαίδευσης, όπως το ΕΙΑΣ, και εμάς τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές. Χρειάζεται οι δράσεις να μην είναι αποσπασματικές, αλλά να υπάρχει ένα ενιαίο, καθολικά αποδεκτό πρόγραμμα, με συγκεκριμένες αρχές και κατευθύνσεις».
Τι κάνουν εταιρείες και διαμεσολαβητές
Ο κ. Κρέτσης δεν παραβλέπει το μερίδιο ευθύνης των εταιρειών και των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών για την έλλειψη ασφαλιστικής συνείδησης. «Οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές έχει σημασία πώς προσεγγίζουμε τους καταναλωτές, πώς αναδεικνύουμε τις ανάγκες τους, ανεξάρτητα από το αν ασφαλιστούν ή όχι. Επίσης, πολύ σημαντική είναι η ώρα της αποζημίωσης, καθώς διαμορφώνει την καλή ή κακή εικόνα της ασφαλιστικής αγοράς».
Σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχει ένα περίπου 30% των ασφαλισμένων που δίκαια παραπονιούνται, είτε για καθυστερήσεις στην καταβολή της αποζημίωσης είτε ότι αυτή καταβάλλεται μειωμένη. «Οι καθυστερήσεις αυτές οφείλονται στα λειτουργικά προβλήματα που δημιούργησαν οι συγχωνεύσεις, στην έλλειψη προσωπικού, καθώς πολλές εταιρείες προσπαθούν να μειώσουν τα λειτουργικά τους κόστη, αλλά και στον μεγάλο αριθμό των συνταξιοδοτήσεων, που στερούν από τις εταιρείες πολύτιμη εμπειρία. Τα παράπονα για μειωμένες αποζημιώσεις, από την άλλη, μπορεί να οφείλονται στο ότι δεν έχουν ενημερωθεί σωστά, αλλά μπορεί και να έχουν ενημερωθεί και να μη θυμούνται τις εξαιρέσεις και τις απαλλαγές του συμβολαίου τους, όταν έρθει η ώρα της αποζημίωσης, και έτσι να νομίζουν ότι αδικούνται», τονίζει.
Ανύπαρκτη η συνεργασία με ΕΑΕΕ & εταιρείες
Στο σημείο αυτό η συζήτηση έρχεται στη σχεδόν ανύπαρκτη συνεργασία της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών με τους φορείς της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης. Ο κ. Κρέτσης θεωρεί την ουσιαστική συνεργασία απαραίτητη, «αν θέλουμε να πάμε μπροστά ως κλάδος. Δεν είναι δυνατόν να αλλάξει η νοοτροπία και να καλλιεργηθεί ασφαλιστική συνείδηση, όταν η Ένωση και οι εταιρείες αντιμετωπίζουν τους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές όχι ως ισότιμους συνομιλητές, αλλά μόνο ως τους ανθρώπους που θα τους φέρουν όγκο παραγωγής».
Ασφαλώς και είναι χρήσιμα τα νούμερα και οι πωλήσεις, ωστόσο, ο συνομιλητής μας υποστηρίζει ότι «αν εστιάζουμε μόνο στον όγκο παραγωγής και κάνουμε βιαστική δουλειά ή ανακυκλώνουμε πελατολόγιο, δεν αναπτύσσουμε την αγορά και σε βάθος χρόνου δεν βγαίνουμε κερδισμένοι ούτε εμείς ούτε οι εταιρείες. Χρειάζεται να δούμε από κοινού με τις εταιρείες πώς θα μπορέσουμε να κάνουμε ποιοτική ανάπτυξη της συνεργασίας και της παραγωγής μας».
Για να γίνει, ωστόσο, αυτό η αγορά χρειάζεται επικεφαλής ασφαλιστικών εταιρειών που δεν θα τους ενδιαφέρει μόνο το κέρδος. «Χρειάζεται ανθρώπους να επενδύσουν στον θεσμό, να έχουν όραμα και να διαθέσουν χρόνο σε αυτό. Όραμα δεν έχω δει να υπάρχει στην αγορά μας. Πού θέλουμε να φτάσουμε και πώς; Θέλουμε να έχουμε διάρκεια ή θέλουμε να φτάσουμε γρήγορα; Είναι ερωτήματα που μας απασχολούν και πρέπει να καθίσουμε να τα συζητήσουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι στην ασφαλιστική αγορά, οι φορείς και το κράτος. Να συνεργαστούμε. Δεν το κάνουμε. Μάλιστα, ειδικά στις συζητήσεις με το κράτος, οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές είναι αποκλεισμένοι».
Η ευθύνη των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών
Μήπως γι’ αυτόν τον αποκλεισμό φταίνε και οι ίδιοι οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές; Μήπως δεν προσπάθησαν όσο θα έπρεπε, να βγάλουν προς τα έξω μία ενιαία και δυνατή φωνή; Ο κ. Κρέτσης δεν το αρνείται, πιστεύει όμως ότι «το ζητούμενο αυτή τη στιγμή δεν είναι να δούμε ποιος ευθύνεται, αλλά πού βρισκόμαστε και πώς μπορούμε να πάμε μπροστά. Πώς; Προφανώς αλλάζοντας νοοτροπία, αφήνοντας πίσω μας ό,τι δεν λειτούργησε. Αλλά ο καθένας αποκομμένος δεν μπορεί να κάνει πολλά πράγματα. Ό,τι και να κάνουμε εμείς ως ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές, αν δεν υπάρχει άμεση συνεργασία με την ΕΑΕΕ, τους άλλους φορείς και το ίδιο το κράτος, δεν θα επιλύονται τα προβλήματα».
Η ισχύς εν τη ενώσει, λοιπόν! Με αυτό το σκεπτικό, ο κ. Κρέτσης ηγήθηκε της προσπάθειας για την ίδρυση του Σ.Ε.Α.ΔΙ.Δ.Ε., «έχοντας δίπλα μου πολύ καλούς συναδέλφους». Ο ίδιος πιστεύει ότι «οι άνθρωποι που συμμετέχουν στα σωματεία είναι κατά γενικό κανόνα πιο καταρτισμένοι και ενημερωμένοι. Είναι συσπειρωμένοι, βλέπουν την αναγκαιότητα που υπάρχει στο να είμαστε ενωμένοι. Παράλληλα, στο πλαίσιο του Συνδέσμου, δημιουργούνται καλές σχέσεις, και ένα κλίμα που σου επιτρέπει να σηκώσεις το τηλέφωνο και να λύσεις μια διαφωνία ή μια διαμάχη εύκολα, γρήγορα και αποτελεσματικά». Ο δικός τους Σύνδεσμος, από το 2018 που ιδρύθηκε, «λειτούργησε ενημερωτικά για τους συναδέλφους. Ανέδειξε μία σειρά από προβλήματα και θέματα που απασχολούν τον κλάδο και, με τη συμμετοχή μας στα δευτεροβάθμια όργανα, συμβάλαμε στο να δοθούν και λύσεις σε κάποια από αυτά». Παράλληλα, συνεχίζουν τις δράσεις. Μία εξ αυτών είναι η δημιουργία κάρτα-μέλους και ένα αυτοκόλλητο που θα υπάρχει σε κάθε ασφαλιστικό γραφείο, «με στόχο να απευθύνεται ο κόσμος στον πιστοποιημένο επαγγελματία ασφαλιστικό διαμεσολαβητή που είναι μέλος του Συνδέσμου».
Δύσκολη η επαγγελματική επιβίωση
Με δεδομένες τις επιπτώσεις της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης, μπορεί ο ασφαλιστικός διαμεσολαβητής, και δη της Περιφέρειας, να επιβιώσει και να συντηρήσει την οικογένειά του μόνο με το επάγγελμά του;
«Αν με ρωτούσατε πριν την κρίση, θα σας απαντούσα απερίφραστα ναι. Πλέον, θα έλεγα πάλι ναι, αλλά υπό προϋποθέσεις. Βλέπετε η αύξηση του κόστους της ενέργειας έχει συμπαρασύρει προς τα πάνω τα λειτουργικά μας έξοδα, ενώ την ίδια στιγμή τα ασφάλιστρα παραμένουν σταθερά. Υπό αυτές τις συνθήκες, οι περισσότεροι επαγγελματίες οριακά βγάζουν τα έξοδά τους και τους μένει ένα μικρό εισόδημα –και δεν αναφέρομαι στους νέους ανθρώπους που τώρα ξεκινούν, αλλά και σε επαγγελματίες χρόνων, που θεωρούνται πετυχημένοι».
Ο συνομιλητής μας αναδεικνύει και μία ακόμη επιβάρυνση που βίωσαν πρόσφατα οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές, εξαιτίας των συγχωνεύσεων. «Οι εταιρείες νομίζουν ότι μόνο αυτές επιβαρύνονται με περισσότερη εργασία και κόστος στη διάρκεια μιας συγχώνευσης. Πιστέψτε με. εξίσου μεγάλη είναι και η δική μας επιβάρυνση, η οποία μάλιστα δεν αποζημιώνεται».
Παρόλες τις δύσκολες συνθήκες ο κ. Κρέτσης δεν χάνει την αισιοδοξία του, καθώς πιστεύει ότι το επάγγελμά του έχει μέλλον. «Ο θεσμός έχει αποδείξει τη χρησιμότητά του. Δεν είναι τυχαίο ότι υφίσταται εδώ και τόσες χιλιάδες χρόνια. Επιπλέον, ο ασφαλιστικός διαμεσολαβητής πάντα θα είναι απαραίτητος, ακόμα και για τις λεγόμενες απλές ασφαλίσεις. Αν δούμε πόσο έχουν προχωρήσει το bancassurance ή οι απευθείας ασφαλίσεις στις άλλες χώρες, το καταλαβαίνουμε αυτό».
Ερωτευμένος με τον θεσμό της ασφάλισης
Αυτή η αισιοδοξία, όμως, έχει και μία ακόμη αιτία κι αυτή είναι… ο έρωτας. Ο κ. Κρέτσης ξεκίνησε την καριέρα του από το agency της Εθνικής, το 1989, εντελώς τυχαία. «Όταν ξεκίνησα δεν είχα ιδέα τι ήταν ασφάλιση. Αλλά την “πάτησα”, όπως την “πατάνε” όλοι… Ερωτεύτηκα την ιδέα, τον θεσμό της ασφάλισης. Ανήκω ίσως στους πολύ ρομαντικούς, αλλά θεωρώ ότι η δουλειά μας είναι λειτούργημα. Βοηθάς τον συνάνθρωπό σου, βοηθάς επιχειρήσεις να μην κλείσουν, οικογένειες να μη χάσουν το ψωμί τους, επιχειρηματίες να μη χάσουν τους κόπους μιας ζωής, ανθρώπους να αποκαταστήσουν την υγεία τους».
Αυτή η αγάπη για τον θεσμό και τα όσα μπορεί να προσφέρει τον οδήγησαν κάποια στιγμή στην απόφαση να ανεξαρτητοποιηθεί και να δουλέψει ως ασφαλιστικός πράκτορας. «Όταν αγαπάς τη δουλειά σου, προσπαθείς όσο μπορείς να την εξελίξεις και να τη βελτιώσεις. Κάποια στιγμή βρέθηκα με ανθρώπους που, ενώ μέχρι εκείνο το σημείο συμπορευόμαστε, δεν είχαν τη διάθεση να προχωρήσουν και να εξελιχθούν. Οπότε αποφάσισα, αντί να μείνω στάσιμος, να φύγω και να συνεχίσω μόνος». Η απόφαση αυτή φαίνεται όχι μόνο να τον έχει δικαιώσει, αλλά και να έχει ενισχύσει περαιτέρω την πίστη του στον θεσμό της ασφάλισης και τη χρησιμότητά της.
Επιμέλεια: Δήμητρα Καζάντζα, Ειρήνη Αχνούλα
Διαβάστε εδώ όλες τις συνεντεύξεις της στήλης «Οδοιπορικό εκτός των τειχών».
Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News