Το 60% των ζημιών από φυσικές καταστροφές οφείλονται σε δευτερογενείς κινδύνους

Οι ασφαλισμένες ζημιές από φυσικές καταστροφές το 2018 ανήλθαν σε 76 δις δολάρια ΗΠΑ, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του Sigma του Swiss Re Institute, με πάνω από το 60% να οφείλονται στους λεγόμενους δευτερογενείς κινδύνους.

Οι συνολικές οικονομικές απώλειες από φυσικές και ανθρωπογενείς καταστροφές το 2018 ανήλθαν σε 165 δις δολάρια ΗΠΑ, ενώ οι νεκροί και οι αγνοούμενοι έφτασαν τους 13.500. Ο ασφαλιστικός κλάδος κάλυψε παγκόσμιες οικονομικές απώλειες ύψους 85 δις δολαρίων, το τέταρτο μεγαλύτερο ποσό που πλήρωσε συνολικά και πάνω από τον προηγούμενο δεκαετή ετήσιο μέσο όρο των 71 δις δολαρίων. Από τις ασφαλισμένες ζημιές του περασμένου έτους, 76 δις δολάρια ΗΠΑ οφείλονταν σε φυσικές καταστροφές.

Οι ασφαλισμένες ζημίες από φυσικές καταστροφές το 2017 και το 2018 μαζί ανήλθαν σε 219 δις δολάρια ΗΠΑ, το υψηλότερο για μια διετή περίοδο. Το 2017, όταν οι συνολικές ασφαλιστικές αποζημιώσεις για φυσικές καταστροφές ήταν οι υψηλότερες σε έναν μόνο χρόνο, περισσότερες από τις μισές οφείλονταν σε δευτερογενείς κινδύνους.

Οι δευτερογενείς κίνδυνοι τείνουν να υποτιμώνται, επειδή οι επιπτώσεις τους “κρύβονται” πίσω από  τις ζημίες που προκάλεσαν τα πρωτογενή συμβάντα, όπως συνέβη το 2017 με τους τυφώνες Harvey, Irma και Maria. Ωστόσο, η αυξανόμενη δυναμική τους όσον αφορά τις ζημιές καθίσταται όλο και πιο εμφανής.

«Οι μεγάλες ζημιές από δευτερογενείς κινδύνους συμβαίνουν πιο τακτικά», επισημαίνει ο κ. Edouard Schmid, Chief Underwriting Officer της Swiss Re. «Αυτή είναι μια τάση με την οποία πρέπει να ασχοληθεί η ασφαλιστική βιομηχανία ώστε να μπορέσουμε να συνεχίσουμε να κάνουμε αναδοχή καταστροφικών κινδύνων με βιώσιμο τρόπο».

Η εμπειρία από τις ζημιές που προκάλεσαν οι καταστροφές των τελευταίων δύο ετών έχει αφυπνίσει τον ασφαλιστικό κλάδο, καθώς υπογραμμίζει την αυξητική τάση των καταστροφών που προκαλούνται από τους λεγόμενους «δευτερογενείς κινδύνους (ανεξάρτητα γεγονότα μικρού και μεσαίου μεγέθους ή δευτερεύοντα αποτελέσματα ενός πρωτογενούς κινδύνου).

Τι είναι οι δευτερογενείς κίνδυνοι;

Η ασφαλιστική πρακτική θεωρεί ως δευτερογενείς κινδύνους δύο τύπους συμβάντων:

1) ανεξάρτητα φαινόμενα υψηλής συχνότητας (δηλ. συχνότερα από τους πρωταρχικούς κινδύνους, όπως οι σεισμοί και οι τυφώνες), χαμηλής-μέσης βαρύτητας ως προς τις ζημιές (σε σχέση με τις ζημιές που προκαλούν οι πρωταρχικοί κίνδυνοι) και

2) συμβάντα που εμφανίζονται ως δευτερεύοντα αποτελέσματα πρωταρχικών κινδύνων (π.χ. ένα τσουνάμι ή μία φωτιά μετά από σεισμό).

Το μεγαλύτερο ως προς τις ζημιές ασφαλιστικό συμβάν του 2018 ήταν η Camp Fire στην Καλιφόρνια (12 δις δολάρια ΗΠΑ). Άλλα σημαντικά δευτερογενή περιστατικά πέρυσι ήταν μια καταιγίδα με χαλάζι στο Σίδνεϋ τον Δεκέμβριο και οι πλημμύρες στη Βόρεια και τη Νότια Καρολίνα των ΗΠΑ, μετά τον Τυφώνα Florence τον Σεπτέμβριο.

Οι ζημιές από δευτερογενείς κινδύνους αυξάνονται λόγω της ταχείας ανάπτυξης σε περιοχές που εκτίθενται σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες και υψηλότερες θερμοκρασίες και αναμένεται αυτή η τάση να συνεχιστεί. Ενώ οι πιθανότητες για την εμφάνιση ακραίων πρωτογενών καταστροφών, όπως οι τυφώνες, λόγω της κλιματικής αλλαγής, παραμένουν αβέβαιες, οι πιο ακραίες καιρικές συνθήκες και η συχνότερη εμφάνιση των δευτερογενών κινδύνων που προκύπτουν είναι ήδη πραγματικότητα σε πολλά μέρη του κόσμου.

Σύμφωνα με τον κ. Edouard Schmid, οι ζημιές από δευτερογενείς κινδύνους θα επιταχυνθούν λόγω της συνεχιζόμενης αστικοποίησης περιοχών εκτεθειμένων σε πλημμύρες (κατά μήκος των ακτών και στις πεδιάδες των ποταμών), περιοχών ευάλωτων στον κίνδυνο πυρκαγιάς (αστικοί οικισμοί κοντά ή μέσα στα δάση), καθώς και λόγω των μακροπρόθεσμων προβλέψεων για την κλιματική αλλαγή.

Ενδεικτικό της αυξανόμενης τάσης είναι οι συνδυασμένες ασφαλιστικές ζημίες για το 2017 και το 2018 που ανήλθαν σε 219 δις δολάρια ΗΠΑ, το υψηλότερο ποσό για μια διετία, με περισσότερες από τις μισές να οφείλονται σε δευτερογενείς κινδύνους. Το 2018 δεν υπήρξαν καταστροφικά συμβάντα που να προκάλεσαν πολύ μεγάλες ζημιές. Από τις ζημιές του περσινού έτους το 62% ήταν εξαιτίας δευτερογενών κινδύνων.

Η πιθανή δύναμη των δευτερογενών κινδύνων υποστηρίζεται περαιτέρω από την εμπειρία των μεγάλων ζημιών του 2017, όταν οι Hurricanes Harvey, Irma και Maria εκτίναξαν το ασφαλισμένο σύνολο ζημιών για το έτος στο υψηλότερο επίπεδο. Ακόμη και με αυτά τα τόσο καταστροφικά συμβάντα, πάνω από τις μισές ετήσιες ζημιές οφείλονταν σε (λιγότερο καλά ελεγχόμενους) δευτερογενείς κινδύνους.

Οι ζημιές από δευτερογενείς κινδύνους αυξάνονται λόγω της αστικοποίησης, της αυξανόμενης συγκέντρωσης περιουσιακών στοιχείων σε περιοχές που εκτίθενται σε ακραίες καιρικές συνθήκες και της κλιματικής αλλαγής.

Στα $ 280 δις το κενό προστασίας

Το παγκόσμιο κενό προστασίας από φυσικές καταστροφές συνδυαστικά για το 2017 και το 2018 ήταν της τάξης των 280 δις δολ. ΗΠΑ, και περισσότερες από τις μισές ζημιές προέκυψαν από δευτερογενείς κινδύνους. Η υπασφάλιση, που διαπιστώνεται, οφείλεται, μεταξύ άλλων, στην έλλειψη ενημέρωσης των καταναλωτών σχετικά με τον κίνδυνο, στην κακή κατανόηση της διαθέσιμης κάλυψης για καταστροφές και στη διστακτικότητα του κλάδου να παράσχει κάλυψη όπου η εκτίμηση του κινδύνου είναι αβέβαιη.

Η αξιολόγηση των δευτερογενών κινδύνων μπορεί να είναι δύσκολη λόγω των μοναδικών χαρακτηριστικών τους. Για παράδειγμα, οι κίνδυνοι αυτοί είναι συχνά πολύ περιορισμένοι τοπικά, αλλά με μεταβλητές που βρίσκονται σε συνεχή κατάσταση ροής δεδομένων όσον αφορά την αλλαγή στη χρήση της γης και τη μεγαλύτερη εμφάνιση ακραίων καιρικών συνθηκών.