Υγεία: Την πρόοδο πολλοί αγάπησαν, το κόστος ουδείς!
Οι τεχνολογικές εξελίξεις στην υγεία και πώς αυτές θα επηρεάσουν την ασφαλιστική αγορά υγείας ήταν το θέμα της εκδήλωσης που πραγματοποίησε η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος στις 12 Ιουνίου 2018, στο ξενοδοχείο Electra Palace.
Διακεκριμένοι ομιλητές παρουσίασαν τις βασικές εξελίξεις που λαμβάνουν χώρα στην ιατρική τεχνολογία, την βιοϊατρική πληροφορική, την ηλεκτρονική υγεία και την ψηφιακή υγεία, οι οποίες αναμένεται να έχουν άμεση επίδραση στην ασφαλιστική αγορά, αλλάζοντας ριζικά το τοπίο στην ασφάλιση υγείας και όχι μόνον.
Κύριοι ομιλητές της εκδήλωσης ήταν οι κ.κ. Stefano Cazzaniga, MD Principal, Boston Consulting Group, δρ Παναγιώτης Μπαράς, Δ/νων Σύμβουλος & Πρόεδρος ΔΣ Philips Hellas AEBE, Γεώργιος Παλιούρας, Δ/ντής Ερευνών ΚΕΦΕ Δημόκριτος, επικεφαλής τομέα ευφυών πληροφοριακών συστημάτων – Ινστιτούτο Πληροφορικής και Τηλεπικοινωνιών, Δημήτριος Κουτσούρης, Καθηγητής Βιοϊατρικής Τεχνολογίας ΕΜΠ, και Γιώργος Βελιώτης, Γενικός Δ/ντής Ζωής & Υγείας Interamerican, Πρόεδρος Health Platform Insurance Europe.
Προλογίζοντας την εκδήλωση η Γενική Διευθύντρια της ΕΑΕΕ, κα Μ. Αντωνάκη, τόνισε ότι η ιατρική έρευνα σε συνδυασμό με την εξέλιξη της τεχνολογίας και η κλινική εφαρμογή της είναι οι βασικοί παράγοντες που βοήθησαν καθοριστικά στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής του ανθρώπου. Παράλληλα, επισήμανε ότι, ενώ από την μια πλευρά, η ραγδαία αναπτυσσόμενη τεχνολογία στον χώρο της υγείας στηρίζει την εξέλιξη των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και δίνει απαντήσεις στις σημερινές δημογραφικές προκλήσεις, παρέχοντας όλο και περισσότερες λύσεις, από την άλλη πλευρά, η εξέλιξη αυτή δεν έρχεται χωρίς κόστος, όπως αποδεικνύεται με απόλυτη σαφήνεια από την πίεση που δέχονται παγκοσμίως τα διαφορετικά συστήματα υγείας και οι ασφαλιστικοί φορείς.
Ποιες είναι οι τάσεις και οι προκλήσεις;
Σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν, έως το 2015 εκτιμάται ότι σε παγκόσμιο επίπεδο θα διπλασιαστεί η ζήτηση ασφαλίσεων υγείας, ενώ οι ασφαλιστές αναμένεται ή τουλάχιστον θα πρέπει να στραφούν προς τη διαχείριση της υγειονομικής φροντίδας. Μία ακόμα τάση είναι η ψηφιοποίηση των δεδομένων και των υπηρεσιών υγείας, καθώς και η αυξανόμενη «συμμετοχικότητα» των πολιτών στη διαχείριση της φροντίδας της υγείας τους.
Κύρια πρόκληση για όλους τους εμπλεκόμενους στη φροντίδα της υγείας, είναι το πώς θα αντιμετωπίσουν τον περιορισμό των διαθέσιμων οικονομικών πόρων των συστημάτων υγείας σε συνδυασμό με την αύξηση της μακροβιότητας του πληθυσμού και την επικράτηση χρόνιων παθήσεων.
Στις προκλήσεις αυτές, η τεχνολογία έρχεται να δώσει κάποιες λύσεις.
Η δημιουργία ψηφιακών συσκευών που επιτρέπουν, για παράδειγμα, την παρακολούθηση της υγείας του ασθενούς από το σπίτι (μία τάση που κερδίζει όλο και μεγαλύτερο έδαφος, καθώς μειώνει κατά πολύ το κόστος) αλλάζουν το τοπίο και τη σχέση ιατρού – ασθενή.
Η ανάλυση μεγάλων όγκων δεδομένων (big data) βοηθά στην καλύτερη κατανόηση ασθενειών, όπως ο καρκίνος ή οι σπάνιες ασθένειες, και βοηθά στην ανάπτυξη μιας πιο εξατομικευμένης ιατρικής, ιατρική ακριβείας την ονόμασαν, η οποία είναι πιο αποτελεσματική και σε κάποιες περιπτώσεις και πιο οικονομική.
Τι σημαίνουν όλα αυτά για τους ασφαλιστές;
Ο Πρόεδρος της Επιτροπής Υγείας, κ. Ι. Καντώρος, κατά την παρέμβαση του, ανέδειξε την ανάγκη προσαρμογής της ασφαλιστικής αγοράς στην τεχνολογική επανάσταση που συντελείται στον χώρο της υγείας, από την πρόληψη, τη διάγνωση, τη θεραπεία ή/και τη διαχείριση των ασθενειών. Παράλληλα, τόνισε την ανάγκη στροφής των ασφαλιστών προς τα συστήματα διαχείρισης της υγειονομικής φροντίδας και όχι απλά της χρηματοδότησής της.
Ο κ. Καντώρος έθιξε μια ακόμα πλευρά του θέματος που θα μας απασχολήσει πάρα πολύ στα χρόνια που έρχονται. Πρόκειται για την πλευρά που αφορά στα ηθικά διλήμματα που καλείται η ασφαλιστική αγορά να αντιμετωπίσει, μεταξύ άλλων, στην πορεία της αλματώδους ανάπτυξης μιας, εκτός από προληπτικής, και «προβλεπτικής» εξατομικευμένης ιατρικής περίθαλψης.
Θα μπορούσε κάτι τέτοιο να οδηγήσει και σε «εξατομίκευση της ασφάλισης» και την τυχόν διατάραξή της ως «κοινωνίας κινδύνων»;
όπως και να έχει η ασφάλιση υγείας δεν πρόκειται να χάσει τον ανθρωποκεντρικό της χαρακτήρα, όπως τόνισε ο κ. Γιώργος Βελιώτης. Ο ίδιος επισήμανε ότι, σε πολλές περιπτώσεις, η ανάπτυξη της τεχνολογίας μειώνει το κόστος, καθώς βελτιώνει τη λειτουργία των υπηρεσιών υγείας, μειώνει τους χρόνους νοσηλείας και τα λάθη και αυτό λειτουργεί θετικά για την ασφαλιστική αγορά. Ταυτόχρονα, όμως, η χρήση της ρομποτικής, για παράδειγμα, έχει αυξήσει κατά 5% το κόστος, χωρίς μάλιστα τα αποτελέσματα για τον ασθενή να είναι απαραίτητα καλύτερα.
Σύμφωνα με τον κ. Βελιώτη, η τεχνολογία θα αλλάξει ακόμα περισσότερο τον ασφαλιστικό κλάδο, γι’ αυτό οι ασφαλιστικές εταιρείες θα πρέπει σύντομα να επανατοποθετηθούν. Στην κατεύθυνση αυτή θεωρεί ότι η συνεργασία μεταξύ γιατρών, ασθενών και ασφαλιστικών θα πρέπει να γίνει πιο στενή. Οι τελευταίες θα πρέπει να διευρύνουν και να εμβαθύνουν τη συνεργασία τους και με όλους τους άλλους εμπλεκόμενους στον χώρο της υγείας (φαρμακευτικές, εταιρείες τεχνολογίας, start-ups, κ.ά.) και βεβαίως θα πρέπει να έρθουν πιο κοντά στον ασθενή, να κατανοήσουν τις ανάγκες τους και να τον καθοδηγήσουν.
Οι παραπάνω κινήσεις δεν αρκεί να γίνουν μεμονωμένα από τις εταιρείες. Όπως είπε ο κ. Βελιώτης, η ΕΑΕΕ θα πρέπει να αλλάξει την ατζέντα της, καθώς η αγορά χρειάζεται νέα standards, χρειάζεται να υιοθετηθούν τα ιατρικά πρωτόκολλα, να περάσει στην εποχή της τεχνολογίας και της ψηφιοποίησης. Επίσης χρειάζεται γνώση. «Αυτή θα μας διαφοροποιήσει», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Βελιώτης.
Δήμητρα Καζάντζα