Για 18^η αισίως χρονιά συγκεντρώθηκαν στις 21 με 23 Σεπτεμβρίου, στην Ύδρα, οι εκπρόσωποι της αντ/ασφαλιστικής αγοράς, για να παρακολουθήσουν τις εργασίες του Συνεδρίου που διοργανώνει η ΕΑΕΕ και να συζητήσουν τις τρέχουσες εξελίξεις στην αγορά.

Αρκετές ήταν οι ακυρώσεις, λόγω της απεργίας της Πανελλήνιας Ναυτικής Ομοσπονδίας που αποφασίστηκε λίγες ημέρες πριν το Συνέδριο και παρά τις διαβεβαιώσεις και τη φροντίδα των ανθρώπων της Ένωσης για να βρεθεί ικανοποιητική λύση. Από τους επικεφαλής των εν Ελλάδι ασφαλιστικών εταιρειών αρκετοί αποφάσισαν να μην παραστούν.

Στο νησί είδαμε, ωστόσο, τους κ.κ. Α. Σαρρηγεωργίου, Ν. Βαγιακάκο, Ε. Μοάτσο, Γ. Κώτσαλο, Δ. Ζορμπά, G. Zorgno, Φ. Μιχάλη, κυρίως νέους σε ηλικία, αλλά και στο Συνέδριο, εκπροσώπους της αντασφαλιστικής αγοράς, αξιόλογους επαγγελματίες από τον κλάδο των πραγματογνωμόνων, λίγους εκπροσώπους του χώρου των μεσιτών ασφαλίσεων και βεβαίως τους μεσίτες αντασφαλίσεων CarpenterTurner, AON Benfield και Matrix.

Αυτή τη χρονιά, τα πάνελ των συζητήσεων συγκέντρωσαν θετικά σχόλια, παρόλο που ούτε φέτος η εκπροσώπηση των συνέδρων μέσα στην αίθουσα των παρουσιάσεων ήταν πολυπληθής. Πενήντα άνθρωποι σε σύνολο περισσότερων των 300 συνέδρων είναι ίσως σημείο προβληματισμού.

Από τις συζητήσεις του “περιθωρίου” και των κοσμικών εκδηλώσεων δεν προκύπτουν συγκλονιστικά νέα για την αγορά. Η πορεία της EurolifeERB (θα συνεχίσει με την ίδια επωνυμία;) προβλέπεται να είναι ανοδική στο επόμενο διάστημα, τουλάχιστον οι ενδείξεις και οι προθέσεις μετόχου και στελεχών συνηγορούν σε αυτό, ενώ αλλαγές και ανακατατάξεις περιμένει η αγορά και στο κομμάτι των μεσιτών αντασφαλίσεων. Περισσότερα και πιο συγκεκριμένα θα μπορούμε να δούμε στους επόμενους μήνες. Οι φήμες για την αλλαγή στη διοίκηση της Interamerican μιλάνε για στέλεχος εκτός ασφαλιστικής αγοράς, κάτι που αν επαληθευτεί –και θα το γνωρίζουμε πολύ σύντομα– θα αποτελέσει ενδιαφέρουσα εξέλιξη.

Ας έρθουμε όμως στα όσα παρουσιάστηκαν τις δύο αυτές ημέρες…

Στο πρώτο πάνελ, το κεντρικό θέμα ήταν η πρόοδος της τεχνολογίας και οι επιπτώσεις της στους κλάδους ασφάλισης αυτοκινήτου και Ζωής (νοσοκομειακά). Και στις δύο περιπτώσεις οι διαπιστώσεις των ειδικών ομιλητών θα πρέπει να προκαλέσουν προβληματισμό στους παίκτες της αγοράς.

Θα εκλείψει η ασφάλιση αυτοκινήτου στο μέλλον;

Ο κ. Joachim Michaely, Senior Motor Consultant της Munich Re, μίλησε για σημαντική πτώση των ασφαλίστρων της τάξης του 60% –70% από τη χρήση των νέων τεχνολογιών. Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι μπορεί να χρειαστούν 20 με 30 χρόνια για να δούμε στους δρόμους να κυκλοφορεί μεγάλος αριθμός αυτοκινήτων χωρίς οδηγό και αυτό να φαντάζει μακρινό, όμως, υπάρχουν και άλλες πιο άμεσες εξελίξεις που ήδη επηρεάζουν τη δουλειά του ασφαλιστή με μετρήσιμα ήδη αποτελέσματα. Χαρακτηριστικότερο όλων το παράδειγμα των συστημάτων advanced driver assistance (ADA systems) Τα συστήματα αυτά (π.χ. ABS, ESC, κ.ά.) ήδη επηρεάζουν την οδήγηση των ασφαλισμένων οχημάτων και δημιουργούν αρνητικές και θετικές τάσεις και εξελίξεις.

Στις θετικές, η αγορά σημειώνει το car sharing, τη μεγαλύτερη ηλικία των οδηγών, την επικοινωνία μεταξύ των οχημάτων με τα συστήματα V2V και V2X, ενώ στα αρνητικά βλέπουμε και πάλι τη μεγαλύτερη ηλικία των οδηγών –προφανώς εξεταζόμενη από άλλη σκοπιά–, την αυξανόμενη διάσπαση της προσοχής των οδηγών –λέγε με και smart phone!– τα ακριβά ανταλλακτικά, τις μπερδεμένες οδηγικές συμπεριφορές, ακόμα και τα συστήματα e-call initiatives, τα οποία μπορεί να σώζουν ζωές σε περίπτωση τρακαρίσματος, όμως η αγορά θα πρέπει να συνυπολογίσει και το γεγονός ότι για τον κλάδο των ασφαλειών ανεβάζουν το κόστος.

Τι σημαίνουν όλα τα παραπάνω για την ασφαλιστική βιομηχανία;

Μείωση εσόδων

Πτώση των επενδύσεων

Συγκέντρωση της αγοράς

Μειώσεις προσωπικού

Αλλαγές στη διανομή προϊόντων

Πιθανά προβλήματα κόστους για τις εταιρείες (από τα έσοδα του κλάδου αυτοκινήτου χρηματοδοτούνταν έως τώρα και άλλες λειτουργίες – τομείς μιας εταιρείας)

Αλλαγή των παραδοσιακών προϊόντων και στροφή σε νέα.

Συμπερασματικά, η κυριότερη προειδοποίηση του στελέχους της MunichRe στην αγορά ήταν η εξής: Μήπως ο ασφαλιστής αυτοκινήτου θα αναγκαστεί να αλλάξει πεδίο προσφερόμενων υπηρεσιών στο όχι πολύ μακρινό μέλλον; Με το 50% περίπου της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς να αφορά στην ασφάλιση αυτοκινήτου, κάποιοι ίσως χάσουν τον ύπνο τους…

Οι ασφαλιστές πληρώνουν και τις τεχνολογικές επενδύσεις των ιατρικών κέντρων;

Ο κ. Ηρακλής Δασκαλόπουλος, Αναπλ. Γενικός Δ/ντής της Εθνικής Ασφαλιστικής, στην εξαιρετική παρουσίασή του μίλησε για τις επιπτώσεις της ιατρικής τεχνολογίας, που βρίσκεται σε άνθηση, στο κόστος της ασφάλισης. Δύσκολα τα πράγματα για τους ασφαλιστές, σύμφωνα με όσα είπε ο κ. Δασκαλόπουλος, λύσεις όμως υπάρχουν και θα υπάρξουν.

Τα μέχρι σήμερα στοιχεία δείχνουν ότι η τεχνολογία αυξάνει όντως το κόστος της φροντίδας υγείας, καθώς επηρεάζει τη σοβαρότητα αλλά και τη συχνότητα των απαιτήσεων κάλυψης. Η αύξηση του κόστους πιστοποιείται από τις περισσότερες σχετικές ανεξάρτητες έρευνες που έχουν γίνει, όμως οι νέες τεχνολογίες εκτός από κοστοβόρες βελτιώνουν, όπως είναι αναμενόμενο, και την πιθανότητα επιβίωσης του ασθενούς. Οι ασφαλιστές δεν μπορούν βεβαίως να αρνηθούν να ασφαλίσουν αυτό που είναι η νόρμα σήμερα αλλά και η θεραπευτική πρόταση των γιατρών, τις νέες μεθόδους και τεχνολογίες. Η ασφάλιση πληρώνει ακριβά και το ότι δεν μπορεί –και δεν πρέπει συμπληρώνουμε εμείς– να συμμετέχει στη διαδικασία επιλογής τρόπου θεραπείας του ασθενή.

Το βασικό ή ένα από τα βασικά προβλήματα της αγοράς είναι ότι τελικά φαίνεται πως αυτή καλείται να καλύψει, σε δυσανάλογα μεγάλο μέρος, τις επενδύσεις που πρέπει να κάνουν οι κλινικές στη νέα ιατρική τεχνολογία. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο κ. Δασκαλόπουλος, η μέση επένδυση σε νέες τεχνολογίες ανέρχεται σε €18,5 εκατ. ετησίως, ενώ τα ασφάλιστρα υγείας του 2015 έφτασαν στο σύνολό τους τα €643 εκατ. Το κόστος τους οι κλινικές το μοιράζονται με τον κύριο χρηματοδότη τους, που δεν είναι άλλος από την ασφαλιστική αγορά. Το κράτος συμμετέχει ελάχιστα και πολύ αργά, ενώ ο αριθμός των ασφαλισμένων του δημόσιου τομέα είναι διαρκώς μειούμενος.

Η μείωση του χρόνου νοσηλείας, που έρχεται ως αποτέλεσμα της χρήσης των νέων τεχνολογιών, δυστυχώς έχει αποδειχτεί ότι δεν μπορεί να εξισορροπήσει την αύξηση του κόστους, ενώ επιπρόσθετοι παράγοντες, όπως οι χρόνιες ασθένειες και η γήρανση του πληθυσμού, θα αυξήσουν περαιτέρω το κόστος. Μετά από όσα παρουσίασε ο κ. Δασκαλόπουλος το ερώτημα που προκύπτει είναι αναπόδραστο: μήπως οι ασφαλιστές υγείας θα πουλάνε ένα προϊόν που όλοι θα χρειαζόμαστε, αλλά λίγοι θα μπορούν να το αγοράσουν;

Η απάντηση ή έστω μέρος αυτής είναι στην πρόληψη και όχι στην αντίδραση. Σήμερα, η τεχνολογία δίνει και εργαλεία τα οποία θα μπορούσαν να βοηθήσουν την ασφαλιστική αγορά, αρκεί αυτή να τα χρησιμοποιήσει έγκαιρα και σωστά (περισσότερα για την παρουσίαση του κ. Η. Δασκαλόπουλου στο επόμενο τεύχος της «Α.Α.»).

Σε ένα από τα αγαπημένα θέματα του Συνεδρίου της Ύδρας ήταν αφιερωμένη η δεύτερη ημέρα. Στο πάνελ με θέμα τις φυσικές καταστροφές μίλησαν οι κ.κ. Butch Bacani, Επικεφαλής Προγράμματος, The UNEP FI Principles for Sustainable Insurance Initiative, Pavel Huerta–Uribe, Expert Property EMEA Business Generation & Director, Property & Specialty Underwriting της Swiss Re, και ο καθ. Μιλτιάδης Νεκτάριος.

Ένα διαφορετικό PSI για τις ασφαλιστικές εταιρείες

Ο κ. Bacani μίλησε για ένα PSI διαφορετικό από αυτό που έρχεται πρώτο στο μυαλό των Ελλήνων. Μίλησε για τις Αρχές Βιώσιμης Ασφάλισης (Principles for Sustainable Insurance), καλώντας τους εκπροσώπους της Ένωσης αλλά και μεμονωμένα των ασφαλιστικών οργανισμών και λοιπών σχετικών φορέων, να γνωρίσουν και να αγκαλιάσουν έμπρακτα αρχές που έχουν ήδη υιοθετήσει 95 ασφαλιστικοί οργανισμοί παγκοσμίως (από την Ελλάδα αναφέρθηκε η Interamerican) και αφορούν στη βιώσιμη ασφάλιση.

Οι 4 αρχές, στις οποίες κάλεσε ο εκπρόσωπος της διεθνούς πρωτοβουλίας την αγορά να δεσμευτεί, αναφέρθηκαν ως εξής:

1. Ενσωμάτωση, στη διαδικασία λήψης αποφάσεων, θεμάτων που αφορούν στο περιβάλλον, την κοινωνία και τη διακυβέρνηση και που σχετίζονται με την ασφαλιστική δραστηριότητα.

2. Συνεργασία με πελάτες και συνεργάτες με σκοπό την ευαισθητοποίηση ως προς τα περιβαλλοντικά και κοινωνικά θέματα, τη διαχείριση κινδύνου και την ανάπτυξη λύσεων.

3. Συνεργασία με την κυβέρνηση, τους επόπτες και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, για την προώθηση της σχετικής ατζέντας θεμάτων στην κοινωνία και την ενεργοποίηση σε συγκεκριμένες δράσεις και

4. Διαφάνεια και λογοδοσία ως προς τις τακτικές που θα ακολουθηθούν για την επίτευξη των ανωτέρω στόχων.

Τουρκία, Γαλλία, Ισπανία, Ρουμανία… Και η Ελλάδα, κύριε;

Ο καθηγητής Μ. Νεκτάριος μίλησε για τη συνεργασία – “γεφύρι της Άρτας” μεταξύ Δημόσιου και Ιδιωτικού τομέα στην ασφάλιση σεισμού. Στη σκιά των ζοφερών συνεπειών του πρόσφατου σεισμού που έπληξε την Ιταλία, ο καθηγητής υπενθύμισε ότι ο μεγαλύτερος και πλέον κοστοβόρος σεισμός που έχει πλήξει την ευρωπαϊκή ήπειρο συνέβη στην Ελλάδα το 1999, στη χώρα που είναι, όπως γνωρίζουμε, και η μόνη ενταγμένη σε ζώνη υψηλής επικινδυνότητας που ακόμα αδυνατεί να προβλέψει για έστω ένα υποτυπώδες σύστημα προστασίας των κατοίκων της από τις οικονομικές συνέπειες μιας τέτοιας πιθανής καταστροφής.

Και σε αυτό το ζήτημα η Ελλάδα δεν θα χρειαζόταν να εφεύρει τον τροχό! Τα παραδείγματα υπάρχουν ήδη στις ευρωπαϊκές και γειτονικές μας χώρες. Είτε η Ελλάδα επιλέξει το μοντέλο που ακολουθούν η Ισπανία, η Ρουμανία και η Τουρκία (Premium Pool) είτε εκείνο της Γαλλίας (Losses Pool), η ιδιωτική ασφάλιση θα μπορούσε να αναλάβει τον ρόλο που της αναλογεί, πάντα με την υψηλή εποπτεία και στο πλαίσιο που θα επέβαλλε το κράτος, με την υποχρεωτική συνέργια των αντασφαλιστών. Τα οφέλη από μια τέτοια πρωτοβουλία έχουν αναλυθεί διεξοδικά πολλές φορές και σε προηγούμενα συνέδρια στην Ύδρα, με τους συμμετέχοντες να εύχονται κάθε φορά η επόμενη συζήτηση να μη γίνεται στη σκιά κάποιου καταστροφικού σεισμού που θα έχει πλήξει την Ελλάδα.

Η παρουσίαση του κ. Pavel Huerta–Uribe της Swiss Re, με θέμα το μέλλον της ασφάλισης φυσικών καταστροφών – ποιο είναι το κενό προστασίας στις φυσικές καταστροφές, κέρδισε ίσως τα θετικότερα των σχολίων των συνέδρων και θα παρουσιαστεί εκτενώς σε άρθρο του, που θα φιλοξενηθεί στο επόμενο τεύχος της «Α.Α.».