Άρθρα

Σύγκρουση Solong & Stena Immaculate στη Βόρεια Θάλασσα: Πολλά τα ερωτηματικά και πολλαπλές οι συνέπειες
Μεταξύ $100-$300 εκατ. θα κυμανθούν οι συνολικές ασφαλισμένες απώλειες που θα προκύψουν λόγω της σύγκρουσης του φορτηγού πλοίου MV Solong με το δεξαμενόπλοιο MV Stena Immaculate στη Βόρεια Θάλασσα, σύμφωνα με τον οίκο αξιολόγησης Morningstar DBRS.
Στις 10 Φεβρουαρίου 2025, το φορτηγό πλοίο MV Solong, με σημαία Πορτογαλίας, συγκρούστηκε με το δεξαμενόπλοιο MV Stena Immaculate, που μετέφερε καύσιμα για τον αμερικανικό στρατό, στα ανοικτά των ανατολικών ακτών της Αγγλίας στη Βόρεια Θάλασσα (βλ. χάρτη). Και τα δύο πλοία υπέστησαν σοβαρές ζημιές από τη σύγκρουση και την επακόλουθη πυρκαγιά. Σύμφωνα με τον διαχειριστή του Stena Immaculate, το δεξαμενόπλοιο υπέστη ρήξη σε δεξαμενή φορτίου που περιείχε καύσιμο Jet-A1 όταν το χτύπησε το Solong, γεγονός που προκάλεσε πυρκαγιά και πολλαπλές εκρήξεις στο πλοίο, με αποτέλεσμα τη διαρροή καυσίμων στη θάλασσα. Ευτυχώς, τα περισσότερα μέλη του πληρώματος διέφυγαν σώα –ωστόσο, ένας ναύτης του Solong εξακολουθεί να αγνοείται.

Το Stena Immaculate συμμετείχε στο πρόγραμμα Tanker Security Program, μέσω του οποίου η αμερικανική κυβέρνηση συνάπτει συμβάσεις με εμπορικά πλοία για τη μεταφορά καυσίμων για τον στρατό της σε όλο τον κόσμο, όταν αυτό είναι απαραίτητο. Τα στοιχεία του συστήματος παρακολούθησης της θαλάσσιας κυκλοφορίας δείχνουν ότι το Stena Immaculate ήταν αγκυροβολημένο με ασφάλεια όταν το Solong το χτύπησε. Δεδομένης της φύσης του φορτίου του Stena Immaculate, η αμερικανική κυβέρνηση έχει ξεκινήσει έρευνα για να αποκλείσει το ενδεχόμενο δολιοφθοράς. Τα αποτελέσματα αυτής της έρευνας θα μπορούσαν να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στη διευθέτηση τυχόν ασφαλιστικών απαιτήσεων που σχετίζονται με το περιστατικό.
Θα ενεργοποιηθούν πολλά ναυτασφαλιστήρια συμβόλαια
Η αιτία της πρόσφατης σύγκρουσης μεταξύ του Solong και του Stena Immaculate είναι ακόμη ασαφής, όπως και οι λεπτομέρειες σχετικά με τις ασφαλιστικές καλύψεις που διαθέτουν τα δύο πλοία. Ωστόσο, το περιστατικό αυτό αναμένεται να ενεργοποιήσει περισσότερα του ενός ασφαλιστήρια συμβόλαια, λόγω της φύσης του και των εμπλεκόμενων μερών. Οι καλύψεις αυτές μπορούν να κατηγοριοποιηθούν, σε γενικές γραμμές, σε ασφάλιση Hull & Machinery (H&M), Protection & Indemnity (P&I) καθώς και ασφάλιση θαλάσσιου φορτίου (marine cargo insurance).
Η αρχική οπτική εξέταση που έγινε κατέγραψε σημαντικές υλικές ζημιές και στα δύο σκάφη, γεγονός που υποδηλώνει ότι είναι πιθανό να ενεργοποιηθεί η ασφάλιση H&M. Τα προκαταρκτικά στοιχεία δείχνουν ότι και τα δύο πλοία θα χαρακτηριστούν ως ολική απώλεια. Το Solong και το Stena Immaculate είναι σχετικά μικρά, με μήκος 140 και 183 μέτρα, αντίστοιχα. Η συνολική ασφαλιστική τους αξία εκτιμάται ότι κυμαίνεται μεταξύ $50-$100 εκατ. και περιλαμβάνεται σε αυτή και το πιθανό κόστος των εργασιών διάσωσης.
Η Morningstar DBRS προβλέπει ότι οι περισσότερες οικονομικές απώλειες θα εμπίπτουν στα ασφαλιστήρια συμβόλαια P&I, λόγω των πιθανών δαπανών καθαρισμού που συνδέονται με διαρροές ρύπων. Ανάλογα με τον όγκο των χημικών ουσιών και των καυσίμων που θα απελευθερωθούν στον ωκεανό, το κόστος αποκατάστασης και καθαρισμού θα μπορούσε να υπερβεί σημαντικά τις αποζημιώσεις στο πλαίσιο του ασφαλιστηρίου συμβολαίου H&M, παρόλο που και τα δύο πλοία θα χαρακτηριστούν ως ολική απώλεια.
Η σύγκρουση θα ενεργοποιήσει πιθανότατα τα ασφαλιστήρια συμβόλαια P&I, τόσο για το Solong όσο και για το Stena Immaculate, ιδίως δεδομένων των πιθανών περιβαλλοντικών επιπτώσεων του συμβάντος.
Η ασφάλιση P&I προσφέρεται συνήθως από ένα P&I Club, το οποίο, στην ουσία, είναι μία αλληλασφαλιστική εταιρεία που εξασφαλίζει τη συγκέντρωση κινδύνων (pooling), την ανταλλαγή πληροφοριών, τη νομική εκπροσώπηση και τον μετριασμό των κινδύνων για τα μέλη της, τα οποία είναι πλοιοκτήτες, διαχειριστές πλοίων και ναυλωτές. Τα μέλη του International Group of P&I Clubs συμμετέχουν σε αμοιβαίες αντασφαλίσεις αξίας άνω των €10 εκατ. Επιπλέον, το Group τυπικά αγοράζει αντασφάλιση για την υπερβάλλουσα ζημιά (general excess loss reinsurance) για ποσά που υπερβαίνουν τα $3 δισ., πάνω από ένα όριο κράτησης $100 εκατ. Αυτό το όριο αντιπροσωπεύει το ποσό σε δολάρια των πιθανών ασφαλισμένων ζημιών που διακρατεί ο Όμιλος.
Η ασφάλιση P&I καλύπτει σχεδόν όλους τους κινδύνους θαλάσσιας ευθύνης που συνδέονται με την ιδιοκτησία και τη λειτουργία του πλοίου, συμπεριλαμβανομένης της ευθύνης έναντι τρίτων που σχετίζεται με φορτίο που καταστράφηκε κατά τη μεταφορά, με τον κίνδυνο περιβαλλοντικής ρύπανσης, καθώς και τους πολεμικούς και πολιτικούς κινδύνους (εάν περιλαμβάνονται στο ασφαλιστήριο συμβόλαιο).
Τέλος, οι ιδιοκτήτες των φορτίων του Solong και του Stena Immaculate πιθανότατα θα εγείρουν αξιώσεις βάσει των ασφαλιστηρίων συμβολαίων τους για τυχόν απώλειες. Ωστόσο, αναμένεται ότι θα προκύψουν δικαστικές προσφυγές, για την εξακρίβωση της νομικής ευθύνης μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών και των ασφαλιστών τους, οι οποίες θα ενεργοποιήσουν ρήτρες υποκατάστασης. Εάν τα δικαστήρια αποφασίσουν ότι κάποιος από τους πλοιοκτήτες ή τους διαχειριστές είναι υπεύθυνος για το ατύχημα, οι ασφαλιστές φορτίου μπορούν στη συνέχεια να ανακτήσουν τις ζημιές τους από τις ασφαλιστικές εταιρείες των εμπλεκόμενων πλοίων.
Πιθανός αντίκτυπος στην παγκόσμια αγορά ναυτασφαλίσεων
Η Morningstar DBRS προβλέπει ότι οι συνολικές ασφαλισμένες απώλειες που θα προκύψουν από αυτό το γεγονός θα κυμανθούν μεταξύ $100-$300 εκατ. για όλες τις καλύψεις. Το ύψος των εκτιμώμενων ζημιών είναι διαχειρίσιμο για τον παγκόσμιο κλάδο ναυτασφαλίσεων. Ωστόσο, εγείρονται ανησυχίες σχετικά με την κερδοφορία του κλάδου, ειδικά εάν ληφθούν υπόψη οι σημαντικές ζημιές που προέκυψαν από τη σύγκρουση του φορτηγού πλοίου μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων Dali με τη γέφυρα Francis Scott Key στη Βαλτιμόρη, στις αρχές του περασμένου έτους, καθώς και τα συνεχιζόμενα προβλήματα με τη θαλάσσια κυκλοφορία στην Ερυθρά Θάλασσα και τη διώρυγα του Σουέζ. Παρόλα αυτά, δεν αναμένεται ότι το συγκεκριμένο γεγονός θα επηρεάσει σημαντικά το πιστωτικό προφίλ των ναυτασφαλιστών το 2025.
Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News