Οι επικρατούσες οικονομικές συνθήκες έχουν δώσει νέα δυναμική στις ασφαλιστικές εργασίες, σύμφωνα με τους ειδικούς της Swiss Re. Όπως επισημαίνεται στο 3ο sigma του 2024, η οικονομική ανθεκτικότητα, η οποία αντανακλάται στην αργή αλλά ακόμη ισχυρή οικονομική ανάπτυξη, και τα υψηλά επιτόκια οδηγούν σε πολύ βελτιωμένη κερδοφορία του κλάδου.

Ένας ασφαλιστικός κλάδος με υγιή κερδοφορία εκτιμάται ότι θα προσελκύσει περισσότερα κεφάλαια. Αυτό, με τη σειρά του, θα δώσει ώθηση στην ανάπτυξη των ασφαλιστικών εταιρειών και θα διευρύνει την ικανότητα ανάληψης κινδύνων, επιτρέποντάς τους να συμβάλουν περισσότερο στη μείωση των υφιστάμενων κενών προστασίας σε πολλά μέρη του κόσμου.

Η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη παρέμεινε ανθεκτική κατά το τελευταίο έτος και τα επιτόκια υψηλότερα λόγω της συνέχισης του πληθωρισμού. Σε αυτό το περιβάλλον, οι ειδικοί της Swiss Re εκτιμούν ότι το παγκόσμιο ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά 2,7% σε πραγματικούς όρους το 2024. Βέβαια, υπάρχει διαφοροποίηση σε περιφερειακό επίπεδο, με τις ΗΠΑ να αναπτύσσονται πάνω από αυτό το ποσοστό και την Ευρωζώνη κάτω από αυτό, κάτι που αναμένεται να περιοριστεί το 2025, καθώς οι κυκλικοί παράγοντες της οικονομίας θα επαναφέρουν τους ρυθμούς ανάπτυξης στα προηγούμενα επίπεδα.

Στο μέτωπο του πληθωρισμού, αν και τα χειρότερα της μεταπανδημικής παγκόσμιας κρίσης έχουν περάσει, παραμένουν οι ανοδικοί κίνδυνοι, οι οποίοι θα μπορούσαν να συνεχίσουν να ασκούν αντίστοιχες (ανοδικές) πιέσεις στις ασφαλιστικές απαιτήσεις. Οι κεντρικές τράπεζες, εν τω μεταξύ, πιθανότατα θα συνεχίσουν να δίνουν προτεραιότητα στη συγκράτηση του πληθωρισμού έναντι της ανάπτυξης.

Μια άλλη αβεβαιότητα προκύπτει όταν, λαμβάνοντας υπόψη τις πληθυσμιακές μεταβολές λόγω μετανάστευσης, τα στοιχεία του πραγματικού κατά κεφαλήν ΑΕΠ δείχνουν βαθύτερες υποκείμενες αδυναμίες σε ορισμένες προηγμένες αγορές. Αυτό θα μπορούσε να επιτείνει την κοινωνική πόλωση και τις εντάσεις και να διευρύνει τα κενά προστασίας.

Το επικρατούν οικονομικό σκηνικό είναι καλό για τις ασφαλιστικές εταιρείες. Τα υψηλά επιτόκια έχουν δώσει νέα ώθηση στις εργασίες που αφορούν ασφαλίσεις Ζωής, ενισχύοντας τη ζήτηση, ιδίως για αποταμιευτικά προϊόντα. Η Swiss Re προβλέπει ότι τα παγκόσμια ασφάλιστρα Ζωής θα αυξηθούν πάνω από την τάση, κατά 2,9% σε πραγματικούς όρους το 2024, από 1,3% το 2023. Προβλέπει, επίσης, μια ισχυρή αύξηση της κερδοφορίας στον κλάδο Ζωής κατά 15%, φέτος, λόγω της αύξησης των εσόδων από επενδύσεις κατά 14%, δεδομένης της μετάβασης σε ένα περιβάλλον υψηλής ανάπτυξης και υψηλών αποδόσεων, από χαμηλής ανάπτυξης/χαμηλών αποδόσεων.

Η αύξηση της αγοράς αποταμιευτικών προϊόντων θα συμβάλει στη μείωση των κενών προστασίας κατά τη συνταξιοδότηση. Επιπλέον, τα υψηλά επιτόκια θα προσελκύσουν νέες επενδύσεις κεφαλαίων. Αυτό, με τη σειρά του, θα αυξήσει την ικανότητα του ασφαλιστικού κλάδου να παρέχει λύσεις μεταφοράς κινδύνου και θα ενισχύσει την κοινωνική ανθεκτικότητα.

Μια σημαντική εξέλιξη, λόγω των υψηλότερων επιτοκίων, θα είναι η σημαντική αύξηση των ασφαλίστρων Ζωής στις προηγμένες αγορές. Οι ειδικοί της Swiss Re εκτιμούν ότι οι συγκεκριμένες αγορές θα συνεισφέρουν περίπου το ήμισυ του συνόλου των επιπλέον ασφαλίστρων Ζωής τα επόμενα 10 χρόνια, μια σημαντική βελτίωση από το 9% κατά τη δεκαετία των χαμηλών επιτοκίων πριν από την πανδημία. Η συμβολή των πρόσθετων ασφαλίστρων Ζωής (σε απόλυτους όρους) από τις προηγμένες αγορές της Ασίας – Ειρηνικού και της Δυτικής Ευρώπης στον παγκόσμιο όγκο ασφαλίστρων θα μετατραπεί σε ισχυρά θετική, από αρνητική που ήταν προηγουμένως. Η συμβολή των ταχέως αναπτυσσόμενων οικονομιών της αναδυόμενης Ασίας θα αυξηθεί, επίσης. Η εκτίμηση αυτή υποστηρίζεται από την ανάλυση της Swiss Re ότι ορισμένες αγορές, συμπεριλαμβανομένης της Ινδίας και της Κίνας, βρίσκονται στο στάδιο της ανάπτυξης, οπότε αναμένεται αξιοσημείωτη αύξηση της ασφαλιστικής διείσδυσης την επόμενη δεκαετία.

Στις ασφαλίσεις κατά Ζημιών, οι παγκόσμιες πληθωριστικές πιέσεις οδήγησαν τα ασφάλιστρα σε υψηλότερα επίπεδα, καθώς οι ασφαλιστικές εταιρείες προσπαθούν να αντισταθμίσουν το αυξανόμενο κόστος αποζημιώσεων, ιδίως στους κλάδους Περιουσίας και Αυτοκινήτων. Αναμένεται ότι οι δύσκολες συνθήκες της αγοράς θα συνεχιστούν φέτος, αλλά θα υποχωρήσουν προς το 2025, καθώς ο πληθωρισμός των αποζημιώσεων θα αμβλύνεται.

Τα ασφάλιστρα κατά Ζημιών αυξήθηκαν κατά 3,9% σε πραγματικούς όρους το 2023, από 0,8% το 2022, με τη βελτίωση να οφείλεται, κυρίως, στη σκλήρυνση των επιτοκίων.

Οι αυξήσεις των ασφαλίστρων στις προσωπικές ασφαλίσεις ξεπέρασαν τις αυξήσεις των επιχειρηματικών, οι οποίες υποχωρούν μετά από χρόνια δύσκολων συνθηκών στην αγορά. Παράλληλα με τις πιέσεις του κοινωνικού πληθωρισμού (κυρίως στις ΗΠΑ), η επιμονή του πληθωρισμού των υπηρεσιών θα μπορούσε να συνεχίσει να επηρεάζει τους κλάδους ασφαλίσεων κατά Ζημιών, όπως το αυτοκίνητο και η γενική αστική ευθύνη, με το ακόμα υψηλό κόστος μισθών και υγειονομικής περίθαλψης στις προηγμένες οικονομίες να τροφοδοτεί τον πληθωρισμό των αποζημιώσεων. Σε ορισμένες αγορές, η αύξηση των μισθών υστερεί σε σχέση με τις αυξήσεις των ασφαλίστρων. Αυτό θα μπορούσε να καταστήσει την ασφάλιση λιγότερο προσιτή, αλλά μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι τα επίπεδα ασφαλιστικής κάλυψης έχουν επηρεαστεί.

Η κερδοφορία του κλάδου ζημιών παραμένει σε ανοδική πορεία. Αφού αυξήθηκε στο 6% το 2023, η Swiss Re εκτιμά ότι η απόδοση των ιδίων κεφαλαίων των ασφαλιστικών εταιρειών θα βελτιωθεί σε περίπου 10% το 2024 και 10,7% το 2025, με πρόοδο τόσο στο επίπεδο της ανάληψης κινδύνων όσο και των επενδύσεων. Διαπιστώνεται, επίσης, ότι τα αποτελέσματα αναδοχής θα κινηθούν θετικά, υποστηριζόμενα, μεταξύ άλλων, από τα υψηλά ασφάλιστρα και την αποκλιμάκωση της αύξησης των ζημιών, καθώς ο πληθωρισμός μετριάζεται. Οι αποδόσεις των επενδύσεων θα συνεχίσουν να επωφελούνται από τα υψηλότερα επιτόκια, ενώ το κεφαλαιακό κόστος θα παραμείνει σε γενικές γραμμές σταθερό.

Παρ’ όλα αυτά, η Swiss Re θεωρεί ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες θα πρέπει να παραμείνουν σε εγρήγορση για πιθανά νέα πληθωριστικά σοκ. Για παράδειγμα, οι γεωπολιτικές συγκρούσεις που διαταράσσουν τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού μπορούν να αναζωπυρώσουν τον πληθωρισμό των αποζημιώσεων. Επιπλέον, ο κοινωνικός πληθωρισμός αποτελεί βασική ανησυχία για τους ασφαλιστές αστικής ευθύνης στις ΗΠΑ, από το 2015. Τελευταία, υπάρχουν ενδείξεις κοινωνικού πληθωρισμού και στην Αυστραλία.

Swiss Re: Ευνοϊκές οι προοπτικές της ασφάλισης παγκοσμίως

Πού βρίσκεται η Ελλάδα 

Στην τελευταία θέση μεταξύ των χωρών της περιφέρειας Advanced ΕΜΕΑ και στην 46η παγκοσμίως βρίσκεται η Ελλάδα το 2023, όσον αφορά τον όγκο ασφαλίστρων (41η στις ασφαλίσεις Ζωής και 44η στις Γενικές Ασφαλίσεις), σύμφωνα με το sigma. Το μερίδιο αγοράς που κατέχει σε παγκόσμιο επίπεδο η χώρα φτάνει μόλις το 0,1%. Ειδικότερα, το 2023 τα συνολικά ασφάλιστρα εκτιμάται ότι ανήλθαν στα $5.768 εκατ., έναντι $5.254 εκατ. το 2022 (+9,8% σε ονομαστικές τιμές, +3,4% σε τιμές προσαρμοσμένες στον πληθωρισμό). 

Ως προς την ασφαλιστική διείσδυση, η Ελλάδα βρίσκεται στην 34η θέση παγκοσμίως, με τα συνολικά κατά κεφαλήν ασφάλιστρα να εκτιμώνται σε $555 ($256 τα κατά κεφαλήν ασφάλιστρα στις ασφαλίσεις Ζωής και $298 στις Γενικές Ασφαλίσεις). 

Το ποσοστό συμμετοχής των ασφαλίστρων στο ΑΕΠ εκτιμάται για το 2023 στο 2,4%, με τη χώρα μας να καταλαμβάνει την 41η θέση της κατάταξης. 

Όσον αφορά τους μακροοικονομικούς δείκτες, η Ελλάδα βρίσκεται στην 49η θέση, με το ΑΕΠ της να ανέρχεται το 2023 στα $238 δισ. (πραγματική αύξηση 2%, έναντι αύξησης 5,7% το 2022), ο πληθωρισμός στο 3,5%, έναντι 9,6% το 2022, ενώ η συναλλαγματική ισοτιμία (ευρώ/δολάριο) κινήθηκε στο 0,9 (-2,6%).