Σε δημόσια διαβούλευση το Σχέδιο Νόμου για την Επικουρική Ασφάλιση

Σε δημόσια ηλεκτρονική διαβούλευση έχει τεθεί το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων με τίτλο: «Ασφαλιστική Μεταρρύθμιση για τη Νέα Γενιά: εισαγωγή κεφαλαιοποιητικού συστήματος προκαθορισμένων εισφορών στην επικουρική ασφάλιση, ίδρυση, οργάνωση και λειτουργία Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης και συναφείς διατάξεις». Η διαβούλευση θα διαρκέσει μέχρι τις 13 Ιουλίου 2021, ημέρα Τρίτη, και ώρα 20:00.

Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην αιτιολογική έκθεση, σκοπός του σχεδίου νόμου είναι η εισαγωγή και εφαρμογή του κεφαλαιοποιητικού συστήματος οικονομικής λειτουργίας στην επικουρική ασφάλιση και η ίδρυση ενός νέου, δημόσιου Ταμείου, του Ταμείου Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης (Τ.Ε.Κ.Α.), το οποίο θα είναι αρμόδιο για τη διαχείριση της λειτουργίας της νέας επικουρικής ασφάλισης. Μέσω αυτού επιδιώκεται η διασφάλιση της επάρκειας των επικουρικών συντάξεων των σημερινών νέων και μελλοντικών συνταξιούχων, όπως έγινε σε πολλές χώρες της Ευρώπης, ως απάντηση στην επίπτωση που έχει η δημογραφική γήρανση στο συνταξιοδοτικό τους σύστημα.

Το σύστημα κοινωνικής ασφάλισης στην Ελλάδα, κύριας και επικουρικής, υπήρξε ανέκαθεν διανεμητικό (pay as you go). Αυτό σημαίνει ότι οι καταβαλλόμενες ετήσιες εισφορές εργαζομένων και εργοδοτών καλύπτουν τις κατ’ έτος καταβαλλόμενες συντάξεις. Με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις, στο νέο κεφαλαιοποιητικό σύστημα επικουρικής ασφάλισης οι τρέχουσες εισφορές των ασφαλισμένων δεν χρησιμοποιούνται για την κάλυψη των τρεχουσών συντάξεων. Αντιθέτως, συγκεντρώνονται σε ατομικούς λογαριασμούς, αποταμιεύονται και επενδύονται στη βάση προκαθορισμένων κανόνων και διαδικασιών, και εν τέλει χρηματοδοτούν το εισόδημά τους όταν συνταξιοδοτηθούν.

Η νέα μορφή της επικουρικής ασφάλισης δεν μεταβάλλει το καθεστώς επικουρικής ασφάλισης των σημερινών συνταξιούχων: δεν επηρεάζονται οι υφιστάμενες επικουρικές συντάξεις, οι εισφορές ή το εύρος των καλύψεων που αυτοί απολαμβάνουν. Προς τον σκοπό αυτό, υπάρχει ρητή πρόβλεψη στο προτεινόμενο νομοσχέδιο για την κάλυψη των παροχών του ισχύοντος διανεμητικού συστήματος.

Επιπλέον, η εισαγωγή στοιχείων κεφαλαιοποίησης δεν επηρεάζει τα θεμελιώδη χαρακτηριστικά της επικουρικής ασφάλισης, η οποία διατηρεί τον δημόσιο χαρακτήρα της: εξακολουθεί να αποτελεί το δεύτερο σκέλος της κοινωνικής ασφάλισης και διατηρεί την παρακολουθηματική και συμπληρωματική φύση της σε σχέση με την κύρια ασφάλιση, τελώντας υπό την κρατική μέριμνα και εγγύηση, σύμφωνα με το άρθρο 22§5 του Συντάγματος.

Η διαχείριση της λειτουργίας της νέας επικουρικής ασφάλισης ανατίθεται σε νομικό πρόσωπο δημοσίου δικαίου (ΝΠΔΔ) με την επωνυμία “Ταμείο Επικουρικής Κεφαλαιοποιητικής Ασφάλισης” (ΤΕΚΑ, εφεξής το Ταμείο). Με την ίδρυσή του υλοποιείται η συνταγματική επιταγή που αναφέρεται στην υποχρέωση του κράτους να μεριμνά για την υποχρεωτική κοινωνική ασφάλιση, τόσο για την κύρια όσο και για την επικουρική, η οποία λειτουργεί ως εγγυητικό πλέγμα προς όσους ασφαλίζονται υποχρεωτικά ή καταβάλλουν ασφαλιστικές εισφορές, διασφαλίζοντας ότι αυτοί απολαμβάνουν τη μέγιστη δυνατή προστασία.

Το υπό ίδρυση Ταμείο θα χορηγεί στον ασφαλισμένο επικουρική σύνταξη ως συμπληρωματική προστασία του ασφαλισμένου από την επέλευση των κινδύνων του γήρατος, της αναπηρίας και του θανάτου. Η παροχή περιοδικά καταβαλλόμενης επικουρικής σύνταξης θα συμβάλει –από κοινού με την κύρια σύνταξη– στη διασφάλιση στον συνταξιούχο αξιοπρεπούς επιπέδου διαβίωσης και συμμετοχής στην κοινωνική ζωή, που δεν θα διαφέρει ουσιωδώς από αυτό που απολάμβανε κατά τον εργασιακό του βίο.

Εν κατακλείδι, σημειώνεται ότι «η προτεινόμενη μεταρρύθμιση, της οποίας ο χαρακτήρας είναι κατ’ εξοχήν προνοητικός και μακρόπνοος, επιχειρεί τον βέλτιστο συνδυασμό των πλεονεκτημάτων των δύο συστημάτων, διανεμητικού και κεφαλαιοποιητικού, με τη διατήρηση του διανεμητικού στην κύρια και την πλήρη εφαρμογή του κεφαλαιοποιητικού στην επικουρική ασφάλιση, ώστε να βελτιωθεί το βιοτικό επίπεδο των μελλοντικών συνταξιούχων, χωρίς να θίγει αυτό των τωρινών. Εξάλλου, για ολόκληρες γενιές μεταπολεμικά, η κοινωνική ασφάλιση αποτέλεσε το πλέον ορατό κομμάτι της κοινωνικής προστασίας και την πλέον απτή εγγύηση για τη διατήρηση και βελτίωση του βιοτικού επιπέδου και της συλλογικής ευημερίας».

Ποιους φορείς ή πληθυσμιακές ομάδες αφορά;

Στο πεδίο εφαρμογής της ρύθμισης υπάγονται υποχρεωτικά όλα τα πρόσωπα –ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας– που αναλαμβάνουν για πρώτη φορά από 1.1.2022 και εφεξής εργασία-απασχόληση ή αποκτούν ασφαλιστέα ιδιότητα, για την οποία υφίσταται μέχρι την ανωτέρω ημεροχρονολογία υποχρέωση υπαγωγής στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (εφεξής e-Ε.Φ.Κ.Α.). Προβλέπεται επιπλέον η δυνατότητα προαιρετικής υπαγωγής στην ασφάλιση του Ταμείου, όσων είναι ήδη ασφαλισμένοι –υποχρεωτικά ή προαιρετικά– στον Κλάδο Επικουρικής Ασφάλισης του e-Ε.Φ.Κ.Α. και έχουν γεννηθεί από 1.1.1987 και εξής.

Στα προαιρετικά υπακτέα πρόσωπα ανήκουν, επίσης, εφόσον δεν έχουν συμπληρώσει το 35^ο έτος της ηλικίας τους κατά τον χρόνο υποβολής της αίτησης υπαγωγής στην ασφάλιση του Ταμείου, οι αυτοαπασχολούμενοι υγειονομικοί, τα πρόσωπα που ασκούν επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ) και τα πρόσωπα που βάσει ειδικής ή γενικής διάταξης νόμου εξαιρούνται της υποχρεωτικής υπαγωγής στην ασφάλιση άλλου φορέα επικουρικής ασφάλισης. Τα πρόσωπα αυτά μπορούν να ασκήσουν το εν λόγω δικαίωμα οποτεδήποτε μέχρι τη συμπλήρωση του 35^ου έτους της ηλικίας τους.

Οι στόχοι της νέας ρύθμισης

Στην αιτιολογική έκθεση, περιγράφονται ως ακολούθως οι βραχυπρόθεσμοι και μακροπρόθεσμοι στόχοι της ρύθμισης:

Βραχυπρόθεσμοι:

• Αναμόρφωση του συστήματος της επικουρικής ασφάλισης με την αλλαγή του οικονομικού συστήματος λειτουργίας της από διανεμητικό σε κεφαλαιοποιητικό.
• Ενίσχυση της διαγενεακής αλληλεγγύης προς τη νέα γενιά.
• Αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των νέων στο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης.
• Δημιουργία κινήτρων για νόμιμη εργασία.

Μακροπρόθεσμοι:

• Διασπορά του ρίσκου του ασφαλιστικού μας συστήματος, με μικρότερη έκθεση στον δημογραφικό κίνδυνο.
• Υψηλότερες επικουρικές συντάξεις για τη νέα γενιά, μέσω των αποδόσεων των επενδύσεων των εισφορών τους.
• Σημαντικό τμήμα των εισφορών των ασφαλισμένων του νέου συστήματος θα κατευθύνεται σε εγχώριες επενδύσεις, με αποτέλεσμα υψηλότερη ανάπτυξη, αύξηση της απασχόλησης και βελτίωση της παραγωγικότητας και των μισθών.
• Ενίσχυση της διαφάνειας – λογοδοσίας με τις ρυθμίσεις για το νέο Ταμείο.

Διαβάστε περισσότερα για το σχέδιο νόμου στο www.opengov.gr

Ακολουθήστε την Ασφαλιστική Αγορά στο Google News