Ψυχική Ανθεκτικότητα και Προσαρμοστικότητα
Γράφει η Χριστίνα Παναγιωτακοπούλου*,
Ψυχολόγος BSc – Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια, Συντονίστρια Σεμιναρίων.
Οι ραγδαίες εξελίξεις, εξαιτίας κοινωνικών, πολιτικών, οικονομικών και τεχνολογικών παραγόντων, προκαλούν συνεχή επαναπροσδιορισμό της αγοράς εργασίας. Κατά συνέπεια, οι εργαζόμενοι καλούνται να έχουν τη διάθεση για μάθηση, να είναι ανοιχτοί σε νέες εμπειρίες, ιδέες και προοπτικές, να διευρύνουν τις γνώσεις τους και να αναπτύσσουν νέες δεξιότητες.
Σημαντικές δεξιότητες όσον αφορά το εργασιακό περιβάλλον, για τη μακροχρόνια επαγγελματική ικανοποίηση και επιτυχία, είναι η ανθεκτικότητα και η προσαρμοστικότητα, για τις οποίες θα μιλήσουμε στο παρόν άρθρο. Είναι απαραίτητες δεξιότητες για την υπέρβαση των εμποδίων και την αντιμετώπιση των αλλαγών, τόσο στην προσωπική όσο και στην επαγγελματική ζωή. Ο καθένας, εάν το θελήσει, μπορεί να καλλιεργήσει και να αποκτήσει αυτές τις δεξιότητες.
Η ανθεκτικότητα είναι η ικανότητα να υπερβαίνει κανείς τις αντιξοότητες, τις αντιθέσεις και τις τυχόν αποτυχίες, να μπορεί να διαχειρίζεται το καθημερινό άγχος και να διατηρεί την απόδοσή του σε σχέση με τον φόρτο εργασίας και τις απαιτήσεις που υπάρχουν, ενώ παράλληλα διατηρεί μια θετική στάση. Επίσης, η ανθεκτικότητα απαιτείται και στις περιπτώσεις θετικών επαγγελματικών εξελίξεων, προόδου και αυξημένων καθηκόντων. Η απόκτηση ανθεκτικότητας είναι μια συνεχής διαδικασία και προϋποθέτει τη διατήρηση της ψυχικής υγείας και της ευεξίας κατά τη διάρκεια απαιτητικών συνθηκών, διατηρώντας την επιμονή στη διάρκεια δύσκολων περιόδων. Η οικοδόμηση της ανθεκτικότητας είναι η προσπάθεια να ανταποκριθεί ο άνθρωπος σε έναν κόσμο με πολυπλοκότητα, αντιξοότητες και αβεβαιότητα.
Η προσαρμοστικότητα είναι η ικανότητα να ανταποκρίνεται κανείς αποτελεσματικά σε διαφορετικές συνθήκες και προκλήσεις, διατηρώντας μια θετική προσέγγιση για δημιουργική επίλυση των προβλημάτων. Είναι η προθυμία να αναζητά νέες ιδέες, να αναπτύσσει νέες δεξιότητες, να μαθαίνει από τα λάθη του, να πειραματίζεται και να έχει ευελιξία στις αλλαγές. Είναι σημαντική δεξιότητα, καθώς, όταν υπάρχει ευκολία στη διαχείριση αλλαγών, ελευθερώνει ενέργεια και χρόνο, που υπό άλλες συνθήκες θα χρειάζονταν για τη διαχείριση του άγχους της αλλαγής. Οι άνθρωποι με προσαρμοστικότητα συνεργάζονται και επικοινωνούν καλύτερα, καθώς δείχνουν κατανόηση και σεβασμό στη διαφορετικότητα των άλλων.
Παρόλο που η ανθεκτικότητα και η προσαρμοστικότητα είναι ξεχωριστές δεξιότητες, είναι στενά συνδεδεμένες. Η έλλειψη αυτών των δεξιοτήτων μέσα σε μια ομάδα είναι ένα σοβαρό μειονέκτημα, καθώς οι εργαζόμενοι καταβάλλονται από τις προκλήσεις και τις αποτυχίες, παραμένουν ακινητοποιημένοι και πιο πίσω σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους. Η ανθεκτικότητα δημιουργεί τη βάση για την προσαρμοστικότητα και δίνει την ευκαιρία στις ομάδες να προσαρμόζονται σε καινούργιες συνθήκες με εμπιστοσύνη και αποφασιστικότητα. Οι ομάδες που έχουν ως προτεραιότητα την ανάπτυξη αυτών των δεξιοτήτων τα καταφέρνουν καλύτερα σε περιόδους κρίσεων και αβεβαιότητας, ενώ παράλληλα:
- παραμένουν εστιασμένες στους στόχους τους·
- αναζητούν δημιουργικές λύσεις·
- συνεχώς βελτιώνονται και καινοτομούν·
- έχουν περισσότερες πιθανότητες για την επίτευξη εξαιρετικών αποτελεσμάτων·
- αντιμετωπίζουν με άνεση την αβεβαιότητα.
Η καλλιέργεια αυτών των δεξιοτήτων απαιτεί συνεχή προσπάθεια και τη δημιουργία εταιρικής κουλτούρας μάθησης. Οι προκλήσεις και τα προβλήματα να αντιμετωπίζονται ως ευκαιρίες εξέλιξης. Στις δύσκολες και πιο απαιτητικές συνθήκες, να αναζητούνται τα αποθέματα δυνάμεων των ανθρώπων και των ομάδων, με σκοπό να σχεδιαστούν οι τρόποι και οι λύσεις με τις οποίες θα προχωρήσουν. Η ενθάρρυνση της ανοιχτής επικοινωνίας, όπου τα μέλη της ομάδας έχουν την ευκαιρία να μιλήσουν για τους φόβους και τις αγωνίες τους, ενώ παράλληλα μοιράζονται τις ιδέες τους, ενισχύει την προσαρμοστικότητα. Επίσης, είναι σημαντικό να παρέχεται καθοδήγηση στα μέλη της ομάδας και να υπάρχει ένα υποστηρικτικό περιβάλλον, όπου θα γνωρίζουν ότι μπορούν να βασιστούν.
Τέλος, οι οργανισμοί που σχεδιάζουν προγράμματα και παρέχουν την υποστήριξη για την ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της προσαρμοστικότητας των εργαζομένων τους έχουν πλεονεκτήματα, όπως:
- βελτιωμένη απόδοση·
- προσέλκυση και διατήρηση των εργαζομένων·
- κουλτούρα που ενθαρρύνει την ανοιχτή επικοινωνία και τη συνεργασία·
- διά βίου μάθηση.
* Η κα Χριστίνα Παναγιωτακοπούλου παρέχει υπηρεσίες σε εταιρείες μέσω ατομικών συνεδριών, μικρών ομάδων εργασίας, εκπαιδευτικών σεμιναρίων και συμβουλευτικής (coaching).
Διατηρεί προσωπικό γραφείο για την παροχή συνεδριών ψυχοθεραπείας και συμβουλευτικής σε άτομα, οικογένειες, ζευγάρια και ομάδες. Έχει υπάρξει ανώτατο στέλεχος Ασφαλιστικών Εταιρειών.
e-mail: [email protected]
Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News
