Ψηφίζεται το Σχ.Ν. για ΤΕΑ & Ομαδικές – Ακούει ο Α. Γεωργιάδης τους ασφαλιστές;

Στη Βουλή σήμερα, 19 Δεκεμβρίου 2023, ψηφίζεται το σχέδιο Νόμου «Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και λοιπές διατάξεις». Δυστυχώς, παρά τις πολλαπλές και ουσιαστικές παρεμβάσεις ενδιαφερόμενων μερών και φορέων σχετικά με σημαντικές αλλαγές που φέρνει το Νομοσχέδιο και οι οποίες αφορούν άμεσα την ασφαλιστική αγορά και όλους τους ασφαλισμένους σε ομαδικά ασφαλιστήρια συμβόλαια και ΤΕΑ, η συζήτηση των τελευταίων ημερών στα ΜΜΕ επικεντρώθηκε σχεδόν αποκλειστικά στις αντιδράσεις του πρ. Πρωθυπουργού Αντ. Σαμαρά στην τροπολογία για τους μετανάστες, η οποία συμπεριλαμβάνεται στο εν λόγω νομοσχέδιο.

Στόχος του σχεδίου νόμου είναι, μεταξύ άλλων, η συνολική αναμόρφωση της επαγγελματικής ασφάλισης στη χώρα μας, προκειμένου να διαμορφωθούν οι συνθήκες για την περαιτέρω ανάπτυξη κουλτούρας συνταξιοδοτικής αποταμίευσης. Οι βασικές παρεμβάσεις προς την κατεύθυνση αυτή αφορούν, μεταξύ άλλων, στη μεταφορά της εποπτείας των ΤΕΑ στην ΤτΕ από 1.1.2025, στην καθιέρωση πρότυπου καταστατικού, στη δυνατότητα πλέον ίδρυσης πολυεργοδοτικών ΤΕΑ. Μια παρέμβαση, την οποία ο κλάδος της ιδιωτικής ασφάλισης χαιρέτισε ως θετική, αφορά στη θέσπιση φορολογικών μέτρων με στόχο την ομοιόμορφη φορολογική αντιμετώπιση TEA και ομαδικών συνταξιοδοτικών συμβολαίων, καθώς αποκαθιστούν μια σοβαρή ανισορροπία που ίσχυε επί σειρά ετών σε φορολογικό επίπεδο εις βάρος των ομαδικών συνταξιοδοτικών προγραμμάτων. Κατ’ αυτόν τον τρόπο, διασφαλίζονται, υπέρ, πρωτίστως, των ασφαλισμένων, συνθήκες υγιούς ανταγωνισμού μεταξύ όλων των παρόχων που ασκούν επαγγελματικές συντάξεις στη χώρα μας.

Είναι γεγονός ότι η ελληνική κοινωνία διακρίνεται για την πενιχρή αποταμιευτική συνείδησή της. Τα μέχρι σήμερα στοιχεία δείχνουν εξαιρετικά χαμηλή διείσδυση του κεφαλαιοποιητικού συστήματος στην Ελλάδα. Σύμφωνα με μελέτη του ΟΟΣΑ (Pension Market in Focus 2022), το σύνολο των συσσωρευμένων επενδύσεων από κεφαλαιοποιητικά συνταξιοδοτικά σχήματα ανήλθε στην Ελλάδα μόλις στο 0,9% του ΑΕΠ, ενώ ο μέσος όρος των χωρών του ΟΟΣΑ ήταν 81,3%.

Το ενδιαφέρον της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος να τοποθετηθεί στο συγκεκριμένο σχέδιο νόμου ήταν προφανώς έντονο, δεδομένης της σημασίας της νομοθετικής αυτής πρωτοβουλίας για τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις που ασκούν τον κλάδο ζωής, για την περαιτέρω ανάπτυξη των ασφαλίσεων ζωής, και κυρίως την εμπέδωση στη χώρα μας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων ως παρόχων επαγγελματικών συντάξεων, κατά το πρότυπο της ευρωπαϊκής εμπειρίας.

Εξ όσων είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε, η ΕΑΕΕ θέλησε, στο πλαίσιο της διαβούλευσης, να αναδείξει και το ιδιαίτερα αυστηρό καθεστώς στο οποίο υπόκεινται οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις, κατά κύριο λόγο από τη σκοπιά των κεφαλαιακών απαιτήσεων. Οι ελληνικές ασφαλιστικές εταιρείες επιτυγχάνουν από τους υψηλότερους δείκτες φερεγγυότητας στην Ευρώπη, καθώς διαθέτουν σχεδόν διπλάσια κεφάλαια από τα απαιτούμενα από τη νομοθεσία, με δείκτη φερεγγυότητας 184,6%, σύμφωνα με την Έκθεση της ΤτΕ. Και είναι προφανές ότι η υψηλή κεφαλαιακή επάρκεια συνιστά την κρισιμότερη παράμετρο σε κάθε όχημα μακροχρόνιας διαχείρισης αποταμιεύσεων. Επίσης, στο θεσμικό περιβάλλον της ιδιωτικής ασφάλισης, υπάρχουν λεπτομερείς κανόνες που διασφαλίζουν την πλήρη διαφάνεια και ενημέρωση των ασφαλισμένων.

Έτσι, οι παρατηρήσεις της ΕΑΕΕ στο σχέδιο νόμου έγιναν με γνώμονα την κατάστρωση ενός συστήματος επαγγελματικών συντάξεων, το οποίο πράγματι θα επιτυγχάνει τις προαναφερόμενες επιδιώξεις του Υπουργείου. Στο πλαίσιο αυτό, αναδείχθηκε η ανάγκη εξορθολογισμού του ορίου που το Υπουργείο επιβάλλει στις εισφορές. Το όριο αυτό προτείνεται να ανέρχεται στο 20% επί των ακαθάριστων εσόδων από μισθωτή εργασία, στα οποία δεν θα περιλαμβάνονται  πρόσθετες αμοιβές παραγωγικότητας και επιπλέον θα εφαρμόζεται σωρευτικά (συνολικά, δηλαδή, στις εισφορές εργοδότη – εργαζόμενου).

Το πλαίσιο που προτείνεται από το Υπουργείο θα δημιουργήσει εκ του αποτελέσματος σοβαρό αντικίνητρο για τους εργαζόμενους με μεσαίες ή υψηλές απολαβές. Στόχος κάθε ασφαλιστικής μεταρρύθμισης είναι να εξασφαλιστούν για τους εργαζόμενους όσο το δυνατόν μεγαλύτερα ποσοστά αναπλήρωσης και επίπεδο διαβίωσης ανάλογο με αυτό που έχουν κατά τη διάρκεια του εργασιακού βίου τους. Συνεπώς, το 20% θα έπρεπε να καλύπτει το πραγματικό σύνολο των αποδοχών από μισθωτή εργασία, συμπεριλαμβανομένων των αμοιβών παραγωγικότητας, που αποτελούν ένα ευρέως εφαρμοζόμενο σε όλους τους τομείς της οικονομίας σύστημα ανταμοιβής των εργαζομένων. Κι επιπλέον, θα έπρεπε να επιβάλλεται μόνο στις εισφορές του εργαζομένου. Το σύστημα, με άλλα λόγια, σε μια αποταμιευτικά ανώριμη κοινωνία, λόγω και της εθελοντικής φύσης του, θα πρέπει να υπακούει σε περιορισμούς και όρια, συγχρόνως όμως να παραμένει ελκυστικό για όσο το δυνατόν μεγαλύτερο αριθμό εργαζομένων, χωρίς διαφοροποιήσεις.

Θετικό μέτρο του σχεδίου νόμου είναι η θέσπιση φορολογικής κλίμακας, η οποία πλέον βασίζεται στα έτη ασφάλισης και όχι στο ύψος του ποσού. Η κλίμακα είναι η εξής:

Η κλίμακα εφαρμόζεται στους ασφαλισμένους που είναι εργαζόμενοι με σχέση εξαρτημένης εργασίας, ωστόσο, το σχέδιο νόμου δεν ορίζει, ρητά τουλάχιστον, ότι αφορά και τα ασφαλίσματα των ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών.   

Η αναγνώριση, εντός του σχεδίου νόμου, των ασφαλιστικών επιχειρήσεων ως διαχειριστών ΤΕΑ και ως διαχειριστών επενδύσεων ΤΕΑ συνιστά μια ακόμη περιοχή που θα πρέπει να διευθετηθεί. Πρόκειται για δυνατότητες των ασφαλιστικών επιχειρήσεων που απορρέουν από την ευρωπαϊκή νομοθεσία και πρακτική πολλών ευρωπαϊκών κρατών. Τέλος, ως εκδήλωση κοινωνικής πρόνοιας, προτάθηκε από πλευράς ασφαλιστικού κλάδου να προβλεφθεί ότι δεν θεωρούνται πρόωρη εξαγορά –με προσαύξηση της φορολογίας κατά 50%– οι καταβολές που γίνονται για αποδεδειγμένους λόγους υγείας ή λόγω θανάτου. Από την εμπειρία που έχουν οι ασφαλιστικές εταιρείες, οι περιπτώσεις αυτές αρκετά συχνά απαιτούν εκταμιεύσεις μεγάλων ποσών, στις οποίες πολλές φορές τα πρόσωπα αδυνατούν να ανταπεξέλθουν.

Αναμφίβολα, το σχέδιο νόμου κινείται στην κατεύθυνση της βελτίωσης των όρων λειτουργίας του επονομαζόμενου δεύτερου πυλώνα ασφάλισης, επιχειρώντας παράλληλα να περιορίσει, όπως χαρακτηριστικά διατυπώνουν πηγές του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, τις δυνατότητες φοροδιαφυγής. Στο πλαίσιο όμως αυτής της προσπάθειας, ελλοχεύει ο κίνδυνος οι ρυθμίσεις και οι περιορισμοί που προτείνονται να επηρεάσουν αρνητικά την ανάπτυξη των ομαδικών ασφαλίσεων, κάτι που αντίκειται στις δηλωμένες προθέσεις του Υπουργού για ενίσχυση της αποταμιευτικής κουλτούρας. Άλλο πράγμα η φοροδιαφυγή, άλλο οι εναλλακτικές δυνατότητες που παρέχονται στο πλαίσιο μιας ιδιωτικής ασφαλιστικής σύμβασης!

Η ψήφιση του Νόμου χωρίς την ενσωμάτωση καμίας από τις προτάσεις της ασφαλιστικής αγοράς θα είναι ένα πολύ ηχηρό μήνυμα της Κυβέρνησης και του Υπουργού κ. Άδ. Γεωργιάδη για τους επαγγελματίες της ασφαλιστικής αγοράς, αλλά και για το σύνολο των ασφαλισμένων. Ας το ακούσουμε.

Διαβάστε επίσης: Δημοσιεύτηκε ο νόμος για την επαγγελματική ασφάλιση

Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News