Πώς βάζουμε όρια στον χώρο εργασίας

Γράφει η Χριστίνα Παναγιωτακοπούλου*
Ψυχολόγος BSc – Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια, Συντονίστρια Σεμιναρίων

Υγιή όρια στον χώρο εργασίας σημαίνει το να αναλαμβάνει κανείς την ευθύνη για τη δική του εργασία και τα αποτελέσματά της, ενώ παράλληλα βοηθάει τους άλλους να πάρουν την ευθύνη για τα δικά τους θέματα, χωρίς να την επωμίζεται ο ίδιος. Επίσης, σημαίνει τον καθορισμό προσωπικών στόχων και ορίων, για να διατηρήσει καλές πρακτικές ψυχικής υγείας ενώ εργάζεται.

Τα οφέλη του καθορισμού ορίων είναι η καλύτερη απόδοση, καθώς αποφεύγονται οι περισπασμοί στον χώρο εργασίας, η μείωση του άγχους, η διατήρηση ενός εύλογου φόρτου εργασίας, η μείωση των κινδύνων ψυχικής εξουθένωσης. Είναι ένας τρόπος που δείχνει φροντίδα για τον εαυτό μας και βοηθά στην ενδυνάμωση των ανθρώπων και στην καλύτερη διαχείριση των σχέσεων με τους άλλους.

Η ικανότητα να θέτει κανείς υγιή όρια προϋποθέτει αυτογνωσία, ώστε να γνωρίζει τι προσδοκίες έχει από τον εαυτό του και τους άλλους και τι χρειάζεται σε συγκεκριμένες συνθήκες. Προϋποθέτει, επίσης, δεξιότητες επικοινωνίας που δείχνουν βεβαιότητα και σαφήνεια.

Οι σημερινές συνθήκες εργασίας, με το υβριδικό μοντέλο εργασίας που αναπτύσσεται και την τεχνολογική επανάσταση, συχνά δημιουργούν δυσκολίες στη διατήρηση των ορίων. Η προσπάθεια επικοινωνίας των ορίων μέσα στον εργασιακό χώρο μπορεί να φέρει συγκρούσεις, οι οποίες συχνά είναι αναπόφευκτες και ίσως αναγκαίες μέσα στην επιχείρηση, γιατί μπορούν να προάγουν την εξέλιξη. Σε αυτές τις περιπτώσεις χρειάζεται να φροντίζει κανείς για την αποκλιμάκωση των διαφωνιών, να ενθαρρύνει τον διάλογο και την ανοιχτή συζήτηση και να συμβάλλει στη δημιουργία κουλτούρας εμπιστοσύνης και ειλικρίνειας.

Τα όρια είναι άγραφες οδηγίες που ορίζουν τις αποδεκτές συμπεριφορές και τον προσωπικό χώρο, ενώ βοηθούν τον εργαζόμενο να θέτει ρεαλιστικούς στόχους και να επικοινωνεί στην εταιρεία τι προσδοκίες έχει ο ίδιος από αυτή. Οι κανόνες, από την άλλη, είναι ρητές ρυθμίσεις και κατευθυντήριες γραμμές, που σκιαγραφούν τις αναμενόμενες ενέργειες και συμπεριφορές. Συνήθως επιβάλλονται από τη διοίκηση και τις πολιτικές του τμήματος ανθρώπινου δυναμικού. Είναι σημαντικό για τις επιχειρήσεις να υπάρχουν σαφείς κανόνες και καλά καθορισμένα όρια στον εργασιακό χώρο, για να διασφαλίσουν ένα παραγωγικό, με σεβασμό και θετικό περιβάλλον εργασίας.

Σε περιπτώσεις που τα όρια που έχετε θέσει δεν είναι αποδεκτά από τους γύρω σας και παραβιάζονται, μπορεί να νιώθετε αμήχανα, ότι οι άλλοι δεν σας σέβονται. Αφού κατανοήσετε ποια όριά σας έχουν παραβιαστεί, πώς αυτό σας έχει επηρεάσει και πώς νιώθετε, επικοινωνήστε με σταθερότητα και συνέπεια ποια είναι τα όριά σας. Μπορείτε να απευθυνθείτε στους ανωτέρους σας, εάν δεν μπορείτε να επιλύσετε μόνοι σας το θέμα.

Παρόλο που για πολλούς είναι δύσκολο να θέτουν τα όριά τους, καθώς μπορεί να εμφανιστούν ενοχικά συναισθήματα, ας δούμε τρόπους που θα σας βοηθήσουν να θέσετε με πιο αποτελεσματικό τρόπο τα όριά σας στην εργασία:

• Αναγνωρίστε τα όριά σας, αξιολογώντας τους προσωπικούς και επαγγελματικούς σας στόχους, προτεραιότητες και αξίες, ώστε να αναγνωρίζετε τι είναι μη διαπραγματεύσιμο για εσάς.
• Να έχετε ρεαλιστικές προσδοκίες από τον εαυτό σας, όσον αφορά το τι μπορείτε να αναλάβετε μέσα σε ένα δεδομένο χρονικό πλαίσιο, ώστε να αποφεύγετε δεσμεύσεις που δεν μπορείτε να ανταποκριθείτε.
• Να μάθετε να λέτε «όχι», όταν σας ζητείται να αναλάβετε πρόσθετες εργασίες, που μπορεί να υπερβαίνουν τις δυνατότητές σας ή να παραβιάζουν τα προσωπικά σας όρια. Αρνηθείτε ευγενικά και, εάν χρειάζεται, εξηγήστε τους λόγους.
• Να υπάρχει ευελιξία. Τα άκαμπτα όρια δημιουργούν τεράστιες αποστάσεις με τους άλλους. Είναι σαν ένας μεγάλος δυνατός τοίχος, που ναι μεν παρέχει ασφάλεια, αλλά κρατάει τους πάντες εκτός, με αποτέλεσμα να υπάρχει απομόνωση και αποσύνδεση από τους γύρω.
• Να σέβεστε τα όρια των άλλων, καθώς με αυτόν τον τρόπο δημιουργείτε σχέσεις εμπιστοσύνης και αναγνωρίζετε ότι οι ανάγκες των ανθρώπων μπορεί να διαφέρουν.

*Η κα Χριστίνα Παναγιωτακοπούλου παρέχει υπηρεσίες σε εταιρείες μέσω ατομικών συνεδριών, μικρών ομάδων εργασίας, εκπαιδευτικών σεμιναρίων και συμβουλευτικής (coaching).

Διατηρεί προσωπικό γραφείο για την παροχή συνεδριών ψυχοθεραπείας και συμβουλευτικής σε άτομα, οικογένειες, ζευγάρια και ομάδες.

Έχει υπάρξει ανώτατο στέλεχος Ασφαλιστικών Εταιρειών.

e-mail: [email protected]

Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News