Πώς θα κάνετε τον ανταγωνισμό πλεονέκτημα
Γράφει η Χριστίνα Παναγιωτακοπούλου, Ψυχολόγος BSc – Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια, Συντονίστρια Σεμιναρίων
Ο ανταγωνισμός αποτελεί αναπόφευκτο μέρος της καθημερινότητας των ανθρώπων στο εργασιακό τους περιβάλλον, όπου συχνά καλούνται να συμμετέχουν, άμεσα ή έμμεσα, σε προγράμματα για τη διαχείριση της απόδοσης, που προάγουν ανταγωνισμό μεταξύ ομάδων και τμημάτων με σκοπό την αναγνώριση, τις προαγωγές και τα bonuses. Ο «υγιής» ανταγωνισμός μπορεί να συμβάλει στο να προσπαθήσετε περισσότερο, ώστε να καταφέρετε περισσότερα και να πετύχετε πράγματα που μπορεί να πιστεύετε ότι δεν είστε ικανοί.
Eίναι αρκετά απλοϊκό να κατηγοριοποιούμε τον ανταγωνισμό ως κάτι «καλό» ή «κακό», χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τόσο τα χαρακτηριστικά των ανθρώπων που εμπλέκονται όσο και τις συνθήκες μέσα στις οποίες συμβαίνει. Πώς, όμως, αναγνωρίζει κανείς εάν ο τρόπος που λειτουργεί ο ανταγωνισμός μέσα σε μία επιχείρηση προάγει τη δημιουργικότητα και την καινοτομία για την επίλυση προβλημάτων και δεν ενισχύει αρνητικές συμπεριφορές, που μπορεί βραχυπρόθεσμα να αυξάνουν την απόδοση, αλλά μακροπρόθεσμα οδηγούν σε απώλεια παραγωγικότητας και εργασία με χαμηλότερη ποιότητα; Η διάκριση μπορεί να γίνει εάν λαμβάνεται υπόψη η εταιρική κουλτούρα και τα συστατικά της.
Έρευνες δείχνουν ότι, όταν ο ανταγωνισμός ενισχύει τον φόβο και την ανησυχία, επειδή βασίζεται στην απειλή απόλυσης, μείωσης εισοδήματος, απώλειας προνομίων και στη διαρκή πάλη για τη διατήρηση της θέσης, οδηγεί σε μη παραγωγικούς τρόπους επίλυσης προβλημάτων και σε χαμηλής ποιότητας εργασία. Αντίθετα, όταν ενισχύει τον ενθουσιασμό και τον αμοιβαίο σεβασμό και είναι το μέσο για την επίτευξη ομαδικών στόχων, δημιουργεί συνθήκες που μπορούν να αναδείξουν ικανότητες και νέες μεθόδους, οι οποίες διευκολύνουν τον εργαζόμενο να αντιμετωπίζει τις υποχρεώσεις του με τρόπους που θα είναι προς όφελος τόσο της εταιρείας, όσο και των υπαλλήλων και των πελατών, με πνεύμα συνεργασίας και στάση αμοιβαίας εξέλιξης.
Πώς μπορεί ο εργαζόμενος να αντεπεξέλθει σε μια ανταγωνιστική εταιρική κουλτούρα και πώς μπορεί η εταιρεία να δημιουργήσει το πλαίσιο εκείνο που θα αναπτύσσει τη συνεργασία και την ομαδικότητα;
- Ανακαλύψτε έναν τομέα εξειδίκευσης που θα ενισχύσει τον επαγγελματικό σας ρόλο
Είναι σημαντικό να εστιάζετε στην ανακάλυψη των δικών σας δυνάμεων και στην επίδειξη των ταλέντων σας, αντί να στρέφετε την προσοχή σας στη σταδιοδρομία συναδέλφων. Ανακαλύψτε έναν εξειδικευμένο τομέα της αγοράς (niche) στον οποίο μπορείτε να διακριθείτε και επενδύστε σε αυτό σας το πλεονέκτημα, με το να στοχεύετε στη βελτίωση της εργασιακής σας απόδοσης. Να μαθαίνετε από τις καριέρες ανθρώπων που αντικατοπτρίζουν τις δικές σας φιλοδοξίες.
- Διαφυλάξτε την εργασία σας
Σε περιπτώσεις που υπονομεύεται η εργασία σας είναι σημαντικό να βρίσκετε τρόπους να προβάλλετε τη συνεισφορά σας σε ό,τι έχετε αναλάβει, ενημερώνοντας τους ανωτέρους σας και την ομάδα σας, ώστε να προστατεύετε τον εαυτό σας από προσπάθειες μείωσης της αξίας σας από άτομα που λειτουργούν με μη δεοντολογικές συμπεριφορές.
- Οικοδομήστε συμμαχίες ενθαρρύνοντας τη συνεργασία
Γίνετε η αλλαγή που θέλετε να δείτε στον εργασιακό σας χώρο. Χρησιμοποιείτε το «εμείς» αντί για το «εγώ» όταν συζητάτε για projects, στόχους και ομαδικές εργασίες και να αντιμετωπίζετε όλους ισάξια. Ο καθένας χρειάζεται υποστήριξη μέσα στον εργασιακό χώρο. Είναι σημαντικό να διαχωρίζει κανείς την αλαζονεία από τη φιλοδοξία. Ένα φιλόδοξο άτομο λειτουργεί με τρόπο ώστε να βελτιώνεται και να αναπτύσσεται, σε αντίθεση με έναν αλαζόνα που θεωρεί ότι είναι ανώτερος.
- Να ενεργείτε με ακεραιότητα
Σύμφωνα με έρευνα του Bentley University, το 84% των επιχειρηματιών θεωρούν την ακεραιότητα την πιο σημαντική αρετή ενός εργαζομένου. Ανεξάρτητα με το πώς επιλέγουν να συμπεριφέρονται οι συνάδελφοί σας και πόσο απογοητευτικές μπορεί να είναι κάποιες συμπεριφορές, να κάνετε την επιλογή να είστε δίκαιος και υπεύθυνος, και να επενδύετε στην ομαδικότητα για την επίτευξη αυτού που έχετε αναλάβει. Παρόλο που μπορεί να φαίνεται ιδεατή μια τέτοια επιλογή, μπορεί να αφήσει στο περιθώριο έναν επιθετικό συνάδελφο.
Τέλος, είναι σημαντικό τα ηγετικά στελέχη να συμβάλλουν στη διαμόρφωση εταιρικής κουλτούρας που ενισχύει συμπεριφορές με αξίες όπως η υπευθυνότητα, ο σεβασμός, η καινοτομία, η εμπιστοσύνη, η ανοιχτή επικοινωνία και ο διάλογος, ώστε να αναπτύσσεται η συνεργατικότητα μέσα από προγράμματα καταρχάς εντοπισμού και στη συνέχεια διαχείρισης των θεμάτων – δυσλειτουργιών εντός της επιχείρησης.
Διαβάστε επίσης:
Τη νέα χρονιά διεκδικήστε την ευεξία (wellbeing) στον εργασιακό σας χώρο!
Βλέποντας με θετική ματιά την αλλαγή στον χώρο εργασίας
Συναισθηματική νοημοσύνη: Πόσο σημαντική είναι στον χώρο εργασίας;
