Πιθανές επιπτώσεις του COVID-19 για τον ασφαλιστικό κλάδο
Πώς η πανδημία του κορωνοϊού μπορεί να επηρεάσει λειτουργικά και οικονομικά τις ασφαλιστικές εταιρείες και τους συνεργάτες τους και ποια είναι τα πιθανά βήματα δράσης.
Από τον Gary Shaw, Vice chairman, partner, and US Insurance leader της Deloitte & Touche LLP.
Ο COVID-19 επηρεάζει τις ασφαλιστικές εταιρείες σε πολλά μέτωπα –ως πληρωτές αποζημιωσεων, ως εργοδότες και ως διαχειριστές κεφαλαίων. Κάθε μέτωπο έχει τις δικές του ξεχωριστές προκλήσεις, όχι μόνο για τον ασφαλιστικό κλάδο, αλλά και για την οικονομία και την κοινωνία γενικότερα.
Ωστόσο, η πιο άμεση ανησυχία για τους ασφαλιστές είναι η προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων και των συνεργατών τους, καθώς προσπαθούν παράλληλα να διατηρήσουν τη ομαλή λειτουργία της επιχείρησής τους. Όπως και οι ασφαλισμένες επιχειρήσεις που εξυπηρετούν, οι ασφαλιστικές εταιρείες καλούνται να επανεξετάσουν και να ενημερώσουν τα σχέδια διαχείρισης κρίσεων και να λάβουν μέτρα για να συνεχίσουν τις δραστηριότητές τους με την ελάχιστη δυνατή αναστάτωση για τους πελάτες τους.
Εάν δεν το έχουν ήδη πράξει, οι ασφαλιστικές εταιρείες θα πρέπει να εξετάσουν το ενδεχόμενο δημιουργίας ομάδων λήψης αποφάσεων με διασταυρούμενες λειτουργίες, για να συντονίσουν την ανταπόκριση του οργανισμού, να ορίσουν νέα πρωτόκολλα ασφάλειας και να διασφαλίσουν ταχύτερη δράση καθώς οι συνθήκες συνεχώς εξελίσσονται.Πρέπει, επίσης, να λειτουργεί ένα ολοκληρωμένο σύστημα επικοινωνιών για την πλήρη ενημέρωση των εργαζομένων, των συνεργατών και των πελατών τους, σχετικά με την εξέλιξη των σχεδίων επιχειρησιακής συνέχειας, και οδηγίες σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο θα παραμείνουν προσωπικά ασφαλείς.
Μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις είναι η δυνατότητα εναλλακτικών ρυθμίσεων εργασίας για τους υπαλλήλους της ασφαλιστικής εταιρείας, ώστε να προστατευτεί το προσωπικό και να προσαρμοστεί σε πιθανά περιορισμένη πρόσβασης στο γραφείο, ενώ θα εξασφαλίζεται παράλληλα η συνέχεια λειτουργίας της επιχείρησης.
Ασφάλεια στον κυβερνοχώρο για εργασία από το σπίτι
Η έμφαση στις προσπάθειες περιορισμού της εξάπλωσης του COVID-19 μπορεί να σημαίνει ότι το προσωπικό της ασφαλιστικής εταιρείας, από τους αναλογιστές έως τους underwriters και τους διακανονιστές απαιτήσεων, θα πρέπει να εργάζεται πιθανότατα από το σπίτι. Οι ασφαλιστικές εταιρείες πρέπει να εξακριβώσουν εάν οι εργαζόμενοι μπορούν να έχουν πρόσβαση σε απαραίτητα αρχεία και να διεξάγουν τις εργασίες τους απομακρυσμένα. Επιπλέον, οι επικεφαλής των υπηρεσιών ασφάλειας πληροφοριών (CISOs) ενδέχεται να χρειαστεί να θεσπίσουν νέα πρωτόκολλα για την ασφάλεια του κυβερνοχώρου, ώστε να επιτρέψουν την ασφαλή ανταλλαγή εμπιστευτικών πληροφοριών μεταξύ των υπαλλήλων που συνδέονται εκτός γραφείου.
Πολλοί οργανισμοί καθορίζουν πολιτικές γύρω από την απομακρυσμένη πρόσβαση για να υποστηρίξουν την κοινωνική αποστασιοποίηση. Καθώς οι εταιρείες κινούνται προς απομακρυσμένα πρωτόκολλα, οι υπεύθυνοι πληροφορικής, οι ανώτεροι υπάλληλοι τεχνολογίας και οι CISOs πρέπει να διασφαλίζουν ότι οι εργαζόμενοι από το σπίτι έχουν πρόσβαση στις ακόλουθες τεχνολογικές δυνατότητες:
• Έναν φορητό ή επιτραπέζιο υπολογιστή, κατά προτίμηση εξοπλισμό που έχει
δοθεί από την εταιρεία.
• Ένα εικονικό ιδιωτικό δίκτυο για ασφαλή και
απομακρυσμένη σύνδεση σε κρίσιμες επιχειρηματικές εφαρμογές.
• Εργαλεία συνεργασίας, υποβοηθούμενα με ήχο,
βίντεο και κοινής χρήσης οθόνη.
• Μια κατάλληλα εξοπλισμένη και στελεχωμένη ομάδα
υποστήριξης πληροφορικής, για να απαντήσει στις ερωτήσεις των εργαζομένων και
να τους βοηθήσει να συνεχίσουν να κάνουν τις δουλειές τους εξ αποστάσεως.
Πραγματογνώμονες και διακανονιστές ζημιών
Οι ασφαλιστές ενδέχεται να πρέπει, επιπλέον, να εξετάσουν το ενδεχόμενο προσαρμογής στα νέα δεδομένα της δουλειάς των διακανονιστών τους, οι οποίοι συχνά πρέπει να ταξιδεύουν για να εκτελούν τις εργασίες τους –τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και σε πιο απομακρυσμένες τοποθεσίες. Αυτό θα μπορούσε να είναι προβληματικό με την εξάπλωση του COVID-19. Τι συμβαίνει εάν ένας διακανονιστής πρέπει να μεταβεί σε έναν χώρο για να εξετάσει μια αξίωση για εμπορική ή προσωπική βλάβη και ένα από τα μέλη της οικογένειας του ασφαλισμένου ή ένας υπάλληλος που θα έρθει σε επαφή μαζί του είναι μολυσμένος με τον COVID-19;
Για να αποφευχθούν τέτοιες καταστάσεις, οι ασφαλιστές ενδέχεται να χρειαστεί να λάβουν πρόσθετα μέτρα ασφαλείας, όπως ο καθορισμός νέων πρωτοκόλλων για προσωπικές αλληλεπιδράσεις με τους αιτούντες αποζημίωση ή για διερεύνηση των αξιώσεων από το γραφείο ή από άλλη απομακρυσμένη τοποθεσία, όπου αυτό είναι δυνατό –ακόμα και για εκείνες που συνήθως απαιτούν επί τόπου επισκέψεις.
Μεσίτες και πράκτορες: Καιρός …για εκπαίδευση
Ο COVID-19 θα μπορούσε επίσης να διαταράξει την εξυπηρέτηση του δικτύου διανομής μιας ασφαλιστικής εταιρείας. Οι πράκτορες, οι μεσίτες και οι οικονομικοί σύμβουλοι πιθανότατα θα αντιμετωπίσουν πολλές από τις προκλήσεις διαχείρισης κινδύνου και υλικοτεχνικής υποστήριξης που αντιμετωπίζουν οι εταιρείες με τις οποίες συνεργάζονται, κυρίως επειδή και αυτοί επίσης θα χρειαστεί να εργαστούν από το σπίτι. Εν τω μεταξύ, οι συναντήσεις πρόσωπο με πρόσωπο με υποψήφιους και νυν πελάτες μπορεί να πρέπει να αποφεύγονται μέχρι να περάσει ο κίνδυνος έκθεσης.
Υπό αυτές τις συνθήκες, οι ασφαλιστικές που έχουν επενδύσει στην ψηφιοποίηση θα είναι πιθανώς καλύτερα τοποθετημένες βραχυπρόθεσμα για να παραμείνουν σε επαφή με τους συνεργάτες τους, οι οποίοι με τη σειρά τους θα μπορούν να προσφέρουν ταχύτερες και πληρέστερες υπηρεσίες στους πελάτες τους.
Μια πιθανώς πιο μακροχρόνια περίοδος κοινωνικής αποστασιοποίησης, θα μπορούσε να μεταβάλει τον τρόπο με τον οποίο οι διαμεσολαβητές παραμένουν σε επαφή με τους πελάτες τους, τον τρόπο με τον οποίο παίρνουν συστάσεις και τον τρόπο με τον οποίο εξυπηρετούν πελάτες, οι οποίοι ενδέχεται να βιώνουν και οικονομική πίεση. Για να το αντιμετωπίσουν, οι ασφαλιστικές εταιρείες θα μπορούσαν να ενισχύσουν τον προγραμματισμό και την εκπαίδευση των δικτύων τους. Με την βοήθεια αποτελεσματικών ψηφιακών εργαλείων, αυτή μπορεί να είναι μια περίοδος παραγωγικού σχεδιασμού, εκπαίδευσης και εξωστρέφειας από τις εταιρείες, προς διαμεσολαβούντες και ενδιαφερόμενους πελάτες. Σε περιόδους αβεβαιότητας και οικονομικού άγχους, φαίνεται όλο και πιο σημαντικό για τον ασφαλιστικό τομέα και την ευρύτερη βιομηχανία χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών να διατηρούν την επαφή με το κοινό τους και να είναι σε θέση να εξυπηρετούν.
Μόλις περάσει αυτή η πανδημία, η ομάδα διαχείρισης κινδύνου κάθε ασφαλιστικής πρέπει να αξιολογήσει πόσο γρήγορα και αποτελεσματικά ήταν σε θέση να ανταποκριθεί. Θα πρέπει επίσης να καθορίσουν τυχόν πρόσθετα βήματα που ενδεχομένως πρέπει να ληφθούν για να προσαρμόσουν τους οργανισμούς τους και να τους καταστήσουν πιο ανθεκτικούς να αντιμετωπίσουν μελλοντικά φαινόμενα πανδημίας.
Αντίκτυπος στις οικονομικές προοπτικές των ασφαλιστών
Οι ασφαλιστικές εξετάζουν επίσης προσεκτικά τις πιθανές επιπτώσεις του COVID-19 στις βραχυπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες οικονομικές προοπτικές τους. Το κόστος των απαιτήσεων ενδέχεται να είναι συγκεκριμένο ανάλογα με τους κλάδους που γράφει μια εταιρεία και τις διατυπώσεις των συμβολαίων της. Ωστόσο, η μεγαλύτερη εικόνα αφορά το πώς η πανδημία μπορεί να επηρεάσει το οικονομικό περιβάλλον –συγκεκριμένα, τις προοπτικές ανάπτυξης και κερδοφορίας των ασφαλιστικών και επενδυτικών χαρτοφυλακίων των ασφαλιστών.
Το Insurance Information Institute, στις προβλέψεις του για το πρώτο τρίμηνο του 2020, ανέφερε ότι «ο αντίκτυπος του COVID-19 στην παγκόσμια ανάπτυξη και στον ασφαλιστικό κλάδο είναι πιθανόν βαθύτερος και ευρύτερος από ό,τι πιστεύεται μέχρι τώρα, και θα μπορούσε να διαρκέσει και πέρα από το τρίτο τρίμηνο». Η έκθεση αναφέρει επίσης ότι, ως αποτέλεσμα της εξάπλωσης του ιού, «η παγκόσμια αύξηση του ΑΕΠ το 2020 θα μπορούσε να επιβραδυνθεί κατά 1%, από 3,3% σε 2,3%, καθιστώντας απίθανη την ανάκαμψη το 2021».
Ο Οργανισμός Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ), στην έκθεσή του «Coronavirus: Η παγκόσμια οικονομία σε κίνδυνο», δήλωσε ότι μια πιο μακροχρόνια και πιο επιθετική εξάπλωση θα μπορούσε να μειώσει την παγκόσμια ανάπτυξη σε μόλις 1,5% το 2020.
Οι ασφαλιστές σε όλους τους τομείς θα επηρεαστούν πιθανότατα από την απότομη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας, η οποία θα υπονόμευε την ανάπτυξη και ίσως ακόμα και την ασφαλισιμότητα σε συγκεκριμένες περιπτώσεις.
Ταυτόχρονα, οι μειώσεις των επιτοκίων θα επιβαρύνουν σε μεγάλο βαθμό ολόκληρο τον ασφαλιστικό κλάδο, αλλά θα επηρεάσουν ιδιαίτερα τις δραστηριότητες στους τομείς της ασφάλισης ζωής και αποταμιεύσεων. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, στην πρώτη έκτακτη κίνησή της από την ύφεση του 2008, στις 3 Μαρτίου, μείωσε το ποσοστό των ομοσπονδιακών κεφαλαίων κατά 50 μ.β. και έπειτα στο μηδέν, στις 15 Μαρτίου. Αυτό πιθανότατα θα έχει σημαντικό αντίκτυπο για τους ασφαλιστές ζωής και αποταμιεύσεων, δεδομένης της ευαισθησίας τους στις τιμές προϊόντων και επενδύσεων. Πολλές ασφαλιστικές εταιρείες έχουν ήδη αναβαθμιστεί για να αντιμετωπίσουν την έκθεση σε ιστορικά χαμηλά επιτόκια. Ορισμένοι τροποποιούν τα προϊόντα τους, συχνά μειώνοντας τα εγγυημένα επιτόκια, ενώ μπορεί να απαιτηθούν και πρόσθετες ρυθμίσεις αυτού του είδους.
Η κατάσταση επιδεινώνεται και από τη μεγάλη αστάθεια στις αγορές μετοχών από τότε που ξέσπασε η επιδημία COVID-19. Οι ασφαλιστικές που δραστηριοποιούνται στην ασφάλιση περιουσίας και ατυχημάτων (P&C) τείνουν να είναι ιδιαίτερα ευάλωτες στις διακυμάνσεις των χρηματιστηριακών αγορών, καθώς κατέχουν πιο ρευστοποιήσιμα περιουσιακά στοιχεία για την περίπτωση καταστροφικών ζημιών. Οι αμερικανικές ασφαλιστικές εταιρείες P&C, για παράδειγμα, είχαν το 23% του ενεργητικού τους σε μετοχές το 2018, ενώ οι ασφαλιστές ζωής μόνο το 2%.
Από οικονομική άποψη, οι ασφαλιστικές εταιρείες θα χρειαστεί επίσης να προσαρμόσουν τους προϋπολογισμούς και τα εκτελεστικά σχέδια τους, τις προσδοκίες όσον αφορά τις ταμειακές ροές και τα χαρτοφυλάκια επενδύσεων υπό το πρίσμα των πρόσφατων εξελίξεων.
Οι δυνητικές φορολογικές επιπτώσεις θα πρέπει επίσης να αξιολογηθούν για τα ενδεχόμενα που αναφέρθηκαν παραπάνω. Με τις πρόσφατες αλλαγές στη φορολογική νομοθεσία τόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες όσο και αλλού στον κόσμο, ενδέχεται να χρειαστεί να αξιολογηθεί εκ νέου ο φορολογικός σχεδιασμός για όσο διαρκεί η τρέχουσα οικονομική αναταραχή. Ορισμένα από τα φορολογικά στοιχεία που πρέπει να ενημερωθούν περιλαμβάνουν, αλλά δεν περιορίζονται, τις αλλαγές στο φορολογικό καθεστώς στις ΗΠΑ και διεθνώς, καθώς και άλλες παγκόσμιες φορολογικές εξελίξεις.
Καθώς εξελίσσεται αυτή η κατάσταση, οι ασφαλιστές αναμένεται να συνεχίσουν να λειτουργούν ως “αμορτισέρ” για την οικονομία και την κοινωνία. Από οικονομική άποψη, η ασφαλιστική βιομηχανία προετοιμάζεται για μεγάλα ζημιογόνα συμβάντα, όπως ο COVID-19, και πρέπει να είναι επαρκώς κεφαλαιοποιημένη για τυχόν αξιώσεις. Οι ασφαλιστικές βοηθούνται, επίσης, σε μεγάλο βαθμό, από την αντασφάλιση μεγάλου μέρους των κινδύνων που αναλαμβάνουν, που είναι ένας από τους τρόπους με τους οποίους η βιομηχανία είναι σε θέση να κάνει διασπορά του κινδύνου.