Παραμετρική Ασφάλιση: Μια διαφορετική προσέγγιση στις αποζημιώσεις

Απόψεις & Θέσεις Φοιτητών του ΠΑ.ΠΕΙ.

Η παραμετρική ασφάλιση έχει τη δυνατότητα να λειτουργήσει ως εργαλείο καινοτομίας στον ασφαλιστικό κλάδο, απαντώντας στις αυξανόμενες προκλήσεις που σχετίζονται με την ευπάθεια των ανθρώπινων κοινοτήτων και των περιουσιακών τους στοιχείων σε φυσικές καταστροφές.

Της Κατερίνας Κόλλια και της Πετρούλας Ζυμπίδη, φοιτητριών επί πτυχίω, Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής.

Μια τρέχουσα απάντηση στην ανάγκη για αύξηση της ανθεκτικότητας των ευάλωτων κοινοτήτων στις φυσικές καταστροφές αντιπροσωπεύεται από την παραμετρική ασφάλιση (ή ασφάλιση βάσει δεικτών, όπως μπορεί επίσης να ονομαστεί). Η παραμετρική ασφάλιση χρησιμοποιείται για γεγονότα που σχετίζονται με φυσικές καταστροφές, αντίξοες καιρικές συνθήκες και άλλους κινδύνους που μπορεί να επηρεάσουν διάφορους οικονομικούς τομείς, όπως τη γεωργία, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολική, ηλιακή) και τις κατασκευές. Αυτή η σύγχρονη ιδέα έχει σχεδιαστεί για την κάλυψη καταστροφικών κινδύνων και έχει μερικές ιδιαιτερότητες σε σύγκριση με την παραδοσιακή ασφάλιση. Σε αυτήν την περίπτωση, η διαδικασία αποζημίωσης βασίζεται σε μια παράμετρο ενεργοποίησης, που πρέπει να ευθυγραμμιστεί με την έκθεση στο συμβάν.

Τα κύρια χαρακτηριστικά αυτής της ασφάλισης είναι τα ακόλουθα:

• Οι διαδικασίες είναι γρήγορες και οι αποζημιώσεις καταβάλλονται αμέσως.
• Εάν επέλθει το ζημιογόνο συμβάν, οι πληρωμές είναι εγγυημένες.
• Τα προϊόντα μπορεί να είναι εξατομικευμένα, σύμφωνα με την ιδιαιτερότητα του κινδύνου.

Η ασφάλιση βάσει δείκτη είναι ένα ασφαλιστικό προϊόν που βασίζεται σε έναν δείκτη, ο οποίος αποτελείται από μία παράμετρο ή από συνδυασμό παραμέτρων για ένα συγκεκριμένο γεγονός, που συμβαίνει για μια προσυμφωνημένη περίοδο και εντός μιας ορισμένης περιοχής κάλυψης. Η μη ύπαρξη των κατάλληλων δεδομένων, ωστόσο, οδηγεί σε εσφαλμένη παρουσίαση της πραγματικής κατανομής πιθανοτήτων του δείκτη και μπορεί να οδηγήσει σε κακή συσχέτιση μεταξύ του δείκτη και των επιμέρους αποτελεσμάτων ζημιών.

Τα ασφαλιστικά προϊόντα που βασίζονται σε δείκτες προτάθηκαν για πρώτη φορά ως εναλλακτικές λύσεις για την παραδοσιακή ασφάλιση βάσει ζημιών, ξεκινώντας από τη δεκαετία του 1950, όταν οι ΗΠΑ άρχισαν να πειραματίζονται με την ασφάλιση βάσει δείκτη απόδοσης περιοχής. Περίπου πενήντα χρόνια αργότερα, τα ασφαλιστικά προϊόντα με βάση τον καιρό και τους δορυφορικούς δείκτες εφαρμόζονται όλο και περισσότερο πιλοτικά, τόσο στις ανεπτυγμένες όσο και στις αναπτυσσόμενες χώρες.

Επί του παρόντος, η ευρέως χρησιμοποιούμενη ασφάλιση βάσει δεικτών είναι η ασφάλιση δεικτών καιρού, η οποία εξυπηρετεί τη διαχείριση γεωργικών κινδύνων, όπως ασφάλιση δείκτη βροχόπτωσης, ασφάλιση δείκτη θερμοκρασίας και ασφάλιση δείκτη δύναμης ανέμου. Προκειμένου να κατανοηθούν πλήρως τα ιστορικά καιρικά μοτίβα, τα ιστορικά δεδομένα θα πρέπει, ιδανικά, να είναι υψηλής ποιότητας, αδιάκοπα και να κυμαίνονται από τουλάχιστον 20 έως 30 χρόνια. Υπάρχουν κάποιες ενδείξεις από τις τρέχουσες μελέτες ότι είναι διαθέσιμα ιστορικά δεδομένα βροχοπτώσεων, σε ορισμένες από τις χώρες, που κυμαίνονται από 15 έως 31 χρόνια.

Η κλιματική αλλαγή κάνει την ασφάλιση βάσει δεικτών όλο και πιο αναγκαία

Η κλιματική αλλαγή έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ανθρώπινη κοινωνία, λόγω της αύξησης του μεγέθους και της συχνότητας των ακραίων καιρικών φαινομένων, τα οποία μπορούν να προκαλέσουν μια φυσική καταστροφή. Οι οικονομικές απώλειες που προκύπτουν από φυσικές καταστροφές έχουν ήδη αυξηθεί παγκοσμίως και αναμένεται να αυξηθούν περαιτέρω στο μέλλον. Για παράδειγμα, το οικονομικό κόστος των φυσικών καταστροφών, σύμφωνα με την παγκόσμια (αντ)ασφαλιστική εταιρεία Munich Re, αυξήθηκε από 25 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως τη δεκαετία του 1980, σε 175 δισεκατομμύρια δολάρια το 2016.

Πέρα από τη σημαντική επίδραση των καιρικών φαινομένων γενικότερα στην κοινωνία, άμεσα επηρεαζόμενοι είναι και οι αγρότες. Στην προσπάθειά τους να μετριάσουν τον κίνδυνο που σχετίζεται με το κλίμα, επιλέγουν να επενδύουν σε ασφάλιση, ώστε να έχουν ένα εξασφαλισμένο εισόδημα. Οι αγορές γεωργικών ασφαλίσεων έχουν μακρά παράδοση σε ανεπτυγμένες χώρες, όπως στις ΗΠΑ, προσφέροντας ασφάλιση απόδοσης στους αγρότες. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ, οι αγρότες μπορούν γενικά να ασφαλιστούν έναντι απωλειών απόδοσης (ή εσόδων) από φυσικές καταστροφές (ξηρασία, χαλάζι, έντομα, παγετός κ.λπ.) και από πτώση των τιμών. Το βέβαιο είναι ότι η διαχείριση των κινδύνων για τη γεωργία είναι ιδιαίτερα σημαντική στις αναπτυσσόμενες χώρες, όπου η κοινωνική αναταραχή συνδέεται συχνά με χαμηλή γεωργική παραγωγή και εισοδήματα.

Σε αντίθεση με τις πλούσιες χώρες, οι ασφαλιστικοί μηχανισμοί για την παροχή κάλυψης καταστροφών βρίσκονται ακόμη σε αρχικό στάδιο στον αναπτυσσόμενο κόσμο. Το ποσοστό των απωλειών από φυσικούς κινδύνους που καλύπτονται από ιδιωτική ή δημόσια ασφάλιση το 2014 στις ΗΠΑ και την Ευρώπη ήταν 42% και 34%, αντίστοιχα, σε σύγκριση με μόλις 1,4% στην Αφρική και 12,5% στην Ασία. Ο βαθμός στον οποίο μπορεί να προσφερθεί ασφάλιση εξαρτάται από τον κίνδυνο και τη χώρα και, κυρίως, από το εισόδημα. Για παράδειγμα, το African Risk Capacity (ARC), μέσω της θυγατρικής του ARC Insurance, παρέχει στις κυβερνήσεις – μέλη
ασφαλιστικές καλύψεις με παραμετρικούς δείκτες έναντι του κινδύνου ξηρασίας και άλλων ακραίων καιρικών φαινομένων στο μέλλον (βροχοπτώσεις, πλημμύρες και τροπικές καταιγίδες). Ο Οργανισμός, ο οποίος ιδρύθηκε το 2012, απαιτεί από κάθε χώρα να υποβάλει σχέδιο έκτακτης ανάγκης σχετικά με τη χρήση της πληρωμής της αξίωσης, ως προϋπόθεση για τη συμμετοχή της σε αυτόν. Κάθε χώρα μέλος μπορεί να προσαρμόσει και να ορίσει τις δικές της παραμέτρους. Το ARC προσφέρει καλύψεις έως και 30 εκατομμυρίων δολαρίων ανά σεζόν για ξηρασία, με ελάχιστο σημείο προσάρτησης για εκδήλωση 1 σε 5 χρόνια.

Η ασφάλιση καλλιεργειών με βάση δείκτες αποτελείται από δύο τύπους προϊόντων δείκτη:

1) Ασφάλιση δείκτη απόδοσης τοποθεσίας και
2) Ασφάλιση με δείκτη καιρού.

Οι καιρικοί δείκτες μπορούν να καταγράφουν ημέρες βροχοπτώσεων ή ξηρασίας και οι αγρότες αποζημιώνονται όταν ο συγκεκριμένος δείκτης υπερβαίνει ένα καθορισμένο όριο στην περιοχή τους. Στην ασφάλιση απόδοσης βάσει περιοχής, οι πληρωμές βασίζονται σε αποδόσεις σε επίπεδο χωριού, σύμφωνα με τις οποίες ο ασφαλισμένος λαμβάνει αποζημίωση όποτε η απόδοση της περιοχής πέφτει κάτω από ένα καθορισμένο όριο, ανεξάρτητα από την απόδοση του αγροκτήματος. Σύμφωνα με την Ομάδα Εμπειρογνωμόνων του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού (World Meteorological Organization – WMO) για την Ανίχνευση και τους Δείκτες Κλιματικής Αλλαγής (ETCCDI), οι δείκτες για τη θερμοκρασία έχουν υπολογιστεί σε περίπου 7.000 τοποθεσίες και, αντίστοιχα, οι δείκτες για τη βροχόπτωση σε 17.000.

Γράφημα διακύμανσης NDVI (Normalized Difference Vegetation Index)

Το γράφημα διακύμανσης NDVI (Δείκτης Κανονικοποιημένης Διαφοράς Βλάστησης) βοηθά στην παρακολούθηση της υγείας των καλλιεργειών με την πάροδο του χρόνου, όπου μια ξαφνική πτώση του Δείκτη μπορεί να υποδηλώνει γεωργικά ζητήματα.

Ο Δείκτης Κανονικοποιημένης Διαφοράς Βλάστησης (NDVI) μετρά την πρασινάδα και την πυκνότητα της βλάστησης που καταγράφεται σε μια δορυφορική εικόνα. Ο NDVI μιας καλλιέργειας ή ενός φυτού, που υπολογίζεται σε τακτά χρονικά διαστήματα, μπορεί να αποκαλύψει πολλά για τις αλλαγές στις συνθήκες τους. Το NDVI ορίζει τιμές από -1,0 έως 1,0, όπου οι αρνητικές τιμές σχηματίζονται κυρίως από σύννεφα, νερό και χιόνι και οι τιμές κοντά στο μηδέν σχηματίζονται κυρίως από βράχους και γυμνό έδαφος. Πολύ μικρές τιμές (0,1 ή λιγότερες) της συνάρτησης NDVI αντιστοιχούν σε κενές περιοχές βράχων, άμμου ή χιονιού. Οι μέτριες τιμές (από 0,2 έως 0,3) αντιπροσωπεύουν θάμνους και λιβάδια, ενώ μεγάλες τιμές (από 0,6 έως 0,8) υποδηλώνουν εύκρατα και τροπικά δάση. Μια ξαφνική πτώση των τιμών του NDVI μπορεί να είναι σύμπτωμα επιδείνωσης της υγείας των καλλιεργειών. Συνεπώς, ο NDVI είναι ένα χρήσιμο εργαλείο, το οποίο δείχνει στους αγρότες ποια μέρη των χωραφιών τους έχουν πυκνή, μέτρια ή αραιή βλάστηση ανά πάσα στιγμή και με αυτόν τον τρόπο μπορούν να εξοικονομήσουν χρήματα για λιπάσματα και να φροντίσουν καλύτερα το περιβάλλον.

Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα παραπάνω παραδείγματα, καταλήγουμε στο ότι η παραμετρική ασφάλιση προσφέρει διαρθρωτικά πλεονεκτήματα σε σύγκριση με τη συμβατική ασφάλιση, στα οποία συμπεριλαμβάνεται η αντιμετώπιση του ηθικού κινδύνου, της δυσμενούς επιλογής και του συστημικού κινδύνου. Αντιπροσωπεύει, επίσης, ένα πολλά υποσχόμενο χρηματοοικονομικό εργαλείο, λόγω της δυνατότητάς του να παρέχει έγκαιρη οικονομική ανακούφιση μετά από ένα ασυνήθιστο καιρικό γεγονός, αποζημιώνοντας τους αντισυμβαλλόμενους με βάση την παρατηρούμενη τιμή ενός συγκεκριμένου δείκτη, που σχετίζεται άμεσα με τις καιρικές παραμέτρους. Σε κάθε περίπτωση, οι χώρες που εφαρμόζουν προσεγγίσεις ασφάλισης βάσει δεικτών πρέπει να διαθέτουν το κατάλληλο ευνοϊκό περιβάλλον, το απαιτούμενο ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο, καθώς και επαρκή παροχή δεδομένων.

Πηγές

• Radu, N., & Alexandru, F. (2022). Parametric insurance—a possible and necessary solution to insure the earthquake risk of Romania. Risks, 10(3), 59.
• Xue, Y., Ding, L., & Lai, K. H. (2023). How does index-based insurance support marine disaster risk reduction in China? Evolution, challenges and policy responses. Ocean & Coastal Management, 235, 106477.
• Clement, K. Y., Botzen, W. W., Brouwer, R., & Aerts, J. C. (2018). A global review of the impact of basis risk on the functioning of and demand for index insurance. International Journal of Disaster Risk Reduction, 28, 845-853.
• Dunn, R. J., Alexander, L. V., Donat, M. G., Zhang, X., Bador, M., Herold, N., … & Bin Hj Yussof, M. N. A. (2020). Development of an updated global land in situ-based data set of temperature and precipitation extremes: HadEX3. Journal of Geophysical Research: Atmospheres, 125(16), e2019JD032263.
• Doherty, E., Mellett, S., Norton, D., McDermott, T. K., O’Hora, D., & Ryan, M. (2021). A discrete choice experiment exploring farmer preferences for insurance against extreme weather events. Journal of Environmental Management, 290, 112607.
• Jørgensen, S. L., Termansen, M., & Pascual, U. (2020). Natural insurance as condition for market insurance: Climate change adaptation in agriculture. Ecological Economics, 169, 106489.
• Adland, R., Jia, H., Lode, T., & Skontorp, J. (2021). The value of meteorological data in marine risk assessment. Reliability Engineering & System Safety, 209, 107480.
• https://www.custommarketinsights.com/report/parametric-insurance-market/.
• https://eos.com/make-an-analysis/ndvi/.
• https://eos.com/blog/index-based-insurance/.
• Adriana, L. A. P., & Penagos-Londoño, G. I. (2022). Mixture modeling segmentation and singular spectrum analysis to model and forecast an asymmetric condor-like option index insurance for Colombian coffee crops. Climate Risk Management, 35, 100421.

---

Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News