Να είναι κανείς ασφαλισμένος ή να μην είναι;
Η απάντηση στην Ελλάδα δεν είναι, δυστυχώς, η προφανής. Στην πρόσφατη πυρκαγιά στο Μάτι, το ποσοστό των ασφαλισμένων κατοικιών ανέρχεται σε περίπου 20% των συνολικών ζημιών. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από έναν πρόχειρο υπολογισμό, βάσει των 4.156 δικαιούχων του κρατικού επιδόματος για τους πυροπαθείς και των 785 ζημιών που ανηγγέλθησαν στις ασφαλιστικές εταιρείες.
Πέραν του κρατικού επιδόματος για τους πυρόπληκτους, οι Υπουργοί κ.κ. Σπίρτζης, Τσακαλώτος, Σκουρλέτης και Χαρίτσης, εξέδωσαν την Κ.Υ.Α. αριθμ. Δ.Α.Ε.Φ.Κ.-Κ.Ε./8706/Α325/2018 σχετικά με την Οριοθέτηση περιοχών και χορήγηση στεγαστικής συνδρομής για την αποκατάσταση των ζημιών σε κτίρια από τις πυρκαγιές της 23ης και 24ης Ιουλίου 2018 σε περιοχές της Περιφέρειας Αττικής και της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Σε αυτήν προβλέπεται ότι:
«3.1 Στις περιοχές που οριοθετούνται με την παρούσα απόφαση χορηγείται από την αρμόδια Υπηρεσία Στεγαστική Συνδρομή (Σ.Σ.) ίση με το κόστος επισκευής ή ανακατασκευής των κτιρίων που έχουν υποστεί βλάβες από τις πυρκαγιές του θέματος όπως αυτό υπολογίζεται σύμφωνα με τα αναφερόμενα παρακάτω στις ενότητες 4 και 6.
Επισημαίνεται ότι η ως άνω υπολογιζόμενη Σ.Σ. ανακατασκευής, δύναται να χρησιμοποιηθεί για αυτοστέγαση (αγορά έτοιμου ή υπό ανέγερση κτιρίου) ή για αποπεράτωση ιδιόκτητου κτιρίου.»
Επιπλέον, σε επόμενο σημείο, διευκρινίζεται για όσους αναμένουν αποζημίωση από την ασφαλιστική τους εταιρεία ότι η χορηγούμενη Σ.Σ. και οι τυχόν άλλες πληρωμές που λαμβάνει ο/η δικαιούχος για την αποκατάσταση των ζημιών του κτιρίου, συμπεριλαμβανομένων των πληρωμών στο πλαίσιο ασφαλιστηρίων συμβολαίων, δεν πρέπει να υπερβαίνουν το 100% του κόστους αποκατάστασης της ζημίας.
Έχουμε λοιπόν δύο κατηγορίες πολιτών. Εκείνους που ασφάλισαν τις περιουσίες τους, κατέβαλλαν για χρόνια το αντίτιμο του ασφαλιστηρίου τους και τώρα λαμβάνουν την αποζημίωσή τους από την ασφαλιστική τους εταιρεία και εκείνους οι οποίοι δεν είχαν τη δυνατότητα ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο δεν επέλεξαν να ασφαλίσουν την κατοικία τους και τώρα θα λάβουν από το κράτος Στεγαστική Συνδρομή (Σ.Σ.) ίση με το κόστος επισκευής ή ανακατασκευής των κτιρίων που έχουν υποστεί βλάβες από τις πυρκαγιές. Συγκεκριμένα η Σ.Σ. θα χορηγείται στους δικαιούχους με τη μορφή Δωρεάν Κρατικής Αρωγής (Δ.Κ.Α.).
Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά. Μας προβληματίζει έντονα ως πολίτες η έλλειψη οικονομικών κριτηρίων για τους δικαιούχους της Στεγαστικής αυτής Συνδρομής. Ο κρατικός προϋπολογισμός από τον οποίο θα χρηματοδοτηθεί αυτή η παροχή, μας αφορά όλους.
Πέραν, όμως, των κοινωνικοπολιτικών προεκτάσεων του θέματος, η ασφαλιστική αγορά δεν μπορεί παρά να αναρωτιέται:
Ποιος είναι ακριβώς ο ρόλος των ασφαλιστικών εταιρειών όταν σε περιπτώσεις μιας ανάλογης καταστροφής, όπως συνέβη και πριν λίγους μήνες και στη Μάνδρα, έρχεται το κράτος να υποκαταστήσει την ασφαλιστική εταιρεία και να συνδράμει με Στεγαστική Συνδρομή ή ακόμα και με άτοκο δάνειο (στις περιπτώσεις που κάποιος πρέπει να αποκαταστήσει πέραν της μίας ιδιοκτησία του.)
Ποιο είναι το μήνυμα για τους πολίτες αυτής της χώρας ως προς τον θεσμό της Ιδιωτικής ασφάλισης;
Και μιλώντας για πολίτες, ο Υπουργός κ. Σπίρτζης δηλώνει σε συνέντευξή του στην ΕΡΤ: «Έχει βγει ήδη η Κοινή Υπουργική Απόφαση που προβλέπει δυο διαφορετικούς τρόπους για πρώτη φορά και για τις επισκευές και για τις ανακατασκευές. Δηλαδή, τις μελέτες θα τις κάνει το Υπουργείο Υποδομών αδαπάνως για τους πολίτες, για πρώτη φορά, για να μην ταλαιπωρούνται στις αντίστοιχες αρμόδιες Υπηρεσίες. Έχουν προβλεφθεί 1.000 ευρώ για την ανακατασκευή ενός κατεστραμμένου κτιρίου και 550 για τις επισκευές, το τετραγωνικό μέτρο. Και για πρώτη φορά έχει προβλεφθεί να υπάρχει αποζημίωση για τον περιβάλλοντα χώρο ενός κτιρίου….».
Έχει άραγε συναίσθηση ο Υπουργός ότι αυτές οι πρωτοβουλίες, με τον τρόπο που διαρθρώνονται και παρουσιάζονται στους πολίτες, διαιωνίζουν μια παθογένεια της Ελλάδας που εκπαιδεύει τους πολίτες της να εξαρτούν την όποια επιβίωση και ευδαιμονία τους αποκλειστικά από το –χρεωκοπημένο πια– κράτος;
Αμαλία Ρουχωτά