Μόνιμοι οι φυσικοί κίνδυνοι αλλά και καταστροφική η αδράνεια…

Μια εξαιρετική πρωτοβουλία της ΕΑΕΕ στη σωστή κατεύθυνση ήταν η ημερίδα που διεξήχθη στις 3 Δεκεμβρίου στο ξενοδοχείο Royal Olympic, με θέμα «Κλιματική αλλαγή – Φυσικές καταστροφές – Πρόληψη & Αντιμετώπιση». Πρέπει να εντάξουμε τις πρωτοβουλίες αυτές στο πλαίσιο των ενεργειών που ήδη γίνονται, αλλά ελπίζουμε και πιστεύουμε ότι επίσης δρομολογούνται για το μέλλον, προκειμένου η ασφαλιστική αγορά και στην Ελλάδα να εκπληρώνει το ρόλο που της αναλογεί στον διαρκή και κρίσιμο αγώνα για τη συνειδητοποίηση του προβλήματος της κλιματικής αλλαγής και της πρόληψης και αντιμετώπισης των φυσικών καταστροφών.

Μικρή και ανοχύρωτη η Ελλάδα

Όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε από τους διακεκριμένους και ανησυχητικά κατατοπιστικούς ομιλητές, μπορεί η Ελλάδα ως χώρα να μην επηρεάζει ιδιαίτερα αρνητικά ως προς την εξέλιξη του κλιματικού προβλήματος, λόγω του μικρού της μεγέθους, επηρεάζεται όμως η ίδια και οι αλλαγές στη ζωή των πολιτών είναι ήδη εμφανείς και οι κίνδυνοι παρόντες. Τα θύματα από φυσικές καταστροφές έχουν ήδη υπερβεί εκείνα των σεισμών, σύμφωνα με την τοποθέτηση του καθηγητή κ. Συνολάκη. Και αν ως χώρα είμαστε μικροί και άρα η συμμετοχή μας στην επιβάρυνση του κλίματος περιορισμένη, η Ναυτιλία είναι ωστόσο ένας τομέας στον οποίο οι Έλληνες έχουν πολύ σημαντική συμμετοχή και μέσω αυτής έχουμε ευθύνη και ρόλο στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής.

 Οι ειδικοί ζητούν την προσοχή μας

Οι τοποθετήσεις των κ.κ. Χρήστου Ζερεφού (Επόπτης, Κέντρο Έρευνας Φυσικής της Ατμόσφαιρας και Κλιματολογίας, Ακαδημία Αθηνών), Τάκη Γρηγορίου (Υπεύθυνος εκστρατείας για θέματα ενέργειας και κλιματικών αλλαγών, Greenpeace Ελλάδος), Κων/νου Συνολάκη (Καθηγητής, Τομέας Περιβαλλοντικής Υδραυλικής & Γεωπεριβαλλοντικής Μηχανικής, Σχολή Μηχανικών Περιβάλλοντος, Πολυτεχνείο Κρήτης), Φοίβης Κουντούρη (Καθηγήτρια, Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Οικονομικών Σπουδών, ΟΠΑ), Butch Bacani (Project Leader, UNEP FI), Μαργαρίτας Αντωνάκη (Γεν. Δ/ντρια ΕΑΕΕ), Γεωργίου Γκαζέτα (Καθηγητής, Τομέας Γεωτεχνικής, Σχολή Πολιτικών Μηχανικών, ΕΜΠ) και Ερρίκου Μοάτσου (Πρόεδρος Επιτροπής Περιουσίας, Αντασφαλίσεων, Μεταφορών και Σκαφών, ΕΑΕΕ) έδωσαν σαφές πλαίσιο αλλά και πτυχές ενός προβλήματος που εκδηλώθηκε εδώ και χρόνια, αλλά μόνο τα τελευταία λίγα έχει βρει θέση στην ατζέντα της παγκόσμιας βιομηχανίας, των διεθνών οργανισμών, των εθνικών κρατών –και όχι στην προτεραιότητα που χρειάζεται.

Οι ομιλητές που επιλέχθηκαν για την ημερίδα είχαν ιδιαίτερης βαρύτητας πληροφορίες να μοιραστούν για ένα ζήτημα που μας αγγίζει όλους και όχι μόνο την ασφαλιστική αγορά. Ιδιαίτερα όμως την ασφαλιστική αγορά την αφορά σε επίπεδο κόστους και αυτό επιμερίζεται σε κόστος φυσικό που προκύπτει από τις καταστροφικές ζημιές, κόστος μετάβασης σε ασφαλέστερες και λιγότερο επιβαρυντικές επιλογές ως προς τις ενεργειακές πηγές, αλλά και κόστος ευθύνης (Liability), κάτι για το οποίο θα μιλάμε όλο και περισσότερο στο μέλλον. Ο εκπρόσωπος της Greenpeace μίλησε, άλλωστε, για οικονομικό κόστος από τις καταστροφές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή ύψους 1,3 τρις για την περίοδο 2005 -2015, ενώ μόνο το 1/3 αυτών ήταν ασφαλισμένο. Ο κόσμος αλλά και η Ευρώπη, παρότι η μικρότερη σε μέγεθος ήπειρος, εγκαταλείπουν τον άνθρακα, το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο. Σύντομα στην ευρωπαϊκή ήπειρο θα ισχύσει ο νέος κλιματικός νόμος, καθώς η απειλή ενός σεναρίου καταστροφικής ανατροφοδοτούμενης κλιματικής αλλαγής δεν αποκλείεται από τους επιστήμονες και κάτι τέτοιο σημαίνει ελάχιστο χρονικό περιθώριο για ραγδαίες αλλαγές μεταξύ άλλων και στην παγκόσμια οικονομία αλλά βέβαια και την ύπαρξη σημαντικών ασφαλιστικών ρίσκων για την αγορά.

 Οι φυσικές καταστροφές θα ενταθούν τα επόμενα χρόνια

Οι ανθρωπογενείς δραστηριότητες τα τελευταία 40 χρόνια κατέστρεψαν όσο όζον παρήγαγε η φύση μέσα σε 1,5 δισεκατομμύρια χρόνια, ενώ τον τελευταίο αιώνα απελευθερώσαμε στην ατμόσφαιρα τόσο διοξείδιο του άνθρακα όσο χρειάστηκε η φύση να απομακρύνει μέσα σε 1 δισεκατομμύριο χρόνια στα πρώτα στάδια της φωτοσύνθεσης, σύμφωνα με τον ακαδημαϊκά κ. Ζερεφό. Τα πλημμυρικά φαινόμενα θα αυξηθούν στα επόμενα χρόνια σημαντικά, καθώς παράλληλα θα αυξηθεί η μέγιστη διάρκεια ξηρής περιόδου σε όλη την Ελλάδα και περισσότερο στα Ανατολικά Ηπειρωτικά και τη Βόρεια Κρήτη. Ακολούθως θα αυξηθούν και οι ημέρες εξαιρετικά μεγάλου κινδύνου για πυρκαγιές στις αντίστοιχες περιοχές.

Συγκεκριμένα για την Ελλάδα ο κ. Συνολάκης σε βίντεο που απέστειλε, καθώς ο ίδιος βρίσκεται στις ΗΠΑ, επεσήμανε και εκείνος ότι στο άμεσο μέλλον τα φαινόμενα υδροκαταστροφών θα ενταθούν, την ίδια στιγμή που ως χώρα είμαστε αρκετά απροετοίμαστοι. Άνοδος της στάθμης της θάλασσας κατά 2 εκατοστά το χρόνο στην Ανατολική Μεσόγειο είναι ένα σενάριο του οποίου τις συνέπειες για τη χώρα μας πρέπει να εξετάσουμε. Οι ακραίες καταιγίδες θα αυξηθούν σε συχνότητα τις επόμενες δεκαετίες, τα δεδομένα αλλάζουν ραγδαία και οι μελέτες επικινδυνότητας με τις οποίες χαράσσουμε σήμερα στρατηγική, βασίζονται σε στοιχεία που δεν ισχύουν πλέον. Άκρως ανησυχητικό όμως, πέραν των ανωτέρω, είναι ότι από τα περιστατικά καταστροφών για τα οποία μίλησε ο καθηγητής στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, προκύπτει ότι το σύνολο σχεδόν των περιπτώσεων οφείλονται στον ανθρώπινο παράγοντα, σε επικίνδυνες παρεμβάσεις ή ανεπάρκεια των αρμόδιων φορέων.

Το αισιόδοξο μήνυμα του καθηγητή; Υπάρχει ακόμα χρονικό περιθώριο για βελτιώσεις και προστασία της χώρας.

 Ελλάδα, μια εξαιρετικά σεισμογενής χώρα

Ο Καθηγητής κ. Γεώργιος Γκαζέτας παρέθεσε συγκεκριμένα στοιχεία για τους καταστροφικότερους σεισμούς που έχουν σημειωθεί στον ελλαδικό χώρο τα τελευταία 70 χρόνια. Ανέφερε κατ’ αρχάς τη βιβλική καταστροφή που προκάλεσε ο σεισμός του 1953 σε Κεφαλονιά και Ζάκυνθο, με τα 500 θύματα και τις τεράστιες υλικές καταστροφές – ισοπέδωση στα δύο νησιά και στην Ιθάκη. Μετά από αυτόν, όμως, κι αυτό είναι μια θετική συνέπεια, καθιερώθηκε (το 1959) στη χώρα μας αντισεισμικός κανονισμός και στα τρία νησιά του Ιονίου οι κατασκευές είναι πλέον πολύ ισχυρές –απόδειξη αυτού ότι τα κτίσματα άντεξαν στις πολύ ισχυρές δονήσεις των σεισμών του 2014.

Μιλώντας για τον μεγάλο σεισμό στη Θεσσαλονίκη το 1978 (48 νεκροί, 220 τραυματίες, 9.000 κατεδαφιστέα κτήρια, 23.000 κτήρια με σοβαρότατες ζημιές) ανέφερε ότι το κόστος του (δημόσιο και ιδιωτικό) με σημερινές τιμές ήταν €1,2 δισ. Ο σεισμός στην Πάρνηθα το 1999 (143 νεκροί, 2.000 τραυματίες, 50.000 άστεγοι) ξεπέρασε σε κόστος τα €3 δισ.

Πώς ξέρουμε ότι μια κατασκευή είναι ασφαλής;

Μια κατασκευή θεωρείται τυπικώς ασφαλής με πιθανότητα 90% σε 50 έτη αν έχει υπολογισθεί σύμφωνα με τον ισχύοντα Κανονισμό (ΕΑΚ 2000), όπως σημείωσε ο κ. Γκαζέτας. Βέβαια, πάντα υπάρχουν αβεβαιότητες, όπως οι

κακοτεχνίες και η πιθανότητα να συμβεί σεισμός που να προκαλέσει ισχυρότερη δόνηση από αυτήν του ΕΑΚ.

Όταν λέμε ότι μια κατασκευή έχει υπολογισθεί σύμφωνα με τον Κανονισμό, αυτό σημαίνει ότι η κατασκευή αντέχει με ασφάλεια (δηλαδή, με μικρές επιδιορθώσιμες βλάβες) τους κραδασμούς των οποίων το φάσμα αποκρίσεως είναι μικρότερο από το φάσμα του Κανονισμού

Παρόλο που έχουμε σεισμικές διεγέρσεις που υπερβαίνουν το φάσμα του Κανονισμού, υπάρχουν και άλλοι “κρυμμένοι” συντελεστές ασφαλείας. «Ουσιαστικά, απαιτούμε τη ΜΗ κατάρρευση! Δεν σημαίνει βέβαια ότι το δόμημα είναι επισκευάσιμο!!», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Γκαζέτας.

Την τελευταία πενταετία, όπως μας υπενθύμισε ο κ. Γκαζέτας, σημειώθηκαν στη χώρα μας ισχυροί σεισμοί, μεγαλύτεροι των 6 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, σε Κεφαλονιά, Λευκάδα, Λέσβο, Κω και Ζάκυνθο, οι οποίοι δεν προκάλεσαν θύματα και ζημιές καταστροφικής κλίμακας σε κτίσματα, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί και στους πρόσθετους κινδύνους που προκαλούνται από τους σεισμούς, όπως είναι οι κατολισθήσεις, φέρνοντας ως παράδειγμα τους Εγκρεμνούς στη Λευκάδα.

Καταλήγοντας και συμπερασματικά τόνισε ότι στη χώρα μας η ανάγκη για ασφάλιση είναι μεγάλη (ιδίως σε περιοχές “μικρής” σεισμικότητας) σημειώνοντας ότι απαιτείται διάκριση μεταξύ δομημάτων (ανάλογα με τον χρόνο κατασκευής, τη θέση του δομήματος, την ποιότητα μελέτης και εκτέλεσης, κ.ο.κ.).

 Η ασφαλιστική αγορά μπορεί να αμβλύνει τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης

Ο κ. Ερρίκος Μοάτσος ανέδειξε στην ομιλία του τον σημαντικό ρόλο που μπορούν να διαδραματίσουν οι ασφαλιστικές εταιρείες στην αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης –αλλοίμονο, δεν μιλάμε πλέον για κλιματική αλλαγή!

Οι ασφαλιστικές εταιρείες, που είναι και οι μεγαλύτεροι θεσμικοί επενδυτές παγκοσμίως, έχουν να διαδραματίσουν έναν ιδιαίτερο, πολύ σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών, συντονίζοντας τη δράση τους γύρω από τέσσερις βασικούς άξονες:

• Ενημέρωση-επιμόρφωση του κόσμου για τους κινδύνους (σεισμούς, πλημμύρες, κ.ο.κ.) και την αξία της πρόληψης (σύμφωνα με μελέτη, η επένδυση $6 δις ετησίως σε αποτροπή ζημιών από φυσικές καταστροφές επιφέρει όφελος $360 δις δολαρίων σε βάθος 15ετίας!).
• Χρηματοδότηση και στήριξη της ακαδημαϊκής έρευνας (σημαντικά ταμεία χρηματοδότησης επιστημονικής έρευνας έχουν συσταθεί από ασφαλιστές, για τη μελέτη της εξέλιξης των φυσικών φαινομένων, τη μοντελοποίηση των ζημιών, την ανθεκτικότητα των πόλεων, κ.λπ.).
• Στήριξη επενδύσεων σε φιλικές προς το περιβάλλον μορφές ενέργειας και
• Κάλυψη των ζημιών από φυσικές καταστροφές –αυτός είναι, άλλωστε, ο κύριος ρόλος της ασφαλιστικής βιομηχανίας.

Τη διετία 2017 – 2018, όπως ανέφερε ο κ. Μοάτσος, οι φυσικές καταστροφές προκάλεσαν παγκοσμίως οικονομικές ζημιές που άγγιξαν το μισό τρισεκατομμύριο ευρώ, εκ των οποίων οι ασφαλισμένες ήταν μόνον 220 δισ. Το κενό ασφάλισης (protection gap) είναι πολύ μεγάλο –αγγίζει τα €280 δισ. ή το 60%–, την ίδια στιγμή που το capacity της ασφαλιστικής αγοράς παγκοσμίως για κάλυψη καταστροφικών κινδύνων εκτιμάται σε €2 τρισ.

Στη χώρα μας, το κενό προστασίας είναι κατά πολύ μεγαλύτερο, με το παράδοξο φαινόμενο να έχουμε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης (70%) και ιδιαίτερα χαμηλό ποσοστό ασφαλισμένων κατοικιών (15%). Αναφερόμενος σε στατιστικά στοιχεία αποζημιώσεων από περιστατικά φυσικών καταστροφών της τελευταίας 25ετίας στη χώρα μας, ο κ. Μοάτσος σημείωσε ότι οι ασφαλισμένες ζημιές των τελευταίων 3 χρόνων μόνο αντιπροσωπεύουν το 25% περίπου των ζημιών της 25ετίας! Συνολικά τα τελευταία χρόνια, οι ασφαλιστικές εταιρείες στη χώρα μας έχουν καταβάλει αποζημιώσεις ύψους €350 εκατομμυρίων για 28.000 ζημιές, σε 30 καταγεγραμμένα καταστροφικά συμβάντα. Αυτό μας δίνει ένα μέσο όρο €12,5 χιλιάδων σε κάθε ζημιωθέντα πολίτη για καθεμιά ζημιά. Χαρακτηριστικά, όπως ανέφερε, η μέση ζημιά κατοικίας στο Μάτι ήταν €40.000!

Δυστυχώς, όμως, οι ασφαλισμένοι στο Μάτι ήταν μόλις 835, όταν οι ζημιωθέντες ήταν περισσότεροι από 4.000!

H πρόταση της ΕΑΕΕ για την Ασφάλιση των Κατοικιών έναντι Φυσικών Καταστροφών

Η ΕΑΕΕ, ως γνωστόν, έχει εκπονήσει μελέτη για την εξεύρεση λύσης για την εκ των προτέρων χρηματοδότηση των ζημιών από φυσικές καταστροφές. Η λύση αυτή προϋποθέτει τη σύμπραξη ιδιωτικού – δημόσιου τομέα, όπως έχει λειτουργήσεις στις περισσότερες χώρες του κόσμου.

Ο Πρόεδρος της ΕΑΕΕ, κ. Αλέξανδρος Σαρρηγεωργίου, ανοίγοντας την εκδήλωση, τόνισε χαρακτηριστικά ότι «ως αγορά έχουμε προτάσεις που αφορούν τη συνεργασία με την Πολιτεία για την κάλυψη των κατοικιών από φυσικές καταστροφές», ενώ παράλληλα κάλεσε την Κυβέρνηση σε συνεργασία με την εποπτική αρχή της αγοράς, την Τράπεζα της Ελλάδος, να εξετάσουν τη θέσπιση κινήτρων για να βοηθήσουν τις ασφαλιστικές επιχειρήσεις να στρέψουν τις επενδύσεις τους σε «πράσινες», περιβαλλοντικά ευαίσθητες κατευθύνσεις.

Η μελέτη της ΕΑΕΕ για «Σύστημα Ασφάλισης των Κατοικιών έναντι Φυσικών Καταστροφών» έχει τα ακόλουθα κύρια χαρακτηριστικά, όπως τα παρουσίασε ο κ. Μοάτσος:

• Καθολική ασφάλιση, που είναι απαραίτητη για την ελαχιστοποίηση του κόστους ασφάλισης μέσω της καλύτερης διασποράς του κινδύνου.
• Απλό σύστημα ασφάλισης μέχρι 120Μ2 με 1.000€ ασφαλισμένη αξία, ώστε να καλύπτεται η μεγάλη πλειοψηφία των σπιτιών μ’ έναν απλό τρόπο υπολογισμού της αξίας.
• Ελεύθερη επιλογή ασφαλιστικής εταιρείας.
• Κοινοί όροι ασφάλισης για εύκολη σύγκριση.
• Αρχικά μπορούν να καλύπτονται οι ζημιές από σεισμό και επακόλουθά του (πυρκαγιά, έκρηξη, τσουνάμι) και σε δεύτερη φάση μπορεί να γίνει επέκταση για κάλυψη και από άλλους καταστροφικούς κινδύνους (πλημμύρα, δασική πυρκαγιά).
• Μέριμνα για την υποστήριξη των ιδιαίτερα αυξημένων κινδύνων (π.χ. παλιές κατασκευές χωρίς αντισεισμική θωράκιση σε επικίνδυνες γεωγραφικές περιοχές).

Όπως σημείωσε ο κ. Μοάτσος, χρειάζεται να διερευνηθεί μια ενδεχόμενη συγχρηματοδότηση, σε ένα ποσοστό, από έναν φορέα, κρατικό ή μη (κατ’ επιλογή), η οποία θα μπορούσε να μεγιστοποιήσει την πρόσβαση και αξιοποίηση μηχανισμών χρηματοδότησης και πέραν της αντασφάλισης (π.χ. καταστροφικά ομόλογα, κλπ.).

Ο φορέας αυτός μπορεί να προσφέρει λύσεις για την ομαλή λειτουργία του συστήματος όπως:

• Πρόσθετο μηχανισμό σταθεροποίησης ασφαλίστρου σε περίπτωση αύξησης μετά από μεγάλο συμβάν.
• Πρόσθετο εγγυητικό μηχανισμό (μέσω δημιουργίας ειδικού κεφαλαίου) σε περίπτωση μεγάλου συμβάντος πέραν των προβλεπόμενων από το πλαίσιο λειτουργίας της ασφαλιστικής εταιρείας που οδηγεί σε αδυναμία κάλυψης του συνόλου των ζημιών από μια ασφαλιστική εταιρεία (Insurer of Last Resort).
• Ανάληψη αυξημένου ποσοστού για ιδιαίτερα αυξημένους κινδύνους, που ισοδυναμεί με διευκόλυνση της λειτουργίας της αγοράς –είναι ο κοινωνικός ρόλος του φορέα.

Οι ασφαλιστικές εταιρείες, στο πλαίσιο ενός τέτοιου συστήματος, εκδίδουν και διαχειρίζονται τα ασφαλιστήρια και εισπράττουν τα ασφάλιστρα, αναλαμβάνουν τον ασφαλιστικό κίνδυνο και τον αντασφαλίζουν, διαχειρίζονται τις ζημιές και καταβάλλουν τις αποζημιώσεις.

Τους συγκεκριμένους αυτούς ρόλους μπορεί να εξασφαλίσει η ασφαλιστική αγορά, καθώς διαθέτει την επιχειρησιακή οργάνωση και τους πόρους, την τεχνογνωσία στη διαχείριση καταστροφικών κινδύνων και την πρόσβαση στις διεθνείς ασφαλιστικές αγορές και φυσικά φερεγγυότητα.

Τα παραδείγματα άλλων χωρών & τι μας δείχνουν οι μελέτες που έχουν εκπονηθεί για καταστροφικά συμβάντα

Στη συζήτηση πάνελ που ακολούθησε, με συντονιστή τον κ. Μοάτσο, συμμετείχαν οι κ.κ. Γιάννης Μελακοπίδης (Treaty Senior Broker, Matrix Insurance & Reinsurance Brokers S.A.), Μανώλης Σιατούνης (General Manager, Aon Greece S.A.) και Αλέξανδρος Turner (Δ/νων Σύμβουλος, Carpenter Turner S.A.).

Τα όσα ακούσαμε –τα παραθέτουμε συνοπτικά και κωδικοποιημένα– εξόχως ενδιαφέροντα:

• Ο σεισμός της Πάρνηθας, αν γινόταν σήμερα, θα “απαιτούσε” από το κράτος να καταβάλει ποσά για αποζημιώσεις που θα αντιστοιχούσαν στο 5% του ΑΕΠ.
• Σύμφωνα με μελέτη της ΕΑΕΕ, οι ζημιές σε περιουσιακά στοιχεία από ένα ενδεχόμενο σεισμού με πιθανότητα 0,5% (δηλ. ενός πιο σπάνιου, αλλά πιθανού ενδεχόμενου) εκτιμώνται μεταξύ €7 και €10 δις.
• Ανά τον κόσμο λειτουργούν δεκάδες συνεγγυητικά σχήματα φυσικών καταστροφών (κάποια καλύπτουν μόνον σεισμό, κάποια και άλλους κινδύνους). Η συμμετοχή σε αυτά μπορεί να είναι είτε υποχρεωτική είτε προαιρετική για τους πολίτες. Υπάρχουν Ταμεία όπου το κράτος εγγυάται τις αποζημιώσεις, άλλα στα οποία είναι υποχρεωτική η ιδιωτική ασφάλιση και άλλα στα οποία κράτος και ασφαλιστικός κλάδος λειτουργούν συνδυαστικά.
• Στην Τουρκία, λίγους μήνες μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1999, που προκάλεσε τον θάνατο χιλιάδων ανθρώπων (18.000 σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία ή 40.000 ανεπισήμως), κατέστη υποχρεωτική η ασφάλιση για τον κίνδυνο του σεισμού και από το 2000 η χώρα έχει συνεγγυητικό ταμείο ασφάλισης φυσικών καταστροφών.
• Η Ελβετία, χώρα χαμηλού κινδύνου σε επίπεδο σεισμικότητας, έχει ιδρύσει συνεγγυητικό ταμείο φυσικών καταστροφών από το 1939, η Ισπανία από το 1954, η Ιαπωνία και η πολιτεία της Καλιφόρνια από το 1966, η Ρουμανία από το 2009. Η Ελλάδα, που συγκαταλέγεται στις 10 πιο σεισμογενείς χώρες του κόσμου και είναι η πλέον σεισμογενής χώρα της Ευρώπης (το 50% της σεισμικής ενέργειας ολόκληρης της Ευρώπης εκλύεται στην Ελλάδα) δεν έχει!
• Σε έρευνα που έγινε μετά τον σεισμό της Κεφαλονιάς το 2014, αποκαλύφθηκαν τα εξής συγκλονιστικά για το πόσο ανενημέρωτος είναι ο κόσμος και για το μέγεθος της άγνοιάς του: το 42% των ερωτώμενων δεν γνώριζε ότι μπορεί να ασφαλιστεί! Απάντησαν ότι η πιο γνωστή/μεγαλύτερη ασφαλιστική εταιρεία στην Κεφαλονιά είναι η Τράπεζα Πειραιώς! Στο ερώτημα σχετικά με το ποιο είναι το κόστος ασφάλισης απάντησαν 4 με 5 φορές πάνω από το πραγματικό!

Είναι αναγκαία η δημιουργία συνεγγυητικού ταμείου ασφάλισης φυσικών καταστροφών;

Όσα πληροφορηθήκαμε στην εξαιρετικά ενδιαφέρουσα αυτή ημερίδα μας οδηγούν με απόλυτη βεβαιότητα στη θετική απάντηση του ερωτήματος. Το ελληνικό κράτος πρέπει, επιτέλους, να συνειδητοποιήσει ότι είναι αδήριτη η ανάγκη δημιουργίας ενός σχήματος που θα μπορεί να ανταποκριθεί στις ανάγκες που θα δημιουργηθούν στους πολίτες του μετά από μια μεγάλη φυσική καταστροφή. Η διεθνής πρακτική μας δείχνει ότι η εκ των προτέρων χρηματοδότηση των ζημιών από φυσικές καταστροφές είναι η ενδεδειγμένη λύση.

Η ελληνική ασφαλιστική αγορά διαθέτει τεχνογνωσία, πρόσβαση σε διεθνείς ασφαλιστικές και αντασφαλιστικές αγορές, φερεγγυότητα, εμπειρία στη διαχείριση καταστροφικών ζημιών, έχοντας διαχειριστεί υποδειγματικά πλείστες περιπτώσεις. Το θέμα είναι το κράτος να αντιληφθεί την υπεραξία της και να της αναθέσει συγκεκριμένο και θεσμοθετημένο ρόλο στη διαχείριση των φυσικών κινδύνων. Άλλωστε, αναμφίβολα, έχει και το ίδιο να ωφεληθεί πολλαπλώς… Ο καθένας από μας, παράλληλα, χρειάζεται να συνειδητοποιήσει ότι είναι δική μας ευθύνη η εξασφάλιση της περιουσίας μας –είναι παράδοξο να έχουμε όνειρο ζωής να αποκτήσουμε ένα δικό μας σπίτι και να το αφήνουμε την ίδια στιγμή απροστάτευτο – ανασφάλιστο!

Αντί… επιλόγου

Είναι απολύτως χρήσιμες όλες οι ενέργειες που μπορεί να κάνει Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος στην κατεύθυνση της ενημέρωσης και της αναζήτησης προτάσεων και πρωτοβουλιών για την κλιματική αλλαγή και τις φυσικές καταστροφές, που αυξάνουν εκθετικά τη συχνότητά τους και στη χώρα μας. Αξίζουν και χρειάζονται τη στήριξη της αγοράς.

Αντιλαμβανόμαστε ότι πολλά στελέχη ασφαλιστικών εταιρειών δυσκολεύτηκαν να παραστούν στην ημερίδα λόγω των ιδιαίτερων υποχρεώσεων που υπάρχουν στα τμήματά τους αυτή την εποχή του χρόνου. Αυτό, όμως, δεν κάνει λιγότερο προβληματική την απουσία εκπροσώπων μεγάλων και σημαντικών εταιρειών του χώρου. Άλλωστε, η συμμετοχή σε παρόμοιες πρωτοβουλίες είναι και ένας παράγοντας που ορίζει τη σημαντικότητα και την επιδραστικότητα μιας ασφαλιστικής εταιρείας. Πέραν της αγοράς, όμως, πρέπει να εργαζόμαστε και για το «άνοιγμα» αυτών των εκδηλώσεων και σε άλλα τμήματα της κοινωνίας: στις τοπικές κοινωνίες που πλήττονται στην Αττική και αλλού, στις επαγγελματικές ομάδες που μπορούν να συνεισφέρουν στην ενημέρωση, αλλά και σε στοχευμένες δράσεις. Τα παραδείγματα δράσεων σχετικών με την κλιματική αλλαγή σε χώρες της Ευρώπης που ανέφερε η κα Αντωνάκη στη σχετική παρουσίασή της αλλά και οι ενέργειες των Ασφαλιστικών Ενώσεων διεθνώς, ας μας εμπνεύσουν…

Αμαλία Ρουχωτά, Σούλα Κορμά

Όλες οι ομιλίες και οι παρουσιάσεις της Ημερίδας βρίσκονται εδώ