Μικροασφάλιση: Η σημασία της για τις αναπτυσσόμενες χώρες & τους οικονομικά ασθενέστερους
Απόψεις & Θέσεις Φοιτητών του ΠΑ.ΠΕΙ. -Τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης”
Γράφει η Γεωργία Κωτούλα (3ο έτος σπουδών)
Η ασφάλιση είναι μία σημαντική μορφή διαχείρισης κινδύνου. Όλοι εκτιθέμεθα σε ποικίλους κινδύνους, γι’ αυτό ρόλος της ασφάλισης είναι η προστασία έναντι πιθανών οικονομικών απωλειών που θα προκύψουν από την επέλευση κάποιου κινδύνου. Αξίζει να σημειωθεί ότι η ασφάλιση είναι επίσης πολύ σημαντική στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και συμβάλλει ενεργά στην αποταμίευση. Στις μέρες μας, σε όλες τις αναπτυγμένες χώρες, υφίσταται ο ασφαλιστικός θεσμός, ο οποίος έχει μελετηθεί και εξελιχθεί σε σημαντικό επίπεδο. Το μείζον ερώτημα όμως που τίθεται είναι το εξής: τι συμβαίνει στις αναπτυσσόμενες χώρες στον ασφαλιστικό τομέα;
Η έννοια της ασφάλισης, καθώς και τα πολλαπλή οφέλη που προσφέρει, είναι σχεδόν άγνωστα στις αναπτυσσόμενες χώρες, παρά τις διαπιστωμένες ανάγκες που έχουν παρατηρηθεί.
Οι λόγοι για τους οποίους δεν υπάρχουν ασφαλιστικές εταιρείες στις περιοχές αυτές είναι: ο ηθικός κίνδυνος, η αντεπιλογή, καθώς επίσης και η ασφαλιστική απάτη. Παράλληλα, αξίζει να αναφερθεί ότι η νοοτροπία της αμοιβαίας βοήθειας που έχουν οι κάτοικοι των συγκεκριμένων χωρών, αποτελεί επιπλέον τροχοπέδη στην εδραίωση των ασφαλιστικών εταιρειών στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Επιπλέον, όσον αφορά την νοοτροπία της αμοιβαίας βοήθειας, θα λέγαμε ότι πρόκειται για την επικράτηση της άποψης πως τη στιγμή που θα επέλθει ο κίνδυνος, η χρηματική κάλυψη θα δοθεί είτε από το κράτος είτε από συγγενείς και φίλους, σημειώνοντας ότι η δεύτερη περίπτωση είναι και η πιο συχνά εμφανιζόμενη. Αν, όμως, γίνει αντιληπτό μέχρι ποιο σημείο μπορούν να προσφέρουν οικονομική βοήθεια οι φίλοι και οι συγγενείς σε τέτοιου είδους κινδύνους, τότε η ασφαλιστική κάλυψη θα είναι πλέον απαραίτητη.
Μελέτες έχουν δείξει ότι η ασφάλιση βοηθάει πολίτες που ζουν κάτω από τα όρια της φτώχειας να μειώσουν τις καταστροφικές δαπάνες όταν επέλθουν επείγουσες καταστάσεις, όπως σε περιπτώσεις υγείας. Μάλιστα, τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια αναπτύσσεται ο τομέας της μικροασφάλισης.
Η μικροασφάλιση (microinsurance) είναι η προστασία ατόμων με χαμηλό εισόδημα έναντι συγκεκριμένων κινδύνων σε αντάλλαγμα τακτικής πληρωμής ασφαλίστρων, ανάλογα με την πιθανότητα και το κόστος των σχετικών κινδύνων. Όπως ακριβώς λειτουργεί τόσο η δημόσια όσο και η ιδιωτική ασφάλιση στις αναπτυγμένες χώρες, έτσι και η μικροασφάλιση δίνει τη δυνατότητα κάλυψης για ένα ευρύ φάσμα κινδύνων. Η διαφορά, όμως, της μικροασφάλισης είναι ότι απευθύνεται σε καθορισμένη αγορά, δηλαδή σε άτομα με χαμηλό εισόδημα, που εμφανίζονται σε μεγαλύτερο βαθμό στις αναπτυσσόμενες χώρες και στις χώρες με προβληματικές οικονομίες. Η υγεία έχει πρωτεύουσα σημασία για τον κάθε άνθρωπο, γεγονός που προβληματίζει πολλά νοικοκυριά με χαμηλά εισοδήματα όταν παρουσιαστεί σχετικός κίνδυνος. Η μικροασφάλιση, φυσικά, δίνει τη δυνατότητα κάλυψης κινδύνων που σχετίζονται με την υγεία.
Η μικροασφάλιση υγείας, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, δίνει τη δυνατότητα στους πελάτες της να έχουν άμεση πρόσβαση σε εξειδικευμένους ιατρούς και βελτιωμένες υπηρεσίες υγείας, πριν επιδεινωθεί η κατάσταση της υγείας τους. Τη στιγμή που οι ανασφάλιστοι συμπολίτες τους περιμένουν κατά μέσο όρο δύο ημέρες για αναζήτηση θεραπείας και προκειμένου να πληρώσουν τα έξοδα που προκύπτουν αναγκάζονται να πουλήσουν μέχρι και μέρος της ακίνητης περιουσίας τους. Επομένως, το είδος της συγκεκριμένης ασφάλισης καθίσταται ένας αποτελεσματικός χρηματοδοτικός μηχανισμός για μία κοινότητα με περιορισμένη πρόσβαση σε ιατρική περίθαλψη και θεραπεία σε μικρά αλλά και μεγάλα προβλήματα υγείας.
Σημαντικά βήματα στη μικροασφάλιση υγείας φαίνεται να έχει πραγματοποιήσει η Σουηδία. Η Σουηδία, η οποία δραστηριοποιήθηκε στον τομέα της μικροασφάλισης υγείας, ουσιαστικά ενέταξε τις ασφαλιστικές υπηρεσίες υγείας, αλλά και ζωής και ατυχημάτων σε αντίστοιχες περιπτώσεις της μικροασφάλισης, καθιστώντας τες προσβάσιμες στις αναδυόμενες αγορές, γεγονός που επιτεύχθηκε μέσα από την εταιρεία insuntech BIMA. Η BIMA είναι μία καινοτόμα πλατφόρμα, υψηλής τεχνολογίας, που έχει διαταράξει τον παγκόσμιο ασφαλιστικό κλάδο. Ουσιαστικά συνδέει τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας με τις ασφαλιστικές εταιρείες, προσφέροντας με αυτόν τον τρόπο απλές και προσιτές υπηρεσίες mHealth στην Γκάνα, το Μπαγκλαντές, την Παραγουάη, το Πακιστάν και την Καμπότζη. Αποτελεί πλέον τον κορυφαίο πάροχο προϊόντων υγείας και γενικά ασφαλιστικών υπηρεσιών μέσω κινητού τηλεφώνου, εφόσον έδωσε τη δυνατότητα στους παραδοσιακά αυτοεξυπηρετούμενους καταναλωτές να έχουν πρόσβαση σε προϊόντα ασφάλισης και υγείας για πρώτη φορά. Μάλιστα, τον Ιούλιο του 2019, η εταιρεία BIMA υπογράφει συνεργασία με την εφαρμογή Pi Pay, δίνοντας έτσι την ευκαιρία σε περισσότερους ανθρώπους να διασφαλιστούν από κινδύνους σχετικούς με την υγεία, αλλά και από διάφορους άλλους κινδύνους, μέσω της ασφαλιστικής κάλυψης.
Ένα εξαιρετικό παράδειγμα τηλε-ιατρικών υπηρεσιών είναι η Milvik Health Service στο Μπαγκλαντές. Η Milvik είναι επίσης πάροχος υγειονομικών και ασφαλιστικών υπηρεσιών που παρέχονται μέσω κινητών τηλεφώνων και προσφέρει 24 ώρες το εικοσιτετράωρο συμβουλευτικές υπηρεσίες.
Η μικροασφάλιση ειδικά στον τομέα της υγείας είναι μία σημαντική κατηγορία της ασφάλισης, εφόσον αποτελεί ασπίδα απέναντι στις οικονομικές καταστροφές που ενδεχομένως προκληθούν όταν παρουσιαστεί ένας μεγάλος κίνδυνος σχετικός με την υγεία σε νοικοκυριά των αναδυόμενων αγορών. Για την πλήρη κατανόηση της δράσης της μικροασφάλισης υγείας αρκεί να αναλογιστούμε ότι σήμερα 4 δισεκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη έχουν εισόδημα κάτω από 4$ ημερησίως.
Η μικροασφάλιση, λειτουργώντας μέσω εταιρειών κινητής τηλεφωνίας, όπως αναφέρθηκε πιο πάνω, καλύπτει πάνω από 1 εκατομμύρια ανθρώπους. Συγκεκριμένα, μελέτες το 2015 έχουν δείξει ότι 263 εκατομμύρια άνθρωποι είναι ασφαλισμένοι με μικροασφάλιση, με ετήσιο ρυθμό αύξησης κατά περίπου 30% στην Αφρική και 25% σε Ασία και Ωκεανία. Πιο αναλυτικά, με βάση την 9η Διεθνή Διάσκεψη Μικροασφάλισης που πραγματοποιήθηκε τον Νοέμβριο του 2013 στην Ινδονησία, σχετικά ικανοποιητικό ποσοστό μικροασφαλιστικής κάλυψης σε Ασία και Ωκεανία έχουν: οι Φιλιππίνες με ποσοστό 21,3%, η Ταϊλάνδη με ποσοστό 14,0%, η Ινδία με ποσοστό 9,2% και το Μπαγκλαντές με ποσοστό 6,2%, ενώ οι υπόλοιπες χώρες στις δύο αυτές ηπείρους λαμβάνουν ποσοστά μικροασφαλιστικής κάλυψης κάτω από 5%. Επιπλέον, σύμφωνα με τη 10η Διεθνή Διάσκεψη Μικροασφάλισης, η οποία διεξήχθη στην πόλη του Μεξικού, την επόμενη χρονιά, την υψηλότερη μικροασφαλιστική κάλυψη στη Λατινική Αμερική έχει το Μεξικό και η Κολομβία, με ποσοστά 15% και 14,6% αντίστοιχα, ενώ οι υπόλοιπες περιοχές έχουν ποσοστό κάτω από το 13%.
Εν κατακλείδι, η μικροασφάλιση ως πάροχος ασφάλισης σε ανθρώπους με χαμηλά εισοδήματα στις αναπτυσσόμενες χώρες, πληροί τις “προϋποθέσεις” ώστε να αποτελέσει και εργαλείο επέκτασης της κοινωνικής προστασίας, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην άμβλυνση της φτώχειας. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται η κλιματική αλλαγή και φυσικά το γεγονός αυτό έχει αντίκτυπο σε όλες τις χώρες παγκοσμίως. Οι άνθρωποι όμως στις αναπτυσσόμενες χώρες, και γενικά στις χώρες με προβληματική οικονομία, βρίσκονται περισσότερο εκτεθειμένοι σε αυτόν τον κίνδυνο, λόγω της δύσκολης οικονομικής τους κατάστασης. Το γεγονός αυτό “μας δίνει” την ευκαιρία να πούμε ότι η ασφάλιση και συγκεκριμένα η μικροασφάλιση θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως «από μηχανής Θεός», καθώς μπορεί να διαδραματίσει ζωτικό ρόλο για τον μετριασμό μεγάλου μεγέθους κινδύνων, όπως οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αλλά και προβλήματα υγείας.
Με τη μικροασφάλιση, λοιπόν, δημιουργούνται μονοπάτια για να βοηθηθούν οι οικονομικά ασθενέστεροι και όσοι διαβιούν σε συνθήκες ακραίας φτώχειας και παρατηρείται ότι συνεχώς υπάρχει εξέλιξη στον τομέα αυτόν και όλο και περισσότεροι άνθρωποι “πείθονται” να ασφαλιστούν με αυτό τον τρόπο. Κλείνοντας, είναι ύψιστης σημασίας να “τονίσουμε” ότι κάθε οικογένεια αναζητά τρόπους προστασίας από την επέλευση μεγάλων κινδύνων που αφορούν τη ζωή και την υγεία των μελών της. Η μικροασφάλιση, λοιπόν, παρέχει τη δυνατότητα προστασίας αυτών των κινδύνων.
Βιβλιογραφία
1) Η Αλήθεια για τις Αγορές, John Kay, εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ. Φεβρουάριος 2007.
2) Ασφαλίσεις Ζωής & Υγείας, Μιλτιάδης Νεκτάριος, εκδόσεις ΑΘ. ΣΤΑΜΟΥΛΗΣ, Αθήνα 2005.
3) Μακροοικονομική, Andrew B. Abel, Ben S. Bernanke, Dean Croushore, εκδόσεις ΚΡΙΤΙΚΗ, Σεπτέμβριος 2017.
4) Σημειώσεις του 5ου κεφαλαίου, του μαθήματος Οικονομική της Ασφάλισης, Πλάτων Τήνιος, e-class 2017.
Ιστοσελίδες
5) https://www.munichre-foundation.org/dms/MRS/Documents/Microinsurance/2013_IMC/ 2013_Report_9thIMC_web/
6) https://www.munichre-foundation.org/dms/MRS/Documents/Microinsurance/2014_IMC/ 2014_IMC_Report_Web/
7) http://insuranceinnovation.gr/ forum/microinsurance-asfalistikes-kalypsis-se-timi-misou-paketou-tsigaron/
8) http://www.microinsurancecentre.org/resources/documents/ microinsurance-basics/microinsurance-note-1-what-is-microinsurance.html
9) http://www.besafe-asfaleies.gr/blogs/post/mikroasfalisi/
10) https://el.toptipfinance.com/ microinsurance
11) https://www.scribd.com/book/ 363887692/Assessment-of-Microinsurance-as-Emerging-Microfinance-Service-for-the-Poor-The-Case-of-the-Philippines
12) http://www.microinsurancecentre.org/resources/multimedia.html
13)file:///C:/Users/user/Downloads/061001%20MJM%20USAID%20MI%20 Note_1%20(1).pdf
14) http://www.bimamobile.com/news-and-media/news/tigo-and-bima-launch-hospital-cover-for-children-in-tanzania
15) https://www.techworld.com/
start-ups/how-swedish-insurtech-startup-bima-scaled-mobile-only-microinsurance-3664339/
16) https://microinsurancenet-work.org/why-we-do-it
17) https://tech.eu/brief/bima-raises-funds/
18) www.bimamobile.com/news-and-media/news/bima-and-pi-pay-announce-partnership-aimed-at-increasing-access-to-affordable-insurance-products-for-underserved-customers
Διαβάστε επίσης:
PEPP (Pan-European Pension Product): Δυνατότητες & Προκλήσεις, του Μιχαήλ Πεχλιβανίδη
Η χρήση των νέων τεχνολογιών στην ελληνική ασφαλιστική αγορά, των Μαρίας Καρύδη και Μαρίας Μπούρα
Υποχρεωτική ασφάλιση έναντι κινδύνων από φυσικές καταστροφές, της Ναταλίας Καλούμενου
Ακολουθήστε την Ασφαλιστική Αγορά στο Google News
