Τo 2021 αποτέλεσε μία καλή χρονιά για τον ασφαλιστικό κλάδο τόσο σε επίπεδο παραγωγής όσο και σε επίπεδο κερδών, σύμφωνα με την Ετήσια Έκθεση για την Ασφαλιστική Αγορά για το 2022 της KPMG. Από τα ευρήματα της Έκθεσης, όπως παρουσιάστηκαν στο πλαίσιο εκδήλωσης στις 20 Δεκεμβρίου, προκύπτει ότι οι κανονιστικές εξελίξεις, ο πληθωρισμός και τα επιτόκια βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας του ασφαλιστικού κλάδου.

Τα βασικά συμπεράσματα

Τα Ίδια Κεφάλαια παρέμειναν σε υψηλά επίπεδα στα €4,3 δισ., με μικρή υποχώρηση κατά 2,7% σε σχέση με το 2020. Οι αρνητικές αποδόσεις των επενδύσεων στην ουσία “ροκάνισαν” τα καθαρά κέρδη της περιόδου (περίπου €340 εκατ.) και δεν βοήθησαν στη μεγέθυνση της κεφαλαιοποίησης των εταιρειών.
Τα κέρδη προ φόρων εκτοξευθήκαν στα ιστορικά υψηλά επίπεδα των €18 εκατ., σε σχέση με τα €14 εκατ. κατά μέσο όρο την προ πανδημίας εποχή. Η αύξηση της παραγωγής και η διατήρηση του δείκτη αποζημιώσεων στο αυτοκίνητο σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, σε σχέση με τη συγκράτηση των εξόδων, συνέβαλαν ουσιαστικά στην αξιοσημείωτη κερδοφορία των εταιρειών.
Στην απόδοση κεφαλαίων (ROE) υπήρξε μεγαλύτερη μετατόπιση του δείκτη απόδοσης, που ανέβηκε στο 8% (από 6,9% το 2020). Σε αυτό βοήθησε και η κάθετη πτώση του πραγματικού συντελεστή φόρου από 31% σε 24%. Στην πτώση αυτή συνέβαλε ουσιαστικά και η μείωση του συντελεστή φορολογίας εταιρειών κατά 2 μονάδες στο 22% από 24%.
Στα λειτουργικά (μικτά) αποτελέσματα, η αύξηση του δείκτη αποζημιώσεων (loss ratio) στις γενικές ασφαλίσεις κατά τέσσερις ποσοστιαίες μονάδες, στο 43%, ψαλίδισε ισόποσα τα λειτουργικά αποτελέσματα (μικτά) του κλάδου στο 32% από 36% το 2020. Αντίθετα, η σημαντική, κατά 16%, αύξηση της παραγωγής στις ασφαλίσεις ζωής βελτίωσε μόνο κατά μία μονάδα, στο 19%, τα λειτουργικά αποτελέσματα του κλάδου, καταδεικνύοντας τα χαμηλά περιθώρια κερδοφορίας των ασφαλίσεων ζωής και υγείας. Η συγκράτηση των εξόδων, με αύξηση μόνο κατά 5% σε σχέση με τη διπλάσια αύξηση της παραγωγής, βοήθησε στη βελτίωση του δείκτη λειτουργικών αποτελεσμάτων.
Στις επενδύσεις παρατηρείται σταθερότητα. Το 84% (από 85% το 2020) των επενδυτικών επιλογών στην Ελλάδα αφορούν σε ομόλογα και Unit Linked. Στην Ευρώπη το ποσοστό αυτών των επενδύσεων είναι της τάξης του 64% (από 68% το 2020). Ενώ στην Ευρώπη παρατηρείται μία αυξανόμενη προτίμηση σε αμοιβαία κεφάλαια και μετοχικά χαρτοφυλάκια (19% από 15%), στην Ελλάδα τα χαρτοφυλάκια αυτά παραμένουν στο 8%.
Σαφής η ανοδική πορεία για τον δείκτη αποζημιώσεων στο αυτοκίνητο, το 2021. Ανήλθε πλέον στο 48%, από το 41% που είχε βυθιστεί το 2020, κατά τη σκληρή πανδημική περίοδο. Η αύξηση της κίνησης των αυτοκινήτων ιδιαίτερα το δεύτερο εξάμηνο του 2021 και η συγκράτηση των τιμολογίων συνέβαλε στην άνοδο του δείκτη, ο οποίος αναμένεται να συνεχίσει την πορεία του σε υψηλότερα επίπεδα το 2022, εκτός αν οι αυξήσεις τιμολογίων υπερκαλύψουν το κόστος.
Το 2021 έκλεισε με άνοδο κατά περίπου 5% στα συνολικά Ίδια Κεφάλαια κατά Solvency II στα €3,9 δισ., ενώ ο βασικός δείκτης κάλυψης φερεγγυότητας σκαρφάλωσε στο ιστορικό 191%, από 186% το 2020. Στην ανάλυση των κινδύνων παρατηρείται το 2021 αύξηση του κινδύνου αγοράς, που ξεπέρασε το 50% του συνόλου, με αντίστοιχη μείωση των κινδύνων ζωής και ζημιών.

Με αφορμή τα αποτελέσματα της Ετήσιας Έκθεσης, ο κ. Φίλιππος Κάσσος, Partner στο Τμήμα Ελέγχου και Ασφαλιστικών Υπηρεσιών της KPMG, σχολίασε: «Από πλευράς παραγωγής ασφαλίστρων, τo 2021 αποτέλεσε μία καλή χρονιά με αύξηση των εγγεγραμμένων ασφαλίστρων σε €4,5 δισ. περίπου (από €4,1 δισ. το 2020), με επίκεντρο τις ασφαλίσεις ζωής οι οποίες συνδέονται με επενδύσεις αλλά και ικανοποιητική αύξηση των ασφαλίσεων κατά ζημιών. Με τις επιδόσεις αυτές, η αύξηση της ασφαλιστικής παραγωγής το 2021 ακολούθησε και ξεπέρασε μερικώς τη μεταβολή του ΑΕΠ για το 2021 (8,5%). Τα κέρδη εκτοξεύθηκαν στα ιστορικά υψηλά επίπεδα των €18 εκατ. σε σχέση με τα €14 εκατ. κατά μέσο όρο σε προ πανδημίας εποχή, ενώ ο δείκτης απόδοσης κεφαλαίων σκαρφάλωσε στο 8% από 6,9%. Η αύξηση της παραγωγής με τη συγκράτηση των εξόδων και τη διατήρηση του δείκτη αποζημιώσεων στο αυτοκίνητο σε σχετικά χαμηλά επίπεδα (παρά την αύξηση το 2021 στο 48%) συνέβαλαν ουσιαστικά στην αξιοσημείωτη κερδοφορία των εταιρειών.

»Κατά τη διάρκεια της κύριας πανδημικής περιόδου η ασφαλιστική αγορά είχε να αντιμετωπίσει κινδύνους και αβεβαιότητες σε σχέση με τα αρνητικά επιτόκια, τη ζήτηση για ιατρικές υπηρεσίες και τη διάρκεια της πανδημίας, εκμεταλλευόμενη, εντούτοις, τις μειωμένες δαπάνες λόγω των lockdown και τις χαμηλότερες αποζημιώσεις στο αυτοκίνητο λόγω μειωμένης κυκλοφορίας. Με την επιστροφή, ωστόσο, σε ρυθμούς προ-πανδημικής περιόδου ή αλλιώς σε αυτό που λένε «νέα κανονικότητα», το προφίλ των κινδύνων έχει πλέον αλλάξει ριζικά μετά και την εκτίναξη του κόστους ενέργειας και την πολεμική συμπλοκή Ουκρανίας – Ρωσίας. Η εκτίναξη του πληθωρισμού και των επιτοκίων με τις επιπτώσεις τους στη λειτουργία των εταιρειών προκαλούν πλέον νέους πονοκεφάλους των διοικήσεων των ασφαλιστικών εταιρειών και όχι μόνο».

KPMG: Καλή χρονιά για την Ιδιωτική Ασφάλιση το 2021

Η εκδήλωση

Η Έκθεση της KPMG παρουσιάστηκε σε εκδήλωση, με τίτλο “Navigating challenging times”, στις 20 Δεκεμβρίου 2022, στο Ξενοδοχείο Athenaeum InterContinental, στην οποία συμμετείχαν στελέχη από κορυφαίες ασφαλιστικές εταιρείες και φορείς καθώς και διευθυντικά στελέχη από διαφορετικά τμήματα της KPMG.

Αναφερόμενος στις επιπτώσεις του πληθωρισμού και των επιτοκίων στην κερδοφορία των ασφαλιστικών εταιρειών, ο κ. Κάσσος είπε ότι σε αυτές περιλαμβάνονται:

το υψηλότερο κόστος αποζημιώσεων˙
η αύξηση της αβεβαιότητας στην εκτίμηση των ταμειακών ροών και υποχρεώσεων για εκκρεμείς αποζημιώσεις˙
ο κίνδυνος απωλειών εύλογης αξίας περιουσιακών στοιχείων και υποβάθμισης του ενεργητικού˙
ο κίνδυνος διάβρωσης του περιθωρίου κέρδους˙
οι αλλαγές στη συμπεριφορά των ασφαλισμένων π.χ. αύξηση στις πρόωρες λήξεις˙
οι επιπτώσεις στους δείκτες κεφαλαίου και φερεγγυότητας.

Στις τρέχουσες μακροοικονομικές εξελίξεις και προοπτικές της Ελλάδας υπό το πρίσμα του πληθωρισμού επικεντρώθηκε ο Δρ. Θεόδωρος Σταματίου, Ανώτερος Οικονομολόγος της Eurobank.

Η κα Γεωργία Καλεμίδου, Director, People Services, Consulting, KPMG στην Ελλάδα, μίλησε για τις αποδοχές και τις παροχές των στελεχών στον ασφαλιστικό κλάδο.

Η εκτίναξη των επιτοκίων και του πληθωρισμού και οι επιπτώσεις και προκλήσεις που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ασφαλιστικές εταιρείες, συζητήθηκαν σε πάνελ στο οποίο συμμετείχαν, με αλφαβητική σειρά, ο κ. Βασίλης Νικηφοράκης, CFO, Eurolife FFH, ο κ. Δήμος Πολυμενίδης, Διευθυντής Τομέα Χρηματοοικονομικών & Διοικητικών Λειτουργιών, ERGO, και ο κ. Ιωάννης Τοτός, Actuarial Leader, Interamerican. Συντονιστή ήταν ο κ. Φίλιππος Κάσσος.

Σε δεύτερο πάνελ συμμετείχαν, με αλφαβητική σειρά, οι κ.κ. Σταύρος Καραγρηγορίου, Γενικός Διευθυντής Οικονομικών, Εθνική Ασφαλιστική, Βασιλική Κωστάκη, Chief Financial Officer, Groupama και Ηλίας Ρήγας, Διευθυντής Οικονομικής Διεύθυνσης, Generali.

Με συντονίστρια την κα Βασιλική Σκέλλα, Senior Manager, Actuarial & Insurance Services της KPMG στην Ελλάδα, ανέλυσαν τις προκλήσεις υλοποίησης του νέου λογιστικού προτύπου για τις ασφαλιστικές συμβάσεις ΔΠΧΑ 17, με έμφαση στους δείκτες επιμέτρησης, στις διαδικασίες που απαιτούνται και στο ανθρώπινο δυναμικό.

Ολόκληρη η έκθεση εδώ.