Σύμφωνα με την 3η πανευρωπαϊκή έρευνα της Insurance Europe για τις συντάξεις, πάνω από το ένα τρίτο των Ευρωπαίων δεν αποταμιεύουν για τη σύνταξή τους, ενώ το 40% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι η τρέχουσα οικονομική συγκυρία έχει επηρεάσει αρνητικά τις συνταξιοδοτικές τους εισφορές/αποταμιεύσεις.

Στην έρευνα της Insurance Europe που δημοσιεύθηκε κατά τη διάρκεια της Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Συνταξιοδότησης, ερωτήθηκαν σχεδόν 16.000 πολίτες σε 15 ευρωπαϊκές χώρες –από την Αυστρία, το Βέλγιο, τη Φινλανδία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ελλάδα, την Ουγγαρία, την Ιρλανδία, την Ιταλία, το Λουξεμβούργο, τις Κάτω Χώρες, την Πορτογαλία, τη Σλοβακία, την Ισπανία, την Ελβετία.

Τα ευρήματα της έρευνας

Το συνταξιοδοτικό κενό στην ΕΕ

Περισσότερο από το ένα τρίτο των ερωτηθέντων στην έρευνα (39%) δεν αποταμιεύουν για τη συνταξιοδότηση, με το 32% αυτών που δεν αποταμιεύουν να δηλώνουν ότι δεν έχουν επαρκή χρήματα για να το πράξουν. Το αποτέλεσμα αυτό συμφωνεί με τις απαντήσεις στις δύο προηγούμενες έρευνες.

Από αυτούς που αποταμιεύουν για τη σύνταξή τους το 31% το κάνει μέσω ενός Ταμείου Επαγγελματικής Ασφάλισης, το 28% μέσω ενός ιδιωτικού συνταξιοδοτικού προγράμματος και το 12% μέσω της κοινωνικής ασφάλισης.

Για όσους λένε ότι δεν αποταμιεύουν, το 58% δηλώνει ότι θα ενδιαφέρονταν να το κάνουν στο μέλλον. Αυτό το 58% κατανέμεται μεταξύ εκείνων που σχεδιάζουν να αρχίσουν να αποταμιεύουν (12%), εκείνων που θα ενδιαφέρονταν αν είχαν αρκετά χρήματα για να το κάνουν (32%) και εκείνων που θα ενδιαφέρονταν αν θα μπορούσαν να λάβουν περισσότερες πληροφορίες (14%).

Σύμφωνα με την έρευνα, υπάρχει χάσμα μεταξύ των δύο φύλων:

Το ποσοστό των γυναικών που δεν αποταμιεύουν για τη συνταξιοδότηση είναι 44%, σε σύγκριση με το 34% των ανδρών.
27% των γυναικών «δεν είναι καθόλου σίγουρο» ότι θα είναι σε θέση να διατηρήσουν ένα άνετο βιοτικό επίπεδο μετά τη συνταξιοδότηση, με βάση τις υποχρεωτικές δημόσιες και επαγγελματικές συντάξεις τους, έναντι 18% των ανδρών.
Οι άνδρες πιστεύουν ότι θα λάβουν το 54,7% του τελικού μισθού τους από τα υποχρεωτικά δημόσια και επαγγελματικά συνταξιοδοτικά τους συστήματα μετά τη συνταξιοδότησή τους, ενώ οι γυναίκες αναμένουν να λάβουν 52,1%.

Σχεδόν τα δύο τρίτα των ανθρώπων (58%) αναγνώρισαν ότι θα χρειαστούν συμπληρωματικές αποταμιεύσεις, για να διατηρήσουν ένα αξιοπρεπές βιοτικό επίπεδο κατά τη διάρκεια της συνταξιοδότησής τους.

Επιπτώσεις των τρεχουσών οικονομικών συνθηκών

Σχεδόν οι μισοί (48%) από τους ερωτηθέντες δηλώνουν ότι οι τρέχουσες οικονομικές συνθήκες (υψηλό κόστος ζωής/πληθωρισμός) είχαν αντίκτυπο στο συνταξιοδοτικό τους πρόγραμμα.

Συνολικά, το 40% έχει επηρεαστεί αρνητικά από το τρέχον οικονομικό περιβάλλον, δηλαδή μείωσε τις εισφορές (18%), εγκατέλειψε τα αποταμιευτικά του προγράμματα (6%) ή καθυστέρησε την αποταμίευση (16%), ενώ το 8% αύξησε τις εισφορές του. Οι υπόλοιποι ερωτηθέντες δεν έχουν επηρεαστεί ή δεν εξέφρασαν γνώμη.

Προτεραιότητες συνταξιοδοτικής αποταμίευσης

Προσωπικές συνθήκες, όπως η ηλικία, η εργασιακή κατάσταση, το φύλο και οι ατομικές προτιμήσεις, επηρεάζουν τις προτεραιότητες κατά την αποταμίευση για τη συνταξιοδότηση.

Μεταξύ των ερωτηθέντων στην έρευνα, μακράν η υψηλότερη προτεραιότητα είναι η ασφάλεια των χρημάτων που επενδύονται (44%). Επίσης σημαντική είναι η ευρωστία του παρόχου (28%). Λιγότερο σημαντικές είναι οι επιδόσεις (15%) και η βιωσιμότητα (11%) των επενδύσεων, καθώς και η δυνατότητα μετακίνησης των αποταμιεύσεων μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, δηλαδή η φορητότητα (9%).

Ασφάλεια, επιδόσεις & προστασία από κινδύνους

Όταν αποταμιεύουν για τη συνταξιοδότηση, οι ερωτηθέντες στην έρευνα επιλέγουν σε συντριπτικό ποσοστό (82%) την ασφάλεια των επενδύσεων έναντι των επιδόσεων. Η επιθυμία για ασφάλεια είναι μεγαλύτερη μεταξύ των γυναικών (86%) από ό,τι μεταξύ των ανδρών (77%). Όταν τους δίνεται η δυνατότητα να επιλέξουν πολλαπλές επιλογές ταυτόχρονα, ένα σημαντικό ποσοστό εκφράζει ενδιαφέρον για την αγορά πρόσθετης κάλυψης για βιομετρικούς κινδύνους: θνησιμότητα (41%), μακροζωία (41%) και νοσηρότητα (30%)

Πληρωμές συντάξεων

Όταν δεν τους δίνονται προβλέψεις για τα πιθανά ποσά, το 39% των ερωτηθέντων δηλώνει ότι θα προτιμούσε μια σύνταξη, το 28% επιλέγει εφάπαξ ποσά και το 10% προτιμά πληρωμές με αναλήψεις. Ένα σημαντικό ποσοστό των ερωτηθέντων (23%) δηλώνει ότι προτιμά μια μικτή καταβολή, που συνδυάζει διάφορες επιλογές για να παρέχει ευελιξία στη φάση της αποπληρωμής. Ωστόσο, όταν δόθηκαν προβλέψεις, υπάρχει προτίμηση στα εφάπαξ ποσά (55%) έναντι των προσόδων (45%).

Προτιμήσεις όσον αφορά την ενημέρωση

Το 71% των ερωτηθέντων στην έρευνα προτιμά να λαμβάνει πληροφορίες για συνταξιοδοτικά προϊόντα ψηφιακά παρά σε χαρτί, επιβεβαιώνοντας την έντονη επιθυμία για ψηφιακή πληροφόρηση που έχει ήδη εκφραστεί στις δύο προηγούμενες έρευνες.

Οι πληροφορίες που ενδιαφέρουν περισσότερο τους ερωτηθέντες είναι σχετικά με το κόστος, τόσο πριν από την υπογραφή μιας σύμβασης (51%) όσο και μετά την έναρξη ισχύος μιας σύμβασης (43%). Επίσης, ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι πληροφορίες σχετικά με τις εγγυήσεις (44% πριν και 37% μετά), τους κινδύνους (37% και 27%) και την απόδοση των επενδύσεων (35% και 34%). Οι ερωτηθέντες ενδιαφέρονται λιγότερο για πληροφορίες σχετικά με τους όρους αλλαγής παρόχου (8% και 9%) και τις διαθέσιμες επιλογές κατά τη μετακίνηση σε άλλη χώρα (13% και 12%).

Ο κ. Nicolas Jeanmart, επικεφαλής Προσωπικών και Γενικών Ασφαλίσεων στην Insurance Europe, δήλωσε: «Πρέπει τα συνταξιοδοτικά μας συστήματα να καταστούν κατάλληλα για τον σκοπό τους και κατάλληλα για το μέλλον, εξασφαλίζοντας σε όλους μια καλή ποιότητα ζωής κατά τη συνταξιοδότηση. Η πραγματικότητα είναι ότι, εξετάζοντας το σημερινό πολύπλοκο τοπίο, οι άνθρωποι θα πρέπει να αποταμιεύουν περισσότερα χρήματα για τη συνταξιοδότηση, αλλά δεν έχουν όλοι αρκετά χρήματα για να το κάνουν. Ο ασφαλιστικός κλάδος έχει δεσμευτεί να διαδραματίσει τον ρόλο του στην αύξηση της προστασίας. Υπάρχει επίσης σημαντικός ρόλος για τους φορείς χάραξης πολιτικής. Οι εισηγήσεις μας για την ανάπτυξη πολιτικών, με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, εντοπίζουν ορισμένους τρόπους για να προχωρήσουμε μπροστά».

Οι προτάσεις της Insurance Europe

Με βάση τα αποτελέσματα της έρευνας, η Insurance Europe κάνει τις εξής συστάσεις συνταξιοδοτικής πολιτικής, που θα μπορούσαν να συμβάλουν στη δημιουργία οικονομικά προσιτών και βιώσιμων συνταξιοδοτικών συστημάτων στην Ευρώπη:

1) Οι φορείς χάραξης πολιτικής θα πρέπει να συμβάλουν στην περαιτέρω ανάπτυξη συνταξιοδοτικών συστημάτων που βασίζονται σε διαφορετικούς πυλώνες.

Δεν γνωρίζουν όλοι την ανάγκη αποταμίευσης για τη συνταξιοδότηση. Συνεπώς, οι προσπάθειες ευαισθητοποίησης πρέπει να συνεχιστούν, καθώς και οι προσπάθειες για τη βελτίωση του επιπέδου χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού, ώστε οι πολίτες να μπορούν να λαμβάνουν τις καταλληλότερες για τις προσωπικές τους ανάγκες αποφάσεις. Θα πρέπει να ενισχυθεί η ανάπτυξη και η υιοθέτηση συστημάτων παρακολούθησης των συντάξεων, ώστε να βελτιωθεί η ευαισθητοποίηση των πολιτών σχετικά με τα μελλοντικά τους δικαιώματα και να τους βοηθήσουν να κάνουν τις καλύτερες επιλογές.
Είναι σημαντικό να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξουν αδικαιολόγητες κανονιστικές επιβαρύνσεις και εμπόδια στα συμπληρωματικά συνταξιοδοτικά προϊόντα, που εμποδίζουν τους ασφαλιστές –ως βασικούς παρόχους συντάξεων δεύτερου και τρίτου πυλώνα– να συνεχίσουν να προσφέρουν συμπληρωματικές συντάξεις. Για παράδειγμα, είναι ζωτικής σημασίας το ρυθμιστικό πλαίσιο να μην επιμηκύνει τη διαδικασία διανομής με πρόσθετα ερωτηματολόγια, δοκιμές, αξιολογήσεις και ενημερώσεις.
Η αυτόματη εγγραφή θα πρέπει επίσης να εξεταστεί ως ένας τρόπος για να δοθούν κίνητρα στους ανθρώπους να αποταμιεύουν, αλλά η απόφαση αυτή θα πρέπει να ληφθεί σε εθνικό επίπεδο.

2) Η νομοθεσία θα πρέπει να επιτρέψει στους ασφαλιστές να συνεχίσουν να διαδραματίζουν τον θεμελιώδη ρόλο τους στην παροχή προστασίας

Υπάρχει σαφής ζήτηση για την προστασία που προσφέρουν παραδοσιακά οι ασφαλιστές με τις οικονομικές εγγυήσεις, τις συντάξεις και τη βιομετρική κάλυψη. Είναι ζωτικής σημασίας η νομοθεσία, και ιδίως η οδηγία Φερεγγυότητα ΙΙ και η νέα στρατηγική για τις επενδύσεις Ιδιωτών, να μην εμποδίζουν ή αποθαρρύνουν τους ασφαλιστές να εκπληρώσουν τον σημαντικό τους ρόλο στην παροχή προστασίας.

3) Οι εθνικές συνθήκες απαιτούν λύσεις για κάθε χώρα ξεχωριστά

Η έρευνα επιβεβαιώνει την ποικιλομορφία που χαρακτηρίζει την αποταμίευση για συνταξιοδότηση σε όλη την Ευρώπη. Οι συντάξεις έχουν διάφορες μορφές και επηρεάζονται από ένα ευρύ φάσμα παραγόντων. Ως αποτέλεσμα, δεν υπάρχει μια ενιαία προσέγγιση για την αντιμετώπιση όλων των προκλήσεων.

4) Τα συνταξιοδοτικά προγράμματα πρέπει να είναι επικεντρωμένα στον καταναλωτή

Τα συνταξιοδοτικά προγράμματαθα πρέπει να βασίζονται σε στις απαιτήσεις και τις ανάγκες των ασφαλισμένων, οπότε οι όποιες πρωτοβουλίες θα πρέπει πάντα να υπόκεινται σε εκτεταμένη εξέταση-δοκιμή από τους καταναλωτές.

5) Οι απαιτήσεις ενημέρωσης πρέπει να είναι απλούστερες και πιο στοχευμένες, ώστε να αποφεύγεται η υπερφόρτωση των καταναλωτών με πληροφορίες

Κατά τον καθορισμό των απαιτήσεων ενημέρωσης για τα συνταξιοδοτικά προϊόντα, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους ποιες πληροφορίες οι ερωτηθέντες θεωρούν σχετικές. Για παράδειγμα, όσον αφορά τη δήλωση συνταξιοδοτικών παροχών, η έρευνα δείχνει ότι οι προβλέψεις παροχών δεν θεωρούνται θεμελιώδεις πληροφορίες ούτε πριν από την αγορά του προϊόντος ούτε μετά. Οι ρυθμιστικές αρχές θα πρέπει να αποφεύγουν την επιβάρυνση των καταναλωτών με υπερβολικές πληροφορίες, οι οποίες, αντί να παρέχουν σαφήνεια, συμβάλλουν στη σύγχυση.

6) Οι συντάξεις θα πρέπει να μπουν στην ψηφιακή εποχή

Καθώς η έρευνα αποκαλύπτει μια ισχυρή προτίμηση για τη λήψη πληροφοριών κατά κανόνα σε ψηφιακή μορφή (71%), παρά σε χαρτί, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα πρέπει να λάβουν μέτρα για να διασφαλίσουν ότι αυτή η πραγματικότητα αντικατοπτρίζεται στο κανονιστικό πλαίσιο.

Διαβάστε επίσης: ΕΑΕΕ: 63% των Ελλήνων θα χρειαστεί συμπληρωματική συνταξιοδοτική αποταμίευση

Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News