Η μείωση και ο περιορισμός της ασφαλιστικής απάτης είναι προτεραιότητα για τους Ευρωπαίους ασφαλιστές. Για το λόγο αυτό η Insurance Europe ετοίμασε και έδωσε στη δημοσιότητα έκθεση, στην οποία παρουσιάζονται το εύρος του προβλήματος, οι επιπτώσεις του και οι δράσεις της βιομηχανίας για την καταπολέμησή του.

Όπως διαπιστώνεται η απάτη αφορά σε όλους τους κλάδους ασφάλισης, είτε πρόκειται για Ασφάλεια Ζωής είτε αφορά ασφάλιση Ατυχημάτων, Περιουσίας ή Υγείας. Συγκεκριμένα συμπεριλαμβάνει:
• Την παροχή ψευδών ή ελλιπών πληροφοριών στην αίτηση ασφάλισης του υποψηφίου ή σε έντυπο πρότασης ασφάλισης.
• Την υποβολή αιτήματος αποζημίωσης βασισμένο σε παραπλανητικές ή αναληθείς συνθήκες, συμπεριλαμβανομένης της υπερβολής σε μία πραγματική απαίτηση και
• Τη με οποιοδήποτε άλλο τρόπο αναληθή η παραπλανητική συμπεριφορά στις συναλλαγές με έναν ασφαλιστή, με πρόθεση την εξασφάλιση πλεονεκτήματος στο πλαίσιο της σύμβασης ασφάλισης.

Η ασφαλιστική απάτη μπορεί να διαπραχθεί είτε από τον ίδιο τον ασφαλισμένο είτε από ένα τρίτο μέρος που έχει αξιώσεις από ένα ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Το είδος της απάτης μπορεί να κυμαίνεται από καιροσκοπικές απαιτήσεις, μέσω ισχυρισμών για επιβάτες – φαντάσματα και φανταστικούς τραυματισμούς σε τροχαία ατυχήματα, έως κυκλώματα του οργανωμένου εγκλήματος.

Η έκταση της απάτης διαφέρει από χώρα σε χώρα. Οι περιπτώσεις απάτης που ανακαλύφθηκαν αλλά και εκείνες που δεν αποδείχθηκαν, υπολογίζεται ότι αντιπροσωπεύουν το 10% των αποζημιώσεων που δόθηκαν από ασφαλιστικές εταιρείες στην Ευρώπη. Ο αριθμός αυτός διαφοροποιείται μεταξύ χωρών και τύπων ασφάλισης λόγω διαφόρων παραγόντων, μεταξύ των οποίων είναι ο τρόπος λειτουργίας της αγοράς ή η τοπική υπεροχή ενός συγκεκριμένου είδους ασφάλισης.

Οι τρόποι αναγνώρισης της ασφαλιστικής απάτης, επίσης, διαφοροποιούνται από χώρα σε χώρα. Σε κάποιες χώρες, το σημαντικό είναι να βρεθεί ο τρόπος για μια ακριβή εκτίμηση τόσο της ανιχνεύσιμης απάτης όσο και της μη ανιχνεύσιμης. Σε άλλες χώρες, η διάκριση αυτή δεν είναι τόσο σημαντική και, αντί γι’ αυτό, επιλέγουν να επικεντρωθούν σε τρόπους που θα μειώσουν τα κρούσματα ανιχνεύσιμης απάτης.

Ο σκοπός, ωστόσο, παραμένει κοινός: Να διαπιστωθεί ο βαθμός στον οποίο οι πρωτοβουλίες κατά της απάτης είναι επιτυχείς και το εάν χρειάζονται και περαιτέρω μέτρα.

Κάποιες ευρωπαϊκές αγορές –Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία, Γαλλία– έχουν συγκεντρώσει ακριβή στοιχεία για τη συχνότητα και την εξάπλωση του φαινομένου. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο, υπολογίζεται ότι περίπου €2,2δις αντιστοιχούν σε απάτες που δεν έχουν εντοπιστεί, ενώ το κόστος από περιπτώσεις απάτης, που εντοπίστηκαν το 2011, αυξήθηκε κατά 7% από το 2010, στα €1.148 εκατ. Στη δε Γερμανία υπολογίζεται ότι το κόστος της απάτης ξεπερνάει τα €4 δις ετησίως.

Οι δόλιες αξιώσεις αλλά και το κόστος της έρευνας για πιθανά περιστατικά απάτης οδηγούν σε υψηλότερα ασφάλιστρα για τους έντιμους ασφαλισμένους. Η ενασχόληση με την έρευνα των περιστατικών απάτης επηρεάζει και την ικανότητα των ασφαλιστών να διεκπεραιώνουν τις πραγματικές ζημιές γρήγορα.Επιπρόσθετα, μελέτες που πραγματοποίησε η ασφαλιστική αγορά υποδεικνύουν πως κεφάλαια που προκύπτουν από ασφαλιστική απάτη χρησιμοποιούνται σε άλλα σοβαρά εγκλήματα.

Οι συνέπειες για όσους υπάρξουν θύτες ασφαλιστικής απάτης περιλαμβάνουν:
• Άρνηση πληρωμής της αποζημίωσης.
• Ακύρωση του ασφαλιστηρίου συμβολαίου.
• Διεκδίκηση των εξόδων στα οποία υποβλήθηκαν οι ασφαλιστές (για παράδειγμα, το κόστος υπηρεσιών εμπειρογνωμόνων).
• Απαγόρευση για το θύτη να προβεί σε νέα ασφάλιση ή να έχει πρόσβαση σε κάποια χρηματοοικονομική υπηρεσία.
• Αναφορά της υπόθεσης στην αστυνομία για περαιτέρω έρευνα.
• Δίωξη και ποινή στερητική της ελευθερίας.
• Ποινικό Μητρώο.

Η απάντηση της αγοράς στην ασφαλιστική απάτη διαφέρει από χώρα σε χώρα. Σε πολλές χώρες οι ασφαλιστικές εταιρείες ανταλλάσουν σχετικές πληροφορίες, προκειμένου να αναγνωρίσουν πιθανές απάτες. Σε άλλες, όπως τις σκανδιναβικές, έχει αναπτυχθεί διασυνοριακή συνεργασία και προγραμματίζονται τακτικές συναντήσεις, προκειμένου να συζητηθούν οι τάσεις και οι κοινές προκλήσεις, καθώς έχει διαπιστωθεί πως ό,τι γίνεται στη μία χώρα γρήγορα εξαπλώνεται και στις γειτονικές.

Σε αρκετές χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Γαλλία, Σουηδία και Ην. Βασίλειου, οι ασφαλιστικές εταιρείες έχουν δημιουργήσει οργανωμένες ομάδες για τη διερεύνηση της ασφαλιστικής απάτης.

Οι ασφαλιστές έχουν, επίσης, αυξήσει τη συνεργασία τους με τις υπηρεσίες επιβολής του νόμου σε διάφορες χώρες, ενώ χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο την τεχνολογία, για να εντοπίσουν περιπτώσεις απάτης. Επιπρόσθετα, η εκπαίδευση τόσο των εργαζομένων σε ασφαλιστικές εταιρείες όσο και της αστυνομίας είναι συνεχής, ώστε όχι μόνο να εντοπίζουν τις περιπτώσεις απάτης αλλά να επισημαίνουν και τις διαρκώς μεταβαλλόμενες πρακτικές που ακολουθούν οι απατεώνες.

Τέλος, με επιτυχία λειτουργεί και η τηλεφωνική γραμμή για απάτες, σε χώρες όπως η Ιρλανδία, η Σουηδία και το Ην. Βασίλειο. Το κοινό μπορεί να καλέσει σε αυτές τις γραμμές και να αναφέρει την υποψία ή τη γνώση ασφαλιστικής απάτης. Ο καταγγέλλων διατηρεί την ανωνυμία του, προκειμένου να ενθαρρύνεται αυτή η πρακτική.

Περισσότερα, γι’ αυτή την ενδιαφέρουσα έκθεση της Insurance Europe στο τεύχος Μαρτίου της «Α.Α.».