Οι κυριότερες αιτίες ζημιών στα αεροδρόμια

• Μια ανάλυση, από την AGCS, 523 ζημιογόνων γεγονότων σε 14 γερμανικά αεροδρόμια το περασμένο έτος, δείχνει ότι οι ζημιές σε οχήματα στον χώρο που σταθμεύουν τα αεροσκάφη μετά την προσγείωσή τους και κινούνται άλλα οχήματα του αεροδρομίου (tarmac ή apron) είναι η κύρια αιτία ασφαλισμένων συμβάντων.

• Με μέσο κόστος 46.000 ευρώ, οι ζημιές σε αεροσκάφη είναι ιδιαίτερα δαπανηρές, καθώς τα νέα υλικά αυξάνουν το κόστος επισκευής.

• Σε ένα στα δέκα ζημιογόνα συμβάντα επηρεάζονται άνθρωποι. Οι πτώσεις σε κινούμενους διαδρόμους, σε λεωφορεία και σε αερογέφυρες είναι ιδιαίτερα συχνές.

• Συγκρούσεις αεροσκαφών με αγριογούρουνο, ακούσια ενεργοποίηση οδών διαφυγής και σπασμένα παγκάκια είναι μάλλον ασυνήθιστα γεγονότα ζημιογόνων συμβάντων.

Η περίοδος των διακοπών συνεπάγεται ιδιαίτερα αυξημένη κίνηση στα αεροδρόμια της Γερμανίας. Συνεπώς, τα ατυχήματα στο tarmac, στο κτήριο του αεροδρομίου ή στα γκαράζ δεν είναι ασυνήθιστα, όπως αποκαλύπτει η ανάλυση της Allianz Global Corporate & Specialty (AGCS).

Ως ένας από τους μεγαλύτερους ασφαλιστές αεροδρομίων στη Γερμανία, η AGCS διερεύνησε τα περιστατικά ζημιών στα αεροδρόμια της χώρας το 2017 και το αποτέλεσμα συνοψίζεται στο εξής:  οχήματα όπως τα καροτσάκια αποσκευών, όχι τα αεροσκάφη, είναι αυτά που εκτίθενται περισσότερο σε κίνδυνο στους χώρους των αεροδρομίων. Ωστόσο, και οι επιβάτες θα πρέπει να είναι προσεκτικοί.

Η Allianz αξιολόγησε τα στοιχεία 523 απαιτήσεων αποζημίωσης σε 14 γερμανικά αεροδρόμια, που υποβλήθηκαν στο πλαίσιο της γενικής ασφάλισης αστικής ευθύνης του διαχειριστή του αεροδρομίου για το 2017. Η ασφάλιση καλύπτει όλες τις απαιτήσεις αστικής ευθύνης για τις οποίες είναι υπεύθυνος ο αερολιμένας ως φορέας εκμετάλλευσης. Το 2017 πάνω από 90 εκατομμύρια επιβάτες ταξίδεψαν στα αεροδρόμια που ερευνήθηκαν, ενώ συνολικά τα γερμανικά αεροδρόμια φιλοξένησαν 234 εκατομμύρια επιβάτες το 2017.

Σύμφωνα με την ανάλυση, η πλειονότητα των ζημιών προκλήθηκαν από τροχήλατα οχήματα. Με ποσοστό 31%, αντιπροσωπεύουν σχεδόν μία στις τρεις απώλειες. Περισσότερα από τα μισά από αυτά τα γεγονότα οφείλονται σε συγκρούσεις με ελκυστήρες, αποσκευές, εναέριες πλατφόρμες εργασίας ή συστήματα πλύσης (56%).

«Δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ της κυκλοφορίας στους χώρους του αεροδρομίου και της κανονικής καθημερινής οδικής κυκλοφορίας. Τα περισσότερα λάθη προέρχονται από τους υπαλλήλους, όταν αυτοί είναι απασχολημένοι. Όπως πάντα, οι άνθρωποι παραμένουν ο μεγαλύτερος παράγοντας κινδύνου», λέει ο κ. Till Kuerschner, Επικεφαλής του Claims Aviation στην AGCS για την Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.

Η ζημιά στο ίδιο το αεροσκάφος είναι σημαντικά λιγότερο συνηθισμένη, αλλά φυσικά, πολύ πιο ακριβή. Στο 21% όλων των συμβάντων επηρεάστηκαν οι ίδιες οι μηχανές, με ζημιές που προκλήθηκαν κατά τη φόρτωση και εκφόρτωση μεταξύ των κυριότερων αιτιών (22%). Στο 7% των περιπτώσεων, τα ατυχήματα συνέβησαν κατά τη ρυμούλκηση του αεροσκάφους.

Οι συγκρούσεις με σκάλες και λεωφορεία (στους διαδρόμους των αεροδρομίων) είναι λιγότερο συχνές. Πολύ συχνά, είναι το ανθρώπινο λάθος που προκαλεί τις συγκρούσεις, όπως για παράδειγμα όταν τραβήχτηκε ακούσια ένας  λάθος μοχλός κατά την προετοιμασία ενός αεροσκάφους για αναχώρηση. Αυτό οδήγησε στο άνοιγμα του αλεξίπτωτου έκτακτης ανάγκης του τζετ. Σε μια άλλη περίπτωση, οι σκάλες που συνδέονται με τον κινητήρα του αεροσκάφους αφέθηκαν να κρεμαστούν, με αποτέλεσμα να σημειωθούν ζημιές.

Η μέση ζημιά που αφορούσε αεροσκάφος κόστισε πέρυσι €46.282. «Η ζημιά στα αεροσκάφη μπορεί, ωστόσο, να φτάσει γρήγορα σε απώλειες επταψήφιου μεγέθους», εξηγεί ο κ. Till Kuerschner.

Ως αποτέλεσμα των νέων σύνθετων υλικών που χρησιμοποιούνται για τις αεροτομές και τα πτερύγια στα τελευταίας γενιάς αεροσκάφη, οι επισκευές καθίστανται όλο και πιο χρονοβόρες και δαπανηρές, απαιτώντας ειδικούς τεχνικούς. Λόγω της αυξανόμενης πολυπλοκότητας των αεροσκαφών, πολλά εξαρτήματα απαιτείται να παραγγελθούν, με αποτέλεσμα οι κατασκευαστές και οι εταιρείες συντήρησης να έχουν λιγότερα ανταλλακτικά σε απόθεμα. Επιπλέον, ένας αυξανόμενος αριθμός κατασκευαστών πραγματοποιούν οι ίδιοι τις επισκευές, μια τάση που πρόκειται να αυξηθεί, καθώς η τεχνολογία των αεροσκαφών γίνεται ολοένα και πιο εξελιγμένη.

Στο 11% των περιπτώσεων, οι άνθρωποι είναι εκείνοι που έχουν επηρεαστεί από κάποιο ζημιογόνο συμβάν στους χώρους του αεροδρομίου. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται όταν χρησιμοποιούν κινούμενους διαδρόμους και αερογέφυρες, και όταν περπατούν στον χώρο του tarmac. Οι πτώσεις και οι σωματικές βλάβες αντιπροσωπεύουν το 69% των ζημιών που αφορούν σε ανθρώπους.

Τα ατυχήματα που σημειώνονται κατά τη μεταφορά, για παράδειγμα στο λεωφορείο του αεροδρομίου, συμβαίνουν πιο σπάνια (11%). Τα ατυχήματα που αφορούν ελαττωματικούς ανελκυστήρες ή άλλα τμήματα κτηρίων είναι σπάνια, αλλά συμβαίνουν. «Σε μια περίπτωση, ένας πάγκος στο τερματικό κατέρρευσε κάτω από έναν επιβάτη, που έπεσε και τραυματίστηκε», αναφέρει ο κ. Holger Fellmann, Chief Underwriter στο AGCS.

Οι ζημιές στα αυτοκίνητα των επιβατών προκύπτουν σε ποσοστό 9% των περιπτώσεων και εμφανίζονται συχνότερα στον χώρο στάθμευσης του αεροδρομίου. Για το 28% των ζημιογόνων συμβάντων που σχετίζονται με αυτοκίνητα, φταίει η σύγκρουση με εμπόδια. Ακόμα και τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα δεν είναι πάντα ασφαλή. Για παράδειγμα η διαρροή νερού από το ανώτατο όριο του χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων μπορεί να οδηγήσει σε ζημιές ακριβών εξαρτημάτων του αμαξώματος –αυτού του είδους οι ζημιές ευθύνονται για το 16% των περιπτώσεων.

Τα περιστατικά ζημιών προς και εντός του κτηρίου του αεροδρομίου ανέρχονται σε 6%, ωστόσο οφείλονται κατά κύριο λόγο σε υδάτινη καταστροφή, που ευθύνεται για το 22% των γεγονότων αυτών. Πολύ πιο ασυνήθιστες είναι οι απαιτήσεις από πτήσεις που χάθηκαν (6%) και από ζημιές στα περιουσιακά στοιχεία των επιβατών (4%), όπως στις αποσκευές τους.

Δεν είναι καθόλου ασυνήθιστο τα ζώα να αποτελούν αιτία ζημιάς σε ένα αεροδρόμιο. «Ειδικά στα μικρότερα αεροδρόμια, υπάρχουν πάντα περιστασιακές συγκρούσεις αεροσκαφών με ελάφια ή αγριογούρουνα, καθώς και συγκρούσεις με πουλιά», εξηγεί ο κ. Till Kuerschner. Συμβάντα ζημιών με την εμπλοκή σκύλων έχουν επίσης καταγραφεί. Για παράδειγμα, εάν ένα σκυλί-ανιχνευτής γρατσουνίσει ένα από τα οχήματα του αεροδρομίου, όταν παραμένει χωρίς επίβλεψη.

Οι περισσότερες απώλειες είναι σχετικά μικρές. Σε 46% των περιπτώσεων το ποσό της ζημίας ήταν κάτω από €1.000. Το 34% των γεγονότων απώλειας οδήγησε σε τετραψήφια πληρωμή. Μία στις πέντε απώλειες κοστίζει περισσότερα από €10.000 και λιγότερο από το 1% των περιπτώσεων κοστίζουν περισσότερα από €100.000.

Ζημιογόνα συμβάντα καταγράφηκαν κυρίως τους μήνες Απρίλιο και Ιούνιο του 2017, ενώ τον Φεβρουάριο και τον Νοέμβριο καταγράφηκε η πιο χαμηλή συχνότητα ζημιών. «Ο Απρίλιος και ο Ιούνιος είναι μήνες στους οποίους τα αεροδρόμια επιστρέφουν σε περιόδους αιχμής μετά από πιο ήσυχες περιόδους», εξηγεί ο κ. Holger Fellmann. Ο Φεβρουάριος και ο Νοέμβριος, από την άλλη πλευρά, είναι πιο ήσυχοι μήνες για πτήσεις και ως εκ τούτου είναι λιγότερο επιρρεπείς σε απώλειες.

Προκειμένου να περιοριστούν τα περιστατικά ζημιών στα αεροδρόμια, οι φορείς εκμετάλλευσης και οι ασφαλιστές βρίσκονται σε διαρκή διάλογο ως προς τους κινδύνους.

«Σήμερα, η διερεύνηση των αιτίων ατυχημάτων και η επανεξέταση της επιχειρησιακής ασφάλειας στα αεροδρόμια είναι πολύ πιο αποτελεσματική από ό,τι ήταν κάποτε, γεγονός που οδήγησε σε μείωση των απωλειών», εξηγεί ο κ. Axel von Frowein, Head of Aviation Underwriting στην AGCS Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης.

«Ταυτόχρονα, οι περαιτέρω τεχνικές εξελίξεις στην παραγωγή αεροσκαφών και οι αυστηρότεροι έλεγχοι ποιότητας έχουν συμβάλει σημαντικά στην αύξηση των προτύπων ασφαλείας. Οι αερολιμένες και οι αεροπορικές εταιρείες πάντοτε επικεντρώνονταν στην ασφάλεια. Υπάρχουν πλέον εργαλεία αποτελεσματικού ελέγχου των κινδύνων και έγκαιρου εντοπισμού των προβλημάτων και έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδου».

Τα αποτελέσματα της έρευνας για τα γερμανικά αεροδρόμια αποτελούν μέρος των συνολικών παγκόσμιων στοιχείων απαιτήσεων που αναλαμβάνει κάθε χρόνο η AGCS. Σύμφωνα με τα στοιχεία των παγκόσμιων απαιτήσεων της AGCS, τα περιστατικά επίγειας εξυπηρέτησης στα αεροδρόμια αντιπροσωπεύουν σχεδόν το ένα πέμπτο (18%) των αεροπορικών αξιώσεων σε συχνότητα και το 15% σε παγκόσμια αξία.

Πηγή: Allianz