Η αξία της Ασφάλισης σε Περιόδους Πληθωρισμού

Απόψεις & Θέσεις Φοιτητών του ΠΑ.ΠΕΙ.

Ο πληθωρισμός αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα παγκοσμίως.
Η απροσδόκητη άνοδός του, στο τέλος του 2021, προέκυψε από τη συμπιεσμένη ζήτηση, που είχε δημιουργηθεί λόγω της πανδημίας. Η ζήτηση αυτή προκάλεσε μεγάλες διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες, αφού εν μέσω της πανδημίας οι περισσότερες βιομηχανίες συρρικνώθηκαν και δεν μπορούσαν να αντεπεξέλθουν στην υπερβάλλουσα ζήτηση που προέκυψε με τη λήξη της. Στο ήδη υπάρχον πρόβλημα ήρθε να προστεθεί και η αύξηση των τιμών αγαθών, τροφίμων και ενέργειας, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία.

Tου Γιώργου Θεοδοσούλη και του Ιωσήφ Γκογιάννου,
φοιτητών επί πτυχίω,
Τμήμα Χρηματοοικονομικής και Τραπεζικής Διοικητικής.

O πληθωρισμός, βάσει μελέτης της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, θα επιμείνει για αρκετά χρόνια ακόμα. Αυτό συμβαίνει λόγω της απομάκρυνσης των ευρωπαϊκών χωρών από τον άνθρακα και της στροφής τους προς τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας, κάτι το οποίο έχει τεράστιο κόστος. Επίσης, η αποπαγκοσμιοποίηση και η τάση να προτιμάται η εγχώρια παραγωγή (επαναπατρισμός της εφοδιαστικής αλυσίδας) συνεπάγεται αύξηση του προστατευτισμού. Παράλληλα, οι δημογραφικές αλλαγές, ο πληθυσμιακός ηλικιακός μέσος όρος που ανεβαίνει και οι ανάγκες για τη φροντίδα των ηλικιωμένων, που αυξάνονται, έχουν ως αποτέλεσμα τη δέσμευση μεγαλύτερου σε αριθμό εργατικού δυναμικού και την αύξηση των δημοσίων δαπανών. Όλα αυτά σε συνδυασμό κρατάνε ψηλά τον πληθωρισμό.

Σύμφωνα με παλαιότερες ερευνητικές εργασίες, διατυπώθηκε η άποψη ότι η ασφάλιση ζωής δεν θεωρείται ο ιδανικός αντισταθμιστής έναντι της πληθωριστικής πίεσης. Ο όρος «αντίσταση στην πληθωριστική πίεση» αναφέρεται στη διατήρηση της αγοραστικής δύναμης των αποταμιεύσεων, κατά τη διάρκεια περιόδων αυξημένων τιμών. Σύμφωνα με αυτήν την προσέγγιση, η ασφάλιση ζωής δεν προσφέρει αυτήν την αντίσταση, ενώ επενδυτικά μέσα όπως ομόλογα, υποθήκες και ασφάλιση ζωής θεωρούνται αντικείμενα αντίστασης κατά της ύφεσης.

Όταν χρησιμοποιείται το επιχείρημα ότι η ασφάλιση ζωής λειτουργεί ως αντίσταση κατά του πληθωρισμού, συνήθως τονίζεται ότι κατά τη διάρκεια περιόδων πληθωρισμού, οι ανάγκες προστασίας για την οικογένεια αυξάνονται. Σε αυτό το πλαίσιο, τα συμβόλαια ασφάλισης ζωής που επικεντρώνονται στη χρονική διάρκεια, όπως τα συνηθισμένα συμβόλαια ζωής και εισοδήματος, προσφέρουν ιδανικό τρόπο για την κάλυψη αυτών των αναγκών. Αυτά τα συμβόλαια ξεπερνούν την απλή προστασία από τον πληθωρισμό, παρέχοντας εισόδημα για τη βασική συντήρηση της οικογένειας σε περίπτωση πρόωρου θανάτου. Εντούτοις, είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι αυτά τα συμβόλαια διαφέρουν από τις συνηθισμένες επενδύσεις, καθώς δεν λειτουργούν ως αντίσταση κατά του πληθωρισμού στην κλασική επενδυτική έννοια. Επομένως, η θέση είναι ότι οι αποταμιεύσεις μέσω συμβολαίων ασφάλισης ζωής δεν θεωρούνται ποτέ ως αντίσταση κατά του πληθωρισμού, ενώ τα ασφάλιστρα για απλή ασφάλεια προστατεύουν τους εξαρτημένους σε όλες τις φάσεις του επιχειρηματικού κύκλου.

Αντίθετα, σύμφωνα με νεότερα δεδομένα από πιο πρόσφατες έρευνες, η ασφάλιση σε περιόδους πληθωρισμού αποκτά ακόμα μεγαλύτερη σημασία και η αξία της αυξάνεται. Κατά τη διάρκεια περιόδων πληθωρισμού, η οικονομική ευελιξία των ανθρώπων συνήθως μειώνεται, καθιστώντας σημαντική την προστασία και τη σταθερότητα που προσφέρει η ασφάλιση. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια περιόδων ύφεσης λόγω πληθωρισμού, όπου η αξία της ασφάλισης αυξάνεται λόγω της ψυχικής ηρεμίας που παρέχει. Ο πληθωρισμός μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένα έξοδα και απροσδόκητα οικονομικά προβλήματα, και η ασφάλεια παρέχει διασφάλιση. Οι καταναλωτές βρίσκουν ηρεμία στο γεγονός ότι η ασφάλιση μπορεί να τους βοηθήσει να αντιμετωπίσουν πληθωρισμένες οικονομικές προκλήσεις, όπως η αντικατάσταση χαμένων περιουσιακών στοιχείων ή η κάλυψη πιο δαπανηρών τακτικών εξόδων, όπως η ετήσια ιατρική εξέταση.

Η σημασία της ασφάλισης ζημιών ενισχύεται ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια του πληθωρισμού, καθώς τα οφέλη της, όπως η εξοικονόμηση κόστους και η ομαλοποίηση των ροών μετρητών σε περίπτωση σημαντικών απωλειών, αποκτούν μεγαλύτερη σημασία, ιδίως για χαμηλότερα εισοδήματα.

Ο ρόλος της ασφάλισης στην πρόληψη και μείωση απωλειών είναι επίσης ιδιαίτερα σημαντικός, καθώς άτομα, νοικοκυριά και επιχειρήσεις θα αντιμετώπιζαν υψηλότερο οικονομικό βάρος από μη ασφαλισμένες απώλειες και μειωμένη, προσαρμοσμένη στην πληθωρική άνοδο, αξία αποζημιώσεων. Πρόσφατο παράδειγμα αποτελεί η φυσική καταστροφή που άφησε πίσω του το κύμα κακοκαιρίας “Daniel”. Σε περίπτωση τέτοιων μεγάλων συμβάντων, πέρα από την ταχύτατη αντίδραση των ασφαλιστικών εταιρειών για την αποτίμηση και αποζημίωση των ασφαλισμένων πληγέντων, η πληροφορία που παρέχει η ασφαλιστική βιομηχανία διευκολύνει τις μετα-καταστροφικές προσπάθειες.

Η απουσία ασφάλισης μπορεί να καθυστερήσει τις προσπάθειες ανακούφισης των πληγέντων, γεγονός που γίνεται ακόμα πιο δυσχερές εν μέσω πληθωριστικής κρίσης. Βασιζόμενοι στα δεδομένα κινδύνου και στην εμπειρογνωμοσύνη τους, οι ασφαλιστές έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην προληπτική αξιολόγηση και έλεγχο των κινδύνων.

Σε περίοδο αυξανόμενων τιμών, ο ρόλος των ασφαλιστικών εταιρειών γίνεται ακόμη πιο σημαντικός, καθώς λειτουργούν ως μεσάζοντες στις οικονομικές συναλλαγές και προσφέρουν προστασία κατά της αβεβαιότητας που συνδέεται με την αύξηση των τιμών. Ειδικά οι εταιρείες που παρέχουν ασφάλιση ζωής, μπορούν να συμβάλουν σημαντικά στη χρηματοπιστωτική σταθερότητα των ατόμων και των νοικοκυριών, με διάφορους τρόπους:

1. Επενδύσεις με Απόδοση
Οι εταιρείες ασφαλίσεων ζωής μπορούν να βοηθήσουν τα άτομα να μετατρέψουν τα κεφάλαιά τους σε επενδύσεις με μεγαλύτερη απόδοση, σε μακροπρόθεσμη βάση. Αυτό επιτρέπει στα άτομα να απολαμβάνουν τα οφέλη της αύξησης της αξίας των επενδύσεών τους με την πάροδο του χρόνου, προστατεύοντάς τα από την απώλεια αξίας που μπορεί να συμβεί σε συνήθεις καταθέσεις.

2. Χρηματοδότηση Αναγκών
Σε περίοδο αυξημένων τιμών, οι οικογένειες μπορεί να αντιμετωπίζουν περισσότερες οικονομικές προκλήσεις. Η ασφάλιση ζωής μπορεί να λειτουργήσει ως μέσο χρηματοδότησης για αναγκαία έξοδα, όπως εκπαίδευση, ιατρικά έξοδα ή οποιαδήποτε ανάγκη αναδυθεί, λόγω της οικονομικής αβεβαιότητας.

3. Προστασία Οικογενειών
Η ασφάλιση ζωής παρέχει προστασία στις οικογένειες από τις οικονομικές επιπτώσεις πρόωρου θανάτου. Σε περίοδο αυξημένων τιμών, η απώλεια ενός εισοδήματος λόγω θανάτου μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις, και η ασφάλιση ζωής προσφέρει οικονομική ασφάλεια στους εξαρτημένους.

Κατά συνέπεια, οι ασφαλιστικές εταιρείες διαδραματίζουν έναν σημαντικό ρόλο στη διαχείριση των οικονομικών προκλήσεων που προκύπτουν από την υπερβολική αύξηση των τιμών.

Τέλος, η ασφάλιση βοηθάει τα άτομα και τα νοικοκυριά να διατηρούν σταθερή την οικονομική τους κατάσταση, προσφέροντας προστασία από οικονομικούς κινδύνους. Αυτό συμβάλλει και στο να μειώνεται η κοινωνική ανισότητα, καθώς όσο υπάρχει προσιτή ασφάλιση, οι ευάλωτοι οικονομικά άνθρωποι έχουν λιγότερες πιθανότητες να βρεθούν σε φτώχεια μετά από οικονομικό πρόβλημα, ειδικά όταν αυτό επιδεινώνεται από ξαφνική αύξηση των τιμών. Αυτός ο ρόλος της ασφάλισης είναι ιδιαίτερα σημαντικός κατά τη διάρκεια περιόδων πληθωρισμού, όταν το εισόδημα και ο πλούτος των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων τείνουν να υποφέρουν αναλογικά περισσότερο.

Η τρέχουσα απρόσμενη άνοδος του πληθωρισμού διαταράσσει τις οικονομικές προβλέψεις και επηρεάζει τον σχεδιασμό των ασφαλιστηρίων. Ωστόσο, από την άποψη των ασφαλιζόμενων, η αξία της κάλυψής τους έχει αυξηθεί, σε σύγκριση με την άνοδο των τιμών σε άλλους τομείς. Ενώ οι ασφαλιστές ενδέχεται να επιδιώκουν την αποκατάσταση της κερδοφορίας μέσω αναπόφευκτων αυξήσεων των ασφαλίστρων, οι προσαρμογές ενδέχεται να είναι σταδιακές, για να αποφευχθούν δυνητικές διαταραχές στους πελάτες και τις αγορές. Κατά τη διάρκεια περιόδων πληθωρισμού, η συλλογική και μακροχρόνια φύση της ασφάλισης αποδεικνύεται αξιόλογη, παρέχοντας ένα προστατευτικό αμορτισέρ και επιτρέποντας προσαρμογές. Η ασφαλιστική βιομηχανία αναγνωρίζει την ανάγκη αντιμετώπισης του πληθωρισμού και υπογραμμίζει τη σημασία της επιστροφής σε σταθερά επίπεδα πληθωρισμού. Παρά τη δυνατότητά της να απορροφά τις σοκαριστικές επιπτώσεις, η ασφάλιση δεν μπορεί πλήρως να αντιμετωπίσει το οικονομικό και κοινωνικό κόστος μιας παρατεταμένης απόκλισης από φυσιολογικά και σταθερά επίπεδα πληθωρισμού. Συμπερασματικά, ο πληθωρισμός επηρεάζει την ποιότητα ζωής μας σχεδόν σε όλες τις πτυχές της και για αυτό είναι σημαντικό να μην αγνοούμε, αλλά να αναδεικνύουμε την αξία που έχει η ασφάλιση, ακόμα και σε τέτοιες, δύσκολες, συγκυρίες.

Πηγές

www.genevaassociation.org/publication/socio-economic-resilience/return-of-inflation-what-it-means-for-insurance – Geneva Association (2023), The Return of Inflation: What it means for insurance.
sciendo.com/pdf/10.2478/ie-2023-0028 – Intereconomics, 2023, 58(3), 136-141, Bringing Inflation Back Under Control.
ec.europa.eu/eurostat/statistics-explained/index.php?title=Industrial_producer_price_index_overview – Eurostat (2023), Industrial producer price index overview.
www.jstor.org/stable/249853 – Journal of the American Association of University Teachers of Insurance, Life Insurance Buying in Inflation.
www.swissre.com/dam/jcr:3f36e9da-fe0f-401d-8648-9a12770ffc0f/2022-june-sigma-resilience-index-en.pdf – Resilience Index 2022: risks to resilience on the rise again after a year of respite.
www.genevaassociation.org/publication/socio-economic-resilience/role-insurance-mitigating-social-inequality – The Role of Insurance in Mitigating Social Inequality (2020).
www.mapfre.com/media/economic-research/2020/mapfre-economics-inclusion-financiera-11-06-2020-ENU.pdf – MAPFRE Economics (2020), Financial inclusion in insurance, Madrid, MAPFRE Economics.

Δείτε εδώ όλες τις προηγούμενες εργασίες.

Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News