Η άνοδος και η πτώση των μεγεθών της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς

Στατιστικά δεδομένα των τελευταίων 14 ετών

Εξαιρετικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα στατιστικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στην «Ετήσια Στατιστική Έκθεση της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος: Η Ιδιωτική Ασφάλιση στην Ελλάδα 2013». Εκτός των βασικών μεγεθών της ελληνικής και της ευρωπαϊκής ασφαλιστικής αγοράς, παρατίθενται επίσης συγκριτικά στατιστικά στοιχεία των τελευταίων 14 ετών, που αποτυπώνουν τα μακροοικονομικά δεδομένα τόσο της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς όσο και της ελληνικής οικονομίας.
Από την εν λόγω έκθεση της ΕΑΕΕ σταχυολογήσαμε και παραθέτουμε τα στατιστικά δεδομένα των τελευταίων 14 ετών, που καταδεικνύουν το μέγεθος των παραγωγικών απωλειών που υπέστη ο κλάδος της ιδιωτικής ασφάλισης στη χώρα μας, μέσα στο εξαιρετικά δυσμενές οικονομικό περιβάλλον που βιώνουμε. Ωστόσο, παρά την παρατηρούμενη παραγωγική συρρίκνωση, ο κλάδος κατάφερε να ενισχύσει τη χρηματοοικονομική του εικόνα, καταγράφοντας το 2013: αύξηση ενεργητικού και ιδίων κεφαλαίων, καθώς και κέρδη χρήσεως (προ φόρων) €548,1 εκατ., μετά από συνεχόμενα ζημιογόνα οικονομικά αποτελέσματα.

Τα στατιστικά στοιχεία που αφορούν τα τελευταία 14 χρόνια (βλ. πίνακες 1-6) και περιλαμβάνονται στην Ετήσια Στατιστική Έκθεση της ΕΑΕΕ μας δείχνουν, σε ικανό βάθος χρόνου, την πορεία και τα μεγέθη της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς, σε συνάρτηση με τα οικονομικά δεδομένα της χώρας μας. Αντιλαμβανόμαστε έτσι την οικονομική επίδραση της δραστηριότητας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων στην εθνική οικονομία, αλλά και το αντίστροφο, την επίπτωση δηλαδή της οικονομικής ύφεσης στα μεγέθη του Κλάδου.

Επί των συγκεκριμένων στοιχείων, παρατηρούμε και σημειώνουμε τα ακόλουθα:

• Το Α.Ε.Π. της χώρας μας το 2013 “επέστρεψε” στα μεγέθη που κατέγραφε περίπου μια δεκαετία πριν, το 2003 (πίνακας 1). Τότε, ωστόσο, η ανεργία ήταν στο 9,7%, σε σχέση με το 27,5% του 2013, και ο πληθωρισμός στο 3,5%, σε σχέση με το -0,9% του 2013. Η φθίνουσα πορεία του Α.Ε.Π. από το 2009 και εξής και η εκτίναξη του ποσοστού των ανέργων μαρτυρά με τον πιο εύγλωττο τρόπο το βάθος της οικονομικής ύφεσης που βιώνουμε.

{gallery}pinakes-grafimata/statistika-2000-2013/pin1statistika2000-13{/gallery}

• Το ποσοστό ασφαλίστρων επί του ΑΕΠ μειώθηκε έτι περαιτέρω το 2013, διαμορφούμενο σε 2,20%, όσο ήταν και το 2007 (πίνακας 2), ενώ η υψηλότερη τιμή του καταγράφηκε το έτος 2011 (2,40%).
• Το ποσοστό επενδύσεων της ελληνικής ασφαλιστικής αγοράς επί του ΑΕΠ (πίνακας 2) κατέγραψε το 2013 την υψηλότερη τιμή των τελευταίων 14 ετών, ανερχόμενο σε 6,26%, ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι τα τελευταία χρόνια καταγράφει σταθερά ανοδική πορεία, με εξαίρεση τα έτη 2008 και 2010.

{gallery}pinakes-grafimata/statistika-2000-2013/pin2statistika2000-13{/gallery}

• O δείκτης των συνολικών κατά κεφαλήν ασφαλίστρων (και δικαιωμάτων συμβολαίων) διαμορφώθηκε στα €350,78, “επιστρέφοντας” στα επίπεδα του 2004 (πίνακας 2), ενώ αξίζει να σημειωθεί η αυξητική τάση που κατέγραφε από έτος σε έτος: από το 2000 και τα €253,21 ανά κάτοικο έφτασε στη μέγιστη τιμή του (στα €483,42 ανά κάτοικο) το 2009, οπότε και άρχισε η καθοδική του πορεία.
  Ο αντίστοιχος δείκτης των κατά κεφαλήν ασφαλίστρων Ζωής, που ήταν συνεχώς ανοδικός μετά το 2001 και μέχρι το 2007, μειώθηκε ακόμα περισσότερο το 2013 και έφτασε στα €147 ανά κάτοικο. 
  Αντίστοιχη η εικόνα και για τα κατά κεφαλήν ασφάλιστρα Ζημιών. Ο δείκτης κατέγραφε δυναμική αύξηση μέχρι και το 2010, φτάνοντας στα €266,37. Έκτοτε άρχισε να μειώνεται σταδιακά, υποχωρώντας το 2013 στα €203,80 ανά κάτοικο.
  Ως προς τα συγκεκριμένα μεγέθη, η τεράστια απόσταση που μας χωρίζει από τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες προκύπτει από τα εξής:
  Κατά κεφαλήν ασφάλιστρα Insurance Europe (33) 2012: €1.843, έναντι €387 στην Ελλάδα.
  Κατά κεφαλήν ασφάλιστρα Ζωής Insurance Europe (33) 2012: €1.083, έναντι €170 στην Ελλάδα.
  Κατά κεφαλήν ασφάλιστρα Ζημιών Insurance Europe (33) 2012: €760, έναντι €217 στην Ελλάδα.

• Η συνολική παραγωγή εγγεγραμμένων ασφαλίστρων (πίνακας 3), που ακολουθούσε σταθερά αυξητική πορεία μέχρι και το 2009, κατέγραψε μείωση για πρώτη φορά το 2010, για να μειωθεί έτι περαιτέρω τις χρονιές που ακολούθησαν, διαμορφούμενη τελικά το 2013 σε €4.012,4 εκατ., όσο ήταν περίπου το 2004.

• Ειδικότερα, η συνολική παραγωγή εγγεγραμμένων ασφαλίστρων Ζημιών, που έβαινε αυξανόμενη από το 2000 μέχρι και το 2010, διαμορφώθηκε το 2013 στα €2.331,1 εκατ., “επιστρέφοντας” στα μεγέθη του 2005.
  Αντίστοιχη και η πορεία της συνολικής παραγωγής εγγεγραμμένων ασφαλίστρων Ζωής, που κατέγραψε την υψηλότερη τιμή της το 2007, στα €2.520,1 εκατ. Το 2013 διαμορφώθηκε στα €1.681,3 εκατ., “επιστρέφοντας” στα μεγέθη του 2004.

{gallery}pinakes-grafimata/statistika-2000-2013/pin3-statistika2000-13{/gallery}

• Η ετήσια ποσοστιαία μεταβολή του συνόλου των ασφαλίστρων (πίνακας 4), τόσο σε τρέχουσες όσο και σε αποπληθωρισμένες τιμές, παρατηρούμε ότι συνεχίζει την αρνητική πορεία της τελευταίας τετραετίας. Θετικό στοιχείο είναι, ωστόσο, ότι συγκρατήθηκε σε μονοψήφιο ποσοστό η μείωση, η οποία το 2012 είχε διαμορφωθεί σε -12,9% (σε αποπληθωρισμένες τιμές).

{gallery}pinakes-grafimata/statistika-2000-2013/pin4statistika2000-13{/gallery}

• Τα Ίδια Κεφάλαια (πίνακας 5) των ασφαλιστικών εταιρειών, μετά τη σημαντικότατη αύξηση (κατά 71,12%) που είχαν καταγράψει το 2012 συνέχισαν και το 2013 την ανοδική τους πορεία, διαμορφούμενα σε €2.204,3 εκατ. (αύξηση 30,66% συγκριτικά με το 2012). Σημειώνεται ότι το 2011 είχαν καταγράψει το μικρότερο ποσό των τελευταίων 14 ετών, ανερχόμενα σε μόλις €985,9 εκατ.
  Το Σύνολο του Ενεργητικού των ασφαλιστικών επιχειρήσεων παρουσίασε αύξηση κατά 2,60% το 2013, διαμορφούμενο σε €15.338,2 εκατ. Παρατηρούμε ότι στη διάρκεια των τελευταίων 14 ετών μόνο 3 έτη (το 2008, το 2010 και το 2011) είχε καταγραφεί αρνητική μεταβολή από έτος σε έτος.
  Σε θετικό αποτέλεσμα χρήσης επέστρεψε η ελληνική ασφαλιστική αγορά το 2013, καταγράφοντας κέρδη (προ φόρων) ύψους €548,1 εκατ., καταφέρνοντας έτσι να αντιστρέψει τη ζημιογόνα πορεία των προηγούμενων ετών.

{gallery}pinakes-grafimata/statistika-2000-2013/pin5statistika2000-13{/gallery}

• Το σύνολο των ασφαλιστικών προβλέψεων (πίνακας 6), συνεχίζοντας την τάση που καταγράφεται τα τελευταία χρόνια, μειώθηκε και το 2013, κατά 4,86% σε σχέση με το 2012, και διαμορφώθηκε σε €11.495,8 εκατ., “επιστρέφοντας” στα μεγέθη των ετών 2007-2008.

{gallery}pinakes-grafimata/statistika-2000-2013/pin6statistika2000-13{/gallery}