Τα οφέλη της σταθερότητας

Η Deloitte δημοσίευσε την Ευρωπαϊκή Φορολογική Έρευνα 2013, μια ετήσια έρευνα που καταγράφει τις τάσεις του διαρκώς μεταβαλλόμενου φορολογικού περιβάλλοντος, όπως παρατηρούνται από τους επικεφαλής των φορολογικών τμημάτων, με στόχο την καλύτερη αντίληψή του. Περίπου 1.000 εταιρείες από όλη την Ευρώπη απάντησαν στις ερωτήσεις της φορολογικής έρευνας της Deloitte για το 2013. Οι απαντήσεις συχνά εντυπωσιάζουν λόγω της ομοφωνίας τους, παρά το γεγονός ότι προέρχονται από οργανισμούς που διαφέρουν σε μέγεθος και δομές, αλλά και που δραστηριοποιούνται σε διαφορετικές οικονομίες.

Σύμφωνα με την έρευνα οι παράγοντες που δημιουργούν φορολογική αβεβαιότητα είναι:

Οι συχνές αλλαγές στη νομοθεσία
Οι αναδρομικές αλλαγές στη νομοθεσία
Οι ασαφείς, αντιφατικές ή ελλιπείς οδηγίες των Φορολογικών Αρχών
Το ασαφές ή αδύναμο ρυθμιστικό σύστημα για ατομικές λύσεις και προεγκρίσεις
Οι μακράς διάρκειας φορολογικές δικαστικές διαμάχες

Σύμφωνα με την έρευνα, οι επικεφαλής των φορολογικών τμημάτων επιθυμούν πάνω από όλα, μια σταθερή φορολογική νομοθεσία. Το σημαντικότερο ζήτημα που πολλοί επεσήμαναν είναι ότι τα ήδη πολύπλοκα φορολογικά συστήματά τους, περιπλέκονται ακόμη περισσότερο από τη συνεχή εισαγωγή νέων νόμων. Πέραν του κόστους που επιφέρει η προσαρμογή στις αλλαγές, αλλά και η εκπαίδευση των φορολογικών τους ομάδων, οι συχνές νομοθετικές αλλαγές είναι η βασική αιτία που καλλιεργεί τη φορολογική αβεβαιότητα. Αποτελούν μάλιστα, σημείο που θα προσπαθούσαν πολλοί να περιορίσουν προκειμένου να κάνουν τις χώρες τους πιο ανταγωνιστικές από φορολογικής πλευράς.

Από την άλλη μεριά, η έρευνα διακρίνει τους παράγοντες που κάνουν το φορολογικό σύστημα μιας χώρας ευνοϊκότερο:

Η απλότητα των ρυθμίσεων
Η προνοητικότητα και η προσέγγιση συνεργασίας των Φορολογικών Αρχών
Η σιγουριά και η προβλεψιμότητα για το μέλλον
Οι μειώσεις στους φόρους.

Βάσει των κριτηρίων αυτών, από τις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης, οι χώρες με το πιο ευνοϊκό φορολογικό σύστημα για επενδύσεις είναι η Ολλανδία και η Αγγλία, οι οποίες έχουν εργαστεί πολύ και με μεγάλη επιτυχία για να γίνουν πιο ελκυστικές για πολυεθνικές εταιρείες. Στη γενική κατάταξη, όμως, βρίσκονται πίσω από τις μικρότερες οικονομίες του Λουξεμβούργου και της Ελβετίας. Αντίθετα, από τις μεγάλες οικονομίες της Ευρώπης, η Ιταλία και η Ρωσία θεωρούνται οι χώρες στις οποίες το φορολογικό σύστημα αποθαρρύνει τις επενδύσεις λόγω της ταχέως μεταβαλλόμενης νομοθεσίας, της ασάφειας και των διαφορετικών ερμηνειών των φορολογικού πλαισίου. Η Ελλάδα, η Πολωνία και η Πορτογαλία θεωρούνται από τους επικεφαλής των φορολογικών τμημάτων, οι χώρες με τις μεγαλύτερες προκλήσεις και τις περισσότερες δυσκολίες στα φορολογικά τους συστήματα.

Οι επιχειρήσεις δεν εστιάζουν στο να πληρώνουν λιγότερα για φόρους αλλά, η προτεραιότητά τους είναι να είναι σωστές φορολογικά και να βελτιώσουν τη φορολογική τους συμμόρφωση. Για το λόγο αυτό, οι επικεφαλής των φορολογικών τμημάτων δέχονται πιέσεις για να εξασφαλίσουν ότι οι επιχειρήσεις τους είναι συνεπείς απέναντι στις φορολογικές υποχρεώσεις και τους ελέγχους. Αντίθετα από αυτό που πιστεύει πολύς κόσμος, θεωρούν μέτρο επιτυχίας τους όχι τη μείωση των φόρων, αλλά τη φορολογική συμμόρφωση. Το μυστικό για την επιτυχία είναι η εμπρόθεσμη καταχώρηση των φορολογικών δηλώσεων και των σχετικών με τη συμμόρφωση εργασιών.

Με αυτά τα δεδομένα, το μεγαλύτερο μέρος της πίεσης που ασκείται στους επικεφαλής των φορολογικών τμημάτων προέρχεται από τις συνεχείς αλλαγές στους φορολογικούς κανονισμούς. Οι περισσότεροι από τους ερωτηθέντες δήλωσαν ότι επιθυμούν απλά φορολογικά συστήματα και ότι η αυξημένη βεβαιότητα μπορεί να είναι το αποτέλεσμα της αυξημένης απλότητας.

Στο πλαίσιο αυτό, η κα Μαρία Τρακάδη, Επικεφαλής του Φορολογικού Τμήματος της Deloitte Ελλάδος δήλωσε: «Η Ευρωπαϊκή Φορολογική Έρευνα καταδεικνύει τους βασικούς παράγοντες σημεία που καθιστούν ένα φορολογικό σύστημα ελκυστικό για επενδύσεις. Εταιρείες και επενδυτές έχουν ανάγκη από ένα απλό και σταθερό φορολογικό σύστημα που θα διακατέχεται από μία προσέγγιση προνοητικότητας και συνεργασίας από τις Φορολογικές Αρχές, θα προτείνει φορολογικές ελαφρύνσεις και θα εμπνέει εμπιστοσύνη για το μέλλον. Τι πρέπει να αλλάξουμε, λοιπόν, για να καταστήσουμε την Ελλάδα έναν ελκυστικό επενδυτικό προορισμό; Πρέπει να προσφέρουμε στις επιχειρήσεις ένα περιβάλλον σταθερότητας μέσα στο οποίο θα μπορούν να εφαρμόσουν μακροπρόθεσμα επενδυτικά προγράμματα. Το γεγονός ότι το φορολογικό σύστημα της Ελλάδας είναι το λιγότερο φιλικό προς τις επιχειρήσεις, σύμφωνα με την Έρευνα, είναι ανησυχητικό αλλά και αναμενόμενο, δείχνοντάς μας την ανάγκη για άμεση αλλαγή νοοτροπίας. Οι Φορολογικές Αρχές πρέπει επιτέλους να δίνουν ολοκληρωμένες λύσεις, όπως η εφαρμογή συμφωνιών προέγκρισης και άμεσης διευθέτησης φορολογικών θεμάτων μέσω διαιτησίας, καθώς και να συνεργάζονται εποικοδομητικά με τους φορολογουμένους ώστε να υπάρχει αίσθημα αμοιβαίας ικανοποίησης. Θα πρέπει να καταλήξουμε το συντομότερο σε ένα σταθερό, απλό, δίκαιο και ανταγωνιστικό φορολογικό σύστημα, να αποφύγουμε τις συχνές ή και αναδρομικές αλλαγές στη νομοθεσία, τις ασαφείς, αντιφατικές ή ελλιπείς οδηγίες των Φορολογικών Αρχών, καθώς και τις μακράς διάρκειας φορολογικές δικαστικές διαμάχες. Δεν έχει σημασία να έχουμε τους χαμηλότερους φορολογικούς συντελεστές, αυτό που έχει σημασία είναι να είναι δίκαιοι και προβλέψιμοι. Μόνο με τον τρόπο αυτό, θα είναι σε θέση το φορολογικό μας σύστημα να ενθαρρύνει τις επενδύσεις και κατ’ επέκταση να ενισχύσει την οικονομία μας».