Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Πρόταση για ενίσχυση της Κεφαλονιάς με €3,7 εκατ.

Ελλάδα, Ιταλία, Σλοβενία και Κροατία είναι οι χώρες που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προτείνει να ενισχυθούν, από το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ, με συνολικό ποσό περίπου €47 εκατ., προκειμένου να αντιμετωπίσουν καταστροφές που υπέστησαν, από σεισμούς, πλημμύρες και χιονοθύελλες. Από το παραπάνω ποσό, τα €3,7 εκατ. προορίζονται για την Κεφαλονιά και τα Ιόνια νησιά.

Πιο συγκεκριμένα, η ενίσχυση ύψους €16,3 εκατ. που προτείνεται για την Ιταλία (Σαρδηνία) αποσκοπεί στην αντιμετώπιση των σοβαρών πλημμυρών του Νοεμβρίου του 2013, ενώ €3,7 εκατ. θα διατεθούν στην Ελλάδα, προκειμένου να καλυφθεί το κόστος των επιπτώσεων του σεισμού και των μετασεισμών στην Κεφαλονιά και τα Ιόνια Νησιά, στο διάστημα Ιανουαρίου-Μαρτίου 2014. Τόσο η Σλοβενία όσο και η Κροατία επλήγησαν σοβαρά από χιονοθύελλες τον Ιανουάριο και τον Φεβρουάριο του 2014 και για τον λόγο αυτόν τους χορηγήθηκαν ενισχύσεις ύψους €18,4 εκατ. και €8,6 εκατ., αντίστοιχα.

Ο επίτροπος Περιφερειακής Πολιτικής της ΕΕ, κ. Johannes Hahn, που εποπτεύει το Ταμείο και υπέγραψε την εν λόγω πρόταση, δήλωσε: «Η παρούσα απόφαση αντανακλά τη φύση του εν λόγω Ταμείου, που είναι η αλληλεγγύη με τα κράτη μέλη σε δύσκολες στιγμές μετά από φυσικές καταστροφές. Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης βοηθά τις χώρες αυτές να ορθοποδήσουν και να αποκτήσουν και πάλι σταθερότητα, η οποία απειλείται από τις σοβαρές ζημίες σε οικονομικούς τομείς όπως ο τουρισμός ή από την καταστροφή βασικών υποδομών. Το προτεινόμενο ποσό χρηματοδότησης θα επιτρέψει στην Ιταλία, την Ελλάδα, τη Σλοβενία και την Κροατία να ανακάμψουν από τις καταστροφές που υπέστησαν και να καλύψουν το κόστος διάσωσης στις πληγείσες περιοχές».

Στη συνέχεια πρόσθεσε: «Αυτά τα ποσά είναι συγκεκριμένα και στοχεύουν στο να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των άμεσων επιπτώσεων των φυσικών καταστροφών. Επιπλέον, η συνολική ανάπτυξη των εν λόγω περιφερειών υποστηρίζεται από τα ευρωπαϊκά διαρθρωτικά και επενδυτικά ταμεία. Η συγκέντρωση πόρων για την υποστήριξη των επιχειρήσεων, την έρευνα και την καινοτομία, τις ΤΠΕ και την οικονομία χαμηλών εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα μπορεί να βοηθήσει τις περιφέρειες αυτές να μετατρέψουν την καταστροφή σε ευκαιρία για την ανάπτυξη ενός βιώσιμου οικονομικού μοντέλου, που θα βασίζεται στα τοπικά ισχυρά σημεία και χαρακτηριστικά».

Σημειώνεται ότι η ενίσχυση, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Ταμείου Αλληλεγγύης, πρέπει να εγκριθεί από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Εφόσον εγκριθεί, θα συμβάλει στην κάλυψη των επειγουσών δαπανών στις οποίες υποβλήθηκαν οι δημόσιες αρχές των τεσσάρων αυτών κρατών μελών λόγω των καταστροφών. Ειδικότερα, η επιχορήγηση θα βοηθήσει στην αποκατάσταση υποδομών και υπηρεσιών ζωτικής σημασίας, θα επιτρέψει την κάλυψη εξόδων έκτακτης ανάγκης και επιχειρήσεων διάσωσης και θα βοηθήσει να καλυφθούν ορισμένες από τις δαπάνες καθαρισμού στις περιοχές που επλήγησαν από τις καταστροφές.

Ιστορικό

• Στις 18-19 Νοεμβρίου 2013, η Σαρδηνία (Ιταλία) δοκιμάστηκε από ακραίες και έντονες βροχοπτώσεις που οδήγησαν σε υπερχείλιση πολλών ποταμών και προκάλεσαν πλημμύρες και κατολισθήσεις. Προκλήθηκαν σοβαρές ζημιές σε κατοικίες, επιχειρήσεις και στη γεωργική βιομηχανία, ενώ υπήρξε σοβαρή διαταραχή σε μείζονα αλλά και τοπικά συγκοινωνιακά δίκτυα, καθώς και σε βασικά δημόσια δίκτυα υποδομών. Στην Ιταλία καταγράφηκαν 16 θάνατοι, πάνω από 1.700 άτομα αναγκάστηκαν να μετακινηθούν από τα σπίτια τους, ενώ υπήρξε και 1 αγνοούμενος. Η Ιταλία εκτιμά ότι η επισκευή του οδικού δικτύου και του δικτύου παροχής θα διαρκέσει πάνω από 2 έτη.

• Στη νήσο Κεφαλονιά, στις 26 Ιανουαρίου 2014, σημειώθηκε βορειοανατολικά του Αργοστολίου σεισμός μεγέθους 5,8 της κλίμακας Ρίχτερ, που έγινε αισθητός στα γειτονικά Ιόνια Νησιά και σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια. Δεκάδες μετασεισμοί σημειώθηκαν τις εβδομάδες και τους μήνες που ακολούθησαν, με σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και τις υποδομές. Η Ελλάδα αναφέρει ότι περίπου 100 σπίτια πρέπει να κατεδαφιστούν στο νησί, ενώ χιλιάδες σπίτια υπέστησαν ζημίες και είναι προσωρινά μη κατοικήσιμα, αναγκάζοντας τους κατοίκους να κοιμούνται σε σκηνές, πλοία και καταλύματα έκτακτης ανάγκης. Επίσης, τα σχολεία και τα νηπιαγωγεία έκλεισαν έως τα μέσα Φεβρουαρίου, ενώ οι πτώσεις βράχων και οι κατολισθήσεις κατέστησαν πολλούς δρόμους μη προσπελάσιμους. Ο σεισμός είχε σημαντικό αντίκτυπο στις κοινωνικές υποδομές και στις επιχειρηματικές δραστηριότητες των Ιονίων Νήσων, γνωστών για την πολιτιστική τους κληρονομιά, ενώ οι προετοιμασίες τους για τη θερινή περίοδο στον τουριστικό τομέα επλήγησαν σοβαρά.

• Στα τέλη Ιανουαρίου της φετινής χρονιάς, μερικές από τις χειρότερες χιονοθύελλες των τελευταίων δεκαετιών έπληξαν τη Σλοβενία και την Κροατία. Στην περίπτωση της Σλοβενίας, το ήμισυ σχεδόν των αλπικών εθνικών δασών είχε πληγεί σοβαρά από τον πάγο (το κόστος ανήλθε στα €214 εκατ.), ενώ ένα στα τέσσερα νοικοκυριά έμεινε χωρίς ρεύμα, με τις έντονες χιονοπτώσεις να προκαλούν την κατάρρευση γραμμών ηλεκτρικής ενέργειας και δένδρων. Οι σλοβενικές αρχές αναφέρουν σοβαρές ζημιές σε εγκαταστάσεις ηλεκτροπαραγωγής, σε δημόσια και ιδιωτικά κτίρια, σε επιχειρήσεις καθώς και στο μεταφορικό και οδικό δίκτυο. Λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών και των ζημιών σε ηλεκτροφόρα καλώδια, 120.000 νοικοκυριά έμειναν χωρίς ηλεκτρικό ρεύμα –αριθμός που αντιπροσωπεύει πάνω από το 15% του πληθυσμού της Σλοβενίας.

Ομοίως, στην Κροατία, ιδίως στις βορειοδυτικές περιοχές και τις περιοχές της βόρειας Αδριατικής, σοβαρές πλημμύρες κατέστρεψαν βασικές υποδομές και ιδιωτικές και δημόσιες περιουσίες. Η Κροατία ανέφερε ότι επλήγησαν οι εξής 5 κομητείες: Primorje-Gorski Kotar, Karlovac, Sisak-Moslavina, Varaždin και Ζάγκρεμπ. Λόγω του μεγάλου βάρους του πάγου πάνω στα δέντρα και στις υποδομές, τα δέντρα έπεσαν και οι κορμοί τους ράγισαν, ενώ οι γραμμές παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, που είχαν καλυφθεί με έως και 10 εκατοστά πάγου, κομματιάστηκαν. Βασικοί δρόμοι ήταν μη προσπελάσιμοι, ενώ οι εκτεταμένες διακοπές ηλεκτρικού και νερού είχαν αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή των πολιτών, καθώς και τη λειτουργία των δημόσιων υπηρεσιών και των επιχειρήσεων. Επίσης, η Κροατία ανέφερε ότι από τα 56.000 εκτάρια δασικής έκτασης, περίπου 10.000 εκτάρια καταστράφηκαν.

Το Ταμείο Αλληλεγγύης της ΕΕ

Όπως αναφέρεται στο σχετικό δελτίο τύπου που εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις 27 Αυγούστου, το σύνολο των ετήσιων κονδυλίων που διατίθενται για το Ταμείο Αλληλεγγύης για το 2014 ανέρχεται σε €530,604 εκατ. (€500 εκατ. σε τιμές του 2011). Προκειμένου να ληφθεί υπόψη η χαμηλότερη ετήσια χρηματοδότηση που θεσπίστηκε το 2014 (€500 εκατ. συν τυχόν υπόλοιπο από το προηγούμενο έτος, σε σύγκριση με €1 δις ευρώ) και για να αποφευχθεί η πρόωρη εξάντληση των κονδυλίων, η μέγιστη χρηματοδοτική συνεισφορά για μια συγκεκριμένη καταστροφή δεν μπορεί να υπερβαίνει τα δύο τρίτα της ετήσιας χρηματοδότησης του Ταμείου –€353,736 εκατ. για το 2014.

Το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΤΑΕΕ) συστάθηκε με σκοπό να στηρίξει τα κράτη μέλη και τις υποψήφιες χώρες προσφέροντας χρηματοδοτική ενίσχυση μετά από μεγάλες φυσικές καταστροφές. Το Ταμείο ιδρύθηκε μετά τις σοβαρές πλημμύρες που έπληξαν την Κεντρική Ευρώπη το καλοκαίρι του 2002.

Ο αναθεωρημένος κανονισμός για το Ταμείο Αλληλεγγύης της Ευρωπαϊκής Ένωσης τέθηκε σε ισχύ στις 28 Ιουνίου και απλουστεύει τους ισχύοντες κανόνες, ώστε η ενίσχυση να καταβάλλεται ταχύτερα από ό,τι στο παρελθόν. Η χρήση προκαταβολών θα καταστεί δυνατή για πρώτη φορά για τα κράτη μέλη το 2015.