Επαναπιστοποίηση: 75 χαμένες (;) ώρες από τη ζωή του ασφαλιστικού διαμεσολαβητή
Επανεκπαίδευση ή απλά επαναπιστοποίηση; Καθώς συμπληρώνεται εντός του Δεκεμβρίου η πρώτη 5ετία υποχρεωτικής επανεκπαίδευσης-επαναπιστοποίησης των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών, η απάντηση στο παραπάνω ερώτημα είναι κάτι παραπάνω από προφανής. Η Επαναπιστοποίηση… κερδίζει στα σημεία! «Άντε να πάρουμε τη βεβαίωση, να την καταθέσουμε στο επιμελητήριο και να τελειώνουμε!».
Κι όμως, ο κλάδος των ασφαλιστικών διαμεσολαβητών είναι ίσως από τους λίγους που έχουν συνειδητοποιήσει την ανάγκη της συνεχούς επανεκπαίδευσης και την επιδιώκουν χρόνια τώρα. Κάποιοι, μάλιστα, πολύ πριν γίνει υποχρεωτική από τον νόμο.
Πώς εξηγείται, λοιπόν, αυτό το οξύμωρο που συμβαίνει, να θέλουν και να επιζητούν, από τη μια, την εκπαίδευση και επανεκπαίδευση, αλλά να απορρίπτουν –μετά βδελυγμίας πολλές φορές– το ισχύον σύστημα επαναπιστοποίησης (αυτόν τον όρο θα χρησιμοποιούμε από δω και κάτω);
Χάσιμο χρόνου
Για τους περισσότερους διαμεσολαβητές ο τρόπος που λειτουργεί αυτά τα πέντε χρόνια η επαναπιστοποίηση στη χώρα μας είναι χάσιμο χρόνου. Καταρχάς, γιατί δεν είναι εστιασμένη ούτε στις ανάγκες τους ούτε στην εξειδίκευσή τους ούτε, πολύ περισσότερο, στην εμπειρία τους. Άλλα πράγματα χρειάζεται ο πράκτορας, άλλα ο μεσίτης, άλλα ο συντονιστής. άλλα κάποιος που ξεκινά τώρα και άλλα κάποιος που μετράει δεκαετίες στο επάγγελμα –και αυτοί που κλήθηκαν να επαναπιστοποιηθούν αυτή την πρώτη 5ετία ήταν στην πλειοψηφία τους άνθρωποι με πολλά χρόνια εμπειρίας, μην το ξεχνάμε.
Τι συμβαίνει ανά τομέα
Aς πάρουμε, για παράδειγμα, τον τομέα Α΄. Η κάθε εταιρεία επιλέγει ένα συγκεκριμένο προϊόν κάθε χρόνο, αυτό που την ενδιαφέρει να προωθήσει. Αν ο συνεργαζόμενος διαμεσολαβητής είναι τυχερός να ενδιαφέρεται για το συγκεκριμένο προϊόν, μιλάμε για μια ευτυχή συγκυρία. αν όχι… «πέντε ώρες είναι, ας τις κάνουμε να τελειώνουμε!».
Στον τομέα B΄, το ενδιαφέρον μονοπώλησε φέτος, όπως ήταν φυσικό, η IDD, παρόλο που κενά υπάρχουν και σε άλλα πρόσφατα νομοθετήματα.
Ο τομέας Γ΄ (ανάπτυξη δεξιοτήτων, εξυπηρέτηση πελατών, κ.ά.) φαίνεται να είναι ο πιο προβληματικός. Ο διαμεσολαβητής τις περισσότερες φορές καλείται να μάθει από την αρχή… την προπαίδεια, κι ας ξέρει ήδη να λύνει… συναρτήσεις. Και επαφίεται στην καλή θέληση και όρεξη του εκπαιδευτή να προσαρμόσει το σεμινάριο στο κοινό του.
Με εξαίρεση τον τομέα Α΄, που διεξάγεται αποκλειστικά από τις ασφαλιστικές εταιρείες, μέσω e-learning ή με φυσική παρουσία, οι δύο άλλοι τομείς διεξάγονται είτε εσωτερικά από τις εταιρείες, είτε από/ή σε συνεργασία με εκπαιδευτικούς φορείς. Κύριος εκπαιδευτικός φορέας, αλλά όχι ο μοναδικός, είναι το ΕΙΑΣ, το οποίο προσφέρει είτε ανοιχτά σεμινάρια, είτε σε συνεργασία με ασφαλιστικές εταιρείες και γραφεία διαμεσολάβησης, με φυσική παρουσία, με webinar ή μέσω e-learning. Ενώ απ’ ό,τι είδαμε σεμινάρια για τον τομέα Β, μέσω e-learning, πραγματοποιεί και το ΕΚΠΑ.
Οι περισσότεροι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές επιλέγουν να κάνουν δωρεάν αυτά τα σεμινάρια μέσω ασφαλιστικών εταιρειών. Βεβαίως, το δωρεάν είναι σχετικό, καθώς όλες ή σχεδόν όλες απαιτούν ο διαμεσολαβητής να έχει ένα μίνιμουμ παραγωγής μαζί τους.
Και λίγες… πρακτικές συμβουλές, βάσει διευκρινίσεων που έδωσε η ΤτΕ
- Για όσους ασφαλιστικούς διαμεσολαβητές είναι εγγεγραμμένοι στα επιμελητήρια πριν τις 12/12/2014 (οπότε τέθηκε σε ισχύ η 45/21-11-2014 Πράξη του Διοικητή της ΤτΕ) η πρώτη 5ετία επαναπιστοποίησης λήγει τον Δεκέμβριο του 2019. Για τους εγγεγραμμένους μετά τις 12/12/2014, η 5ετία μετράει από την ημερομηνία απόκτησης του πιστοποιητικού γνώσεων.
- Τα σεμινάρια επαναπιστοποίησης πρέπει να τα παρακολουθήσουν τόσο οι ενεργοί όσο και οι μη ενεργοί ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές. Αυτό σημαίνει ότι δεν έχει σημασία πότε κάποιος έκανε έναρξη επαγγέλματος (ενεργός), αλλά το πότε έλαβε την αρχική πιστοποίηση.
- Αν παρέλθει η 5ετία χωρίς κάποιος να έχει παρακολουθήσει τις απαιτούμενες ώρες επαναπιστοποίησης, χάνει την πιστοποίησή του και πρέπει να δώσει εκ νέου εξετάσεις πιστοποίησης.
Σε αμφισβήτηση το e-learning
Πέρα από την ύλη των σεμιναρίων επαναπιστοποίησης, όμως, έντονα αμφισβητούνται και οι μέθοδοι διδασκαλίας που προκρίνονται.
Όλες οι τράπεζες και πολλές ασφαλιστικές εταιρείες, ειδικά εκείνες με μεγάλο δίκτυο διασκορπισμένο σε όλη την Ελλάδα, επιλέγουν το e-learning ως πιο λειτουργικό, αλλά κυρίως ως πιο οικονομικό.
Ωστόσο, το e-learning θεωρείται από τους περισσότερους εκπαιδευόμενους ανεπαρκής μέθοδος, καθώς δεν τους επιτρέπει να λύσουν τις όποιες απορίες μπορεί να προκύψουν κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης.
Ένα σύστημα στημένο σε λάθος βάση
Η εξήγηση που ακούμε συχνά είναι πως αυτοί που αποφασίζουν δεν γνωρίζουν τι ανάγκες έχει το δίκτυο. Τότε, γιατί τα παράλληλα και εντελώς ανεξάρτητα από την υποχρεωτική επαναπιστοποίηση, εκπαιδευτικά προγράμματα, που “τρέχουν” αρκετές εταιρείες, συγκεντρώνουν πολλά θετικά σχόλια από τους συνεργάτες τους; Γιατί τα σεμινάρια επαναπιστοποίησης δεν έχουν την ίδια θετική αποδοχή;
Το σύστημα στο σύνολό του φαίνεται να έχει στηθεί σε λάθος βάση.
Εκείνο που θα ήθελαν οι επαναπιστοποιούμενοι είναι διαβαθμισμένα σεμινάρια, ανάλογα με την εμπειρία και την εξειδίκευσή τους, και μεγαλύτερη γκάμα επιλογών όσον αφορά τη θεματολογία. Να προσφέρεται, δηλαδή, ένας μεγάλος αριθμός σεμιναρίων, ανά τομέα, και να μπορούν ελεύθερα να επιλέγουν αυτά που έχουν ανάγκη. Αυτό που γίνεται παντού στην Ευρώπη, της Κύπρου συμπεριλαμβανομένης (Ρίξτε μια ματιά στο πρόγραμμα CPD διά βίου μάθησης που διαθέτει το Ασφαλιστικό Ινστιτούτο Κύπρου. Εμείς το βρήκαμε εξαιρετικά ενδιαφέρον!).
€3.000 ο φάκελος!
Θα μπορούσε να γίνεται το παραπάνω και εδώ; Ίσως, αλλά μάλλον αποδεικνύεται ασύμφορο.
Η εταιρεία ή ο εκπαιδευτικός οργανισμός υποχρεούται να καταθέσει προς έγκριση στην ΤτΕ, σε ετήσια βάση και ανά τομέα, πλήρη φάκελο με όλες τις λεπτομέρειες όσον αφορά τα σεμινάρια που θα πραγματοποιήσει (περιγραφή του σεμιναρίου, στόχους, το διδακτικό υλικό που θα δώσει στους εκπαιδευόμενους, βιογραφικά εισηγητών, κ.ά.). Για κάθε φάκελο που κατατίθεται θα πρέπει να καταβάλλεται στην ΤτΕ ποσό €3.000. Που σημαίνει €9.000 τον χρόνο.
Κάπου εκεί, μάλλον, πρέπει να χάθηκε το παιχνίδι για ένα προσαρμοσμένο στις ανάγκες σύστημα διά βίου μάθησης και καταλήξαμε στο σύστημα επαναπιστοποίησης που όλοι γνωρίζουμε και κανείς δεν θέλει.
IDD: Η ευκαιρία που δεν πρέπει να χαθεί
Σύμφωνα με την IDD (άρθρο 20, παρ.3 και 4) οι διανομείς ασφαλιστικών προϊόντων «υποχρεούνται σε επαγγελματική εκπαίδευση διάρκειας τουλάχιστον δεκαπέντε (15) ωρών κατ’ έτος, προκειμένου να διατηρούν ικανοποιητικό επίπεδο ικανότητας και απόδοσης». Οι λεπτομέρειες θα εξειδικευτούν με απόφαση της εποπτικής αρχής, που θα δημοσιευτεί στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.
Οπότε, μήπως είναι η στιγμή να αναληφθούν πρωτοβουλίες, για να γίνουν οι αλλαγές που απαιτούνται; Οι ίδιοι οι διαμεσολαβητές, οι εταιρείες, αλλά και το ΕΙΑΣ πρέπει να βγουν μπροστά –ειδικά το Ασφαλιστικό Ινστιτούτο της χώρας μας καλείται να διεκδικήσει δυναμικά, επιτέλους, τον ρόλο που του αναλογεί.
Εάν θέλουμε να πάει η αγορά παραπέρα. Γιατί, μέχρι στιγμής, ο ασφαλιστικός κλάδος διανύει την εποχή με την περισσότερη υποχρεωτική εκπαίδευση και τη λιγότερο ουσιαστική από ποτέ.
Δήμητρα Καζάντζα