Διοικητής ΤτΕ: «Να ολοκληρωθεί η ασφαλιστική μεταρρύθμιση, με την αξιοποίηση της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ασφάλισης»

Ο Διοικητής της ΤτΕ, στην έκθεση της ΤτΕ για τη Νομισματική Πολιτική 2012-2013 που δημοσιοποιήθηκε στις 29 Μαΐου, επισημαίνει την ανάγκη «να ολοκληρωθεί στην πράξη η ασφαλιστική μεταρρύθμιση με την αξιοποίηση της επαγγελματικής και ιδιωτικής ασφάλισης, που, υπό προϋποθέσεις, θα μπορούσε να συμβάλει στην αναπλήρωση των απωλειών στις κύριες συντάξεις». Στην ίδια έκθεση, περιγράφονται συνοπτικά οι σημαντικότερες εξελίξεις στην ιδιωτική ασφάλιση της χώρας μας κατά τη διάρκεια της παρελθούσας χρονιάς. Αξιοσημείωτο το ποσό των κεφαλαιακών ενισχύσεων των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, άνω του €1,1 δισεκ.

Ολοκλήρωση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης
Πιο αναλυτικά, αναφορικά με την ολοκλήρωση της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης, στην έκθεση της ΤτΕ επισημαίνονται τα εξής:
«Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση του 2010 ενίσχυσε σημαντικά –παρότι με μεγάλη καθυστέρηση– τη μακροχρόνια βιωσιμότητα του δημόσιου συνταξιοδοτικού συστήματος.
Εντούτοις, σε συνδυασμό με πρόσθετες δημοσιονομικές παρεμβάσεις, το ύψος των συντάξεων που παρέχει ο πρώτος πυλώνας έχει πλέον περιοριστεί σημαντικά, εγείροντας θέμα επάρκειας, καθώς το μειωμένο ποσοστό αναπλήρωσης θα οδηγεί κάτω από το όριο της φτώχειας όσους κατά τη διάρκεια του εργασιακού τους βίου λάμβαναν εισοδήματα κάτω του μέσου όρου. Η αξιοποίηση της επαγγελματικής και της ιδιωτικής ασφάλισης θα μπορούσε, υπό προϋποθέσεις, να λειτουργήσει αντισταθμιστικά. Εντούτοις, στην Ελλάδα η ανάπτυξη του δεύτερου και του τρίτου πυλώνα προσκρούει διαχρονικά σε μια σειρά αγκυλώσεων που δρουν ανασταλτικά, τόσο από την πλευρά της ζήτησης όσο και από την πλευρά της προσφοράς. Η διεθνής εμπειρία μπορεί να αποτελέσει οδηγό για τη θέσπιση επαρκών κινήτρων, τόσο μέσω φορολογικών εργαλείων όσο και μέσω της άρσης γραφειοκρατικών και άλλων κανονιστικών περιορισμών, με στόχο τη διευκόλυνση και ενεργοποίηση των εργοδοτών, αλλά και τη διασφάλιση επαρκούς συμμετοχής ευπαθών κοινωνικών ομάδων».

Οι εξελίξεις στην Ιδιωτική Ασφάλιση
Σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην έκθεση της ΤτΕ, το 2012, η ασφαλιστική αγορά στην Ελλάδα περιλάμβανε74 ασφαλιστικές επιχειρήσεις, 55 με εγκατάσταση στην Ελλάδα, τις οποίες εποπτεύει η Τράπεζα της Ελλάδος, και 19 υποκαταστήματα επιχειρήσεων με έδρα στην ΕΕ και στον ΕΟΧ. 
Στο τέλος του 2012, με βάση προσωρινά στοιχεία, το σύνολο του ενεργητικού των ασφαλιστικών επιχειρήσεων με εγκατάσταση στην Ελλάδα ανερχόταν σε €14,9 δισεκ., οι ασφαλιστικές προβλέψεις σε €12 δισεκ. και οι συνολικές ζημίες (πριν από φόρους) σε €428 εκατ. 
Η ετήσια παραγωγή ασφαλίστρων ανήλθε σε €4.478 εκατ., εμφανίζοντας μείωση κατά 11,9% σε σύγκριση με το 2011. Το 43,4% της παραγωγής προήλθε από ασφαλίσεις Ζωής και το 56,6% από ασφαλίσεις κατά Ζημιών. Όσον αφορά το βαθμό συγκέντρωσης της αγοράς ως προς την παραγωγή ασφαλίστρων, οι 5 και 10 μεγαλύτερες επιχειρήσεις κατέχουν το 69,5% και 92,3% της αγοράς στις ασφαλίσεις Ζωής, και το 37,3% και 60,9% στις ασφαλίσεις κατά Ζημιών, αντίστοιχα.

Στο €1,7 δισεκ. οι κεφαλαιακές ενισχύσεις των ασφαλιστικών εταιρειών τα έτη 2011-2012
Όπως επισημαίνει η ΤτΕ, πολλές ασφαλιστικές επιχειρήσεις έλαβαν μέτρα για τον περιορισμό του λειτουργικού τους κόστους, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις δυσμενείς οικονομικές επιπτώσεις. Ταυτόχρονα, οι κεφαλαιακές ενισχύσεις που έλαβαν χώρα το 2012 υπερέβησαν το ποσό του €1,1 δισεκ., το οποίο, αθροιστικά με τις αντιστοιχίες του 2011, προσεγγίζει το €1,7 δισεκ.

120 γενικοί και ειδικοί έλεγχοι από τη ΔΕΙΑ, στα €900 εκατ. τα οφειλόμενα ασφάλιστρα από διαμεσολαβητές το 2012
Στον τομέα της εποπτείας των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, η Διεύθυνση Εποπτείας Ιδιωτικής Ασφάλισης της Τράπεζας της Ελλάδος, «δίνοντας και πάλι έμφαση στους επιτόπιους ελέγχους», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην Έκθεση, διεξήγαγε άνω των 120 γενικών και ειδικών ελέγχων κατά τη διάρκεια του έτους. Παράλληλα, όπως σημειώνεται, σε πλήθος κατ’ ιδίαν συναντήσεων με ανώτερα στελέχη των ασφαλιστικών επιχειρήσεων επισημάνθηκαν ζητήματα διοικητικής οργάνωσης, κανονιστικής συμμόρφωσης και άλλες διαρθρωτικές αδυναμίες. Ταυτόχρονα, βελτίωσε, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά, τις υποβαλλόμενες αναφορές, με στόχο τον αποτελεσματικότερο έλεγχο της χρηματοοικονομικής κατάστασης και φερεγγυότητας των επιχειρήσεων. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στον έλεγχο των οφειλόμενων από τους διαμεσολαβητές ασφαλίστρων, το ύψος των οποίων έφθασε τα €900 εκατ. το 2012.

Η εναρμόνιση με το ευρωπαϊκό δίκαιο
Αναφορικά με την εναρμόνιση προς το ευρωπαϊκό δίκαιο και, γενικότερα, τη συμμετοχή στη διαμόρφωση των εξελίξεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην Έκθεση, συνεχίστηκαν και το 2012 οι ενέργειες για τη διαμόρφωση του τελικού σχεδίου της Ευρωπαϊκής Οδηγίας Omnibus II, η οποία τροποποιεί την Οδηγία για τη Φερεγγυότητα ΙΙ (ΦII), εξέλιξη που οδήγησε την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) να εκδώσει γνωμοδότηση για Ενδιάμεση Εφαρμογή της Φερεγγυότητας ΙΙ (Interim Implementation of Solvency II), ώστε από 1.1.2014 να υπάρξει το ταχύτερο δυνατό σύγκλιση του θεσμικού πλαισίου των κρατών-μελών της ΕΕ προς ορισμένα επείγοντα και κρίσιμα για την αγορά τμήματα της ΦΙΙ. Επίσης, η ΔΕΙΑ αξιολογήθηκε (peer review) από την ΕΙΟΡΑ για τις διαδικασίες που εφαρμόζει στο πλαίσιο της αξιολόγησης των εσωτερικών υποδειγμάτων των επιχειρήσεων, με τα συμπεράσματα της αξιολόγησης να είναι ιδιαιτέρως θετικά.

Πιστοποίηση γνώσεων διαμεσολαβητών, χειρισμός αιτιάσεων καταναλωτών
Στον τομέα της ασφαλιστικής διαμεσολάβησης, η Τράπεζα της Ελλάδος, δίνοντας προτεραιότητα
στην αναβάθμιση του επιπέδου των παρεχόμενων υπηρεσιών σε όλα τα στάδια εξυπηρέτησης των καταναλωτών-ασφαλισμένων, «εφάρμοσε ένα σύγχρονο σύστημα, μέσω του οποίου γίνεται με πλήρη διαφάνεια η πιστοποίηση γνώσεων των υποψηφίων που επιθυμούν να ασκήσουν αυτή τη δραστηριότητα», όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά. Επίσης, στο ίδιο πλαίσιο, η Τράπεζα συμμετείχε στη διαμόρφωση Κατευθυντηρίων Γραμμών της ΕΙΟΡΑ για το χειρισμό των αιτιάσεων που υποβάλλουν οι καταναλωτές στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις και οι οποίες μπορεί να αφορούν τόσο τις ίδιες και τα προϊόντα τους όσο και το συνεργαζόμενο δίκτυο προώθησης των ασφαλιστικών προϊόντων. «Βασικός άξονας χειρισμού των εν λόγω υποθέσεων», σημειώνεται σχετικά, «αποτελεί η υποχρέωση των επιχειρήσεων να προβαίνουν οι ίδιες σε αντικειμενικό χειρισμό και εξέταση της αιτίασης σε βάθος και εντός συγκεκριμένων προθεσμιών. Απώτερος στόχος είναι ο εντοπισμός και η έγκαιρη αντιμετώπιση τυχόν εσωτερικών δυσλειτουργιών των ασφαλιστικών επιχειρήσεων οι οποίες επιτείνουν το λειτουργικό κίνδυνο και εξωθούν τον καταναλωτή σε μακροχρόνιους και δαπανηρούς δικαστικούς αγώνες».

Για τις εταιρείες που ανακλήθηκε η άδειά τους…
Τέλος, σε ό,τι αφορά επιχειρήσεις των οποίων η άδεια έχει ανακληθεί, αναφέρεται στην Έκθεση ότι το 2012 το Εγγυητικό Κεφάλαιο Ιδιωτικής Ασφάλισης Ζωής διακανόνισε απαιτήσεις ασφαλισμένων της επιχείρησης VDV Leben International ΑΕΑΖ. Από το σύνολο των αναγγελθεισών απαιτήσεων από συμβόλαια της επιχείρησης, το 2012 πιστοποιήθηκε το 47% και καταβλήθηκαν €16,7 εκατ. Εντός της ίδιας χρήσης, το Επικουρικό Κεφάλαιο Ασφάλισης Ευθύνης από Ατυχήματα Αυτοκινήτων περάτωσε την εκκαθάριση των επιχειρήσεων Euromonde, Εικοστός Αιώνας, Πειραϊκή, Απόλλων, Προποντίς-Μέριμνα και Ιντράστ.
Αναφορικά με την εκκαθάριση του Ομίλου ΑΣΠΙΣ, αναφέρονται τα εξής: «στις 21.3.2012 ο Επόπτης Χαρτοφυλακίου Ζωής των υπό εκκαθάριση ασφαλιστικών επιχειρήσεων ΑΣΠΙΣ ΠΡΟΝΟΙΑ ΑΕΓΑ και COMMERCIAL VALUE AAE ολοκλήρωσε την απολογιστική του έκθεση υπολογισμού του ανοίγματος των χαρτοφυλακίων ζωής, για την εξεύρεση αναδόχου. Η Τράπεζα της Ελλάδος, προκειμένου να εγκρίνει τη λογοδοσία του Επόπτη Χαρτοφυλακίου Ζωής σύμφωνα με το άρθρο 2, παρ. 7 του Ν. 3867/2010, ανέθεσε τον υπολογισμό του ανοίγματος με τη διαδικασία μειοδοτικού διαγωνισμού σε εξειδικευμένη εταιρία συμβούλων. Το εκτιμώμενο από τον Επόπτη Χαρτοφυλακίου άνοιγμα δεν επιβεβαιώθηκε. Στη συνέχεια, η Τράπεζα της Ελλάδος γνωστοποίησε δημοσίως τα υφιστάμενα στοιχεία και δημοσίευσε πρόσκληση προς κάθε ενδιαφερόμενο για την αναδοχή του χαρτοφυλακίου».
Όπως είναι γνωστό, η παραπάνω διαδικασία έληξε άγονη στις 31 Μαΐου του 2012 και, ως αποτέλεσμα αυτού, το χαρτοφυλάκιο των παραπάνω δύο επιχειρήσεων τέθηκε σε ασφαλιστική εκκαθάριση, σύμφωνα με το άρθρο 2 του Ν. 3867/2010.