Ο οικονομικός αναλφαβητισμός –η αδυναμία κατά τον Ο.Ο.Σ.Α. ενός καταναλωτή να κατανοήσει βασικούς οικονομικούς όρους, να αναγνωρίζει χρηματοοικονομικούς κινδύνους, να λαμβάνει σωστές οικονομικές αποφάσεις και να αξιοποιεί τις ευκαιρίες που παρουσιάζονται καθημερινά– οδηγεί στο χρηματοοικονομικό stress, ίσως έναν από τους βασικότερους εχθρούς του Well Being σήμερα.

Όλες οι μελέτες που διεξάγονται από παγκόσμιους οίκους, όπως oι Standard & Poor’s κ.ά., δείχνουν ότι δύο στους τρεις πολίτες παγκοσμίως είναι χρηματοοικονομικά αναλφάβητοι, εν έτει 2024. Στην Ελλάδα, σήμερα, διαπιστώνουμε στις καθημερινές μας συζητήσεις πως πολλοί συνάνθρωποί μας είτε αδυνατούν να αντιληφθούν βασικές έννοιες είτε τις αντιλαμβάνονται με τελείως λάθος τρόπο.

Αναρωτηθήκαμε ποτέ γιατί, πολλές φορές, βρισκόμαστε μπροστά σε πελάτες και η σιωπή τους σε ερωτήματά μας για το πώς διαχειρίζονται τα οικονομικά τους είναι τόσο… “ένοχη”; Μήπως αυτοί οι άνθρωποι δεν έμαθαν ποτέ τα βασικά και πρέπει να βοηθήσουμε; Μήπως δεν βρέθηκε κάποιος να τους μιλήσει για αυτά; Μήπως αυτός είναι ο ρόλος μας και, ταυτόχρονα, να είμαστε πραγματικοί σύμβουλοί τους σε αποφάσεις που σκέφτονται να πάρουν για το μέλλον;

Ας αξιολογήσουμε τον βαθμό που γινόμαστε αντιληπτοί, όταν τους μιλάμε.

Πρώτα με απλές έννοιες: Τι είναι ΑΕΠ, πληθωρισμός, χρονική αξία του χρήματος, ανατοκισμός, διασπορά, κεφαλαιοποίηση, μετοχές, ομόλογα, αποδόσεις, μερίσματα, μειώσεις επιτοκίων. Έχουν γνώση των εννοιών αυτών; Εξαιρετικά! Τότε είμαστε σε καλό δρόμο. Αν όχι, πρέπει να τους εξηγήσουμε τι σημαίνουν για αυτούς όλοι αυτοί οι όροι. Να τους κάνουμε να αισθανθούν ωραία, που βρισκόμαστε εκεί για αυτούς. Να νιώσουν ότι έχουμε το υπόβαθρο να τους ενισχύσουμε. Να τους εκπαιδεύσουμε.

Μετά ας πάμε σε πιo σύνθετες έννοιες: Τι είναι οι παγκόσμιοι επενδυτικοί οίκοι, index funds, οικονομικό outlook, investment grade, μακροπρόθεσμος επενδυτικός ορίζοντας, ETF, Blockchain, crypto assets, DeFi, ψηφιακά πορτοφόλια, AmL, KYC, IDD, MiFID II.

«Για να εκπαιδεύσεις κάποιον, πρέπει πρώτα να το ‘χεις κάνει “κτήμα” σου», έλεγαν οι παλιοί. Για να στραφεί ο καταναλωτής και ο προβληματισμένος επαγγελματίας/επιχειρηματίας σε εσένα, πρέπει να νιώσει ότι έχεις τις γνώσεις και τις λύσεις. Αν χρειάζεται διαχείριση των δανείων του, είμαστε σίγουροι ότι βλέπει όλη την εικόνα; Πώς μπορούμε να του βρούμε λύσεις ως πιστοποιημένοι financial consultants; Αν κάποιος ξοδεύει όσα παράγει, είμαστε σίγουροι ότι δεν μπορεί να κάνει αλλιώς; Μόνο όταν του λύσουμε βασικά ερωτήματα της καθημερινότητας και της επικαιρότητας θα αρχίσει να μας εμπιστεύεται.

Ας δούμε τι μπορούμε να κάνουμε…

Να τους στέλνουμε άρθρα που βρίσκουμε ενδιαφέροντα και με απλή γλώσσα να εξηγούμε τι παρουσιάζουν.
Να τους προτείνουμε βίντεο ή βιβλία να διαβάζουν, ανάλογα με το επίπεδο γνώσεών τους.
Να τους προτείνουμε σεμινάρια, για να παρακολουθήσουν, ή και να τους προσκαλούμε σε συνέδρια ή ημερίδες –θα το εκτιμήσουν πολύ.
Να τους εκπαιδεύουμε με emails για τις βασικές έννοιες.
Να μιλάμε απλά και με μεράκι, ώστε να θέλουν να επανέλθουν με ερωτήσεις.

Μέσα από αυτές τις ενέργειες σιγά σιγά κάθε πελάτης καταλαβαίνει ότι πρέπει να αποταμιεύει και να επενδύει διαχρονικά, με διασπορά είτε διεθνική, είτε ανά συνάλλαγμα, είτε ανά βιομηχανία.

Ο κόσμος δεν γνωρίζει· πρέπει να το καταλάβουμε αυτό. Και είναι μοναδική ευκαιρία για εμάς όχι να το εκμεταλλευτούμε, αλλά να προσφέρουμε στην κοινωνία. Να χτίσουμε στο αύριο. Να γίνουμε ο σύμβουλός του σε ό,τι τον απασχολεί: από τις επενδυτικές κινήσεις που σκέφτεται να κάνει σε ακίνητα σε ένα νησί έως τον τρόπο χρηματοδότησης του παιδιού του για σπουδές στο εξωτερικό.

Ο οικονομικός αναλφαβητισμός σχετίζεται με όποια απόφαση παίρνουμε. Βρίσκεται στη διαχείριση των χρεών μας, στη χρήση της πιστωτικής μας κάρτας, στην αξιοποίηση των εισοδημάτων μας, στο ποσοστό που επιλέγουμε για συστηματική αποταμίευση και επένδυση. Διαπιστώνουμε κάθε μέρα, στις συζητήσεις μας, σε κοινωνικές συνευρέσεις ή με πιθανούς πελάτες, πως δεν διατηρούν ένα κεφάλαιο για έκτακτη ανάγκη, δεν γνωρίζουν τη χρησιμότητα της ασφάλισης.

Αλήθεια, πόσες φορές προτείνατε σε έναν πελάτη σας την εναλλακτική να ασφαλίσει κάτι, παρά να δεσμεύει μεγάλα κεφάλαια που λιμνάζουν, μόνο και μόνο για εξασφάλιση σε περίπτωση ενός αρνητικού γεγονότος;

Επίσης, εκείνο που λείπει από τους ανθρώπους σήμερα, ακόμα και αν έχουν καλό οικονομικό background, είναι η υπομονή. Πρέπει να τους βοηθήσουμε να καταλάβουν ότι μόνο με υπομονή και επαρκή χρονικό ορίζοντα θα εξασφαλίσουν τα αποτελέσματα που θέλουν. Ταυτόχρονα, θα “νοικοκυρέψουν” την καθημερινότητά τους και θα οδηγηθούν σε χρηματοοικονομική ηρεμία.

Τη χρηματοοικονομική ηρεμία δεν πρέπει να τη βάζουμε σε δεύτερη μοίρα. Τα αποτελέσματά της μπορεί, πραγματικά, να είναι πολύ επιδραστικά στην καθημερινότητα του πελάτη μας και αναδεικνύει σε καίρια την κάθε μας συμβουλή. Κι αυτή είναι η διαφήμισή μας, για να μας συστήσει στον κύκλο του.

Ο πελάτης συχνά παίζει σε ένα “σκάκι” κινήσεων και αποφάσεων χρηματοοικονομικής φύσεως, που στην πραγματικότητα δεν είναι παιχνίδι. Είναι ένα συνονθύλευμα αποφάσεων, που απαιτεί προσεκτικό σχεδιασμό και στρατηγική. Εμείς, ως πιστοποιημένοι financial consultants, με τις πιστοποιήσεις μας και τη συνεχή εκπαίδευσή μας, πρέπει να τους μαθαίνουμε τους κανόνες του παιχνιδιού και σιγά σιγά, χρόνο με τον χρόνο, να γίνονται καλύτεροι σε αυτό. Τέλος, μέσα από την πραγματική εξέλιξη των πελατών μας, γινόμαστε τελικά και εμείς καλύτεροι.

«Γίνε το χώμα για να ανθίσει και να μεγαλουργήσει ο πελάτης που σε εμπιστεύεται διαχρονικά»
MDRT Global Conference, Singapore, June 2023.

Δ. Μαντάκος: Χρηματοοικονομικός Αναλφαβητισμός - Τι είναι και τι μπορεί να κάνει γι’ αυτό ένας Financial Consultant;

HFPA: Στις 18 Οκτωβρίου το 1ο Financial Planning Forum

O κ. Δημήτρης Μαντάκος γεννήθηκε τον Μάιο του 1983. Είναι απόφοιτος του τμήματος Οικονομικών Σπουδών του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και κάτοχος Msc πάνω στην Εφαρμοσμένη Χρηματοοικονομική και Ελεγκτική Επιστήμη από το ίδιο Πανεπιστήμιο.

Έχει εργαστεί επί 8 έτη ως Ορκωτός Ελεγκτής-Λογιστής στις PwC, Deloitte & BDO. Κατέχει τις πιστοποιήσεις Α΄, Β΄ και Δ΄ από την ΤτΕ και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς. Εργάζεται τα τελευταία 10 έτη ως εξειδικευμένος Χρηματοοικονομικός και Ασφαλιστικός Σύμβουλος στη MetLife και πλέον ΝΝ.

Είναι μέλος του ΕΙΑΣ και της HFPA. Κατέχει τις πιστοποιήσεις SQF 3 & SQF 4 της Eficert ως Financial Advisor. Τα τελευταία 3 έτη είναι μέλος του MDRT.

Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News