Της Daniela Ghetu, Editorial Director XPRIMM

Πριν από πέντε χρόνια, οι πτωχεύσεις των Astra και Carpatica όχι μόνο προκάλεσαν σοκ στη ρουμανική ασφαλιστική αγορά, αλλά αποτέλεσαν σημαντικό μάθημα για ολόκληρη την ΕΕ, καταδεικνύοντας ότι οι κανονισμοί FοE και FοS (Freedom of Services και Freedom of Establishment), σε εκείνη τη χρονική συγκυρία, δεν είχαν τα πρακτικά εργαλεία για να αντιμετωπίσουν τις συνέπειες, όταν τα πράγματα εξελίσσονταν άσχημα. Ένα σημαντικό μάθημα σχετικά με τις εποπτικές αρμοδιότητες και τη συνεργασία τους προήλθε ειδικά από τις εταιρείες που είχε ιδρύσει η Astra σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, όταν χιλιάδες πελάτες με αξιώσεις στον κλάδο αστικής ευθύνης οχημάτων (MTPL) απαιτούσαν λύσεις. Δυστυχώς, ήρθε ξανά η ώρα να ασχοληθούμε και να πάρουμε μαθήματα από ακόμα μια χρεοκοπία στη ρουμανική αγορά: η City Insurance, εταιρεία ηγέτης της αγοράς, με απόλυτη κυριαρχία στην ασφάλιση αστικής ευθύνης οχημάτων, κατέρρευσε τον Σεπτέμβριο, όταν η ASF, η Ρουμανική Αρχή Χρηματοπιστωτικής Εποπτείας, αποφάσισε την ανάκληση της άδειας λειτουργίας της και την έναρξη διαδικασίας πτώχευσης.

Η χρεοκοπία της City Insurance αλλάζει τα πάντα στην αστική ευθύνη οχημάτων στη ρουμανική αγορά

Η πτώχευση της City Insurance ήταν κάτι που πολλοί είχαν προβλέψει εδώ και χρόνια, ωστόσο, η εταιρεία κατάφερνε όχι μόνο να συνεχίζει τη λειτουργία της, αλλά και να κερδίζει και να διατηρεί ηγετική θέση στην αγορά την τελευταία τετραετία, χάρη στο τεράστιο και συνεχώς αυξανόμενο μερίδιό της στην αστική ευθύνη οχημάτων. Πώς ήταν δυνατό αυτό; Με λίγα λόγια: δίνοντας στους υποψήφιους πελάτες αυτό που ήθελαν περισσότερο, δηλαδή φθηνό ασφάλιστρο, αλλά και επωφελούμενη από την έλλειψη οικονομικής παιδείας και ενδιαφέροντος των πελατών. Και για να είμαστε ακριβείς, με τεχνητή και πιθανώς παράνομη “βελτίωση” των δεικτών φερεγγυότητας.

Η ιστορία της City Insurance (εν συντομία)

Με ιστορία άνω των 23 ετών, η City Insurance ήταν ο ηγέτης στον ασφαλιστικό κλάδο της Ρουμανίας, με συνολικό μερίδιο αγοράς άνω του 20% και 45% στις ασφαλίσεις αστικής ευθύνης οχημάτων (1/2021). Το 2020, η εταιρεία έγραψε πάνω από €478 εκατ. σε ασφάλιστρα και πλήρωσε αποζημιώσεις €290 εκατ. Μέτοχοι στη City Insurance είναι οι: Vivendi International (μοναδικός μέτοχος ο Dan Odobescu) – 85,23%, Nicolae Musat – 8,9%, Fortuna Coppola – 2,37% και Cristian Pascale – 1,91%, ενώ έχει μετοχικό κεφάλαιο 116,7 εκατομμύρια RON (~€24 εκατ.). Εκτός από τον κλάδο οχημάτων, η City είναι σημαντικός παίκτης στις ασφαλίσεις εγγυήσεων (με πάνω από το 37% των ασφαλίστρων), μια επιχειρηματική γραμμή που επίσης δημιούργησε ερωτήματα σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, ειδικά όσον αφορά τα συμβόλαια που έκλεισε η City στο εξωτερικό.

Τα οικονομικά προβλήματα της City Insurance έχουν ξεκινήσει εδώ και χρόνια. Μάλιστα, το 2015, τα αποτελέσματα BSRE (Balance Sheet Review Extended) έδειξαν ότι η Εταιρεία δεν συμμορφώθηκε με τις ελάχιστες απαιτήσεις του Solvency I. Ταυτόχρονα, την 1η Ιανουαρίου 2016 (τη στιγμή που τέθηκε σε ισχύ το Solvency II), δεν είχε τις κεφαλαιακές απαιτήσεις που προέβλεπε το νέο καθεστώς. 20 κυρώσεις επιβλήθηκαν το α΄ εξάμηνο του 2021 στη City Insurance και στην εκτελεστική της διοίκηση, στην οποία μετέχουν και πρόσωπα που σχετίζονται με την ελληνική ασφαλιστική αγορά.

Το καλοκαίρι του 2021 ήταν γεμάτο ειδήσεις και φήμες για ένα μυστηριώδες επενδυτικό fund (I3CP Holdings BV), που είχε σκοπό να αγοράσει την εταιρεία, για εμπλοκή της Ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στη διαδικασία εξαγοράς, για αύξηση κεφαλαίου με χρήση υποθήκης σε ένα ορφανοτροφείο… Ο μύλος των φημών άλεθε μέχρι που ήρθε η 17η Σεπτεμβρίου, οπότε η ASF ανακοίνωσε την ανάκληση της άδειας λειτουργίας και την έναρξη της διαδικασίας πτώχευσης της City Insurance.

Τι γίνεται με τους ασφαλισμένους της City;

Η Ρουμανία είναι μία από τις ευρωπαϊκές χώρες που διατηρούν ένα σύστημα εγγυητικού κεφαλαίου, το FGA (η ίδια οντότητα που είχε διαχειριστεί τη City Insurance μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου), που χρηματοδοτείται μέσω συνεισφοράς των ασφαλιστικών εταιρειών. Το FGA έχει εντολή, βάσει Νόμου, να πληρώσει τις απαιτήσεις της City με ανώτατο όριο 500.000 RON (περίπου €100.000)/ζημιά. Ο νόμος άλλαξε πρόσφατα, για να επιτρέψει στο FGA να ξεκινά τις πληρωμές νωρίτερα (90 ημέρες από τη στιγμή της δημοσίευσης της απόφασης της ASF). Οι πληρωμές για τις διεθνείς αξιώσεις (ειδικά της πράσινης κάρτας) θα διεκπεραιώνονται από την BAAR (Γραφείο Ασφαλίσεων Οχημάτων Ρουμανίας). Ταυτόχρονα, σημαντική αλλαγή, σε σχέση με προηγούμενα παρόμοια γεγονότα, είναι ότι τα ασφαλιστήρια θα ισχύουν για μόλις 90 ημέρες από τη στιγμή που το Δικαστήριο θα κηρύξει την έναρξη της διαδικασίας πτώχευσης. Εκτός από τις ενέργειες για την κάλυψη των απωλειών των πελατών της City, φλέγον είναι και το εξής: τι θα γίνει με το χαρτοφυλάκιο της City Insurance, ειδικά στην ασφάλιση αστικής ευθύνης οχημάτων;

Τι ακολουθεί για την αγορά αστικής ευθύνης οχημάτων;

Η “κληρονομιά” της City στην αγορά είναι ένα χαρτοφυλάκιο άνω των 3 εκατομμυρίων πελατών, συμπεριλαμβανομένου ενός μεγάλου μέρους εμπορικών στόλων. Ενώ οι μεμονωμένοι πελάτες θα αποφασίσουν μόνοι τους, φαίνεται ότι η κατάσταση των εταιρικών πελατών είναι μάλλον δύσκολο να διευθετηθεί, ειδικά όταν πρόκειται για τους μεγάλους στόλους φορτηγών. Ο άμεσος αντίκτυπος, ήδη ορατός για όποιον ασχολείται με την αγορά, είναι η γενική αύξηση των τιμολογίων. Οι εναπομείναντες παίκτες, που προετοιμάζονται για τις μελλοντικές οικονομικές επιπτώσεις της εκκαθάρισης του χαρτοφυλακίου απαιτήσεων της City, ενεργούν με σύνεση και δείχνουν, στην πραγματικότητα, μικρή όρεξη για νέους πελάτες.

Η Euroins, κληρονόμος της ηγετικής θέσης στην αγορά MTPL, η οποία ήδη ελέγχει περίπου το 31% του κλάδου, θα αυξήσει το μερίδιό της, σε μια περίοδο που η δεδηλωμένη στρατηγική της εταιρείας είχε επικεντρωθεί στις ασφαλίσεις εκτός κλάδου αστικής ευθύνης οχημάτων. Προς το παρόν, η Euroins καταβάλλει προσπάθειες, ώστε να μπορέσει να παραμείνει εντός των απαιτούμενων δεικτών φερεγγυότητας. Τον Ιούνιο, η εταιρεία μαζί με τον ελεγκτή της, Grant Thornton, ανακοίνωσαν ότι μετά τα μέτρα που έλαβαν η διοίκηση και οι μέτοχοι εντός του 2020, ο δείκτης κάλυψης SCR, σύμφωνα με την οδηγία Solvency II, φτάνει το 118,5% και ο δείκτης κάλυψης MCR είναι 278,4%.

Μια άλλη συνέπεια στον κλάδο MTPL είναι η ανακοίνωση της Uniqa για έξοδο από την αγορά. Η εταιρεία ξεκίνησε τη σταδιακή αποχώρησή της από τον κλάδο το 2016, μειώνοντας το μερίδιό της από περίπου 50% σε 5%, και σήμερα κατέχει περίπου 0,5% της αγοράς MTPL. Ενώ ακόμη εκκρεμεί το αίτημα που υποβλήθηκε στην Αρχή Χρηματοοικονομικής Εποπτείας για την απόσυρση της άδειας MTPL, η Uniqa ενημέρωσε ότι, από την 1η Οκτωβρίου, η προμήθεια που θα καταβάλλει στους διαμεσολαβούντες για ασφαλιστήρια αστικής ευθύνης οχημάτων θα είναι 1% (το μέσο επίπεδο προμηθειών στην αγορά είναι 11-12%). Έτσι, παρόλο που η εταιρεία εξακολουθεί να θεωρείται επίσημα πάροχος ασφάλισης MTPL, έχει εγκαταλείψει την αγορά «de facto», καταργώντας ουσιαστικά τη δραστηριότητα του κύριου καναλιού διανομής της σε αυτήν τη γραμμή ασφάλισης. Ταυτόχρονα, αναζητείται λύση στις πολυάριθμες προκλήσεις που θέτει η κατάρρευση της City. Υπάρχουν συζητήσεις, ακόμη και σε επίπεδο λήψης αποφάσεων, για τη δημιουργία μιας κρατικής/ελεγχόμενης ασφαλιστικής εταιρείας, η οποία μπορεί να αναλαμβάνει ασφαλιστήρια συμβόλαια MTPL. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι η ιστορία της City Insurance ήρθε να επιβαρύνει έναν κλάδο ασφάλισης που ταλαιπωρείται από χρόνια προβλήματα, όπως ο εξαιρετικά υψηλός δείκτης ζημιών, που οδηγεί σε χαμηλή κερδοφορία. Ετησίως, από κάθε 20 αυτοκίνητα που ταξινομούνται στη Ρουμανία, τουλάχιστον ένα προκαλεί τροχαίο ατύχημα, με αποτέλεσμα υλικές ζημιές ή σωματικές βλάβες και θάνατο. Αυτή η συχνότητα μπορεί να ποικίλλει σημαντικά, φτάνοντας σε τιμές άνω του 22% στον τομέα της μεταφοράς φορτίου, σύμφωνα με στοιχεία που παρέχει η UNSAR.

Σε συνδυασμό με την πίεση στα ασφάλιστρα που ενθάρρυνε, μεταξύ άλλων, η τιμολογιακή πολιτική της City, δεν είναι περίεργο ότι οι δείκτες που σχετίζονται με τις αποζημιώσεις είναι από τους χειρότερους στην Ευρώπη. Το α΄ εξάμηνο του 2021, το ποσοστό των απαιτήσεων προς ασφάλιστρα ήταν περίπου 109%, πράγμα που σημαίνει ότι από τα 100 Lei που εισπράττονταν για ένα ασφαλιστήριο, 109 πληρώνονται στους ζημιωθέντες ή χρησιμοποιούνται για τη δημιουργία αποθεμάτων. Σε αυτήν την αναλογία απαιτήσεων πρέπει να προστεθούν τα λειτουργικά έξοδα, καθώς και τα έξοδα διανομής και διαχείρισης. Έτσι, το combined ratio του κλάδου MTPL ξεπερνά το 140%.

Τι προτείνει η ασφαλιστική αγορά

Ο ασφαλιστικός κλάδος πιστεύει ότι χρειάζονται μέτρα για τη μείωση της συχνότητας των τροχαίων ατυχημάτων και βελτίωση της νομοθεσίας περί MTPL. Επιπλέον, προτείνει λύσεις νομοθετικού χαρακτήρα, που θα μπορούσαν να επιφέρουν θετικές αλλαγές για εκατομμύρια οδηγούς. Σε αυτές περιλαμβάνονται η ενεργοποίηση τραυματολογικής κλίμακας, σε περίπτωση σωματικής βλάβης ή θανάτου, και η εισαγωγή ενδεικτικής τιμής αναφοράς για την εκτίμηση της αποζημίωσης, τόσο σε επίπεδο επισκευών όσο και για την ενοικίαση αυτοκινήτου.

Η ιστορία της City Insurance δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, αλλά αυτό που μπορεί να ειπωθεί χωρίς καμία αμφιβολία είναι ότι η κατάρρευσή της σίγουρα θα αλλάξει σημαντικά την αγορά. Η εποχή των πολύ χαμηλών τιμολογίων πιθανότατα φτάνει στο τέλος της, όμως, σε αντάλλαγμα, οι πελάτες θα επωφεληθούν από καλύτερες υπηρεσίες. Ας ελπίσουμε ότι η ρουμανική αγορά θα μετατρέψει την πρόκληση σε μια ευκαιρία να βελτιωθεί και να ακολουθήσει έναν πιο υγιή δρόμο.

Ακολουθήστε την Ασφαλιστική Αγορά στο Google News