Η ασφαλιστική συνείδηση ποικίλλει από χώρα σε χώρα, γεγονός που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στη διαφορετική κουλτούρα των λαών. Εμφανείς παράγοντες που την επηρεάζουν είναι το θεσμικό περιβάλλον που προβλέπει η κάθε πολιτεία, καθώς και η οικονομική κατάσταση του εκάστοτε κράτους. Με γνώμονα τα ευρωπαϊκά δεδομένα από την ιστοσελίδα της Insurance Europe, τα στατιστικά υποδεικνύουν την Ελλάδα ως μία από τις πιο υπο-ασφαλισμένες χώρες στην κατάταξη της Ευρώπης, με τα ετήσια ασφάλιστρα να αποτελούν μόνο το 2% του ΑΕΠ της χώρας, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος διαμορφώνεται κοντά στο 8%. Επιθυμητό θα ήταν, λοιπόν, να αναλυθεί πιο θεσμικά και συνολικά το θέμα της έλλειψης ασφαλιστικής συνείδησης σε όλους τους τομείς και να ληφθούν δραστικά μέτρα αντιμετώπισής του.

Απόψεις & Θέσεις Φοιτητών του ΠΑ.ΠΕΙ. – Τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης

Μπορεί να αντιμετωπιστεί το έλλειμμα ασφαλιστικής συνείδησης

Γράφει η Αδαμαντία Ανέζα Παγκρακιώτη, φοιτήτρια 5ου εξαμήνου

Tα τελευταία χρόνια έχουν γίνει άλματα στην οργάνωση, στην πιστοποίηση και στην καινοτομία των ασφαλιστικών εταιρειών. Η ασφαλιστική αγορά λειτουργεί ορθότερα και πιο μεθοδικά, προσπαθώντας να κερδίσει το αγοραστικό κοινό της προσφέροντάς του τις υπηρεσίες της.

Ως γνωστόν, η ασφάλιση χωρίζεται σε δύο μεγάλους κλάδους: την κοινωνική και την ιδιωτική ασφάλιση. Η κατηγοριοποίηση αυτή προκύπτει διότι η κοινωνική ασφάλιση ορίζεται από τον νόμο και επιβάλλεται να τη διαθέτει κάθε νόμιμος πολίτης. Αντίθετα, η ιδιωτική συνάπτεται με ατομική πρωτοβουλία, δηλαδή καθορίζεται ελεύθερα και με ευελιξία από τους ασφαλισμένους, γεγονός που την καθιστά προαιρετική. Γενικότερα, και οι δύο μορφές ασφάλισης βασίζονται στην ίδια φιλοσοφία, την επιθυμία δηλαδή να εξυπηρετούν συνεχώς τις σύνθετες ανάγκες των πολιτών.

Τα τελευταία χρόνια, λόγω των δυσκολιών που προέκυψαν στην κοινωνική ασφάλιση, πολλές χώρες έχουν οδηγηθεί στην ανάγκη προσφυγής στην ιδιωτική για την κάλυψη των ελλείψεων που δημιουργούνται. Αυτό οδηγεί στη δυσπιστία πολλών ανθρώπων ως προς τη δυνατότητα ικανοποιητικής κάλυψης πιθανών κινδύνων από τις ασφαλιστικές εταιρείες.

Στη χώρα μας, υποχρεωτική ασφάλιση είναι αυτή της σύνταξης και της υγειονομικής περίθαλψης, την οποία αναλαμβάνει το κράτος. Κάθε εργαζόμενος και ασφαλισμένος πολίτης υποχρεούται να καταβάλλει ένα ποσοστό του μισθού του στο ταμείο του ΕΦΚΑ. Αυτό γίνεται αυτόματα συνήθως και ο πολίτης δεν έχει άλλη επιλογή. Επιπρόσθετα, υποχρεωτική μπορεί να είναι μια ασφάλιση –όπως αυτή του αυτοκινήτου– αλλά να μην την αναλαμβάνει το κράτος. Συγκεκριμένα, η νομοθεσία επιβάλλει την αγορά συγκεκριμένων τύπων ασφαλιστικής κάλυψης, όπως αυτή της αστικής ευθύνης αυτοκινήτου, και κάθε πολίτης οφείλει να συνάψει συμβόλαιο με μια ιδιωτική εταιρεία της επιλογής του. διαφορετικά, σε έλεγχο του κράτους, αν δεν υπάρχει συμβόλαιο, θα του επιβληθεί ποινή.

Οι πολίτες, στη συντριπτική πλειοψηφία τους, συμμορφώνονται με τους κανονισμούς περί υποχρεωτικής ασφάλισης. Τι συμβαίνει, όμως, με τις προαιρετικές ασφαλίσεις;

Στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, η ασφάλιση του σπιτιού και της ζωής, εκτός από τις περιπτώσεις ύπαρξης στεγαστικού δανείου και ομαδικής εταιρικής ασφάλισης, είναι προαιρετική. Το κάθε άτομο, δηλαδή, θα πρέπει να έρθει σε επικοινωνία με μια ιδιωτική ασφαλιστική εταιρεία, για να συνάψει κάποιο συμβόλαιο που να καλύπτει τις ανάγκες του. Φαίνεται, όμως, πως αρκετοί πολίτες δεν συνάπτουν τέτοιων ειδών ασφαλίσεις. Ποιος είναι ο λόγος που συναντάται αυτό το φαινόμενο σε αρκετές χώρες;

Γενικά, παρατηρείται πως υπάρχει έλλειμμα ασφαλιστικής συνείδησης, διότι αρκετοί πολίτες δεν καταλαβαίνουν τη χρησιμότητα και την αναγκαιότητα της ασφάλισης. Ένα από τα κυριότερα αίτια του ελλείμματος είναι το ζήτημα της οικονομικής στενότητας που υπάρχει στις μέρες μας. Πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να καλύψουν πρωτεύουσες ανάγκες, υψίστης σημασίας και για αυτούς η ασφάλιση είναι δευτερεύον αγαθό, το οποίο φαντάζει πολυτέλεια. Είναι κατανοητό, λοιπόν, μερικά άτομα να μην μπορούν να καλύψουν πλήρως όλο το φάσμα ασφαλίσεων. Όμως παρατηρείται πως ακόμη και εύπορα άτομα –αν και οικονομικά αντέχουν το κόστος των ασφαλίσεων– επιλέγουν να μην ασφαλιστούν. Βασικό πρόβλημα αυτής της συμπεριφοράς είναι πως τα άτομα θεωρούν ότι δεν έχουν ανάγκη να ασφαλιστούν. Αναμφίβολα, λοιπόν, υπάρχει ελλιπής ενημέρωση των πολιτών γύρω από τα συγκεκριμένα ζητήματα, καθώς δεν αντιλαμβάνονται πλήρως τους κινδύνους που επιφυλάσσει η ζωή.

Επίσης σημαντικό αίτιο, άξιο να αναφερθεί, είναι πως τα άτομα δεν γνωρίζουν την αντιστοιχία των πλεονεκτημάτων των παροχών που προσφέρονται από τις ασφαλιστικές εταιρείες, έναντι της τιμής τους. Για παράδειγμα, αν αναλογιστεί κανείς το κόστος της ασφάλισης μιας κατοικίας, τότε θα κατανοήσει πως η ασφάλισή της είναι κέρδος για ένα νοικοκυριό. Κι αυτό, γιατί μια κατοικία 100 τ.μ. μπορεί να ασφαλιστεί για βασικές καλύψεις έναντι περίπου 120 ευρώ τον χρόνο, ενώ σε περίπτωση κάποιας ζημίας το κόστος θα ήταν πολλαπλάσιο. Από το παράδειγμα αυτό αντιλαμβανόμαστε πόσο σημαντικό είναι να γνωρίζουν οι πολίτες το ακριβές κόστος της ασφάλισης και τα διαφορετικά είδη καλύψεων που προσφέρονται. Όταν αυτό δεν συμβαίνει, τότε έχουμε έλλειμμα ασφαλιστικής συνείδησης, το οποίο, πάντως, δεν είναι δύσκολο να εξαλειφθεί.

Αρχικά, είναι βέβαιο πως χρειάζεται συνεχής μεθοδική σύμπραξη όλων των φορέων αγοράς, διαφήμισης αλλά και εκπαίδευσης, προκειμένου η ενημέρωση να επιτευχθεί με αποτελεσματικότητα. Πρωτίστως, μέσω των νέων μορφών marketing, θα πρέπει να δημιουργηθούν διαφημίσεις που να εστιάζουν στους κινδύνους που υπάρχουν στην καθημερινότητα των πολιτών. Αυτό θα αφυπνίσει τους πολίτες, υπενθυμίζοντάς τους την αβεβαιότητα της καθημερινής ζωής, ωθώντας τους έτσι στη σύναψη συμβολαίων για να εξασφαλίσουν την ευημερία τους. Επιπλέον, οι ασφαλιστικές εταιρείες οφείλουν να προσφέρουν στον κόσμο προϊόντα που να ανταποκρίνονται στις ανάγκες τους, με τρόπο προσιτό και κατανοητό. Ταυτόχρονα, οφείλουν να είναι φερέγγυες και διάφανες, εξυπηρετώντας με σαφήνεια τους ανθρώπους και αποπνέοντας σιγουριά. Να στέκονται δίπλα στους ασφαλισμένους και να τους καθοδηγούν, χωρίς να καθυστερούν την καταβολή αποζημιώσεων.

Επιπρόσθετα, οι πολίτες πρέπει να ενημερωθούν κατάλληλα, ώστε να έχουν τη σωστή νοοτροπία και να καταλαβαίνουν την ανάγκη να επενδύουν σήμερα στην ασφάλιση, για να έχουν κέρδος στο μέλλον.

Όσον αφορά την έλλειψη της εκπαίδευσης, η πολιτεία οφείλει να διευρύνει και να επεκτείνει την ασφαλιστική εκμάθηση στη δευτεροβάθμια και τριτοβάθμια εκπαίδευση, τονίζοντας την έννοια και τη σημασία της πρόνοιας και το αναντικατάστατο αγαθό της ασφάλισης. Θα μπορούσαν, επίσης, να πραγματοποιούνται στοχευμένα ενημερωτικά σεμινάρια και καμπάνιες, εκπαιδευτικά προγράμματα καθώς και δημοσιεύσεις άρθρων, με στόχο την ανάδειξη των πέριξ της ασφάλισης. Τέλος, θα ήταν συνετό να δημιουργηθούν νέα καινοτόμα ασφαλιστικά προϊόντα και να εξυγιανθεί ο ανταγωνισμός που ενδέχεται να υπάρχει.

Εν κατακλείδι, η ιδιωτική ασφάλιση στην Ελλάδα έχει κάνει σημαντικά βήματα προόδου τα τελευταία χρόνια, τόσο σε επίπεδο προϊόντων όσο και σε επίπεδο οργάνωσης. Φυσικά έχει ακόμη να διανύσει μεγάλο και δύσκολο δρόμο, έτσι ώστε να κερδίσει την εμπιστοσύνη όλων των πολιτών και να τους κάνει να αποκτήσουν ασφαλιστική συνείδηση. Η ιδιωτική ασφάλιση δεν είναι προνόμιο των λίγων, αλλά ανάγκη των πολλών και επένδυση ζωής.

Ιστοσελίδες

https://insuranceeurope.eu
https://www.google.gr/amp/s/www.liberal.gr/amp/asfalistika/krisimi-i-enischusi-tis-asfalistikis-suneidisis/273408?espv=1
https://insuranceworld.gr/72247/apopseis/d-lychroy-eeae-i-elleipsi-asfalistikis-syneidisis/
https://www.kremalis.gr/

Διαβάστε επίσης:

PEPP (Pan-European Pension Product): Δυνατότητες & Προκλήσεις, Του Μιχαήλ Πεχλιβανίδη

Η χρήση των νέων τεχνολογιών στην ελληνική ασφαλιστική αγορά, Των Μαρίας Καρύδη και Μαρίας Μπούρα

Υποχρεωτική ασφάλιση έναντι κινδύνων από φυσικές καταστροφές, Της Ναταλίας Καλούμενου

Μικροασφάλιση: Η σημασία της για τις αναπτυσσόμενες χώρες & τους οικονομικά ασθενέστερους, Της Γεωργίας Κωτούλα

Γιατί η Ιδιωτική Ασφάλιση δεν είναι «αναγκαίο κακό», Της Νικολίνας Σοφίας Καραγκιόζογλου

Σύστημα 3 Πυλώνων: Γιατί είναι αναγκαία η ασφαλιστική μεταρρύθμιση, Του Ηλία Μπενέκου

Η μεγάλη πρόοδος του Ασφαλιστικού Τομέα μέσω της Τεχνολογίας, Των Σπύρου Σηφάκη και Τάσου Κρατημένου

Aντεπιλογή & Ηθικός Κίνδυνος στις Κυβερνοασφαλίσεις: Μπορούν να περιοριστούν; Της Μαρίας Κυλάφη

Τεχνητή Νοημοσύνη: Ευκαιρία ή απειλή για την ασφαλιστική βιομηχανία; Του Θεόδωρου Πηλιχού

H ασφάλιση ως εργαλείο ανάπτυξης των επιχειρήσεων, Του Αθανάσιου Παρίση

Apps: οι φίλοι του ασφαλιστή αλλά και του ασφαλισμένου, Του Αλέξανδρου Θανάση