Μετά την ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου των σχετικών επαφών μεταξύ της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος και των αρμόδιων κυβερνητικών παραγόντων, η πλειοψηφία των ασφαλιστικών εταιρειών επέλεξαν να τοποθετηθούν με πανομοιότυπα δελτία Τύπου¹, “απαντώντας” έτσι στις εξαγγελίες και τις προειδοποιήσεις του Υπουργού Ανάπτυξης, κ. Τάκη Θεοδωρικάκου.

Ο Υπουργός είχε διαμηνύσει ότι δεν θα γίνουν ανεκτές διψήφιες αυξήσεις ασφαλίστρων στα συμβόλαια ιδιωτικής ασφάλισης υγείας. Στο 50% του δείκτη του ΙΟΒΕ, ήτοι στο 7%, ανακοίνωσαν όλες σχεδόν οι εταιρείες ότι θα περιορίσουν τις αυξήσεις τους για το 2025. Λύθηκε το πρόβλημα; Σαφώς όχι.

Η ασφαλιστική αγορά έχει εγκλωβιστεί σε μια συνθήκη που την αδικεί. Οι ασφαλιστικές εταιρείες δεν είναι σε καμία περίπτωση τράπεζες, ούτε ως προς τον τρόπο λειτουργίας τους ούτε ως προς το είδος και τη δομή των προϊόντων και των υπηρεσιών τους. Όποιος δεν μπορεί να το αντιληφθεί αυτό, ως υπεύθυνος χάραξης πολιτικής, θέτει σε κίνδυνο όχι μόνο την εύρυθμη λειτουργία του κλάδου, αλλά και τα συμφέροντα των καταναλωτών.

Ως γνωστόν, η όλη συζήτηση ξεκίνησε από τις συνεχόμενες και υψηλότατες αυξήσεις στις οποίες προχωρούν οι ασφαλιστικές εταιρείες στα νοσοκομειακά τους προγράμματα, τις οποίες βασίζουν στον Δείκτη Υγείας του ΙΟΒΕ. Η κριτική στον δείκτη του ΙΟΒΕ δεν είναι πρωτάκουστη για τον πληθυσμό της ασφαλιστικής αγοράς. Απασχολούσε ως ζήτημα, εδώ και καιρό, την επαγγελματική τάξη των αναλογιστών, που ήταν και οι πλέον ειδικοί για να τον αξιολογήσουν, με την κριτική ωστόσο να μην αρθρώνεται σχεδόν ποτέ δημοσίως, παρά μόνο από ελάχιστους Ακαδημαϊκούς σχετικούς με την ασφαλιστική επιστήμη. Αγνοήθηκαν και αυτοί και οι επίμονες διαμαρτυρίες των ασφαλισμένων, μεγαλύτερων κυρίως ηλικιών, που αδυνατούσαν και να ανταποκριθούν στα υπέρογκα ασφάλιστρα που προέκυπταν από τις ετήσιες αναπροσαρμογές (ανέρχονταν σε διψήφιο ποσοστό) αλλά και να ασφαλιστούν εκ νέου σε ετήσια συμβόλαια.

Όταν ο τότε Υπουργός Ανάπτυξης, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, «έδωσε» στις ασφαλιστικές, όπως ο ίδιος κόμπαζε χαρακτηριστικά σε συνέδρια και εκδηλώσεις του κλάδου, τη δυνατότητα βάσει νόμου (άρθρο 268 του ν. 4738/2020) να αναπροσαρμόζουν τα ασφάλιστρα ανάλογα με τον Δείκτη Υγείας του ΙΟΒΕ (Προεδρικό Διάταγμα 13/2022 – ΦΕΚ 30/Α/25-2-2022), οι ασφαλιστικοί διαμεσολαβητές είχαν εκφράσει ενστάσεις και επιφυλάξεις. Οι διοικούντες τις ασφαλιστικές εταιρείες, αντιθέτως, είχαν χαιρετίσει με ικανοποίηση τη νομοθετική ρύθμιση.

Στις 10 Ιανουαρίου, ο κ. Θεοδωρικάκος είπε απερίφραστα από το βήμα της Βουλής ότι ο Δείκτης Υγείας του ΙΟΒΕ θα αντικατασταθεί και ότι οι αυξήσεις που βασίζονται σε αυτόν είναι απαράδεκτες –«δεν είναι αποδεκτές από την Κυβέρνηση αυξήσεις της τάξης του 14% και 15% που προβλέπει ο δείκτης ΙΟΒΕ», είπε χαρακτηριστικά. Ο νυν Υπουργός Υγείας, κ. Άδωνις Γεωργιάδης, κόντρα στη συνήθη πρακτική του, σιωπά. Οι ασφαλιστικές εταιρείες, με συνέπεια, υποστηρίζουν την ορθότητα του Δείκτη. Κανείς από τους υπέρμαχους, ωστόσο, δεν έχει απαντήσει επί της συγκεκριμένης κριτικής που γίνεται.

Η Κυβέρνηση, ανταποκρινόμενη στην πίεση που ασκείται από την κοινή γνώμη, από τους ασφαλισμένους διά της ΕΚΠΟΙΖΩ, αλλά και από την Αντιπολίτευση, που έφερε το θέμα στη Βουλή, μέσω της Βουλευτού του ΠΑΣΟΚ, κας Μιλένας Αποστολάκη, αποφάσισε να στρέψει την προσοχή της και στις ασφαλιστικές, μετά τις τράπεζες και τις εταιρείες ενέργειας. Η ιδιαίτερη και απολύτως διαφορετική φύση των τραπεζικών και των ασφαλιστικών εργασιών διαφεύγει των κυβερνητικών στελεχών και αυτός είναι ο λόγος που οι παρεμβάσεις, όπως τις πρότειναν αρχικά στα στελέχη του κλάδου, δεν μπορούσαν να γίνουν αποδεκτές.

Ας μην ξεχνάμε ότι οι ασφαλιστικές εταιρείες τηρούν αποθεματικά εκατομμυρίων για τους κινδύνους που αναλαμβάνουν και η οποιαδήποτε εξωτερική παρέμβαση στην τιμολογιακή τους πολιτική, χωρίς να έχει προηγηθεί η αντίστοιχη αναλογιστική μελέτη και προσαρμογή των αντασφαλιστικών τους συμβάσεων, μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα με καταστροφικά αποτελέσματα. Προφανώς τα παραπάνω σημαίνουν και ότι οι ίδιες οι εταιρείες έχουν την αποκλειστική ευθύνη για τη δημιουργία και διάθεση στην αγορά προϊόντων και υπηρεσιών που σήμερα επιβαρύνουν δυσανάλογα τα αποθεματικά τους και δεν μπορούν να τα διαχειριστούν κερδοφόρα.

Ο περιορισμός που τίθεται αυτή τη στιγμή στις αυξήσεις ασφαλίστρων των νοσοκομειακών συμβολαίων είναι πιθανό, σε ορισμένες εταιρείες, να επηρεάσει τόσο τα αποτελέσματά τους, που να τις οδηγήσει ακόμα και σε επανεξέταση της συνολικής τους επιχειρηματικής στρατηγικής στη χώρα μας. Δεν επηρεάζονται σαφώς όλες οι ασφαλιστικές εταιρείες το ίδιο. Οι εταιρείες που έχουν στο χαρτοφυλάκιό τους ισόβια συμβόλαια είναι σε δυσχερέστερη θέση και εξετάζουν τις επιλογές τους για το βραχυπρόθεσμο μέλλον. Απαντήσεις και λύσεις προφανώς υπάρχουν, όχι όμως χωρίς κόστος.

Η ουσιαστική διαχείριση του θέματος από τις εταιρείες και την αγορά είναι ζήτημα πρώτης προτεραιότητας και πρόκληση για τις σημερινές διοικήσεις. Εξίσου σημαντική είναι, όμως, και η επικοινωνιακή διαχείριση του θέματος. Τα έμπειρα στελέχη του Δ.Σ. της ΕΑΕΕ αντιλαμβάνονται οπωσδήποτε τη δύσκολη θέση στην οποία έχει βρεθεί η αγορά έναντι των ασφαλισμένων της, προφανέστατα όχι με αποκλειστική δική της υπαιτιότητα. Οι ασφαλιστικές εταιρείες έσπευσαν να υπερασπιστούν τον ορθότητα του Δείκτη Υγείας του ΙΟΒΕ, καθώς σε αυτόν βάσισαν τις αυξήσεις τους, αλλά φρόντισαν ταυτόχρονα να επαναφέρουν στη συζήτηση και το κόστος που συνεπάγονται οι προμήθειες των δικτύων διανομής των προϊόντων τους. Ωστόσο, οι προμήθειες ως κόστος εμπεριέχονται στα γενικά και διαχειριστικά έξοδα των ασφαλιστικών εταιρειών και σίγουρα, πάντως, καθορίζονται από τις ίδιες τις ασφαλιστικές εταιρείες και όχι από τους διαμεσολαβούντες.

Για όλα τα παραπάνω περιμένουμε να τοποθετηθούν, με σαφήνεια και αμεσότητα, στελέχη των οποίων η θέση τους θα τους το επιτρέπει, πριν παγιωθεί στην κοινή γνώμη η αρνητική εικόνα των τελευταίων ημερών.

Τέλος, βρίσκουμε εντυπωσιακό και εξόχως προβληματικό ότι στο κάδρο της δημόσιας συζήτησης δεν μπήκε, με την αναλογία στην οποία συνδιαμορφώνει το πρόβλημα, ο κλάδος των παρόχων ιδιωτικών υπηρεσιών υγείας. Τα ιδιωτικά θεραπευτήρια αλλά και οι πάροχοι υπηρεσιών πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας συναποτελούν έναν κλάδο στον οποίο η ολιγοπωλιακή πρακτική έχει καταγγελθεί, πολλάκις, ως επιζήμια από την ασφαλιστική αγορά, χωρίς ωστόσο να ενεργοποιηθούν τα ευαίσθητα αντανακλαστικά του πολιτικού συστήματος. Τουλάχιστον στην τροπολογία που κατατέθηκε από την Κυβέρνηση υπάρχει πρόβλεψη και απαιτείται από τους παρόχους να δημοσιοποιούν με μορφή πίνακα —τιμοκαταλόγου τις «τιμές υπηρεσιών υγείας» που παρέχουν.

Αμαλία Ρουχωτά