Οι διαχειριστικοί κίνδυνοι (Managerial Risks), σύμφωνα με την αμερικανική κοινότητα διαχείρισης υγειονομικού κινδύνου (ASHRM-American Society For Health Care Risk Management), αποτελούν μια τεράστια απειλή για την ασφάλεια των ασθενών. Πρόκειται για αιφνίδια προβλήματα που, στην πλειοψηφία τους, προκαλούν σοβαρή κλινική επιβάρυνση στους ασθενείς και παράλληλα επηρεάζουν άμεσα τα οικονομικά, το μάνατζμεντ των νοσοκομείων, καθώς και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, που καταβάλλουν μεγάλες αποζημιώσεις. Αυτό αιτιολογεί πλήρως το γεγονός ότι οι καταστάσεις αυτές προβληματίζουν έντονα τα ανώτατα στελέχη των οργανισμών υγείας.

Απόψεις & Θέσεις Φοιτητών του ΠΑ.ΠΕΙ. -Τμήμα Στατιστικής και Ασφαλιστικής Επιστήμης

Γράφει ο Βασίλειος Γεωργάκης, Υποψήφιος Διδάκτορας

Ασφάλεια των ασθενών και ασφάλιση υγείας: Το πρόβλημα των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων

Τα ιατρικά σφάλματα και οι νοσοκομειακές λοιμώξεις είναι δύο από τα πιο συχνά και τα πιο χαρακτηριστικά προβλήματα που εντάσσονται σε αυτό το είδος κινδύνων.

Τα ιατρικά λάθη ή σφάλματα αφορούν ενέργειες που αποτελούν ευθύνη των επαγγελματιών υγείας και προκαλούν έμμεση ή άμεση βλάβη στους ασθενείς. Για παράδειγμα, ένα λάθος στη δόση ενός φαρμάκου κατά τη θεραπεία, η μη σωστή εργαστηριακή διερεύνηση ή η ανεπαρκής παρακολούθηση των ασθενών μετά το εξιτήριο. Για τους μάνατζερ των υπηρεσιών υγείας αποτελούν ένα από τα συχνότερα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν και το ίδιο ισχύει και για τις νοσοκομειακές λοιμώξεις.

Οι νοσοκομειακές λοιμώξεις είναι αντίστοιχες καταστάσεις που προκαλούν τεράστια οικονομική επιβάρυνση στους οργανισμούς υγείας. Αυτές μπορούν να εμφανιστούν εντός 48 ωρών από την εισαγωγή των ασθενών στο νοσοκομείο και δεν σχετίζονται με την αρχική αιτία εισαγωγής τους. Αφορούν όλους τους ασθενείς, ανεξαρτήτως διάγνωσης, φύλου και ηλικίας, και για αυτόν τον λόγο το προσωπικό οφείλει να τηρεί τα μέτρα και τα πρωτόκολλα που θεσπίζονται από τις αντίστοιχες επιτροπές που υπάρχουν στα νοσοκομεία, και να βρίσκεται σε διαρκή επαγρύπνηση.

Οι λοιμώξεις οφείλονται, κυρίως, σε παθογόνα όπως οι στρεπτόκοκκοι και σταφυλόκοκκοι, από τους οποίους ο πιο χαρακτηριστικός είναι ένας θετικός κατά gram κόκκος, ο χρυσίζων σταφυλόκοκκος (staphylococcus aureus). Ο σημαντικότερος λοιμογόνος παράγοντας είναι ο ανθεκτικός στο αντιβιοτικό μεθακυκλίνη χρυσίζων σταφυλόκοκκος VRE, που εμφανίζεται αρκετά συχνά στους κλινικούς χώρους, ο MRSA. Αντίστοιχη ανθεκτικότητα παρουσιάζουν και αλλά μικρόβια που προκαλούν λοιμώξεις, όπως ο εντερόκοκκος VRE. Πρόκειται για έναν κόκκο ο οποίος είναι ανθεκτικός στο αντιβιοτικό βανκομυκίνη.

Η ανοχή των ασθενών στα αντιβιοτικά απασχολεί ιδιαίτερα τους μάνατζερ των νοσοκομείων, γιατί είναι ο σημαντικότερος παράγοντας που εκτοξεύει το κόστος της νοσηλείας, λόγω της αύξησης των ημερών παραμονής των ασθενών στα νοσοκομεία και της χρήσης των αντιβιοτικών, που σε ορισμένα από αυτά όπως η βανκομυκίνη είναι ιδιαίτερα υψηλή. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η πιο αποτελεσματική στρατηγική είναι η κυκλική χορήγησή τους. Οι λειτουργοί της διοίκησης πρέπει, επίσης, να εστιάσουν στο γεγονός ότι οι λοιμώξεις προκαλούν σημαντική αύξηση σε δύο από τους πιο βασικούς επιδημιολογικούς δείκτες, της νοσηρότητας και της θνησιμότητας. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι, σύμφωνα με μελέτες, το κόστος της νοσηλείας των ασθενών επεκτείνεται κατά 8 έως 14 φορές και είναι μεγαλύτερο κατά 15 φορές συγκριτικά με άλλες ασθένειες. Στη χώρα μας αυτό δεν έχει διερευνηθεί επαρκώς και αυτό επιβάλλεται, προκειμένου να αντιληφθούμε το πρόβλημα, να το προσδιορίσουμε και να το περιορίσουμε.

Το κόστος των νοσοκομειακών λοιμώξεων δεν βαραίνει μόνο τους οργανισμούς υγείας, αλλά και τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, οι οποίοι υφίστανται τεράστια ζημιά λόγω της αυξήσεως του αριθμού των απαιτήσεων και, πιο συγκεκριμένα, του μεγέθους των αποζημιώσεων που υποχρεούνται να καταβάλουν. Σε αυτό πρέπει να συμπεριληφθεί και το έμμεσο κόστος της απώλειας εσόδων από εργασία. Για να προστατευτούν οι ασφαλιστικοί οργανισμοί σε ξένες χώρες, αναγκάστηκαν να αντιδράσουν δυναμικά, και σε κάποιες περιπτώσεις, όπως στο Medicaid στην Αμερική, επέβαλαν ποινές που αφορούσαν την κάλυψη των νοσηλειών.

Αυτό που, επίσης, πρέπει να διερευνήσουμε είναι την εξέλιξη του προβλήματος σε σχέση με την πανδημία του Covid-19. Από τον Μάρτιο του 2020 και έπειτα, το σύνδρομο του κορωνοϊού επιδείνωσε την επιβάρυνση που προϋπήρχε στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Συγκεκριμένα, παρατηρείται συνωστισμός στους χώρους επειγόντων περιστατικών ως επακόλουθο της μεγάλης προσέλευσης των ασθενών, προκειμένου να λάβουν την ανάλογη ιατρική και νοσηλευτική φροντίδα. Πάρα τις μεγάλες προσπάθειες διαχείρισης του προβλήματος των νοσοκομειακών λοιμώξεων από το προσωπικό, αυτό δεν επιτυγχάνεται, εφόσον δεν καταφέρνει να τηρήσει τα απαραίτητα μέτρα.

Το ίδιο πρόβλημα παρατηρείται και στις μονάδες εντατικής θεραπείας. Η αντίδραση του επιστημονικού προσωπικού σε ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ισπανία ήταν άμεση. Παρά τον περιορισμένο όγκο των δεδομένων, από την αρχή της πανδημίας, πραγματοποιήθηκαν μελέτες προκειμένου να διερευνηθεί η πιθανή συν-νοσηρότητα και να επικαιροποιηθούν τα πρωτόκολλα. Παρόμοια κινητοποίηση δεν παρατηρήθηκε στη χώρα μας.

Η παραπάνω διαπίστωση προφανώς και δικαιολογείται, εφόσον στην Ελλάδα η στελέχωση των μονάδων είναι οριακή ή περιορισμένη σε σχέση με τις ανάγκες που δημιουργήθηκαν. Απαιτείται μια λύση επιτυχούς επιτήρησης των νοσοκομειακών λοιμώξεων χωρίς να εμπλέκεται το υπάρχον προσωπικό, το οποίο θα ασχολείται αποκλειστικά και μόνο με τα καθήκοντά του. και αυτό, στην εποχή μας, είναι εφικτό με την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών και με τη χρήση των πληροφοριακών συστημάτων. Είναι αυτονόητο ότι στο εγχείρημα αυτό θα συμβάλει η στατιστική μηχανική μάθηση και η αναλυτική των δεδομένων.

Συμπερασματικά και εν κατακλείδι, παρατηρούμε ότι η στρατηγική αυτή θα είναι μια σημαντική επιλογή για τις ασφαλιστικές εταιρείες, προκειμένου να μειωθεί η ζημιά που υφίστανται εξαιτίας του προβλήματος των λοιμώξεων. Αυτό θα επιτευχθεί μέσα από την εισαγωγή της καινοτομίας και από τη διεξαγωγή ενός ικανοποιητικού αριθμού μελετών. Το πρόβλημα αφορά εξίσου την πλευρά της ασφάλισης, εφόσον αυξάνει τις δαπάνες υγείας και, ειδικότερα, τα κόστη της νοσηλείας των ασθενών, πολλαπλασιάζει τις αξιώσεις που καταβάλλουν οι ασφαλιστικές και η διαχείρισή του αποτελεί έναν από τους βασικότερους ποιοτικούς δείκτες των οργανισμών. Κατά συνέπεια, απαιτείται να ενεργήσουμε συνεργικά και να καταφέρουμε να επικαιροποιήσουμε τα πρωτόκολλα, προκειμένου να δημιουργήσουμε τα κατάλληλα προγράμματα διαχείρισης. Στην εποχή των μεγάλου όγκου δεδομένων (Big Data) και της τεχνητής νοημοσύνης, είναι βέβαιο ότι αυτό δύναται να επιτευχθεί σε έναν πολύ ικανοποιητικό βαθμό.

Βιβλιογραφία

Jesse Sullivan (2020) Big Data & You: A Guide to Data Analytics in the Health Insurance Industry, Hitachi Solutions, Ltd.
Lanfranco Fattorini1, Roberta Creti1, Carla Palma1, Annalisa Pantosti1 and the Unit of Antibiotic Resistance and Special Pathogens (2020), Bacterial coinfections in COVID-19: an underestimated adversary, Ann Ist Super Sanita, Vol. 56, No. 3: 359-364.
N Esther Babady (2016) Hospital-Associated Infections, Microbiol Spectrum.
Roberta L Carrol, American Society For Health Care Risk Management (2009) Risk Management Handbook for Healthcare Organizations. Student Edition.
W.H. Sheng, J.T. Wang, D.C.T. Lu, W.C. Chie, Y.C. Chen, S.C. Chang, (2009) Comparative impact of hospital-acquired infections on medical costs, length of hospital stay and outcome between community hospitals and medical centres.
World Health Organization (2011) Report on the Burden of Endemic Health Care-Associated Infection Worldwide, Patient Safety A World Alliance For Safer Health Care, Clean Care is Safer Care.

Διαβάστε επίσης:

PEPP (Pan-European Pension Product): Δυνατότητες & Προκλήσεις, Του Μιχαήλ Πεχλιβανίδη

Η χρήση των νέων τεχνολογιών στην ελληνική ασφαλιστική αγορά, Των Μαρίας Καρύδη και Μαρίας Μπούρα

Υποχρεωτική ασφάλιση έναντι κινδύνων από φυσικές καταστροφές, Της Ναταλίας Καλούμενου

Μικροασφάλιση: Η σημασία της για τις αναπτυσσόμενες χώρες & τους οικονομικά ασθενέστερους, Της Γεωργίας Κωτούλα

Γιατί η Ιδιωτική Ασφάλιση δεν είναι «αναγκαίο κακό», Της Νικολίνας Σοφίας Καραγκιόζογλου

Σύστημα 3 Πυλώνων: Γιατί είναι αναγκαία η ασφαλιστική μεταρρύθμιση, Του Ηλία Μπενέκου

Η μεγάλη πρόοδος του Ασφαλιστικού Τομέα μέσω της Τεχνολογίας, Των Σπύρου Σηφάκη και Τάσου Κρατημένου

Aντεπιλογή & Ηθικός Κίνδυνος στις Κυβερνοασφαλίσεις: Μπορούν να περιοριστούν; Της Μαρίας Κυλάφη

Τεχνητή Νοημοσύνη: Ευκαιρία ή απειλή για την ασφαλιστική βιομηχανία; Του Θεόδωρου Πηλιχού

H ασφάλιση ως εργαλείο ανάπτυξης των επιχειρήσεων, Του Αθανάσιου Παρίση

Apps: οι φίλοι του ασφαλιστή αλλά και του ασφαλισμένου, Του Αλέξανδρου Θανάση