Είναι ονόματα που δόθηκαν σε ακραία καιρικά φαινόμενα (βροχοπτώσεις – πλημμύρες) που έπληξαν τη χώρα μας, σε διάφορες εποχές και χρονικές περιόδους. Άφησαν πίσω τους δεκάδες νεκρούς και κατεστραμμένες υποδομές, επιχειρήσεις και κατοικίες, και ανυπολόγιστες ζημιές στη γεωργία και στην κτηνοτροφία. Έχουμε πάθει πολλά… Μάθαμε; Επενδύσαμε επαρκώς σε έργα πρόληψης και προστασίας; Θωρακίσαμε τις υποδομές μας; Ασφαλίσαμε τις περιουσίες μας;

Με τις σκέψεις μας να βρίσκονται κοντά σε όσους δοκιμάζονται σκληρά τούτη την ώρα και με την ευχή να τελειώσουν όσο το δυνατόν συντομότερα τα ακραία φαινόμενα, για να προχωρήσουν οι προσπάθειες απεγκλωβισμού των συνανθρώπων μας και αποκατάστασης των σοβαρότατων ζημιών, είναι αναγκαίο να θυμόμαστε –και να θυμίζουμε– ότι ανάλογα περιστατικά έχουν συμβεί στο παρελθόν. Και λέμε ότι είναι αναγκαίο, γιατί συνήθως, όταν περνάει… το κακό, το ξεχνάμε όσοι δεν έχουμε άμεσα πληγεί… Η λήθη, όμως, δεν βοηθάει, καθώς η κλιματική κρίση δεν επιτρέπει κανέναν εφησυχασμό.

Από το 1929 έως σήμερα, με Daniel, Μπάλο, Ιανό, Θάλεια, Γηρυόνη, Ωκεανίς… — Ιανός.

Τον Γενάρη του 1997, είχαν καταγραφεί οι χειρότερες πλημμύρες των τελευταίων 40 χρόνων (τότε), αφήνοντας πίσω τους 9 νεκρούς και εκατοντάδες άστεγους. Οι οικονομικές απώλειες είχαν αγγίξει τα $160 εκατ. και οι ασφαλισμένες τα $9 εκατ., σύμφωνα με στοιχεία που μας είχε διαθέσει η Munich Re για τις ανάγκες σχετικού ρεπορτάζ, που δημοσιεύσαμε στο τ. Φεβρουαρίου του 2000. Στις μεγάλες πλημμύρες του 20ού αιώνα, είχαμεσυμπεριλάβει τότε και τις ακόλουθες:

16.2.1929 – Μακεδονία & Θράκη
Καταρρακτώδεις βροχές, σε συνδυασμό με το νερό από την τήξη του χιονιού, προκάλεσαν σημαντικές πλημμύρες. 1.500 οικογένειες αποκλείστηκαν. Ζημιές στη γεωργία και την κτηνοτροφία. Πλημμύρισαν εκτάσεις 404 τετρ. χλμ.

30.11.1977 – Αθήνα
Καταρρακτώδεις βροχές, Πλημμύρισαν σπίτια και δρόμοι. Ζημιές σε κατασκευές υποδομής.
Νεκροί: 25 * Οικονομικές απώλειες: $30 εκατ.

28.2.1990 – Πελοπόννησος
Έντονες βροχοπτώσεις, κεραυνοί, πλημμύρες σε δρόμους και σπίτια, ζημιές στις υποδομές.
Νεκροί: 3.

28.2 – 1.3.1990 – Αθήνα
Πλημμύρισαν περιοχές της Αθήνας. Ζημιές σε αυτοκίνητα.
Νεκροί: 3.

28.10.1991 – Κρήτη
Κατολίσθηση από καταρρακτώδη βροχή (5.000 – 10.000 κυβ. μέτρα). Αποκλεισμός δρόμων.
Νεκροί: 2.

19-22.11.1993 – Αθήνα
Έντονες βροχοπτώσεις. Πλημμύρισαν σπίτια και δρόμοι. Διακοπές ηλεκτροδότησης και τηλεπικοινωνιών. Υπεβλήθησαν 358 ασφαλιστικές απαιτήσεις.
Οικονομικές απώλειες: $10 εκατ. * Ασφαλισμένες απώλειες: $6,5 εκατ.

20.10.1994 – Ρόδος
Έντονες βροχοπτώσεις, κατολίσθηση. Πλημμύρισαν σπίτια, ζημιές σε δρόμους. Διακόπηκαν τα ακτοπλοϊκά δρομολόγια, προβλήματα στις πτήσεις.
Νεκροί: 4.

21-24.10.1994 – Ολόκληρη η χώρα, ιδιαίτερα η Αθήνα
Έντονες βροχοπτώσεις, μεταφορά λάσπης. Πλημμύρες σε σπίτια, πτώσεις δέντρων και στύλων ηλεκτροδότησης, ζημιές σε τουλάχιστον 100 αυτοκίνητα. Διακοπή δρομολογίων τρένων. Ζημιές σε καλλιέργειες και στην κτηνοτροφία.
Νεκροί: 13 * Οικονομικές Απώλειες: $ 50 εκατ. * Ασφαλισμένες Απώλειες: $36 εκατ.

10-13.11.1994 – Πελοπόννησος, Λέσβος, Σάμος
Έντονες βροχοπτώσεις, πλημμύρισαν δρόμοι και σπίτια. Διακοπή ηλεκτροδότησης.
Νεκρός: 1

4.12.1995 – Πειραιάς, Αθήνα
Άνεμοι υψηλής ταχύτητας, έντονες βροχοπτώσεις. Πλημμύρισαν σπίτια, δρόμοι, λεωφόροι. Προβλήματα στις επίγειες μεταφορές. Πτώση στύλων ηλεκτροδότησης.

30.11 – 1.12.1996 – Ξάνθη
Έντονες βροχοπτώσεις, καταιγίδες, κεραυνοί. Αποκλεισμένα χωριά, πλημμυρισμένα σπίτια, ξεριζωμένα δέντρα, κλεισμένοι δρόμοι, διακοπή ηλεκτροδότησης.
Νεκροί: 3

12-13.1.1997 – Πελοπόννησος, ιδιαίτερα Κόρινθος, Πάτρα, και Αθήνα, Λάρισα
Έντονες βροχοπτώσεις, πλημμύρες, κεραυνοί. Οι χειρότερες θύελλες/πλημμύρες τα τελευταία 40 χρόνια. Ο Σπερχειός υπερχείλισε. Αποκλείστηκαν χωριά. Η Κόρινθος και προάστια των Αθηνών πλημμύρισαν (νερό μέχρι και 1 μέτρο σε ύψος). Χιλιάδες σπίτια, κτήρια, επιχειρήσεις, αυτοκίνητα υπέστησαν ζημιές. Πλημμύρισαν αυτοκινητόδρομοι, 5 γέφυρες υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν. Ζημιές στο σιδηροδρομικό δίκτυο, η κυκλοφορία των τρένων διεκόπη, έκλεισαν αεροδρόμια. Προβλήματα και στη ναυτιλία. Έπεσαν δέντρα και στύλοι ηλεκτροδότησης και τηλεπικοινωνιών. Διακοπές ηλεκτροδότησης. Ζημιές στις καλλιέργειες.
Αγνοούμενος : 1 * Άστεγοι: Εκατοντάδες * Νεκροί: 9, Οικονομικές απώλειες: $160 εκατ. * Ασφαλισμένες απώλειες: $9 εκατ.

25.10.1997 – Πελοπόννησος, Πάτρα, Κόρινθος
Έντονες βροχοπτώσεις, υπερχείλιση ποταμών. 350 σπίτια και καταστήματα υπέστησαν ζημιές, δρόμοι πλημμύρισαν, αρκετοί τραυματίες.

καταιγίδα ιανός Καρδίτσα — Ιανός – Καρδίτσα.

2.2.1998 – Λέσβος, Σάμος
Έντονες βροχοπτώσεις, χαλάζι, άνεμοι υψηλής ταχύτητας. Πλημμύρισαν σπίτια και καταστήματα, δρόμοι υπέστησαν ζημιές. Καταστράφηκαν καλώδια ηλεκτροδότησης. Μεγάλες ζημιές στη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Νεκροί: 3

2-6.2.1998 – Έβρος, Ξάνθη, Καβάλα, Σάμος, Σαντορίνη
Έντονες βροχοπτώσεις, τήξη χιονιού, 2 φράγματα καταστράφηκαν, πλημμύρες κατά μήκος του Έβρου ποταμού. Δεκάδες χωριά εκκενώθηκαν, εκατοντάδες σπίτια και καταστήματα πλημμύρισαν. 300 σπίτια καταστράφηκαν. Ζημιές στη βιομηχανία. Δρόμοι πλημμύρισαν/έκλεισαν. Διακόπηκαν τα δρομολόγια των τρένων. Διακοπές στην ηλεκτροδότηση. Ζημιές στη γεωργία και την κτηνοτροφία.
Νεκροί: 3

26-27.3.1998 – Αθήνα, Λιόσια, Μεσόγεια
Άνεμοι υψηλής ταχύτητας, μέχρι 100 χλμ. ανά ώρα, τρικυμιώδης θάλασσα (κύματα μέχρι 10 μ. σε ύψος), καταιγίδες, χιονοπτώσεις. Χωριά πλημμύρισαν και αποκλείστηκαν. Χιλιάδες σπίτια, καταστήματα, δημόσια κτήρια, νοσοκομεία και αυτοκίνητα υπέστησαν ζημιές. Ζημιές στη βιομηχανία, αποκλεισμός δρόμων, προβλήματα στις εναέριες, τις θαλάσσιες και τις επίγειες μεταφορές, πλοία βυθίστηκαν, ζημιές στις καλλιέργειες, προβλήματα στην υδροδότηση.
Οικονομικές απώλειες: $10 εκατ.

13.9.1998 – Ναύπακτος
Άνεμοι υψηλής ταχύτητας, καταρρακτώδης βροχή, υπερχείλιση ποταμών. Πλημμύρισαν σπίτια, καταστήματα, δημόσια κτήρια. Ζημιές σε καλλιέργειες ελαιόδεντρων.
Νεκρός: 1

20.11.1998, 23.11.98 – Αθήνα & Θεσσαλονίκη
Καταρρακτώδης βροχή, χιονοπτώσεις, κατολισθήσεις, άνεμοι υψηλής ταχύτητας. Προβλήματα στην επίγεια, εναέρια και θαλάσσια κυκλοφορία. Αυτοκίνητα υπέστησαν ζημιές.
Νεκροί: 5

8-9.11.1999 –Γύθειο, Σπάρτη, Κόρινθος, Μέγαρα
Καταιγίδες, έντονες βροχοπτώσεις, υπερχείλιση ποταμών, εκατοντάδες κτήρια πλημμύρισαν. Διακοπή οδικής κυκλοφορίας και θαλάσσιων δρομολογίων. Δεκάδες οδικά ατυχήματα. Προβλήματα στο σιδηροδρομικό δίκτυο. Εκατοντάδες σπίτια πλημμύρισαν. Ζημιές στη γεωργία.
Νεκροί: 4

10.12.1999 – Νότια & Κεντρική Ελλάδα
Καταιγίδες, έντονες βροχοπτώσεις, πλημμύρισαν αρκετές πόλεις, προβλήματα στο οδικό δίκτυο.

Οι έρευνες της ΕΑΕΕ για τις ασφαλισμένες ζημιές

Σύμφωνα με έρευνα που έχει εκπονήσει η Ένωση Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδος, μεταξύ των ετών 1993-2018 έχουν καταγραφεί 17 περιστατικά βροχοπτώσεων (συμπεριλαμβανομένων φαινομένων ανεμοστρόβιλου και πλημμύρας), εξαιτίας των οποίων δηλώθηκαν 10.412 ζημιές στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, με το συνολικό ποσό απαίτησης να ανέρχεται σε €128,6 εκατ. και τη μέση ζημιά στις €12,3 χιλιάδες. Αν αναλογιστούμε πόσο χαμηλή είναι η ασφαλιστική διείσδυση, μπορούμε να υποθέσουμε ότι οι συνολικές οικονομικές απώλειες είναι πολλαπλάσιες. Το ίδιο ισχύει και για τα ακόλουθα πιο πρόσφατα συμβάντα που θυμίζουμε, ανατρέχοντας σε αντίστοιχες έρευνες της ΕΑΕΕ:

Στις 15 Οκτωβρίου 2022, επικράτησαν ακραία καιρικά φαινόμενα (βροχοπτώσεις – πλημμύρες) στην Κρήτη, εξαιτίας των οποίων δηλώθηκαν συνολικά στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις 135 ζημιές επί των ασφαλίσεων περιουσίας, με ποσό πρώτης εκτίμησης για αποζημίωση της τάξης των €4,97 εκατ.
Την περίοδο 22 – 27 Αυγούστου 2022, σε Αττική, Θεσσαλία, Μακεδονία, νησιά Αιγαίου επικράτησαν ακραία καιρικά φαινόμενα (βροχοπτώσεις – πλημμύρες – υδροστρόβιλος), συνεπεία των οποίων αναγγέλθηκαν 488 ζημιές στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις, το ύψος των οποίων εκτιμήθηκε συνολικά σε €1,4 εκατ. Από αυτές, 335 ζημιές αφορούσαν τις ασφαλίσεις περιουσίας (εκτίμηση αποζημιώσεων €1,1 εκατ.), 152 ζημιές τις ασφαλίσεις αυτοκινήτων (εκτίμηση €306 χιλ.) και 1 ζημιά αναφέρθηκε στις ασφαλίσεις σκαφών αναψυχής (εκτίμηση €6.000).
Την περίοδο 9 – 17 Οκτωβρίου 2021, επικράτησαν στην Ελλάδα ακραία καιρικά φαινόμενα (βροχοπτώσεις σε Εύβοια και Θεσσαλία 9-11/10 και κακοκαιρία Μπάλλος 13-17/10 με βροχοπτώσεις – πλημμύρες – υδροστρόβιλο). Η πρώτη εκτίμηση των ασφαλιστικών επιχειρήσεων από τις αναγγελίες των ζημιών συνολικά αναφερόταν σε 1.629 ζημιές, το ύψος των οποίων εκτιμήθηκε συνολικά σε €7,4 εκατ. Από αυτές, 1.014 ζημιές αφορούσαν τις ασφαλίσεις περιουσίας (εκτίμηση αποζημιώσεων €6,5 εκατ.), και 615 ζημιές τις ασφαλίσεις αυτοκινήτων (εκτίμηση €948 χιλ.).
Στις 10 Νοεμβρίου 2020, ακραία καιρικά φαινόμενα (βροχοπτώσεις – πλημμύρες) είχαν εκδηλωθεί στην Κρήτη. Είχαν αναγγελθεί στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις 293 ζημιές, το ύψος των οποίων είχε εκτιμηθεί συνολικά σε €20,8 εκατ. Από αυτές, 260 ζημιές αφορούσαν τις ασφαλίσεις περιουσίας (εκτίμηση αποζημιώσεων €20,75 εκατ.) και 33 ζημιές τις ασφαλίσεις αυτοκινήτων (εκτίμηση €65 χιλ.).
Την περίοδο 18 – 19 Σεπτεμβρίου 2020 (με ιδιαίτερη ένταση στα νησιά του Ιονίου και στη Θεσσαλία), επικράτησαν στην Ελλάδα ακραία καιρικά φαινόμενα (Κυκλώνας Ιανός: βροχοπτώσεις – πλημμύρες – ανεμοστρόβιλος). Η πρώτη εκτίμηση των ασφαλιστικών επιχειρήσεων από τις αναγγελίες των ζημιών συνολικά αναφερόταν σε 2.453 ζημιές, το ύψος των οποίων εκτιμάτο συνολικά σε €30,9 εκατ. Από αυτές, 1.400 ζημιές αφορούσαν τις ασφαλίσεις περιουσίας (εκτίμηση αποζημιώσεων €26,45 εκατ.), 1.027 ζημιές τις ασφαλίσεις αυτοκινήτων (εκτίμηση €3,29 εκατ.) και 26 ζημιές τις ασφαλίσεις σκαφών (εκτίμηση €1,19 εκατ.).
Στις 5 – 9 Αυγούστου 2020, σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές της Ελλάδος (με ιδιαίτερη ένταση στην Εύβοια και την Θεσσαλονίκη) εκδηλώθηκαν ακραία καιρικά φαινόμενα (Θάλεια: βροχοπτώσεις – πλημμύρες). Η πρώτη εκτίμηση των ασφαλιστικών επιχειρήσεων από τις αναγγελίες των ζημιών περιουσίας και αυτοκινήτων αναφερόταν σε 600 ζημιές, το ύψος των οποίων εκτιμάτο συνολικά σε €5,4 εκατ. Ειδικότερα, δηλώθηκαν συνολικά 265 ζημιές επί των ασφαλίσεων περιουσίας, με ποσό πρώτης εκτίμησης για αποζημίωση της τάξης των €4 εκατ., και 335 ζημιές σε αυτοκίνητα, με ποσό πρώτης εκτίμησης για αποζημίωση τα €1.414.986.
Στις 24 – 25 Νοεμβρίου 2019, σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές της Ελλάδος, επικράτησαν ακραία καιρικά φαινόμενα (Γηρυόνης: βροχοπτώσεις – πλημμύρες). Η πρώτη εκτίμηση των ασφαλιστικών επιχειρήσεων από τις αναγγελίες των ζημιών περιουσίας και αυτοκινήτων αναφερόταν σε 345 ζημιές, το ύψος των οποίων υπολογιζόταν συνολικά σε €6,4 εκατ.
Στις 10 Ιουλίου 2019, η Χαλκιδική και άλλες όμορες περιοχές επλήγησαν από ακραία καιρικά φαινόμενα (καταιγίδες και θυελλώδεις ανέμους). Αναγγέλθηκαν στις ασφαλιστικές επιχειρήσεις 1.286 ζημιές περιουσίας και αυτοκινήτων, των οποίων η αρχική εκτίμηση ήταν συνολικά €4,6 εκατ. Ειδικότερα, 708 ήταν οι ζημιές περιουσίας, με ποσό πρώτης εκτίμησης για αποζημίωση της τάξης των €3,8 εκατ., και 578 οι ζημιές αυτοκινήτων, με ποσό πρώτης εκτίμησης για αποζημίωση της τάξης των €795 χιλ.
Στις 23-26 Φεβρουαρίου 2019, σε διάφορες γεωγραφικές περιοχές της Ελλάδος, ακραία καιρικά φαινόμενα (Ωκεανίς: βροχοπτώσεις και πλημμύρες) προκάλεσαν ζημιές σε κατοικίες, εμπορικούς και βιομηχανικούς κινδύνους, καθώς και αυτοκίνητα. Είχαν αναγγελθεί 475 ασφαλισμένες ζημιές, το ύψος των οποίων είχε εκτιμηθεί σε €5,3 εκατ.

Η παραπάνω, εντελώς ενδεικτική, καταγραφή και υπενθύμιση ακραίων καιρικών φαινομένων και των ασφαλισμένων απωλειών που προκάλεσαν, μας δίνει μια μικρή ένδειξη του μεγέθους της σφοδρότητάς τους. Οι επιστήμονες προειδοποιούν, δεδομένης της κλιματικής κρίσης, ότι τα ακραία φαινόμενα θα ενσκήπτουν με όλο και μεγαλύτερη συχνότητα και ένταση, καταστρέφοντας ζωές και περιουσίες. Ας θωρακιστούμε στο μέτρο που μας αναλογεί (ασφαλίζοντας, επί παραδείγματι, τα περιουσιακά μας στοιχεία) και ας απαιτήσουμε από τις κυβερνήσεις μας να επενδύσουν σε έργα υποδομών και πρόληψης.

Σούλα Κορμά

Ακολουθήστε την ασφαλιστική αγορά στο Google News