Απαιτείται ταυτόχρονη αντιμετώπιση του Covid-19 και της κλιματικής αλλαγής

Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να θυσιάσουμε την προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής στο όνομα της ανάκαμψης των οικονομιών μας από τον Covid-19. Οι προσπάθειες πρέπει να εστιάσουν τόσο στο πρώτο όσο και στο δεύτερο. Αυτό ήταν το συμπέρασμα του webinar που διοργάνωσε, στις 18 Ιουνίου, η ΕΑΕΕ, με θέμα “Is Tackling Both Covid-19 Recovery And Climate Change Possible?”.

Με συντονιστή τον κ. Ερρίκο Μοάτσο, Πρόεδρο της Επιτροπή Περιουσίας, Αντασφαλίσεων, Μεταφορών & Σκαφών, που είχε και την πρωτοβουλία της διοργάνωσης, τα στελέχη δύο μεγάλων αντασφαλιστικών οργανισμών, οι κ.κ. Τhilo Herrmannsdörfer, Market Head P&C GCMT, & Maura Feddersen, Behavioural Research Consultant της Swiss Re, και ο κ. Andreas Voßberg, Senior Underwriter, Central, Eastern and Southern Europe της Munich Re, μοιράστηκαν με τους συμμετέχοντες τις απόψεις τους για το μείζον ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, ένα ζήτημα που κινδυνεύει, όπως τονίστηκε, να υποβαθμιστεί υπό το βάρος των οικονομικών επιπτώσεων του Covid-19.

Όπως τόνισε ο κ. Μοάτσος, στον εισαγωγικό χαιρετισμό του, το να συνδυαστούν τα μέτρα ανάκαμψης από την πανδημία με τα μέτρα αντιμετώπισης των κινδύνων από την κλιματική αλλαγή συνιστούν σήμερα μια παγκόσμια πρόκληση. Αν αγνοήσουμε τους κινδύνους που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή και επικεντρωθούμε στην ανάκαμψη μετά την πανδημία, πρέπει να προβληματιστούμε σχετικά με τις επιπτώσεις που θα έχει αυτό στον πλανήτη.

Πρώτος ομιλητής ο κ. Andreas Voßberg, ο οποίος επεσήμανε ότι η πανδημία δημιούργησε κινδύνους, αλλά και ευκαιρίες.

Οι δυσμενείς επιπτώσεις της στην οικονομία των κρατών, της Ελλάδας συμπεριλαμβανομένης, είναι αδιαμφισβήτητες, με μεγάλη μείωση του ΑΕΠ, αύξηση της ανεργίας, κ.ά., και με την ανάκαμψη να μην είναι ορατή νωρίτερα από το 2021. Οι συνέπειες αναμένεται να είναι πιο σοβαρές στην Ευρωζώνη. Αντίθετα, στην Κίνα είναι πολύ πιθανό να δούμε σημάδια ανάκαμψης και μέσα στο 2020.

Ωστόσο, η παύση της έντονης παραγωγικής δραστηριότητας και των μετακινήσεων σε όλο τον πλανήτη εξαιτίας της πανδημίας είχε απρόσμενα θετικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, με την εμφάνιση δελφινιών στη Βενετία και τον Βόσπορο να επιβεβαιώνουν του λόγου το αληθές!

Όπως τόνισε ο κ.Voßberg, οι επιπτώσεις της πανδημίας ήταν άμεσα ορατές, οπότε άμεσα ήταν και τα μέτρα που ελήφθησαν. Αντίθετα, οι επιπτώσεις των ανθρώπινων δραστηριοτήτων στο κλίμα και το περιβάλλον χρειάστηκαν πολλά χρόνια για να γίνουν αντιληπτές και επομένως να αναληφθούν πρωτοβουλίες για την αντιμετώπισή τους. Η αυξανόμενη επίδραση των φυσικών καταστροφών διεθνώς είναι πλέον πραγματικότητα και δείχνουν ότι τα πράγματα έχουν φτάσει σε ένα οριακό σημείο, οπότε και η ανάληψη δράσεων είναι περισσότερο από ποτέ επιβεβλημένη. Ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη δύο μεγάλες δράσεις σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Πρόκειται για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, που στόχο έχει μηδενικές εκπομπές αερίων μέχρι το 2050, και τη Συμφωνία των Παρισίων, που στοχεύει στη συγκράτηση της αύξησης της θερμοκρασίας του πλανήτη «αρκετά κάτω» από τους 2°C.

Για την υλοποίηση αυτών των στόχων, σύμφωνα με τον κ. Voßberg, μπορούν και πρέπει να συμβάλλουν όλοι (πολίτες, πολιτικοί, κατασκευαστές, γεωργοί, ασφαλιστές), παράλληλα, όμως, απαιτούνται μεγάλα κονδύλια. Μόνο στην Ευρώπη για τη μείωση της θερμοκρασίας κατά 1,5^ο C απαιτούνται €260 δις. Είναι αυτά τα κονδύλια διαθέσιμα, τη στιγμή που εξίσου μεγάλα ποσά θα πρέπει να διατεθούν για την ανάκαμψη των οικονομιών από την πανδημία;

Σύμφωνα με το στέλεχος της Munich Re, το μεγάλο διακύβευμα είναι «η επανεκκίνηση της οικονομίας από τον Covid-19 να μη γίνει εις βάρος του περιβάλλοντος».

Τόσο για τον κ. Voßberg όσο και για την κα Maura Feddersen, η πανδημία μπορεί να γίνει καταλύτης αλλαγών, να αποτελέσει ευκαιρία να δομηθεί η οικονομία, αλλά και η καθημερινή μας ζωή σε νέες βάσεις, προσαρμοσμένες στην επιτακτική ανάγκη για προστασία του περιβάλλοντος.

«Αν πειθαρχήσαμε στο θέμα του Covid-19, γιατί να μην μπορούμε να πειθαρχήσουμε και στο θέμα του κλίματος;», αναρωτήθηκε ο κ. Voßberg.

Πράγματι, όπως υπογράμμισε και η κα Maura Feddersen, κατά τη διάρκεια του lockdown, υιοθετήσαμε κάποιες συμπεριφορές, οι οποίες άφησαν θετικό αποτύπωμα και στο περιβάλλον. Η μείωση της παραγωγικής δραστηριότητας και των μετακινήσεων είχε ως αποτέλεσμα τη μείωση του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα. Το ίδιο διάστημα αφιερώσαμε περισσότερο χρόνο σε φυσικές δραστηριότητες, η χρήση του ποδηλάτου αυξήθηκε, όπως και η τηλεργασία. Μήπως, αναρωτήθηκε το στέλεχος της Swiss Re, η διατήρηση αυτών των συνηθειών και μετά την άρση των περιοριστικών μέτρων βοηθήσουν στην προσπάθεια αντιμετώπισης των συνεπειών στο κλίμα;

Έρευνες στο Ηνωμένο Βασίλειο, που επικαλέστηκε η κα Feddersen, δείχνουν πάντως ότι οι πολίτες θεωρούν την κλιματική αλλαγή εξίσου απειλητική με τον κορωνοϊό. «Η μόνη τους διαφορά είναι ότι ο κορωνοϊός έχει εκθετική ανάπτυξη και μας εξέπληξε, αντίθετα με την κλιματική αλλαγή που εξελίσσεται αργά. Ωστόσο, δεν μπορούμε πλέον να στρουθοκαμηλίζουμε, κάνοντας πως δεν βλέπουμε τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής», τόνισε. «Βρισκόμαστε ενώπιον ευκαιριών που μπορούν να μας επιτρέψουν να κάνουμε μία καινούργια αρχή, υιοθετώντας, για παράδειγμα, νέους τρόπους μετακίνησης».

Εκείνο, βεβαίως, που απαιτείται είναι ο συντονισμός δράσεων σε επίπεδο κυβερνήσεων, επιχειρήσεων και ατόμων, η πρόληψη και η μείωση του ασφαλιστικού κενού.

Στο ρόλο του ασφαλιστικού κλάδου στην προσπάθεια αντιμετώπισης των επιπτώσεων τόσο της κλιματικής αλλαγής όσο και του Covid-19 αναφέρθηκε το έτερο στέλεχος της Swiss Re. Ο κ. Τhilo Herrmannsdörfer τόνισε στην εισήγησή του ότι ο κλάδος καλύπτει αποτελεσματικά τους κινδύνους από φυσικές καταστροφές, ενώ έχει ενεργοποιηθεί και επενδύσει στην πράσινη ανάπτυξη από τους πρώτους.

Ο κ. Herrmannsdörfer στάθηκε ειδικά στο θέμα της κάλυψης της πανδημίας από τις ασφαλιστικές, μιας και αυτό έχει γίνει τελευταία αντικείμενο έντονων συζητήσεων, ακόμα και δικαστικών αγωγών. Όπως εξήγησε, η ασφάλιση στηρίζεται στην αρχή της διαφοροποίησης των κινδύνων. Οι φυσικές καταστροφές αφορούν κάθε φορά ένα μικρό μέρος της παγκόσμιας κοινότητας, υπάρχουν μοντέλα για την εκτίμηση των κινδύνων και των ζημιών που αυτοί προκαλούν, και μπορούν να χρηματοδοτηθούν, καθώς αποτελούν μικρό ποσοστό του παγκόσμιου ΑΕΠ. Αντίθετα, στην περίπτωση της πανδημίας η έννοια της διαφοροποίησης των κινδύνων δεν υφίσταται, καθώς όλοι πλήττονται ταυτόχρονα από αυτή. Επίσης, δεν υπάρχουν επαρκή δεδομένα για να εκτιμηθεί ο κίνδυνος της πανδημίας και γι’ αυτό η ασφάλισή της είναι δύσκολο να χρηματοδοτηθεί μόνο από τις αντ/ασφαλιστικές εταιρείες.

Γεγονός πάντως είναι, και σε αυτό κατέληξαν και οι τρεις ομιλητές, ότι covid-19 και κλιματική αλλαγή επιβάλλεται να αντιμετωπιστούν ταυτόχρονα. Δεν υπάρχει άλλη επιλογή! Η χρηματοδότησή τους είναι πράγματι μια δύσκολη εξίσωση, που μόνο μία σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορεί να λύσει.

Το webinar είναι διαθέσιμο εδώ.

Διαβάστε επίσης: Οι προτάσεις της Insurance Europe για τη διαχείριση των κινδύνων πλημμύρας στην ΕΕ