Αναστολή ατομικών διώξεων σε περίπτωση ανάκλησης της άδειας του ασφαλιστή
Στις περιπτώσεις των ειδικών εκκαθαρίσεων ασφαλιστικών επιχειρήσεων, των οποίων η άδεια ανακλήθηκε μετά την 1.1.2016, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4364/2016 αναστέλλονται οι ατομικές διώξεις, καθώς και η άσκηση ή εκδίκαση ενδίκων μέσων όλων εκείνων οι οποίοι διατηρούν απαιτήσεις από ασφάλιση αστικής ευθύνης σε βάρος της ασφαλιστικής επιχείρησης, εκ του γεγονότος ότι η ασφαλιστική επιχείρηση ασφάλιζε κατά τον χρόνο του αυτοκινητικού ατυχήματος το ζημιογόνο όχημα. Η αναστολή των ατομικών διώξεων ισχύει και για τους ασφαλισμένους της ασφαλιστικής επιχείρησης μέχρι του ποσού για το οποίο ευθύνεται η ασφαλιστική επιχείρηση.
Σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 239 του νόμου 4364/2016:
«Κατά το χρονικό διάστημα που η ασφαλιστική επιχείρηση βρίσκεται σε ασφαλιστική εκκαθάριση αναστέλλεται κάθε αναγκαστική εκτέλεση σε βάρος της και σε βάρος των ασφαλισμένων της για ασφαλίσεις αστικής ευθύνης, μέχρι το ποσό για το οποίο ευθύνεται εις ολόκληρο η ασφαλιστική επιχείρηση. Κατά το ίδιο χρονικό διάστημα αναστέλλονται οι ατομικές διώξεις των δικαιούχων απαιτήσεων από ασφάλιση κατά της ασφαλιστικής επιχείρησης».
Επί του ζητήματος αυτού, μεταξύ άλλων έκρινε σε απόφασή του ο Άρειος Πάγος (ΑΠ 672/2019 δημοσίευση ΝΟΜΟΣ):
(…) Επομένως, υπό το καθεστώς του νέου νόμου 4364/2016 για εκκαθαρίσεις που έλαβαν χώρα από 1.1.2016 και μετά, όταν μία ασφαλιστική εταιρεία τίθεται υπό ασφαλιστική εκκαθάριση και για όσο διάστημα διαρκεί αυτή, αναστέλλονται οι ατομικές διώξεις κατά της εταιρείας όλων όσων έχουν απαίτηση από ασφάλιση κατά αυτής, δηλαδή και των τρίτων ζημιωθέντων από τροχαίο ατύχημα που έχουν ευθεία εκ του νόμου αξίωση κατά της ασφαλιστικής εταιρείας, επειδή αυτή ασφάλιζε κατά τον χρόνο του ατυχήματος το ζημιογόνο όχημα για την προς τρίτους αστική του ευθύνη.
Η αναστολή των ατομικών διώξεων περιλαμβάνει και την άσκηση ενδίκων μέσων κατά οριστικών αποφάσεων για τις παραπάνω διαφορές, είτε από τον ασφαλιστικό εκκαθαριστή, είτε από τον τρίτο ζημιωθέντα.
Με την παραπάνω διαδικασία, που ομοιάζει με την πτωχευτική διαδικασία, κατά τον χρόνο της πτωχευτικής απαλλοτρίωσης, προστατεύεται και η ασφαλιστική εταιρεία από τη διατήρηση των ενεργητικών στοιχείων της περιουσίας της, αλλά και οι ασφαλισμένοι από τις ατομικές διώξεις των ζημιωθέντων τρίτων, εφόσον η ασφαλιστική τους εταιρεία προέκυψε αφερέγγυα, όλα δε αυτά ισχύουν για τις νέες ασφαλιστικές εκκαθαρίσεις που άρχισαν μετά την 1/1/2016.
Στην προκειμένη περίπτωση, μετά την άσκηση της κρινόμενης από 10-12-2015 αίτησης αναίρεσης κατά της υπ’ αριθμ. 219/2015 απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Λάρισας και πριν από τη συζήτηση αυτής ενώπιον του παρόντος Δικαστηρίου, με την υπ’ αριθμ. 230/2/15.5.2017 (ΦΕΚ 1665/2017) απόφαση της Επιτροπής Πιστωτικών και Ασφαλιστικών Θεμάτων (ΕΠΑΘ) της Τράπεζας της Ελλάδος ανακλήθηκε οριστικά η άδεια της δεύτερης αναιρεσίβλητης ασφαλιστικής επιχείρησης και τέθηκε αυτή υπό καθεστώς ασφαλιστικής εκκαθάρισης κατά τις διατάξεις των άρθρων 109, 110, 114, 226 και 235 ν. 4364/2016, ενώ με την υπ’ αριθμ. 231/2017 απόφαση της ίδιας Επιτροπής διορίσθηκε ασφαλιστικός εκκαθαριστής.
Σύμφωνα λοιπόν με τα προαναφερόμενα, η συζήτηση της υπό κρίση αίτησης αναίρεσης που άσκησε η ενάγουσα και ήδη αναιρεσείουσα … κατά της υπ’ αριθμ. 219/2015 απόφασης του Μονομελούς Εφετείου Λάρισας, η οποία εκδόθηκε κατ’ έφεση, επί της ως άνω αγωγής της αναιρεσείουσας, με αντικείμενο αξιώσεις αποζημίωσης και χρηματικής ικανοποίησής της, ως ζημιωθείσας τρίτης από τροχαίο ατύχημα, κατά α) της δεύτερης εναγομένης και ήδη δεύτερης αναιρεσίβλητης ασφαλιστικής εταιρείας, με την επωνυμία “… …”, η οποία ασφάλιζε κατά τον χρόνο του ατυχήματος το ζημιογόνο όχημα για τις από αυτό ζημίες σε τρίτους και της οποίας, μετά την άσκηση της υπό κρίση αίτησης αναίρεσης ανακλήθηκε η άδεια λειτουργίας και τέθηκε σε ασφαλιστική εκκαθάριση και β) του πρώτου εναγομένου και ήδη πρώτου αναιρεσίβλητου, …, οδηγού του ασφαλισμένου στην ως άνω ασφαλιστική εταιρεία ζημιογόνου αυτοκινήτου, πρέπει να κηρυχθεί απαράδεκτη, ως προς αμφότερους τους αναιρεσίβλητους, κατά το βάσιμο περί τούτου αίτημα του ασφαλιστικού εκκαθαριστή της δεύτερης αναιρεσίβλητης ασφαλιστικής εταιρείας, γεγονός το οποίο άλλωστε εξετάζεται και αυτεπαγγέλτως από το Δικαστήριo (…).
Θεόδωρος Κουτσούμπας, Δικηγόρος – Διδάκτωρ Νομικής – M.T.E.Y.
(e-mail: [email protected])
Σε συνεργασία με το περιοδικό ΣΥΝήΓΟΡΟΣ