Στις 20 Μαρτίου, ο επικεφαλής οικονομολόγος της Allianz Global Investors, Stefan Hofrichter, δημοσιοποίησε τις απόψεις του σχετικά με τις τελευταίες εξελίξεις στην κρίση της ευρωζώνης, τα μέτρα διάσωσης, που πλέον θεσπίζουν προηγούμενο, αλλά και γιατί η μικρή σε μέγεθος Κύπρος έχει ιδιαίτερη σημασία σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο. Στο μεταξύ, οι εξελίξεις στο θέμα της Κύπρου προχώρησαν, ωστόσο, κάποιες από τις τοποθετήσεις του, δεδομένου ότι ο όμιλος Allianz είναι ένα από τα μεγαλύτερα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα της Ευρώπης, θεωρούμε ότι έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον και τις παραθέτουμε αποσπασματικά:

«Η Κύπρος, η τελευταία χώρα της ζώνης του ευρώ με οικονομικά προβλήματα, χρειάστηκε ένα σχέδιο διάσωσης. Η δημοσιονομική της κρίση κλιμακώθηκε, στον απόηχο της απόρριψης από το κοινοβούλιό της, της διάσωσης ύψους €10 δισ. από το ΔΝΤ και την ΕΕ, η οποία περιλάμβανε €5,8 δισ. εισφορά επί των κυπριακών τραπεζικών λογαριασμών. Ένα ταμπού έσπασε: Ήταν η πρώτη φορά που ένα προτεινόμενο σχέδιο διάσωσης απαιτεί άμεση πληρωμή από τους πολίτες. Εκτός αν οι νομοθέτες μπορέσουν να καταλήξουν σε μια νέα λύση ή αναθεωρηθεί το πακέτο διάσωσης, οι τράπεζες της Κύπρου θα χάσουν την πρόσβαση στη φθηνή πίστωση, που κρατούσε στη ζωή την οικονομία τους για μήνες. Χωρίς δάνεια χαμηλού κόστους από τον ELA, η Κύπρος κινδυνεύει με κατάρρευση του τραπεζικού της συστήματος και πιθανή έξοδο από τη ζώνη του ευρώ…».

Γιατί, όμως, συμπεριελήφθησαν οι μικροκαταθέτες; Σύμφωνα με τον κ. Hofrichter:
«Δεν υπήρξε καμία συμφωνία για την παροχή περισσότερων από €10 δισ. για τη διάσωση της Κύπρου. Ως εκ τούτου, η Κύπρος έπρεπε να βρει μόνη της τρόπους να χρηματοδοτήσει τα υπόλοιπα €7 δισ. κεφαλαίων που θεωρούνται απαραίτητα για τη σταθεροποίηση του τραπεζικού της συστήματος. Ο λόγος για τον οποίο η Ευρωπαϊκή Νομισματική Ένωση (ΟΝΕ) δεν θέλησε να δώσει περισσότερα χρήματα για την Κύπρο είναι, μεταξύ άλλων, ότι το κυπριακό τραπεζικό σύστημα στο 800% του ΑΕΠ θεωρείται υπερβολικό και ότι εμπλέκεται σε ξέπλυμα χρήματος, ιδιαίτερα ρωσικών χρημάτων. Ακόμα, δεν είναι σαφές γιατί κλήθηκαν να συνεισφέρουν οι μικροί καταθέτες. Στην ιδανική περίπτωση, η επιβάρυνση στις καταθέσεις άνω των €100.000 θα μπορούσε να ήταν υψηλότερη και οι καταθέσεις κάτω των €100.000 να μην πειραχθούν καθόλου. Δεδομένου ότι δεν υπάρχει ακόμα ενιαίος εποπτικός μηχανισμός τα χρήματα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) δεν μπορούν ακόμη να διοχετεύονται απευθείας στο τραπεζικό σύστημα της Κύπρου».

Ποιες είναι οι πιθανές συνέπειες για την αγορά, σύμφωνα με τον κ. Hofrichter;
«Δεν μπορούμε να αποκλείσουμε ένα φαινόμενο μετάδοσης και σε άλλες χώρες της περιφέρειας της ΟΝΕ: καταθέτες στην Ιρλανδία, την Πορτογαλία, την Ισπανία, την Ιταλία και την Ελλάδα μπορεί να θεωρήσουν ότι οι καταθέσεις κάτω από €100.000 δεν είναι ασφαλείς και έτσι να ξεκινήσει ένα bank run. Η απόσυρση καταθέσεων που σταμάτησε στα τέλη του 2012 μπορεί να ξαναρχίσει. Αυτό μπορεί να συμβεί, έστω και αν η ΟΝΕ έχει επισημάνει ότι η Κύπρος είναι μια “ειδική περίπτωση” λόγω του μεγέθους του φουσκωμένου της τραπεζικού συστήματος και της πιθανής συμμετοχής του σε ξέπλυμα παράνομου χρήματος. Το πρόβλημα: είναι η δεύτερη ειδική περίπτωση στην ΟΝΕ –η πρώτη ήταν η Ελλάδα. Θα υπάρξει και τρίτη;»

Τέλος, ποιες προοπτικές βλέπει ο ίδιος;
«Η αβεβαιότητα στην αγορά είναι πιθανό να αυξηθεί μέχρι να επιτευχθεί μια νέα συμφωνία. Αν και ο κίνδυνος είναι σαφής, οι μακροπρόθεσμες συνέπειες για την αγορά θα είναι πολύ λιγότερο σοβαρές από ό, τι ακολούθησε μετά τη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα στην Ελλάδα. Μέχρι στιγμής, η αντίδραση της αγοράς στην κοινοβουλευτική ψηφοφορία ήταν πολύ ήρεμη. Αυτό οφείλεται στο ότι η Κύπρος είναι πράγματι μια ειδική κατάσταση. Η αντιμετώπιση των καταθετών στην Κύπρο δεν αποτελεί σχέδιο για άλλες αγορές, λόγω του μεγέθους και της ποιότητας του τραπεζικού της συστήματος. Πρόσφατα, οι εκθέσεις της τρόικα ήταν αρκετά θετικές για την Πορτογαλία, ακόμη κι αν η χώρα δεν αναμένεται να επιτύχει τους στόχους του ελλείμματος.
Η ΕΚΤ απείλησε να τραβήξει την πρίζα για το τραπεζικό σύστημα, εάν η Κύπρος δεν εγκρίνει το σχέδιο διάσωσης. Θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι η ΕΚΤ έστειλε δύο μηνύματα: α) το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου δεν έχει σημασία για το οικονομικό σύστημα της ΟΝΕ β) η ΕΚΤ είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει προθεσμιακές νομισματικές συναλλαγές (OMT), εάν είναι απαραίτητο. Η κυπριακή οικονομία είναι πολύ μικρή σε μέγεθος, περίπου 0,2% του ΑΕΠ της ΟΝΕ. Η αντίδραση της αγοράς στα ομόλογα της περιφέρειας της ΟΝΕ, καθώς και στις αγορές μετοχών επιβεβαιώνει την άποψή μας ότι, τελικά, οι συνέπειες για την αγορά κεφαλαίων θα είναι περιορισμένες.
Παρόλα αυτά, ο τρόπος που αντιμετωπίστηκαν οι μικροί καταθέτες στην Κύπρο έρχεται σε μια στιγμή όπου οι ειδήσεις για την επίλυση της κρίσης χρέους της ΟΝΕ έχουν επιδεινωθεί και πάλι (η Τρόικα έφυγε από την Ελλάδα χωρίς συμφωνία, τα αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών). Η ανάλυσή μας δείχνει ότι η αστάθεια της αγοράς είναι πιθανό να αυξηθεί το 2013. Μπορεί η συμφωνία για την Κύπρο να είναι το πάτημα της σκανδάλης;».

Διαβάστε, επίσης:
• Τη δήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους περιορισμούς κεφαλαίων στην Κύπρο.
• Την ανακοίνωση που εξέδωσε ο Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου.