Αλ. Σαρρηγεωργίου: 7 – 10 δισ. θα κοστίσει ένας καταστροφικός σεισμός στη χώρα

Η ομιλία του Προέδρου της ΕΑΕΕ, κ. Αλέξανδρου Σαρρηγεωργίου στη Γενική Συνέλευση της Ένωσης, στις 25 Φεβρουαρίου 2020.

(…) Θέλω πρώτα από όλα να σας καλωσορίσω στην  ανοιχτή εκδήλωση της 114^η Γενικής Συνέλευσης της ΕΑΕΕ και να σας διαβεβαιώσω ότι η ιδιωτική ασφάλιση είναι εδώ και 180 χρόνια περίπου δίπλα στον Έλληνα πολίτη, με την προϋπόθεση ότι είναι ασφαλισμένοι.  

Ίσως θυμάστε ότι από αυτό εδώ το βήμα ξεκίνησα την ομιλία μου πέρυσι ζητώντας σας να εστιάσετε σε 3 αριθμούς:

• 0,8 % του ΑΕΠ είναι η εθνική αποταμίευση για την πληρωμή συντάξεων, ότι έχουμε στην άκρη δηλαδή κεφαλοποιητικά,  ιδιώτες και κράτος, όταν ο μ.ό. των χωρών του ΟΟΣΑ είναι 127%. Τα ποσοστό από πέρυσι έχει παραμείνει στα ίδια επίπεδα.
• €5 δισ. είναι το ποσό που πληρώσαμε από την τσέπη μας για υγεία, 0,578 από ιδιωτική ασφάλιση,  επιπροσθέτως των €8,8 δισ. που πληρώσαμε μέσω των ασφαλιστικών εισφορών –  κρατήσεων (€4,8 δισ. στα Ταμεία) και μέσω των φόρων (€4 δισ. από τον προϋπολογισμό της Γενικής Κυβέρνησης) . Και προσέξτε,  αν έπρεπε να πληρωθούν όλα από τις εισφορές – κρατήσεις που γίνονται στο εισόδημα των εργαζομένων, το ποσοστό των κρατήσεων θα τριπλασιαζόταν.
• Μεταξύ 7 και 10 δισ. περίπου εκτιμάται ότι θα κοστίσουν οι ζημιές από έναν καταστροφικό σεισμό στη χώρα, (π.χ. Αττική). Και μόνο το 16% των κατοικιών στην Ελλάδα είναι ασφαλισμένες. ( το 10% μόνο δανείων).

Και θα σας πω λοιπόν ότι έχει περάσει ένας χρόνος και αυτοί οι επικίνδυνοι αριθμοί παραμένουν στα ίδια επίπεδα.

Με δύο λόγια: παραμένουμε ανασφάλιστοι σε μεγάλο βαθμό, ειδικώς όταν συγκρινόμαστε με άλλα κράτη όμοιου επιπέδου ανάπτυξης και, τελικώς, κινδύνων. Κι επειδή δουλειά των ασφαλιστών είναι να πείθουν για την κοινωνική, οικογενειακή και ατομική ωφέλεια της πρόληψης των κινδύνων, μπορώ να σας πω ότι το τρένο συνεχίζει να έρχεται κατά πάνω μας και είναι, δυστυχώς έναν χρόνο πιο κοντά. Και εμείς Τι κάνουμε; Το κοιτάμε; Ακόμα;

Κύριε υπουργέ, κύριοι Βουλευτές

Έχει γίνει όντως μία πολύ σημαντική αλλαγή στο χρόνο που πέρασε.

Αυτή η κυβέρνηση και δια στόματος του πρωθυπουργού, που ήταν πέρυσι μαζί μας ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης, έχει δείξει ότι καταλαβαίνει πόσο σοβαρά είναι αυτά τα θέματα. Αυτή η Κυβέρνηση επικοινωνεί μαζί μας. Και όντως ήδη έχει κάνει κάποια πράγματα, όπως για παράδειγμα μια ακόμα, απαραίτητη σε μεγάλο βαθμό, αναμόρφωση του πρώτου πυλώνα με το τρέχον ασφαλιστικό νομοσχέδιο.

Καταλαβαίνει, επικοινωνεί αλλά τα όσα έχει κάνει μέχρι τώρα είναι μεν απαραίτητα, δεν είναι όμως αρκετά.

Κυρίες και Κύριοι

Έχουμε μπροστά μας ένα κομβικό ερώτημα ως κοινωνία: Tί είναι πιο ακριβό;
Προσέξτε, όχι μόνο οικονομικά αλλά και κοινωνικά. Tο να ασφαλίζομαι ή το να μένω ανασφάλιστος;

Αφήστε το μείγμα της ασφάλισης, κοινωνικό ή ιδιωτικό. Δεν είμαστε εκεί ακόμα.

Στην Ελλάδα, το πρόβλημα είναι ότι η χώρα και κατά συνέπεια εμείς ως λαός επιλέγουμε να είμαστε ανασφάλιστοι και, δυστυχώς, όλες οι κυβερνήσεις μέχρι τώρα συνεχίζουν να μην αντιμετωπίζουν το πρόβλημα με τη δέουσα προσοχή.

Ανασφάλιστοι στην υγεία, ανασφάλιστοι στις φυσικές καταστροφές, χωρίς χρήματα στην άκρη για τις συντάξεις μας.

Εν τω μεταξύ ο κόσμος αλλάζει…

Αλλάζει με τρόπο που απαιτεί και από εμάς να κάνουμε κάτι. Δουλεύουν λίγοι, ενώ όλο και περισσότεροι βγαίνουν στη σύνταξη και όσο δεν θα έχουμε κεφαλαιοποιητικό σύστημα, τόσο δεν θα υπάρχουν χρήματα στην άκρη. Επιπλέον, η ανεργία παραμένει πολύ υψηλή στη χώρα μας, ενώ οι προσδοκίες για πολλά συντάξιμα χρόνια με υψηλό επίπεδο ζωής κάνουν το πρόβλημα ακόμη δυσκολότερο και φοβάμαι πως, όπως είναι σήμερα η κατάσταση, οι προσδοκίες του κόσμου δεν έχουν σχέση με την πραγματικότητα, κάτι που είναι και πολιτικά επικίνδυνο.

Από έρευνες που κάνουμε σε πολίτες βλέπουμε ότι το 67% των ερωτηθέντων δηλώνουν πως θα έχουν ανάγκη από συμπληρωματικό εισόδημα κατά τη σύνταξή τους. Και επίσης, το ίδιο ποσοστό ανησυχεί για το πόσο ασφαλή είναι τα κρατικά ταμεία.

Από την άλλη, η κλιματική αλλαγή φέρνει πρωτόγνωρες φυσικές καταστροφές.  Με μεγαλύτερη συχνότητα αλλά και ένταση, που σημαίνει πολύ μεγαλύτερες δαπάνες.

Η Ευρώπη μοιάζει να μπαίνει σε μία χρόνια κατάσταση ύφεσης ή πολύ χαμηλής ανάπτυξης με μηδενικά και αρνητικά επιτόκια.  Θα ήταν ενδιαφέρον να μας πείτε, κύριε Διοικητά της ΤτΕ, τι λέει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Αν, πάντως όπως σωστά λέμε όλοι, η λύση στα προβλήματά μας είναι η ανάπτυξη, αυτή δεν φαίνεται να είναι ούτε προφανής ούτε κοντά μας. 

Επιπλέον, το κανονιστικό περιβάλλον, ιδιαίτερα στην Ευρώπη και ιδιαίτερα για τις ασφαλιστικές εταιρείες (αλλού σωστά, αλλά και σε άλλα σημεία χωρίς να προσθέτει αξία) κάνει τα προϊόντα μας ακριβότερα. Έχουμε την αναθεώρηση του Solvency II 2020, το IFRS17, την IDD, το GDPR, τα PRIIPs και τέλος δεν έχει…

Όμως έχει κόστος.

Και όλα αυτά σε μια εποχή που ο Καταναλωτής αλλάζει από baby boomer σε millennial και η τεχνολογία γεννά λύσεις εκτός συστήματος, στις παρυφές της ορθόδοξης αγοράς.

Τι εννοώ: πρέπει όλοι, και η αγορά και οι επόπτες να καταλάβουμε ότι ο καταναλωτής δεν θα μας περιμένει και με την τεχνολογία μπορεί να βρεθεί να αναζητά λύσεις εκτός θεσμικού πλαισίου, όπως έγινε στα ταξί (uber)  και στα ξενοδοχεία (Airbnb).

Λέω πάντα ότι ο σκοπός του ασφαλιστή είναι να αποζημιώνει γρήγορα και σωστά όταν επέλθει ο κίνδυνος. Η αγορά μας ήταν εκεί όταν οι ασφαλισμένοι της την χρειάστηκαν:

• Μάνδρα,15.11.2017:  €12,3 εκατ. αποζημιώσεις για τις πλημμύρες.
• Μάτι, 23.7.2018: €36 εκατ. αποζημιώσεις για τις φωτιές στο Μάτι και την Ανατ. Αττική

Αν όλα τα σπίτια ήταν ασφαλισμένα οι αποζημιώσεις στη Μάνδρα θα έφθαναν τα €82 εκατ. και στο Μάτι τα €240 εκατ.!

Όπως έδειξε η μελέτη του ΙΟΒΕ που για πρώτη φορά το 2019 κατέγραψε το αποτύπωμα της ασφαλιστικής αγοράς στην ελληνική οικονομία (για το 2018):

• Απασχολούμε άμεσα, έμμεσα και ευρύτερα 70.900 ανθρώπους.
• Η αγορά μας και οι άνθρωποί μας δημιούργησαν αξία για την οικονομία €4,1 δισ. δηλαδή 2,2% του ΑΕΠ πέραν των €2,3 δισ. των αποζημιώσεων.
• Κάθε χρόνο καταβάλλουμε €1,65 δισ. στο Κράτος σε φόρους και εισφορές.
• Για κάθε €1 προστιθέμενης αξίας του κλάδου ιδιωτικής ασφάλισης δημιουργούνται συνολικά €3,6 στην ελληνική οικονομία.
• Το 2019 η αύξηση της παραγωγής ασφαλίστρων πλησίασε το 9% (8,7%)  και η παραγωγή της αγοράς προσέγγισε τα €4,4 δισ.
• Τα κεφάλαιά μας το 2018 ήταν σχεδόν ισοδύναμα της παραγωγής (€3,5 δισ. για €4 δισ.) Δηλαδή για κάθε €1 παραγωγής υπάρχει σχεδόν €1 κεφάλαια.  Δεν γνωρίζω άλλο τομέα της οικονομίας τόσο καλά κεφαλαιοποιημένο.
• Είμαστε οι μεγαλύτεροι θεσμικοί επενδυτές και το 2019 με €14 δισ. Επενδύσεις και μάλιστα μακροπρόθεσμες.

Είναι προφανές ότι στην αγορά μας έγιναν πολλά και τη χρονιά που πέρασε. Δεν ωφελεί όμως να μιλάμε τόσο για το τί κάναμε.  

Επείγει να μιλήσουμε για το τι θα κάνουμε και γιατί.

Τρεις προτάσεις, λοιπόν, κύριοι της Κυβέρνησης, τρεις προτάσεις που πρέπει να στηρίξετε κυρίες και κύριοι βουλευτές .

1. Επιβάλλεται να θεσπιστούν κίνητρα και φοροαπαλλαγές για την επέκταση του 3^ο πυλώνα. Ταυτόχρονα να δοθεί δυνατότητα στον πολίτη ώστε εφόσον θέλει να μπορεί να αποταμιεύσει στον 2^ο πυλώνα και σε ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες, όπως είχε εξαγγείλει ο Πρωθυπουργός από αυτό το βήμα και όπως προβλέπεται νομοθετικά – πανευρωπαϊκά, αν και απαιτείται αποσαφήνιση και αναγνώριση, στις πρωτοβουλίες του κυρίου Βρούτση (επαγγελματικές συντάξεις, εναρμόνιση IORP II). Ειδικότερα, επιβάλλεται να εξισωθεί το φορολογικό καθεστώς των παροχών των ομαδικών συνταξιοδοτικών ασφαλίσεων με αυτό των Ταμείων Επαγγελματικής ασφάλισης. Η σημερινή κατάσταση αποτελεί ελληνική παραδοξότητα και οδηγεί σε φορολογικό και εποπτικό arbitrage.
2. Επειδή ο Έλληνας δεν μπορεί να πληρώνει άλλο από την τσέπη του για την υγεία, δεν μπορεί να πληρώνει άλλο από την τσέπη του διπλάσια από τον μέσο Ευρωπαίο, επιβάλλεται να δοθεί φορολογικό κίνητρο για τη συμπληρωματική ιδιωτική ασφάλιση υγείας. Σύμφωνα με τις έρευνες που έχουμε στα χέρια μας το 65% των ερωτηθέντων δηλώνει πως θέλει να διασφαλίσει καλύτερες παροχές υγείας μέσω της Ιδιωτικής Ασφάλισης. Πρέπει να βοηθηθεί για να το κάνει. Προς όφελος δικό του και του κράτους.
3. Επειδή εξακολουθεί να είναι μόνο το 16% των κατοικιών ασφαλισμένες, για φωτιά, για σεισμό, για πλημμύρα, για κλοπή,  επιβάλλεται να εκπίπτει από το εισόδημα η δαπάνη από την ασφάλιση κατοικίας, κάτι που θα έχει μεγάλη αξία για τους πολίτες.

Για όλα τα παραπάνω έχουμε καταθέσει λεπτομερείς προτάσεις στην κυβέρνηση.

Και βέβαια ως οι μεγαλύτεροι και μάλιστα  μακροπρόθεσμοι επενδυτές στη χώρα ελάτε, κύριε Υπουργέ της Ανάπτυξης και κύριε Διοικητά της ΤτΕ, να δούμε μαζί πώς μπορούμε να διοχετεύσουμε μέσα από το θεσμικό πλαίσιο (Solvency II) μέρος από τα €14 δισ. που διαχειριζόμαστε σε μακροπρόθεσμες επενδύσεις στις υποδομές της χώρας για την ανάπτυξη της αλλά και σε «πράσινες» επενδύσεις για τη σωτηρία του πλανήτη όπως οφείλουμε ως υπεύθυνοι πολίτες.