Υπάρχουν και “προκαλούμενοι σεισμοί”;
Πώς τους αντιμετωπίζει η ασφαλιστική βιομηχανία;
Μπορούν ανθρώπινες δραστηριότητες, όπως η εξόρυξη πετρελαίου και φυσικού αερίου, να αυξήσουν τη σεισμικότητα μιας περιοχής;
Η απάντηση βρίσκεται στην Οκλαχόμα, όπου όλο και περισσότερα στοιχεία συνδέουν τη δραστηριότητα εκμετάλλευσης κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου με την αυξανόμενη συχνότητα σεισμών.
Οι επιστήμονες έχουν λόγο να πιστεύουν ότι αυτοί οι σεισμοί προκαλούνται από την έγχυση των λυμάτων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου. Ο σχηματισμός ρηγμάτων ύδατος –ή ρωγμάτωση– και τα απόβλητα ψεκασμού νερού θεωρούνται ως ζωτικής σημασίας για την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου, απ’ ό,τι φαίνεται, όμως, “ξυπνούν” και τον Εγκέλαδο.
Ένας σεισμός 5,8 μεγέθους κοντά στο Pawnee της Οκλαχόμα προκάλεσε το κλείσιμο πολλών πηγαδιών πετρελαίου και φυσικού αερίου και ένα νέο ρήγμα έκτοτε έχει ανακαλυφθεί στην περιοχή.
Από το 2008 ο ρυθμός σεισμών μεγέθους 3,0 βαθμών στην περιοχή έχει αυξηθεί από δύο περίπου ετησίως κατά μέσο όρο, σε σχεδόν τρεις την ημέρα, κάνοντας την Οκλαχόμα την πιο σεισμικά ενεργή μεταξύ των 48 ηπειρωτικών πολιτειών των ΗΠΑ. Ο σεισμός της 3ης Σεπτεμβρίου 2011 στο Pawnee έγινε αισθητός σε γειτονικές πολιτείες, συμπεριλαμβανομένων των Νεμπράσκα, Αϊόβα και Μισούρι.
Για τους αντασφαλιστές και ειδικότερα για τη Swiss Re, που ασχολήθηκε με το θέμα, και τους πελάτες της, η πρόκληση είναι διττή: η αντιμετώπιση μιας καταστροφής αυξανόμενης αναλογίας και ενός underwritingμε αυξημένο κίνδυνο ευθύνης.
«Ένας σεισμός κόστους $1 δις στην περιοχή κάποτε ήταν σχεδόν αδύνατο να συμβεί, αλλά τα νέα μοντέλα δείχνουν ότι, αν συνεχιστούν οι σημερινοί ρυθμοί εμφάνισης σεισμών, ένας τέτοιος σεισμός είναι πιθανός κάθε 75 χρόνια. Εάν η συσχέτιση μεταξύ της ένεσης λυμάτων και της αύξησης των σεισμών είναι κάτι περισσότερο από μια ανωμαλία, η κοινωνία χρειάζεται να είναι προετοιμασμένη», επισημαίνει η Swiss Re.
Σε μια νέα έκθεση, με τίτλο The link between hydrofracking, wastewater injection and earthquakes: key issues for re/insurers, η Swiss Re εξετάζει τις συνέπειες της υπασφάλισης, την ευθύνη και τον κίνδυνο συσσώρευσης.
Όπως σημειώνεται σχετικά, η έλλειψη ασφάλισης σε συνδυασμό με τη μεγαλύτερη συχνότητα και σοβαρότητα των σεισμών βάζει ιδιώτες και επιχειρήσεις σε μεγαλύτερο κίνδυνο. Αυτή η μεταβολή στον κίνδυνο αντιπροσωπεύει άλλη μία ευκαιρία για τους αντασφαλιστές να βοηθήσουν τους καταναλωτές. Δεν υπάρχει προς το παρόν κανένας οριστικός τρόπος, για να γίνει διάκριση μεταξύ ενός φυσικού σεισμού και ενός που προκαλείται από τις ανθρώπινες ενέργειες, έτσι η ανάθεση της ευθύνης είναι μια πρόκληση.
Την ίδια στιγμή, οι επιχειρήσεις πρέπει να εξετάσουν κάθε πτυχή των δραστηριοτήτων τους και των πηγών εσόδων που μπορεί να επηρεαστούν από ένα μεγάλο σεισμό, όπως αυτός που συνέβη στην Οκλαχόμα.
Τι γίνεται όμως με τους… φυσικούς σεισμούς;
Η Ιταλία, που έχει βρεθεί στη δίνη του Εγκέλαδου από τον Αύγουστο, είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Στις 24 Αυγούστου, ο σεισμός, μεγέθους 6,2 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, που έπληξε τις κεντρικές επαρχίες της χώρας, στοίχισε τη ζωή σε 298 ανθρώπους και προκάλεσε ζημιές πολλών εκατομμυρίων.
Ο σεισμός της 30ής Οκτωβρίου, μεγέθους 6,6, ήταν ο πιο ισχυρός που χτύπησε τη Ιταλία εδώ και τρεις δεκαετίες (να σημειωθεί ότι ο μεγαλύτερος καταγεγραμμένος στην περιοχή σεισμός συνέβη το 1915, ήταν μεγέθους 6,7 και προκάλεσε περίπου 32.000 θανάτους). Δύο ακόμα σεισμοί, μεγέθους 5,5 και 6,1, συγκλόνισαν τη χώρα στις 26 Οκτωβρίου. Αντίθετα με τον σεισμό του Αυγούστου, οι τρεις πρόσφατοι σεισμοί δεν άφησαν πίσω τους θύματα, καθώς πολλοί κάτοικοι είχαν εγκαταλείψει την περιοχή λόγω των προηγούμενων σεισμών.
Άφησαν όπως πολύ μεγαλύτερες ζημιές, καθώς η πλειοψηφία των κτηρίων δεν πληρούσαν τους κανόνες αντισεισμικότητας που ισχύουν από το 1980 και μετά. Πολλά ιστορικά κτήρια, που χρονολογούνται από τον 11ο και τον 15ο αιώνα, κατέρρευσαν, καταπονημένα ήδη από τους προηγούμενους σεισμούς, με τις περισσότερες ζημιές να αναφέρονται στη μεσαιωνική περιτοιχισμένη πόλη της Norcia, που ήταν κοντά στο επίκεντρο. Ζημιές έχουν καταγραφεί σε πάρα πολλά σπίτια, ενώ υπάρχουν χωριά εντελώς κατεστραμμένα και αποκομμένα.
Σύμφωνα με την PERILS, ανεξάρτητο οργανισμό με έδρα τη Ζυρίχη που παρέχει τα στοιχεία ασφάλισης καταστροφών σε ολόκληρη την ασφαλιστική βιομηχανία, το κόστος μόνο των ασφαλισμένων υλικών ζημιών από τον σεισμό της 24ης Αυγούστου εκτιμάται σε €34 εκατ.
«Η διείσδυση της ασφάλισης σεισμού ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό στην Ιταλία. Κατά γενικό κανόνα, η ασφαλιστική διείσδυση οδηγείται από την οικονομική δραστηριότητα. Ως εκ τούτου, δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι οι ασφαλισμένες ζημιές από τον σεισμό στο Amatrice, ο οποίος χτύπησε μια απομακρυσμένη περιοχή στην κεντρική οροσειρά των Απεννίνων, είναι συγκριτικά χαμηλή. Αν ένας παρόμοιος σεισμός σημειωνόταν σε μια βιομηχανοποιημένη περιοχή της Ιταλίας, τόσο η ασφαλιστική διείσδυση όσο και ασφαλισμένες οι απώλειες θα ήταν πολύ μεγαλύτερες», σημειώνει ο Luzi Hitz, Διευθύνων Σύμβουλος της PERILS.
Η ασφαλιστική αγορά της Ιταλίας
Σύμφωνα με την AIR, η αγορά ασφάλισης ζημιών της Ιταλίας είναι η 8η μεγαλύτερη στον κόσμο και η 5η στην Ευρώπη. Ο κλάδος ασφάλισης περιουσίας είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος των ασφαλίσεων ζημιών στη χώρα, μετά τον κλάδο Αυτοκινήτου.
Ωστόσο, η κάλυψη σεισμού συνήθως δεν συμπεριλαμβάνεται στα βασικά ασφαλιστήρια κατοικίας και τυπικά εντάσσεται ως επέκταση στα ασφαλιστήρια πυρός.
Για βιομηχανικές και εμπορικές δομές, η κάλυψη σεισμού μπορεί να προσφέρεται με ένα πρόσθετο ασφάλιστρο, το οποίο ποικίλλει ανά περιοχή.
Το κύριο βάρος της αποκατάστασης των παθόντων θα το αναλάβει το ιταλικό κράτος, με όποια επιβάρυνση αυτό σημαίνει για τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς δεν υπάρχει κάποιο ταμείο φυσικών καταστροφών στο οποίο να συνεισφέρουν και οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις.
Πόσο διαφορετικά είναι τα πράγματα στη χώρα μας;
Καθόλου! Είμαστε η πλέον σεισμογενής χώρα της Ευρώπης, τη στιγμή που τα περισσότερα σπίτια και επιχειρήσεις δεν καλύπτονται για σεισμό, οπότε τις ζημιές κι εδώ θα κληθεί να τις καλύψει ο κρατικός προϋπολογισμός. Το αν μπορεί είναι ένα άλλο ζήτημα που, ωστόσο, θα πρέπει επιτέλους να μας απασχολήσει σαν κοινωνία. Την ίδια στιγμή, όμως, θα πρέπει να μας απασχολήσει και το αν πράγματι οι ασφαλιστικές εταιρείες της χώρας μας θέλουν και μπορούν να αναλάβουν το βάρος της υποχρεωτικής ασφάλισης του σεισμού.
Διαβάστε επίσης: Πώς θα κλείσουμε το κενό προστασίας από φυσικές καταστροφές
