Ενώ στην Ελλάδα η Δημόσια Υγεία και οι λειτουργοί της απαξιώνονται συνεχώς και ο ιδιωτικός τομέας υγείας, εν μέσω κρίσης, αντιμετωπίζει πάρα πολλές δυσκολίες, πρόσφατα στοιχεία του ευρωπαϊκού συστήματος παρακολούθησης κενών θέσεων εργασίας(EVM)¹ επιβεβαιώνουν την αύξηση της προσφοράς εργασίας στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης, καθώς και την ανάγκη για επείγουσες επενδύσεις σε κατάρτιση όσον αφορά τον τομέα αυτό.

Σύμφωνα, λοιπόν, με τα στοιχεία του ευρωπαϊκού συστήματος παρακολούθησης κενών θέσεων εργασίας (EVM)¹, τα οποία πρόσφατα δημοσιεύθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η απασχόληση στην ΕΕ στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης αυξήθηκε μεταξύ 2008 και 2012, σχεδόν κατά 2% ετησίως. Αυτό οφείλεται στη συνδυασμένη επίδραση της γήρανσης του πληθυσμού, της προόδου της τεχνολογίας και των θεραπειών, καθώς και στις προσδοκίες των πολιτών που επιθυμούν την παροχή υπηρεσιών υψηλότερης ποιότητας και περισσότερη έμφαση στην προληπτική φροντίδα. Μόνο το 2012 έγιναν περίπου ένα εκατομμύριο προσλήψεις στον τομέα αυτό.

Τα επαγγέλματα που παρουσίασαν τη μεγαλύτερη αύξηση στον αριθμό των εργαζομένων, μετά τους εργαζόμενους που παρέχουν υπηρεσίες ατομικής φροντίδας στις υπηρεσίες υγείας, ήταν οι εργαζόμενοι δημιουργίας και ανάλυσης εφαρμογών λογισμικού, οι διοικητικοί (-ές) και ειδικευμένοι (-ες) γραμματείς, οι επόπτες ορυχείων, μεταποιητικών και κατασκευαστικών μονάδων και οι εκπαιδευτικοί στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση και οι νηπιαγωγοί.

Όπως επισημαίνει σχετικά ο κ. László Andor, επίτροπος αρμόδιος για την απασχόληση, τις κοινωνικές υποθέσεις και την κοινωνική ένταξη, «η τελευταία έκθεση επιβεβαιώνει ότι η υγειονομική περίθαλψη είναι ένας από τους τομείς με το μεγαλύτερο δυναμικό για τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ευρώπη και άρα στον οποίο οι επενδύσεις σε κατάρτιση είναι επείγουσες».

Η παροχή ατομικής φροντίδας στον τομέα των υπηρεσιών περίθαλψης ήρθε πρώτη μεταξύ των ταχύτερα αναπτυσσόμενων επαγγελμάτων την περίοδο μεταξύ του τέταρτου τριμήνου του 2011 και του τέταρτου τριμήνου του 2012. Τρία άλλα επαγγέλματα στον τομέα της υγείας ήταν μεταξύ των 25 επαγγελμάτων με το μεγαλύτερο δυναμικό: νοσηλευτές και μαίες, τεχνικοί του ιατρικού και φαρμακευτικού κλάδου και άλλοι επαγγελματίες συναφών κλάδων της υγείας, π.χ. οδοντίατροι, φαρμακοποιοί, φυσιοθεραπευτές. Μεσοπρόθεσμα, οι νοσηλευτές και οι μαίες έχουν τις πλέον ελπιδοφόρες προοπτικές απασχόλησης.

Η έκθεση τονίζει, επίσης, ότι σε ορισμένες χώρες μπορεί να χρειαστούν μέτρα για να αντιμετωπιστεί η πρόκληση της γήρανσης του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας. Για παράδειγμα, πάνω από το 40% του εργατικού δυναμικού στον τομέα της υγείας στη Βουλγαρία και τα κράτη της Βαλτικής είναι μεταξύ 50 και 64 ετών, ποσοστό σημαντικά υψηλότερο από το μέσο όρο της ΕΕ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που δίνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο τομέας περίθαλψης της υγείας απασχολεί άμεσα περίπου έναν στους δέκα εργαζόμενους στην ΕΕ, ενώ στη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο απασχολείται περίπου το 60% των εργαζομένων στον τομέα αυτό στην ΕΕ των 27, με βάση τα στοιχεία του ευρωπαϊκού συστήματος παρακολούθησης κενών θέσεων εργασίας.

Σύμφωνα με την έκθεση για τις κενές θέσεις εργασίας και τις προσλήψεις για το 2012 που συνέταξε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα επαγγέλματα στον τομέα της υγείας συγκαταλέγονται στα επαγγέλματα με τη μεγαλύτερη αδυναμία κάλυψης των κενών θέσεων εργασίας στην Ευρώπη.

Η ανάλυση των κύριων τάσεων όσον αφορά τους νοσηλευτές και τις μαίες στο πλαίσιο του πανοράματος δεξιοτήτων της ΕΕ δείχνει ότι στην αναντιστοιχία αυτή συμβάλλει μια σειρά από παράγοντες: ανεπαρκής αριθμός εκπαιδευμένων νοσηλευτών, παγκόσμιος ανταγωνισμός για την πρόσληψη νοσηλευτών, σημαντική ζήτηση για την αντικατάσταση του εργατικού δυναμικού, καθώς αυξανόμενος αριθμός νοσηλευτών και μαιών πλησιάζει την ηλικία συνταξιοδότησης, υψηλά ποσοστά καταπόνησης, αποδοχές και όροι εργασίας, καθώς και απροθυμία εκτέλεσης σκληρής σωματικής εργασίας.

Να σημειωθεί ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισήμανε τη σημασία του τομέα υγειονομικής περίθαλψης για τη δημιουργία θέσεων εργασίας στην Ευρώπη στη Δέσμη μέτρων για την απασχόληση του Απριλίου 2012 της Επιτροπής, στην οποία συμπεριλήφθηκε ένα έγγραφο εργασίας των υπηρεσιών της Επιτροπής σχετικά με ένα σχέδιο δράσης για το εργατικό δυναμικό στον τομέα περίθαλψης της υγείας στην ΕΕ.

Μάλιστα, το δυναμικό ανάπτυξης της μακροχρόνιας φροντίδας θα αποτελέσει το επίκεντρο συνεδρίου με θέμα «Περισσότερες και καλύτερες θέσεις εργασίας στις υπηρεσίες κατ’ οίκον περίθαλψης», το οποίο διοργανώνεται σήμερα, 12 Σεπτεμβρίου, στις Βρυξέλλες από το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβιώσεως και Εργασίας (Eurofound).

Η γενική τάση στην απασχόληση

Η αύξηση των προσλήψεων στον τομέα υγειονομικής περίθαλψης έρχεται σε αντίθεση με τη γενική τάση που αποτυπώνεται στο ευρωπαϊκό σύστημα παρακολούθησης κενών θέσεων εργασίας, καθώς οι προσλήψεις στην ΕΕ των 27 μειώθηκαν κατά περίπου 4% μεταξύ του τέταρτου τριμήνου του 2012 και του αντίστοιχου τριμήνου του 2011. Οι προσλήψεις μειώθηκαν στις περισσότερες επαγγελματικές ομάδες και σημείωσαν για πρώτη φορά πτώση από το δεύτερο τρίμηνο του 2010 για τους επαγγελματίες. Ταυτόχρονα, οι προσλήψεις αποφοίτων της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης αυξήθηκαν κατά 2%, κάτι που μπορεί να υποδηλώνει ότι περισσότεροι επαγγελματίες αποδέχτηκαν θέσεις εργασίας κατώτερες των προσόντων τους.

Τα στοιχεία του συστήματος παρακολούθησης αντικατοπτρίζουν, επίσης, την πτώση της συνολικής ζήτησης στην αγορά εργασίας της ΕΕ, με 6% λιγότερες κενές θέσεις εργασίας στο τέταρτο τρίμηνο του 2012 σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του 2011. Ο αριθμός των ατόμων που προσλήφθηκαν μειώθηκε κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2012 όσον αφορά τις περισσότερες από τις κύριες επαγγελματικές ομάδες και μειώθηκε για τους «επαγγελματίες» για πρώτη φορά από το δεύτερο τρίμηνο του 2010 (κατά 5%).

¹Τι είναι το ευρωπαϊκό σύστημα παρακολούθησης κενών θέσεων εργασίας

Το ευρωπαϊκό σύστημα παρακολούθησης κενών θέσεων εργασίας είναι ένα τριμηνιαίο δελτίο που δημοσιεύεται από τη Γενική Διεύθυνση Απασχόλησης, Κοινωνικών Υποθέσεων και Ένταξης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Η έκδοση αποτελεί μέρος της εμβληματικής πρωτοβουλίας «Ατζέντα για νέες δεξιότητες και θέσεις εργασίας» στο πλαίσιο της στρατηγικής «Ευρώπη 2020».

Το ευρωπαϊκό σύστημα παρακολούθησης κενών θέσεων εργασίας παρέχει τη δυνατότητα στα άτομα που αναζητούν εργασία να εντοπίσουν ποιοι τομείς προσφέρουν τις καλύτερες προοπτικές εξεύρεσης εργασίας. Βοηθά, επίσης, τις δημόσιες αρχές να επενδύσουν στην κατάρτιση των ατόμων με τις κατάλληλες δεξιότητες για την αποφυγή ελλείψεων.

Διαβάστε, επίσης, για τις Προοπτικές Απασχόλησης στην Ελλάδα κατά το Δ’ τρίμηνο 2013.