Τα τρωτά του χρηματοπιστωτικού συστήματος

Η Μικτή Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Εποπτικών Αρχών (ΕSAs) δημοσίευσε τη δεύτερη εξαμηνιαία έκθεσή της για τους κινδύνους και τα τρωτά σημεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Η έκθεση εντοπίζει τους ακόλουθους βασικούς διατομεακούς κινδύνους για τη σταθερότητα του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος:

• τις αδύναμες μακροοικονομικές προοπτικές

• το παρατεταμένο περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων

•τον κατακερματισμό του χρηματοοικονομικού τομέα της ΕΕ και

• τη μειωμένη εμπιστοσύνη που υπάρχει για τις εκτιμήσεις των ισολογισμών και τις γνωστοποιήσεις κινδύνων.

Οι κίνδυνοι αυτοί, που έχουν ήδη επισημανθεί στην πρώτη έκθεση της Μικτής Επιτροπής, η οποία δημοσιεύθηκε τον Απρίλιο τ.έ., έχουν έρθει ακόμα πιο έντονα στο προσκήνιο, μετά από μια σειρά εξελίξεων που έλαβαν χώρα από τότε. Ειδικότερα, η αυξημένη μεταβλητότητα των μακροπρόθεσμων επιτοκίων και οι ανησυχίες για τη μελλοντική πορεία των επιτοκίων –σε συνδυασμό με το σημερινό περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων– δημιούργησαν αβεβαιότητα για την κερδοφορία των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

Σε ό,τι αφορά τη διασυνοριακή τραπεζική δραστηριότητα, υπάρχουν ισχυρές ενδείξεις κατακερματισμού του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού τομέα και προβλήματα στον ενδοκοινοτικό διασυνοριακό δανεισμό σε οικονομίες που αντιμετωπίζουν ύφεση. Υπάρχει, επίσης, αβεβαιότητα σχετικά με την έγκαιρη και σωστή αναγνώριση ζημιών, που ενσωματώνονται στα χαρτοφυλάκια χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων. Η αβεβαιότητα  της αγοράς σχετικά με τις υπαρκτές αντιφάσεις στον υπολογισμό του κινδύνου περιουσιακών στοιχείων των τραπεζών (RWAs) επηρέασαν περαιτέρω την εικόνα που υπάρχει για τις τράπεζες της ΕΕ.

Από την προηγούμενη έκδοση τον Απρίλιο του 2013, έχουν γίνει, ωστόσο, κάποια σημαντικά βήματα σε ό,τι αφορά την ενίσχυση του δημοσιονομικού κανονισμού της ΕΕ. Αυτά απαντούν σε κάποιες από τις προαναφερόμενες ανησυχίες και περιλαμβάνουν την υιοθέτηση της οδηγίας περί κεφαλαιακών απαιτήσεων (Capital Requirements Directive and Regulation), τη γενική προσέγγιση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με ένα πλαίσιο για την ανάκαμψη και την εξυγίανση του τραπεζικού τομέα και ειδικότερα τη συμφωνία για τη θέσπιση ενιαίου εποπτικού μηχανισμού (SSM ) για τις τράπεζες. Πριν από την έναρξη του SSM, θα ληφθεί δράση σε ολόκληρη την ΕΕ, προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι αβεβαιότητες στις εκτιμήσεις των ισολογισμών.

Επιπλέον, ειδικά η Αρχή για τις Ασφάλειες και τις Επαγγελματικές Συντάξεις (EIOPA) συνέχισε τη συνεργασία της με τις εθνικές εποπτικές αρχές ως προς την ενδεδειγμένη αντίδρασή τους σε ένα παρατεταμένο περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων και προσέφερε τεχνικές συμβουλές για την εισαγωγή των μέτρων του Solvency II που σχετίζονται με τις μακροπρόθεσμες εγγυήσεις.