Σχέδιο Δράσης για την ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης πρότεινε ο Πρωθυπουργός

Κατάμεστη ήταν η αίθουσα Δημήτρη Μητρόπουλου του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, όπου πραγματοποιήθηκε η ειδική εκδήλωση της ΕΑΕΕ (μετά το πέρας των εργασιών της Γενικής της Συνέλευσης), με θέμα: «Κρίση οικονομίας και αξιών – Προκλήσεις και Προοπτικές για την Ιδιωτική Ασφάλιση». Μίλησαν ο Πρόεδρος της ΕΑΕΕ κ. Φωκίων Μπράβος, ο Πρωθυπουργός κ. Κώστας Καραμανλής, ο Yπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιάννης Παπαθανασίου και ο βουλευτής Β’ Αθηνών-συγγραφέας κ. Μίμης Ανδρουλάκης.
Όλοι οι ομιλητές εστίασαν φυσικά στην οικονομική κρίση, ο Πρωθυπουργός και ο κ. Παπαθανασίου ανέπτυξαν παράλληλα το σχέδιο δράσης-αντιμετώπισης των συνεπειών της κρίσης και όλοι, επίσης, αναφέρθηκαν στις  προοπτικές της Ιδιωτικής Ασφάλισης στη χώρα μας. Στα πλαίσια αυτά, αξιοσημείωτη είναι η πρόταση που κατέθεσε τόσο ο Πρωθυπουργός όσο και ο κ. Μπράβος, για την εκπόνηση ενός εθνικού στρατηγικού σχεδίου δράσης, με στόχο την υγιή ανάπτυξη του θεσμού της Ιδιωτικής Ασφάλισης. Βέβαια, απαραίτητη προϋπόθεση για την υλοποίηση ενός σχεδίου τέτοιας κλίμακας είναι η συναίνεση όλων των πλευρών που θα κληθούν να συμμετάσχουν στις σχετικές συζητήσεις, προκειμένου ο διάλογος να διεξαχθεί χωρίς προσχήματα και στεγανά…

Ο Πρωθυπουργός έδωσε το …παρών, «για λόγους ουσιαστικούς»
Το …γεγονός της ημέρας, που σχολιάστηκε αναλόγως από τους παριστάμενους και έτυχε διαφόρων ερμηνειών –φυσικό και αναμενόμενο, άλλωστε–, ήταν η παρουσία του Πρωθυπουργού, κ. Κ. Καραμανλή, στην εκδήλωση –είναι η δεύτερη φορά που παρίσταται σε εκδήλωση της ΕΑΕΕ και αυτό από μόνο του έχει ιδιαίτερη σημειολογία. 
«Αποτελεί εξαιρετική τιμή για την ασφαλιστική αγορά η παρουσία σας σήμερα εδώ, κ. Πρόεδρε της Κυβέρνησης, που στην ιστορία των 180 ετών της Ιδιωτικής Ασφάλισης στη χώρα μας και των 102 ετών της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιριών Ελλάδος, μας τιμάτε με την παρουσία σας για 2η φορά και μάλιστα εντός των 2 τελευταίων ετών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Φ. Μπράβος στην προσφώνησή του, υπενθυμίζοντας παράλληλα ότι το Φεβρουάριο του 2007, σε αντίστοιχη εκδήλωση, ο κ. Καραμανλής είχε υποσχεθεί την απαλλαγή των ασφαλίστρων από το χαρτόσημο –όπερ και εγένετο, και μάλιστα με σημαντικό κόστος για τα φορολογικά έσοδα του κράτους, όπως σημείωσε ο κ. Μπράβος.
«Βρίσκομαι σήμερα εδώ, στην ετήσια εκδήλωση της Ένωσής σας, για λόγους ουσιαστικούς. Θέλω να επισημάνω την κρισιμότητα του έργου που επιτελείτε», “απάντησε” ο κ. Καραμανλής, χαρακτηρίζοντας αυταπόδεικτη τη συμβολή του κλάδου στην οικονομική ανάπτυξη της χώρας. Δεν παρέλειψε μάλιστα να υπογραμμίσει ότι η Κυβέρνηση είναι αρωγός στην υγιή ανάπτυξη του Θεσμού.
Στην ίδια επισήμανση προέβη και ο Yπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, κ. Γιάννης Παπαθανασίου, τονίζοντας ότι η Κυβέρνηση στηρίζει τα τελευταία πέντε χρόνια με την πολιτική που εφαρμόζει την αναπτυξιακή πορεία του ασφαλιστικού κλάδου. έπογράμμισε, παράλληλα, ότι βασική επιδίωξη ήταν να δοθεί τέλος «στις συνθήκες αδιαφάνειας και αθέμιτου ανταγωνισμού που επικρατούσαν, για να αναπτυχθεί ο κλάδος πάνω σε υγιείς βάσεις. Με την πολιτική μας, ενισχύσαμε την αξιοπιστία και τη φερεγγυότητα της ασφαλιστικής αγοράς. Ταυτόχρονα, προστατεύσαμε τις υγιείς επιχειρήσεις απέναντι σε όσους εκμεταλλεύονταν την απουσία ελέγχων. Και, βέβαια, προστατεύσαμε τα συμφέροντα των καταναλωτών και ενισχύσαμε την ανταγωνιστικότητα του κλάδου». 
Απαριθμώντας ενδεικτικά μερικές από τις πιο πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις προς αυτή την κατεύθυνση, σημείωσε επιπρόσθετα ότι οι έλεγχοι της 
ΕΠΕΙΑ θα συνεχιστούν με την ίδια συνέπεια και ένταση, με στόχο την εξυγίανση της αγοράς.

Το μόνο βέβαιο είναι η αβεβαιότητα!
«Η Ανθρωπότητα βρίσκεται, σήμερα, αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη μεταπολεμική οικονομική κρίση» – «Τα οικονομικά δεδομένα επιδεινώνονται από εβδομάδα σε εβδομάδα. Κανένας δεν μπορεί να προβλέψει σήμερα ούτε πόσο θα διαρκέσει η κρίση ούτε ποια ένταση μπορεί να προσλάβει» – «Το μόνο βέβαιο, σ’ ολόκληρη την Ευρώπη, το μόνο βέβαιο σ’ ολόκληρο τον κόσμο είναι η αβεβαιότητα»: Αυτές είναι κάποιες μόνο από τις χαρακτηριστικές εκφράσεις του Πρωθυπουργού για την οικονομική κρίση, ενώ ο κ. Μίμης Ανδρουλάκης –πάντα ιδιαίτερα πνευματώδης και χαρισματικός ομιλητής– μας θύμισε το αεροπλάνο που έπεσε στις Άνδεις και οι επιζώντες, για να επιβιώσουν, έτρωγαν τα πτώματα… Μακάβριο το παράδειγμα, ο παραλληλισμός των καταστάσεων, όμως, πραγματικά σοκάρει και τον πλέον ανίδεο για το μέγεθος της κρίσης που βιώνουμε. 
Απολύσεις εργαζομένων, ανεργία, μείωση παραγωγής και κατανάλωσης, οικονομική δυσπραγία, ανησυχία, ανασφάλεια, απελπισία… συνθέτουν τη ζοφερή πραγματικότητα, και εν μέσω της κρίσης «οι τράπεζες να ρίχνουν λάδι στη φωτιά και πάγο στην παγωνιά», όπως σημείωσε ο κ. Ανδρουλάκης. 
Οι συνέπειες ειδικά για τον κλάδο της Ιδιωτικής Ασφάλισης στη χώρα μας επίσης διόλου αμελητέες: οι ασφαλιστικές εταιρείες της αγοράς μας είδαν τις επενδύσεις τους να καταγράφουν αρνητικά αποτελέσματα και την ασφαλιστική τους παραγωγή, ειδικά στον Κλάδο Ζωής, να κατακρημνίζεται.
Όπως ανέφερε ο κ. Μπράβος, ενώ στο 9μηνο του 2008 η συνολική παραγωγή ασφαλίστρων είχε κινηθεί ανοδικά κατά 9% (+ 14% στις ασφαλίσεις ζωής, +4% στις ασφαλίσεις Ζημιών), η ύφεση στις νέες εργασίες το τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς (λόγω κυρίως της υποχώρησης των πωλήσεων Bancassurance) είχε ως αποτέλεσμα να “κλείσει” το 2008 με μόλις 1,5% αύξηση της ασφαλιστικής παραγωγής έναντι του 2007: οι Γενικές Ασφαλίσεις κινήθηκαν με +4,5% (Ασφάλιστρα και Δικαιώματα: 3,1 δισ. ευρώ), ενώ ο Κλάδος Ζωής κινήθηκε πτωτικά κατά -1%, καταγράφοντας Καθαρά Ασφάλιστρα και Δικαιώματα ύψους 2,5 δισ. ευρώ.

Αναζητούνται: ρεαλισμός, υπευθυνότητα, ενότητα, σοβαρότητα
«Η παγκόσμια οικονομική θύελλα απαιτεί ρεαλισμό και αυτοσυγκράτηση από όλους. Απαιτεί από όλες τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις να λειτουργούμε με υπευθυνότητα, σοβαρότητα, ωριμότητα. Δεν αντέχει η Οικονομία ανταγωνισμούς πλειοδοσίας. Δεν αντέχει η Κοινωνία μετωπικές συγκρούσεις και πολωτικές πρακτικές (…) Όλοι έχουμε υποχρεώσεις απέναντι σε μια τέτοιας έντασης παγκόσμια οικονομική καταιγίδα. Έχουμε υποχρέωση να συνειδητοποιήσουμε το μέγεθος των προκλήσεων και να παίρνουμε ξεκάθαρη θέση απέναντί τους. Έχουμε υποχρέωση να θωρακίζουμε την Οικονομία μας» ήταν η παραίνεση που απηύθυνε ο κ. Καραμανλής προς όλους, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, υπεραμυνόμενος παράλληλα του κυβερνητικού σχεδίου αντιμετώπισης της κρίσης, το οποίο και παρουσίασε συνοπτικά.
Η παραίνεσή του απευθύνεται, φυσικά, σε όλο τον πολιτικό κόσμο και σ’ ολόκληρη την κοινωνία, αλλά θα μπορούσε να απευθύνεται και ειδικά στα στελέχη της ασφαλιστικής μας αγοράς. Εξάλλου, σε ανάλογο …μήκος κύματος εξέπεμψε και ο κ. Μπράβος, ο οποίος έθεσε το ακόλουθο χαρακτηριστικό ερώτημα: «Μήπως ήρθε η ώρα να αποβάλουμε τη μιζέρια, τη φαγωμάρα και την εσωστρέφεια; Μήπως ήρθε η ώρα να κάνουμε κάτι με όραμα και αισιοδοξία;».
Και ο κ. Παπαθανασίου, όμως, τοποθετήθηκε αναλόγως, θέτοντας τους επικεφαλής-στελέχη των ασφαλιστικών εταιρειών προ των ευθυνών τους, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Στόχος μας ήταν από την αρχή και παραμένει η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των ασφαλιστικών εταιρειών, προς όφελος του κλάδου αλλά και των καταναλωτών. (…) Στην προσπάθεια αυτή, όμως, χρειάζεται η συμβολή όλων. Χρειάζεται η συμβολή των ίδιων των εταιρειών, με καλύτερα προϊόντα για τους καταναλωτές. Και χρειάζεται, επίσης,  η περαιτέρω συμβολή σας για τη διασφάλιση της διαφάνειας και της αξιοπιστίας της αγοράς». Συνεχίζοντας, πρόσθεσε και κάτι ακόμα, εξαιρετικά σημαντικό: «Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, και οι ίδιες οι ασφαλιστικές εταιρείες πρέπει να αναπτύξουν μια νέα πολιτική κοινωνικής ευθύνης. Θα πρέπει να επιδείξουν προσαρμοστικότητα και σωστή διαχείριση των κινδύνων. Η οργανωτική δομή τους πρέπει να βελτιωθεί, πάντοτε στη βάση της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Γιατί μόνον έτσι τα ασφαλιστικά προϊόντα των εταιρειών του κλάδου θα μπορούν να είναι ανταγωνιστικά».  
Οι οδηγίες του κ. Παπαθανασίου κάτι παραπάνω από σαφείς. Ποιοι και πώς θα τις αξιοποιήσουν μόνο ο χρόνος θα μας το δείξει.

Εθνικό-μακρόπνοο σχέδιο δράσης για την ανάπτυξη του θεσμού της Ιδιωτικής Ασφάλισης
«Θέλω να καλέσω την Ένωσή σας, σε συνεργασία και διαβούλευση με το έπουργείο Οικονομικών, την Εποπτική Αρχή και τις καταναλωτικές ενώσεις, έτσι ώστε όλοι μαζί να διαμορφώσουμε ένα μακρόπνοο Σχέδιο Δράσης για την υγιή ανάπτυξη του θεσμού της ιδιωτικής ασφάλισης», ήταν το κάλεσμα-μήνυμα συστράτευσης που απηύθυνε ο Πρωθυπουργός, ενώ ο κ. Μπράβος στην ομιλία του, που είχε προηγηθεί εκείνης τους Πρωθυπουργού, αναφέρθηκε σε ανάλογο σχέδιο δράσης (στρατηγικό Business Plan 10 ή 15 ετών), λέγοντας χαρακτηριστικά: «Η Ασφαλιστική Αγορά, η Πολιτεία, οι Εποπτική Αρχή μας, μαζί με τις Ενώσεις Καταναλωτών να χαράξουμε μια εθνική στρατηγική για την ανάπτυξη του θεσμού, με συναινετικές διαδικασίες και με αμοιβαίες δεσμεύσεις».
Οι αριθμητικοί στόχοι ενός τέτοιου Business Plan θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν, κατά τον κ. Μπράβο, την αύξηση στο 9% του ποσοστού των ασφαλίστρων ως προς το ΑΕΠ (από το 2,3% που είναι σήμερα) και την αύξηση στο 60% των επενδύσεων των ασφαλιστικών εταιρειών ως προς το ΑΕΠ (από 5% που είναι σήμερα).  
«Οι στόχοι ενός τέτοιου Επιχειρηματικού Σχεδίου Κοινωνίας θα είναι η φερεγγυότητα και η αξιοπιστία του θεσμού, η ποιότητα των υπηρεσιών και η συνέπεια αλλά και η βιωσιμότητα των σωστών ελληνικών ασφαλιστικών εταιριών καθώς και η ενίσχυση-στήριξη του 2ου και 3ου πυλώνα της Κοινωνικής Ασφάλισης», σημείωσε στη συνέχεια ο κ. Μπράβος. Η χάραξη της εθνικής στρατηγικής, σύμφωνα πάντα με τον κ. Μπράβο, πρέπει να περιλαμβάνει:
1. Δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης και αξιοπιστίας, μέσω μιας ισχυρής και αποτελεσματικής Εποπτικής Αρχής. 
2. Μαζική προώθηση ασφάλισης καταστροφικών κινδύνων ευρέως φάσματος, όπως πλημμύρες, σεισμοί, μεγάλες πυρκαγιές, θέματα περιβαλλοντολογικής ευθύνης. 
3. Θεσμική και πρακτική αναγνώριση του συμπληρωματικού ρόλου της Ιδιωτικής Ασφάλισης ως αρωγού της Κοινωνικής. 
4. Μακροχρόνια συνταξιοδοτικά προγράμματα, με ουσιαστικά φορολογικά κίνητρα.
5. Συνεργασία με τα Κρατικά Νοσοκομεία. να τεθούν κανόνες λειτουργίας στις αυθαιρεσίες και υπερβολές της ιδιωτικής νοσοκομειακής περίθαλψης.
6. Πάταξη του φαινομένου των ανασφάλιστων αυτοκινήτων και σκαφών. 
7. Αντικειμενικοποίηση των αποζημιώσεων της ψυχικής Οδύνης και Ηθικής Βλάβης. 
8. Ρύθμιση του κανονιστικού πλαισίου δράσης των διαμεσολαβούντων, με κώδικα  δεοντολογίας, κ.τ.λ. 
9. Κανόνες και εποπτεία καταβολής ταχέων αποζημιώσεων και εξαγορών. 
10. Να αντιμετωπίζονται μεσοπρόθεσμα προβλήματα, όπως το Solvency ΙΙ που έρχεται τον Οκτώβριο του 2012 και το νέο ασφαλιστικό τοπίο που θα διαμορφωθεί.
Συνοψίζοντας τους στόχους μιας τέτοιας συλλογικής προσπάθειας, τους περιέγραψε ως εξής ο κ. Μπράβος: «Στόχοι μας, η αξιοπιστία του Θεσμού, η ποιότητα υπηρεσιών στον πολίτη, στην οικογένεια, στην επιχείρηση, στην Κοινωνία, στην Εθνική Οικονομία. Προς τα εκεί πρέπει να δουλέψουμε όλοι, για μια Ελλάδα με αίσθημα κοινωνικής αλληλεγγύης, αλληλεγγύης γενεών, με συναρωγό την Ιδιωτική στην Κοινωνική Ασφάλιση». 
Ο κ. Ανδρουλάκης, από την πλευρά του, “βλέπει” επίσης ενισχυμένο το ρόλο της ιδιωτικής ασφάλισης στο εγγύς μέλλον. Συγκεκριμένα, παρομοιάζοντας την οικονομική κρίση με …μαμή, υποστήριξε ότι μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο δημιουργίας νέων ισορροπιών και μέσα στα νέα δεδομένα που θα σχηματιστούν, καθίσταται πιο έντονη η ανάγκη διεύρυνσης της Ιδιωτικής Ασφάλισης αλλά και η ανάδειξη του συμπληρωματικού της ρόλου στο συνταξιοδοτικό σύστημα, μέσω του θεσμού του «δεύτερου ασφαλιστικού βιβλιαρίου» για κάθε Έλληνα. Η διεύρυνση αυτή, όπως είπε, θα επιτευχθεί με τη συνεργασία της ασφαλιστικής αγοράς με το Κράτος.

Σχέδιο-ουτοπία (;) 
Λαμπρό προοιωνίζεται το μέλλον της ιδιωτικής ασφάλισης στη χώρα μας, σύμφωνα με τα όσα ανέφεραν οι ομιλητές στην εκδήλωση της ΕΑΕΕ. Εάν ισχύσουν οι συγκεκριμένες προϋποθέσεις που ετέθησαν, η υγιής ανάπτυξη του θεσμού μπορεί να επιτευχθεί, εφόσον αποτελεί κοινό στόχο –αναμφισβήτητα, εντυπωσιακή και αξιοσημείωτη η σύμπνοια απόψεων όλων των ομιλητών ως προς αυτό.
Ωστόσο, η υγιής ανάπτυξη του θεσμού της Ιδιωτικής Ασφάλισης ήταν διακαής πόθος-στόχος όλων των πλευρών εδώ και πολλά-πολλά χρόνια. Γίνονταν, από τη μια, βήματα προς αυτήν την κατεύθυνση, αλλά, από την άλλη, κάποιες φορές, η …πραγματικότητα (βλέπε αθέμιτος ανταγωνισμός, βλέπε ανακλήσεις αδειών ασφαλιστικών εταιρειών, βλέπε πτωχευτικά ασφάλιστρα, βλέπε λάθη στο σχεδιασμό ασφαλιστικών προγραμμάτων, κ.ο.κ.) ανέτρεπε και τις προθέσεις και τις προσδοκίες. 
Αυτές οι …αρνητικές στιγμές έχουν καταγραφεί στη συλλογική μνήμη, ανακαλούνται και θα χρειαστεί πολλή προσπάθεια από την πλευρά των ασφαλιστικών εταιρειών όταν βρεθούν ενώπιος ενωπίω με τις καταναλωτικές ενώσεις, στο τραπέζι του διαλόγου, για τη χάραξη της εθνικής στρατηγικής για την υγιή ανάπτυξη της ιδιωτικής ασφάλισης. 
Η σχέση καταναλωτών-ασφαλιστικών εταιρειών είναι καίρια και κρίσιμη για την επιτυχία οποιουδήποτε σχεδίου δράσης για το μέλλον –καθόλου τυχαία η προτροπή του κ. Ανδρουλάκη προς τις εταιρείες, να θεωρούν και να έχουν ως πρώτη αξία τους τον ασφαλισμένο!– και προφανώς χρειάζεται να “επενδυθούν” πολλά σ΄ αυτή τη σχέση. 
Η συναίνεση που ζητούν οι ασφαλιστικές εταιρείες –ο κ. Μπράβος μίλησε για συναινετικές διαδικασίες και αμοιβαίες δεσμεύσεις– είναι κάτι που πρέπει να κερδηθεί. Και για να κερδηθεί, δεν αρκούν οι …ασκήσεις επί χάρτου, χρειάζονται απτές αποδείξεις. Αλλιώς, θα μιλάμε για ένα σχέδιο-ουτοπία!