«Η μεγάλης κλίμακας προς ανατολάς διεύρυνση της ΕΕ το 2004, επέτρεψε στην Ευρώπη να συμβαδίσει επιτέλους με την εποχή»: με αυτή τη φράση ξεκίνησε ο Πρόεδρος της Γερμανικής Ομοσπονδιακής Βουλής, κ. Norbert Lammert, την ομιλία του, στις εργασίες του «EU10x10 – Ο ευρύτερος ορίζοντας της Ευρώπης», εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στις 3 Ιουνίου, στο Allianz Forum στο Βερολίνο.

Η εκδήλωση σηματοδότησε τη δεκαετή επέτειο της προσχώρησης της Εσθονίας, της Λετονίας, της Λιθουανίας, της Μάλτας, της Πολωνίας, της Σλοβακίας, της Σλοβενίας, της Τσεχίας, της Ουγγαρίας και της Κύπρου στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Το Πολιτιστικό Ίδρυμα Allianz κάλεσε τις χώρες που γιορτάζουν αυτή την επέτειο στο Allianz Forum στο Βερολίνο, μία εβδομάδα μετά τις ευρωεκλογές.

Μετά τον 20ό αιώνα, η ευρωπαϊκή ενοποίηση μετέτρεψε παλιούς εχθρούς σε συνεργάτες, σε μια διαδικασία μετασχηματισμού που ήταν η πρώτη του είδους της σε παγκόσμιο επίπεδο. «Αλλά δεν ήταν παρά μετά και την προσχώρηση των δέκα νέων κρατών μελών στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα που μπορέσαμε να πούμε ότι έχουμε πλέον ξεπεράσει τη μεταπολεμική τάξη», δήλωσε ο κ. Norbert Lammert.
Για να γιορτάσει αυτή την επέτειο και, ταυτόχρονα, να εξετάσει τις μέχρι σήμερα εξελίξεις με κριτικό μάτι, το Πολιτιστικό Ίδρυμα Allianz κάλεσε τους πρεσβευτές σε ένα συνέδριο που έγινε σε συνεργασία με το γερμανικό Υπουργείο Εξωτερικών, το Ευρωπαϊκό Κίνημα στη Γερμανία και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Πρέσβεις, κοινοβουλευτικοί και κυβερνητικοί εκπρόσωποι από τις δέκα πρώην υποψήφιες προς ένταξη χώρες αντιμετώπισαν τα τρέχοντα ζητήματα ευρωπαϊκής πολιτικής και τόλμησαν να εκφράσουν τις σκέψεις τους σχετικά με τις πιθανές προοπτικές για το κοινό μέλλον των χωρών τους.

Το γενικότερο συμπέρασμα που συνάγεται από τη δεκαετή συνεργασία, μετά την προσχώρηση, για ορισμένες χώρες ήταν μικτό. Σε ό,τι αφορά την «αλληλεγγύη» μεταξύ Βορρά και Νότου, οι ξένοι επισκέπτες συμφώνησαν στο εξής: η ευρωπαϊκή αλληλεγγύη θα έπρεπε να είναι μια βασική αρχή που θα διέπει τις ευρωπαϊκές δράσεις. Ο Πρέσβης της Μάλτας επεσήμανε ότι η αλληλεγγύη δεν έχει να κάνει με τον αλτρουισμό ή τον εγωισμό, αλλά μάλλον πρέπει να βρίσκεται στην καθημερινή διάταξη, όταν για παράδειγμα, η ακτοφυλακή έσωσε 3.000 Αφρικανούς σε βάρκα στη Μεσόγειο. Αυτός ο αριθμός, πρόσθεσε, είναι ένα τεράστιο βάρος για το «χωρίς ενδοχώρα νησιωτικό κράτος» του, με βάση το μέγεθος του πληθυσμού του. Αν θέλουμε να το δούμε σε πληθυσμιακή αναλογία, αυτό θα ήταν το ίδιο με το να εισέρρεαν 700.000 πρόσφυγες στην Γερμανία.
Ο επικεφαλής του Πολιτιστικού Ιδρύματος της Allianz, κ. Michael M. Thoss, υπενθύμισε την ευφορία που χαρακτήριζε τα δημοψηφίσματα στην Ανατολική και Νότια Ευρώπη, όταν το 84% των Ούγγρων, το 90% των Σλοβένων και το 92% των Σλοβάκων ψήφιζαν υπέρ της ένταξης των χωρών τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δυστυχώς, σημείωσε, έχει απομείνει πολύ λίγη από αυτήν την ευφορία σήμερα, αν κοιτάξουμε τα αποτελέσματα των τελευταίων ευρωεκλογών. Ακόμη και σε φιλοευρωπαϊκές χώρες, όπως η Πολωνία, η προσέλευση των ψηφοφόρων αυτή τη φορά ήταν μόλις πάνω από 20%.

Ο κ. Michael Roth, υφυπουργός στο γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών, απηύθυνε έκκληση προς τα μέλη της ΕΕ λέγοντας: «Η Ευρωπαϊκή Κοινότητα πρέπει να ιδωθεί, πρώτα και πάνω απ’ όλα, όχι ως μια ενιαία αγορά, αλλά ως μια κοινότητα αξιών. Μόνο με την υπεράσπιση των κοινών αξιών μπορούμε να δημιουργήσουμε το είδος των συναισθημάτων που πρέπει να ταυτιστούν με την Ευρώπη».