Η αξία της Ασφάλισης: Smooth Operator

Aν η αξία του ασφαλιστικού underwriting και της διαχείρισης κινδύνων δεν είναι πολύ ξεκάθαρη στο ευρύ κοινό, η επενδυτική πλευρά της ασφάλισης και η συνεισφορά της σε οικονομικό επίπεδο είναι παντελώς άγνωστη. Παρόλα αυτά, η ασφάλιση έχει σημαντικό ρόλο, τόσο στην κοινωνία όσο και στην οικονομία.
Φυσικά, ο κλάδος απασχολεί άμεσα εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως, αλλά και έμμεσα, αν συνυπολογίσουμε τους δευτερεύοντες παρόχους υπηρεσιών, όπως οι ασφαλιστές, οι πράκτορες και οι μεσίτες, οι ενδιάμεσοι χρηματοπιστωτικοί φορείς, οι μηχανογραφικές υπηρεσίες, οι μεταφορείς, οι ελεγκτές και οι σύμβουλοι –δηλαδή, θέσεις εργασίας συχνά υψηλής εξειδίκευσης και ποιότητας στις εγχώριες οικονομίες. 

Ωστόσο, σε ό,τι αφορά τη σημασία των επενδύσεων του ασφαλιστικού κλάδου στην παγκόσμια οικονομία, οι αριθμοί είναι πραγματικά εντυπωσιακοί. 
Σύμφωνα με τον οργανισμό εμπορίου, στο Ηνωμένο Βασίλειο τα μέλη της Ένωσης Βρετανικών Ασφαλιστικών Εταιρειών (Association of British Insurers) διαχειρίστηκαν επενδύσεις που αντιστοιχούν στο 26% της συνολικής καθαρής αξίας του Ηνωμένου Βασιλείου και συνεισέφεραν £10,4 δισεκατομμύρια σε φόρους.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, το 2010, οι ασφαλιστικές εταιρείες διαχειρίστηκαν κεφάλαια ύψους US$24.63 τρισ.(αν προσθέταμε και τα κεφάλαια των συνταξιοδοτικών κεφαλαίων, θα μιλούσαμε για US$30 τρισ.) και τα συνολικά ασφάλιστρα ανήλθαν σε US$4.34 τρισ. ή, σύμφωνα με την έκθεση της Swiss Re, περίπου στο 5,5% του παγκόσμιου ΑΕΠ. Ωστόσο, δεν είναι σημαντικό μόνο το ύψος των επενδύσεων αλλά και ο ίδιος ο τρόπος με τον οποίο επενδύονται τα κεφάλαια αυτά. Άλλωστε, οι υποχρεώσεις της ασφαλιστικής αγοράς, ιδιαίτερα στον κλάδο Ζωής, είναι πολύ μακροπρόθεσμες. 

Πρόσφατα, CEO μεγάλης ασφαλιστικής εταιρείας Ζωής μας αποκάλυψε ότι το συμβόλαιο με το μεγαλύτερο βάθος χρόνου, που υπάρχει στα βιβλία της εταιρείας του, είναι από τη δεκαετία του ‘20!  Αυτός είναι και ο λόγος που τα ασφαλιστικά προϊόντα υπόκεινται, σε γενικές γραμμές, σε αυστηρές ρυθμίσεις και απαιτείται η τήρηση συντηρητικών αποθεμάτων αλλά και τα καθοριζόμενα κεφάλαια να συμπεριλαμβάνουν το περιθώριο για γεγονότα εξαιρετικού στρες. 
Το παραπάνω σημαίνει, επίσης, ότι οι ασφαλιστικές επενδύουν σε περιουσιακά στοιχεία που ανταποκρίνονται στα βασικά χαρακτηριστικά των υποχρεώσεών τους, ώστε να αντισταθμίζονται οι κίνδυνοι της αγοράς κεφαλαίων και να εξασφαλίζεται ότι παράγονται επαρκείς αποδόσεις για την κάλυψη των πληρωμών που πρέπει να γίνουν στη λήξη των συμβολαίων. Όπως και οι επενδυτές έτσι και οι ασφαλιστές τείνουν να συνεισφέρουν και να δημιουργούν κλίμα χρηματοοικονομικής σταθερότητας, επενδύοντας μεγάλα κεφάλαια σε σταθερά και μακροπρόθεσμα περιουσιακά στοιχεία, αντί να προκαλούν μεταβλητότητα, με συναλλαγές σε κάθε άνοδο ή πτώση της αγοράς.

Τα αποτελέσματα του σταθεροποιητικού αυτού ρόλου ήταν ορατά στη διάρκεια της πρόσφατης χρηματοοικονομικής κρίσης. Οι απώλειες της ασφαλιστικής αγοράς αντιστοιχούσαν μόλις στο 1/6 των απωλειών του τραπεζικού κλάδου και χρειάστηκε αύξηση των κεφαλαίων της κατά ένα μόνο ένατο. Αν εξαιρέσουμε τις ζημιές της AIG (οι οποίες προκλήθηκαν από τμήμα του ομίλου άσχετο προς τις ασφάλειες), οι τράπεζες χρειάστηκε να συγκεντρώσουν 20 φορές περισσότερα κεφάλαια από ό,τι οι ασφαλιστές. Σχετικά σταθερά παρέμειναν και τα ασφάλιστρα κατά τη διάρκεια της κρίσης, γεγονός που έδωσε τη δυνατότητα στην ασφαλιστική αγορά να προσφέρει ρευστότητα, σε μια περίοδο που οι τράπεζες αδυνατούσαν να κάνουν το ίδιο. 
Οι μακροπρόθεσμες, σταθερές επενδύσεις του ασφαλιστικού κλάδου προσφέρουν και ένα δευτερογενές όφελος στις οικονομίες. Για παράδειγμα, τα έργα υποδομής συγκεντρώνουν τα επιθυμητά, από ασφαλιστές και συνταξιοδοτικά ταμεία, χαρακτηριστικά. Με τη σειρά τους, οι θέσεις εργασίας για τη δημιουργία και στη συνέχεια την ανάπτυξη του έργου ωφελούν την οικονομία συνολικά, είτε το έργο είναι δρόμος, είτε ηλεκτροπαραγωγικός σταθμός είτε νοσοκομείο.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Wall Street Journal στις 16 Αυγούστου, με τίτλο “Could Insurers Plug Germany’s Energy Funding Gap?”, η γερμανική κυβέρνηση βρίσκεται σε αναζήτηση €15 δισ. για ένα πρόγραμμα υπεράκτιας αιολικής ενέργειας.  Με εγγυημένη ετήσια προ φόρων απόδοση 9%, οι ασφαλιστικές εταιρείες μοιάζουν να είναι η φυσική επιλογή ως συνεργάτες σε τέτοιους είδους έργα, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν εταιρείες, όπως η Allianz SE και η Munich Re, που έχουν ήδη αξιοσημείωτες επενδύσεις σε πράσινα έργα.

Η σημασία, λοιπόν, της ασφάλισης για την οικονομία και την κοινωνία δεν περιορίζεται στο ρόλο που αναλαμβάνει ως διαχειριστής κινδύνων και ως ασφαλιστής. Από την άλλη πλευρά του ισολογισμού τους οι ασφαλιστικές εταιρείες φαίνεται πως παίζουν έναν εξίσου σημαντικό ρόλο ως σταθεροποιητικοί παράγοντες στις αγορές και ως επενδυτές σε υψηλής αξίας περιουσιακά στοιχεία.
Η συζήτηση στο Twitter (#goinsurance) συνεχίζεται και σας καλούμε και πάλι όλους να συμβάλετε στην κουβέντα, για το ζωτικό ρόλο που έχει η ασφάλιση στις οικονομίες και τις κοινωνίες.