Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Εξέταση των νομικών εμποδίων για το διασυνοριακό εμπόριο στον τομέα των ασφαλίσεων

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρόκειται να εξετάσει τα εμπόδια για το διασυνοριακό εμπόριο ασφαλιστικών προϊόντων, τα οποία προκαλούνται από τις διαφορές στο δίκαιο των συμβάσεων στα κράτη μέλη της ΕΕ. 

Συγκεκριμένα, στις 31 Ιανουαρίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε πρόσκληση για εμπειρογνώμονες που θα μελετήσουν το πρόβλημα. Η ομάδα εμπειρογνωμόνων, ειδικότερα, θα πρέπει να προσδιορίσει σε ποιον βαθμό οι διαφορές στο δίκαιο των συμβάσεων παρεμποδίζουν τη διασυνοριακή διανομή και χρήση ασφάλισης από τις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις και τους καταναλωτές. Η ομάδα εμπειρογνωμόνων θα υποβάλει έκθεση στο τέλος του 2013 και στη συνέχεια η Επιτροπή θα αποφασίσει για τις ενδεχόμενες επακόλουθες ενέργειες.

Στο σχετικό δελτίο τύπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναφέρονται τα ακόλουθα χαρακτηριστικά παραδείγματα: 
• ο πολίτης που μετακομίζει για να εργαστεί σε άλλη χώρα της ΕΕ μπορεί να υποχρεωθεί να συνάψει νέα ασφάλεια αυτοκινήτου ή να αντιμετωπίσει προβλήματα όσον αφορά την αναγνώριση των δικαιωμάτων του, στο πλαίσιο ιδιωτικού συνταξιοδοτικού προγράμματος, εάν η σύμβαση έχει συναφθεί σε άλλη χώρα της ΕΕ. 

• επιχειρήσεις που διαθέτουν υποκαταστήματα σε διάφορες χώρες της ΕΕ ενδέχεται να αναγκαστούν να συνάψουν χωριστές ασφαλιστικές συμβάσεις με διαφορετικούς όρους σε κάθε χώρα, αντί να έχουν ενιαία σύμβαση για όλα τα περιουσιακά τους στοιχεία.
 
Η Αντιπρόεδρος κα Viviane Reding, Επίτροπος της ΕΕ για τη δικαιοσύνη, δήλωσε σχετικά:
«Εφέτος εορτάζουμε την 20ή επέτειο της ενιαίας αγοράς μας, η οποία βρίσκεται στο επίκεντρο του διασυνοριακού εμπορίου. Υπάρχουν όμως ακόμη πολλά που πρέπει να κάνουμε, για παράδειγμα στον τομέα των ασφαλίσεων, όπου το επίπεδο του διασυνοριακού εμπορίου σε ασφαλιστικά προϊόντα παραμένει πολύ χαμηλό: μόλις το 0,6% όλων των ασφαλίστρων αυτοκινήτων και το 2,8% των ασφαλίστρων ακινήτων προσφέρεται σε πελάτες για διασυνοριακή ασφαλιστική κάλυψη στην ΕΕ.
» Οι διαφορές στο δίκαιο των συμβάσεων ενδέχεται να παρεμποδίζουν το διασυνοριακό εμπόριο, τόσο για τις μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις όσο και για τους καταναλωτές που προβαίνουν σε διασυνοριακές αγορές, καθώς και για ορισμένες ασφαλιστικές εταιρείες. Επειδή πρόκειται για έναν τομέα ιδιαίτερα πολύπλοκο, καλούμε εμπειρογνώμονες για να αναλύσουν την κατάσταση και να μας υποβάλουν έκθεση, πριν αποφασίσουμε σχετικά με τα πιθανά επόμενα βήματα».

Η ομάδα εμπειρογνωμόνων
Στην ομάδα εμπειρογνωμόνων σχετικά με το δίκαιο των ασφαλιστικών συμβάσεων θα συμμετάσχουν οι βασικοί ενδιαφερόμενοι φορείς, συμπεριλαμβανομένων παρόχων ασφαλιστικών υπηρεσιών, εκπροσώπων καταναλωτών και επιχειρήσεων με την ιδιότητά τους ως χρηστών, ακαδημαϊκών και επαγγελματιών του νομικού χώρου. Η ομάδα θα βοηθήσει την Επιτροπή να εξετάσει κατά πόσον οι διαφορές στο δίκαιο των ασφαλιστικών συμβάσεων παρεμποδίζουν τη διασυνοριακή διανομή και χρήση ασφαλιστικών προϊόντων από τις επιχειρήσεις και τους καταναλωτές. Αν αυτό αληθεύει, η ομάδα εμπειρογνωμόνων θα επισημάνει επίσης ποια είδη ασφαλίσεων πλήττονται περισσότερο. Είναι πιθανό να επικεντρωθεί στα ασφαλιστικά προϊόντα μεγαλύτερης οικονομικής σημασίας, όπως: 

• ασφάλιση οχημάτων και ταξιδιωτική ασφάλιση, την οποία οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις είναι πιθανότερο να αγοράσουν ή να χρησιμοποιήσουν σε διασυνοριακή βάση
• ασφάλιση ζωής που θα μπορούσε να χρησιμεύσει ως ιδιωτική σύνταξη για τους πολίτες. 

Η ανάλυση αυτή εντάσσεται στην Ατζέντα της Επιτροπής για επαρκείς, ασφαλείς και βιώσιμες συντάξεις, που ανακοινώθηκε το 2012.
Η ομάδα εμπειρογνωμόνων θα συνεδριάζει ανά μήνα και θα υποβάλει έκθεση σχετικά με τις διαπιστώσεις της στο τέλος του 2013. Με βάση την έκθεση αυτή, η Επιτροπή θα αποφασίσει κατά πόσον χρειάζεται περαιτέρω ανάλυση στον τομέα αυτόν.

Ιστορικό
Στις 11 Οκτωβρίου 2011, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υπέβαλε πρόταση για ένα προαιρετικό κοινό ευρωπαϊκό δίκαιο των πωλήσεων, με σκοπό να δοθεί ώθηση στο εμπόριο και να αυξηθούν οι δυνατότητες επιλογής των καταναλωτών σε τομείς εκτός των χρηματοοικονομικών υπηρεσιών. 

Στις 21 Σεπτεμβρίου 2011 η Αντιπρόεδρος κα Viviane Reding συναντήθηκε με τους επικεφαλής των ευρωπαϊκών ασφαλιστικών εταιρειών, με σκοπό να αρχίσει διάλογο με τον ασφαλιστικό κλάδο σχετικά με την πιθανή προστιθέμενη αξία ενός προαιρετικού ευρωπαϊκού δικαίου ασφαλιστικών συμβάσεων.

Όπως αναφέρεται σχετικά στο δελτίο τύπου της Επιτροπής, η σύσταση της ομάδας εμπειρογνωμόνων αποτελεί συνέχεια αυτής της συνάντησης και των ανησυχιών που εκφράστηκαν από τα ενδιαφερόμενα μέρη κατά τη διαβούλευση για την Πράσινη Βίβλο, σχετικά με τις επιλογές πολιτικής για τη θέσπιση ενός ευρωπαϊκού δικαίου των συμβάσεων για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις», η οποία προηγήθηκε της παρούσας πρότασης. Ειδικότερα, οι εκπρόσωποι του ασφαλιστικού κλάδου τόνισαν ότι επί του παρόντος δεν είναι δυνατόν να προσφέρουν ομοιόμορφα ασφαλιστικά προϊόντα σε όλη την ΕΕ με βάση ενιαίο ευρωπαϊκό νομοθετικό πλαίσιο. Επισήμαναν ότι οι διαφορές στις νομοθεσίες για τις ασφαλιστικές συμβάσεις δημιουργούν πρόσθετες δαπάνες, καθώς και έλλειψη ασφάλειας δικαίου στις διασυνοριακές συναλλαγές ασφαλιστικών προϊόντων.

Στη συνέχεια, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κάλεσε την Επιτροπή να εξετάσει την κατάσταση στον ασφαλιστικό κλάδο περισσότερο αναλυτικά (Ψήφισμα του ΕΚ 2011/2013/(INI)).

Σημειώνεται, τέλος, ότι τα μέλη της ομάδας εμπειρογνωμόνων θα επιλεγούν με ανταγωνιστική διαδικασία επιλογής, την οποία η Επιτροπή ξεκίνησε στις 31 Ιανουαρίου.