Διάσταση απόψεων και συμφερόντων για το ΤΕΑ ΕΑΠΑΕ

Η πρόταση της ΕΑΕΕ για το Ταμείο

Μετατροπή του ΤΕΑ ΕΑΠΑΕ από τη σημερινή του μορφή σε κανονικό ταμείο επαγγελματικής ασφάλισης του ν. 3029/2002 ζητά η ΕΑΕΕ. Η πρόταση κάνει λόγο για ένα Ταμείο με καθορισμένες εισφορές επί της μισθοδοσίας και με ατομικούς λογαριασμούς, με πρόβλεψη για παροχές πρόνοιας (κάλυψη θανάτου και ανικανότητας), με διοίκηση όπου κανένας φορέας (εργαζόμενοι, εργοδότες, συνταξιούχοι) δεν θα έχει την απόλυτη πλειοψηφία. Σε περίπτωση που η πρότασή της δεν γίνει αποδεκτή, οι εργοδοτικές εισφορές των μελών της υπέρ του ΤΕΑ ΕΑΠΑΕ θα περιορισθούν στο 3% επί της μισθοδοσίας και οι ασφαλιστικές εταιρείες μέλη της ΕΑΕΕ θα προχωρήσουν στην ίδρυση νέου ταμείου επαγγελματικής ασφάλισης, ενιαίου για όλες τις εταιρείες και για τους εργαζόμενους σε αυτές.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ΕΑΕΕ προτείνει όσον αφορά τη χρηματοδότηση:

• την καταβολή εργοδοτικών εισφορών ειδικά για το 2016 με ποσοστό 6% επί της μισθοδοσίας (άνω των 10 εκατ. ευρώ)
• Από το 2017 και μετά καταβολή εργοδοτικών εισφορών:
  – Μέχρι 6% επί της μισθοδοσίας (άνω των 10 εκατ. ευρώ)
  – Προστασία των ήδη συνταξιούχων και των ασφαλισμένων με ώριμα συνταξιοδοτικά δικαιώματα με καταβολή επιπλέον εισφοράς μέχρι και 3% επί της μισθοδοσίας για την πρώτη τριετία (2017, 2018 και 2019) με βάση και αναλογιστικές μελέτες.

Κατά τη μετάβαση του Ταμείου σε κεφαλαιοποιητικό σύστημα, η ΕΑΕΕ θεωρεί ότι απαραίτητο στάδιο είναι η δημιουργία ατομικών λογαριασμών και η κατανομή της περιουσίας του Ταμείου στους λογαριασμούς αυτούς. Η διαδικασία θα γίνει με σεβασμό στα θεμελιωμένα δικαιώματα (με βάση το μαθηματικό απόθεμα).

Χρονοδιάγραμμα

• Ολοκλήρωση της αναλογιστικής μελέτης και επίτευξη συμφωνίας ως προς τη δομή του Ταμείου και το σχέδιο της μεταβατικής περιόδου μέχρι τα τέλη Απριλίου του 2016.
• Ολοκλήρωση της αλλαγής του Ταμείου στη νέα του μορφή έως το Δεκέμβριο του 2016.
• Από 1/1/2017 έναρξη λειτουργίας του Ταμείου με τη νέα του μορφή.

Εάν δεν υπάρξει συνολική αποδοχή της προαναφερόμενης πρότασηςτης ΕΑΕΕ και ρητή δέσμευση επ’ αυτής εκ μέρους του ΔΣ του Ταμείου, η πρόταση για το μέλλον του Ταμείου διαφοροποιείται ως εξής:

Οι εργοδοτικές εισφορές υπέρ του ΤΕΑ ΕΑΠΑΕ θα περιορισθούν στο 3% επί της μισθοδοσίας και οι ασφαλιστικές εταιρείες μέλη της ΕΑΕΕ θα προχωρήσουν στην ίδρυση νέου ταμείου επαγγελματικής ασφάλισης, ενιαίου για όλες τις εταιρείες και για τους εργαζόμενους σε αυτές.

Πού στηρίζει την πρότασή της η ΕΑΕΕ

Ο ν. 4254/2014 κατήργησε από 1/1/2015 την εργοδοτική εισφορά υπέρ του Ταμείου, η οποία υπολογιζόταν επί της παραγωγής ασφαλίστρων, με το σκεπτικό ότι ήταν μη αποδεκτός κοινωνικός πόρος. Ειδικά για το 2015 και προκειμένου να μη μείνει στον …αέρα η χρηματοδότηση του Ταμείου αποφασίστηκε και δόθηκε το 60% της εισφοράς επί της παραγωγής ασφαλίστρων.

Ωστόσο, η ΕΑΕΕ θεωρεί ότι η βάση υπολογισμού των εισφορών δεν μπορεί να είναι άλλη από τη μισθοδοσία. Με τη συρρίκνωση της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία 6 χρόνια να εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το 30% και την κάμψη της παραγωγής ασφαλίστρων να αναμένεται να ξεπεράσει το 31%, σε συνδυασμό με τα πρόσθετα κεφάλαια που απαιτούνται λόγω Solvency II, οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις θεωρούν ότι οι δυνατότητές τους για εργοδοτικές εισφορές είναι περιορισμένες και ότι δεν μπορούν να επιστρέψουν στις υψηλότατες εισφορές του παρελθόντος.

Σήμερα οι εργοδοτικές εισφορές ανέρχονται:

• σε 21,56%  επί της μισθοδοσίας προς το ΙΚΑ για σύνταξη και υγεία μαζί (13,33% μόνο για σύνταξη).
• Στο 3% επί της μισθοδοσίας στα υπόλοιπα επικουρικά ταμεία.

Αν ανήγαγε κανείς επί της μισθοδοσίας τις εργοδοτικές εισφορές που κατέβαλαν για το ΤΕΑ ΕΑΠΑΕ έως τα τέλη του 2014 οι ασφαλιστικές επιχειρήσεις επί της παραγωγής τους, θα διαπίστωνε ότι οι εισφορές αυτές αντιστοιχούν σε ποσοστό άνω του 23%, ενίοτε και του 30% επί του μισθού.     

Κι αυτό, τη στιγμή που εισφορές εργοδοτών και εργαζομένων μαζί προς τα ταμεία κύριας σύνταξης ανέρχονται στο 20% επί του μισθού και προς τα ταμεία επικουρικής σύνταξης στο 6% επί του μισθού.

Λαμβάνοντας υπόψη τα παραπάνω, το μη μισθολογικό εργοδοτικό κόστος των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, εάν διατηρείτο η εργοδοτική εισφορά της τάξης του 23% επί της μισθοδοσίας, θα άγγιζε το 45% επί του μισθού (21,56% + 23%).

Η ΕΑΕΕ πιστεύει ότι κάτι τέτοιο είναι ανέφικτο στη σημερινή πραγματικότητα, καθώς το μη μισθολογικό εργοδοτικό κόστος θα πρέπει να μειωθεί για να αυξηθεί η ανταγωνιστικότητα, να έρθει ανάπτυξη και να αντιμετωπιστεί η μάστιγα της υψηλής ανεργίας. Υψηλό μισθολογικό κόστος συνεπάγεται αύξηση της ανεργίας.

Άλλοι προβληματισμοί της ΕΑΕΕ

Εκτός από τη χρηματοδότηση είναι επιτακτική η ανάγκη, σύμφωνα με την ΕΑΕΕ, να διασφαλιστεί η ταυτότητα του Ταμείου ως γνήσιου ΤΕΑ, προκειμένου να εκμηδενιστεί η πιθανότητα να απορροφηθεί από το ενιαίο επικουρικό σύστημα, κάτι που συνεπάγεται κίνδυνο να εξανεμιστούν εισφορές και κεφάλαια δεκαετιών εις βάρος εργαζομένων και συνταξιούχων του κλάδου (η περιουσία του Ταμείου υπολογίζεται σε €500 εκατ.) και να προσαρμοστούν βίαια οι παροχές –προς τα κάτω, όπως συμβαίνει με τους υπόλοιπους κλάδους που έχουν ενταχθεί στο ενιαίο Ταμείο.

Ένας δεύτερος προβληματισμός έχει να κάνει με τη διοίκηση. Σήμερα την απόλυτη πλειοψηφία διαθέτει ο φορέας εκπροσώπησης των εργαζομένων. Η ΕΑΕΕ θεωρεί ότι είναι προς το συμφέρον του Ταμείου και των μελών του να μη διαθέτει ένας μόνο φορέας την απόλυτη πλειοψηφία, ώστε η λήψη αποφάσεων να γίνεται με συναίνεση και να αποφεύγεται η μονομέρεια. 

Η ΕΑΕΕ θεωρεί ότι το καταστατικό του Ταμείου πρέπει να αλλάξει, καθώς διατηρεί πληθώρα παρωχημένων διατάξεων που ανάγονται ακόμη και στο έτος ίδρυσής του. Αποτέλεσμα, να συντηρούνται ασυμμετρίες στην αντιμετώπιση νέων και παλαιών ασφαλισμένων, τόσο στις εισφορές όσο και στις παροχές. Η ατέλεια αυτή θα πρέπει να αποκατασταθεί, σύμφωνα με την Ένωση.

Τέλος, σύμφωνα πάντα με τον φορέα εκπροσώπησης των ασφαλιστικών επιχειρήσεων, το νομικό καθεστώς του Ταμείου πρέπει να είναι απλό, εύληπτο και συγκεκριμένο. Η αρχή της ανταποδοτικότητας να εφαρμοστεί με συνέπεια και να εξασφαλιστεί η μακρόχρονη βιωσιμότητά του.

Άλλωστε, η ΕΑΕΕ θεωρεί ότι η επιτυχία του δεν μπορεί παρά να είναι η καλύτερη διαφήμιση για τον ίδιο τον κλάδο της ιδιωτικής ασφάλισης.

• Προβληματισμένη φαίνεται η Ένωση και για την απόφαση να συμμετάσχει το ΤΕΑ ΕΑΠΑΕ στην ανακεφαλαίωση της Συνεταιριστικής Ηπείρου. Τα χρήματα που διέθεσε δεν είναι μεγάλο κεφάλαιο ως ποσοστό των αποθεματικών του, είναι ωστόσο αρκετά ώστε να θεωρείται θεσμικός επενδυτής και να μπορεί να συμμετέχει στο ΔΣ. Έχει, όμως, το Ταμείο την οργάνωση που απαιτείται για κάτι τέτοιο;