Δημοσιογράφοι και Δημόσιες Σχέσεις δεν είναι το ίδιο

Πώς επηρεάζονται, όμως, και οι δύο από τη χρήση των Social Media;

Η επίδραση των Social Media (# SMING14) είναι το αντικείμενο έρευνας που διεξήχθη από τον όμιλο ING σε μια διεθνή ομάδα δημοσιογράφων και επαγγελματιών των Δημοσίων Σχέσεων και η οποία δείχνει ότι ο διάλογος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποκτά ολοένα μεγαλύτερη σημασία. Οι δημοσιογράφοι χρησιμοποιούν όλο και συχνότερα τις δημοσιεύσεις σε κοινωνικά δίκτυα, παρά τις αμφιβολίες τους για την αξιοπιστία τους. Ταυτόχρονα, οι επαγγελματίες στις Δημόσιες Σχέσεις πιστεύουν ότι οι ειδήσεις είναι όλο και λιγότερο αξιόπιστες, καθώς οι δημοσιογράφοι δεν επιδίδονται πλέον με την ίδια σπουδή και συχνότητα σε έλεγχο πηγών και δεδομένων.
Η έρευνα της ING αποκάλυψε, επίσης, ότι η πλειοψηφία των δημοσιογράφων αισθάνονται λιγότερο δεσμευμένοι από τη δημοσιογραφική δεοντολογία στα social media. Επιπλέον, τα social media χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο ως μέσο για την έναρξη διαλόγου με το κοινό και τους καταναλωτές.

Η ING διενήργησε την πρώτη μελέτη της για τη χρήση των social media από δημοσιογράφους και επαγγελματίες των δημοσίων σχέσεων το 2012. Η έρευνα, τότε, έδειξε ότι τα social media φέρνουν μεγάλες αλλαγές στο τοπίο των μέσων ενημέρωσης. Το 2014, η μελέτη επαναλήφθηκε, με στόχο να εξαχθούν συμπεράσματα για τον αντίκτυπο των social media στις δραστηριότητες των δημοσίων σχέσεων των εταιρειών και των δημοσιογράφων, αλλά και το πώς αυτά επηρεάζουν τις ειδήσεις και τον τρόπο που διαδίδονται τα νέα.
Η έρευνα για τις επιπτώσεις των Social Media διεξήχθη από την ING σε μια διεθνή ομάδα δημοσιογράφων και επαγγελματιών των δημοσίων σχέσεων, ώστε να διαπιστωθεί σε ποιο βαθμό υπάρχουν διαφορές στον τρόπο που γίνεται χρήση των μέσων αυτών σε διάφορες χώρες.

Τα κυριότερα σημεία της έρευνας
Η μελέτη παρέχει απαντήσεις στα ακόλουθα ερωτήματα:

• Σε ποιο βαθμό είναι αξιόπιστα τα social media;
• Σε ποιο βαθμό χρησιμοποιείται η κοινή γνώμη, όπως εκφράζεται μέσω των social media, στη δημοσίευση ειδήσεων;
• Σε ποιο βαθμό οι δημοσιογράφοι ασχολούνται με τον έλεγχο των γεγονότων;
• Σε ποιο βαθμό οι δημοσιογράφοι δρουν με διαφορετικό τρόπο στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης και στα social media;
• Σε ποιο βαθμό οι Ολλανδοί επαγγελματίες των Δημοσίων Σχέσεων χρησιμοποιούν τα social media διαφορετικά από τους συναδέλφους τους διεθνώς;
• Ποιες είναι οι προσδοκίες των επαγγελματιών Δημοσίων Σχέσεων και των δημοσιογράφων σε σχέση με τα social media;

Τα πέντε κύρια συμπεράσματα με μια ματιά
1. Το 1/3 των δημοσιογράφων δήλωσε ότι οι δημοσιεύσεις στα social media δεν είναι αξιόπιστη πηγή πληροφοριών. Παρά το γεγονός αυτό, οι μισοί δημοσιογράφοι δήλωσαν ότι τα social media ήταν η κύρια πηγή των πληροφοριών τους.

2. Οι μισοί από τους δημοσιογράφους είπαν ότι θεωρούν τη γνώμη του καταναλωτή πιο αξιόπιστη από ό,τι μια δήλωση που προέρχεται από μια εταιρεία ή έναν οργανισμό. Οι δημοσιογράφοι, όταν γράφουν άρθρα, χρησιμοποιούν τα social media για να μάθουν τι συζητάνε οι άνθρωποι, αλλά δεν ελέγχουν πάντα αν η κοινή γνώμη βασίζεται σε γεγονότα.

3. Ο έλεγχος των γεγονότων είναι πλέον πιο επιφανειακός. «Πρώτα δημοσιεύουμε, μετά διορθώνουμε», είναι το σύνθημα των ημερών. Μόνο το 20% των δημοσιογράφων ελέγχει πάντα τα γεγονότα και τις πληροφορίες του πριν από τη δημοσίευση. Σχεδόν οι μισοί από τους δημοσιογράφους είπαν ότι δημοσίευσαν τα περισσότερα άρθρα τους όσο γρηγορότερα γινόταν και ότι μετά, αν χρειαζόταν, έκαναν διορθώσεις. Οι επαγγελματίες στις Δημόσιες Σχέσεις εταιρειών σημείωσαν ότι από την άφιξη των social media και μετά, οι δημοσιογράφοι έρχονται σπανιότερα σε επαφή μαζί τους προκειμένου να ελέγξουν τα γεγονότα.

4. Η πλειοψηφία των δημοσιογράφων (60%) δήλωσαν ότι αισθάνονται λιγότερο δεσμευμένοι από τη δημοσιογραφική δεοντολογία στα social media, από ό,τι στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, όπως μια εφημερίδα. Δρουν με διαφορετικό τρόπο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σε σχέση με τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης, μοιράζονται τις προσωπικές τους απόψεις πιο ανοιχτά, παρά το γεγονός ότι οι δημοσιογράφοι θεωρούνται αντικειμενικοί σχολιαστές και ότι μεταδίδουν πραγματικά γεγονότα που σχετίζονται με τις ειδήσεις γενικού ενδιαφέροντος.

5. Οι επαγγελματίες των Δημοσίων Σχέσεων στην Ολλανδία υστερούν σε σύγκριση με τους διεθνείς ομολόγους τους. Στις Κάτω Χώρες, εστιάζουν στην αποστολή ειδήσεων, ενώ διεθνώς δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στον διάλογο και την άμεση επαφή με τους δημοσιογράφους και τους καταναλωτές μέσω των social media.

Οι πέντε κυριότερες μελλοντικές προσδοκίες
1. Οι δημοσιογράφοι αναμένουν ότι θα γίνεται λιγότερος έλεγχος των γεγονότων στο μέλλον. Αντίθετα, θα αποκτήσει μεγαλύτερη σημασία ο έλεγχος που θα επικεντρώνεται στα άτομα. Όταν τα άτομα και αυτά που γράφουν στα social media θεωρούνται πηγή ενημέρωσης και τα λεγόμενά τους είναι αποδεκτά ως ακριβή, ο έλεγχος των ανθρώπων, το ποιος λέει τι, θα είναι σημαντικός.

2. Το περιεχόμενο που παράγεται από χρήστες, όπως τα tweets και οι εικόνες ή βίντεο από περαστικούς, χρησιμοποιούνται ήδη ευρέως στις ειδήσεις και αναμένεται η χρήση τους να αυξηθεί περαιτέρω.

3. Οι επαγγελματίες των Δημοσίων Σχέσεων στην Ολλανδία θα μπορέσουν να φτάσουν τους συναδέλφους τους αλλάζοντας την εστίασή τους από την αποστολή δελτίων τύπου στην έναρξη διαλόγου και την οικοδόμηση σχέσεων με τους χρήστες των social media.

4. Οι δημοσιογράφοι αναμένουν ότι η δημοσιογραφία θα εξαρτάται περισσότερο από τα κλικ και τα views, παρά από το περιεχόμενο.

5. Οι επαγγελματίες στις Δημόσιες Σχέσεις αναμένουν ότι η επαφή τους με τους καταναλωτές θα ενισχυθεί με ολοένα και μικρότερη συμμετοχή των δημοσιογράφων, αφού θα έχουν τη δυνατότητα να προσεγγίσουν τους πελάτες άμεσα και να συμμετέχουν σε διάλογο μαζί τους.

Επιπλέον στοιχεία και αριθμοί για όσους ασχολούνται με Δημόσιες Σχέσεις και Marketing
Η έρευνα παρέχει, επίσης, πληροφορίες για το πώς βλέπουν τα social media και τη χρήση τους όσοι δουλεύουν στις δημόσιες σχέσεις εταιρειών και οργανισμών, αλλά και για τον αντίκτυπο των social media στην καθημερινή τους εργασία.

• 85% των επαγγελματιών δημοσίων σχέσεων (PR) χρησιμοποιούν τα social media σε καθημερινή βάση. Δραστηριοποιούνται στα social media στη διάρκεια της ημέρας, κυρίως από τις 08.30 το πρωί έως τις 20.00 το βράδυ. Το επίπεδο δραστηριότητάς τους είναι χαμηλότερο αργά το βράδυ και νωρίς το πρωί.
• 81% των επαγγελματιών PR πιστεύουν ότι το επάγγελμά τους δεν μπορεί πλέον να λειτουργήσει χωρίς τα social media.
• 78% των επαγγελματιών PR θεωρούν τα social media σημαντικά για την απόδοση της καθημερινής εργασίας τους.
• 55% των επαγγελματιών PR δεν είναι σε θέση να εκτελέσουν τα καθήκοντά τους χωρίς τα social media. Το ένα τέταρτο των ερωτηθέντων δήλωσαν ότι μπορούν να λειτουργήσουν χωρίς τα social media.
• 64% των επαγγελματιών PR θεωρούν τα social media πιο επιφανειακά, με τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης να προσφέρουν περισσότερες δυνατότητες για εμβάθυνση.
• 81% των επαγγελματιών PR θεωρούν ότι τα social media έχουν πιο άμεσο αντίκτυπο από ό,τι τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης.
• 56% των επαγγελματιών PR θεωρούν ότι τα social media έχουν μειώσει τη σημασία των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης.

Επιπλέον στοιχεία και αριθμοί για τους Δημοσιογράφους

• 78% των δημοσιογράφων χρησιμοποιούν τα social media σε καθημερινή βάση.
• Το Twitter (90%), το Facebook (81%) και το LinkedIn (64%) χρησιμοποιούνται περισσότερο για επαγγελματικούς σκοπούς.
• Όπως και οι επαγγελματίες των Δημοσίων Σχέσεων, οι δημοσιογράφοι δραστηριοποιούνται στα social media στη διάρκεια της ημέρας, κυρίως από τις 08.30 το πρωί έως τις 20.00 το βράδυ. Το επίπεδο δραστηριότητάς τους είναι χαμηλότερο αργά το βράδυ και νωρίς το πρωί.

• Οι δημοσιογράφοι κάνουν πιο ενεργή χρήση των social media, για να πιέσουν οργανισμούς ή για να αναδείξουν θέματα. Πέρυσι, για τους σκοπούς αυτούς, χρησιμοποιούσαν τα social media τo 43% των δημοσιογράφων, το 2014 το ποσοστό αυτό έχει αυξηθεί στο 57%.

• Το 73% των δημοσιογράφων προσεγγίζουν τις ομάδες – στόχο τους με δημοσιεύσεις σε εβδομαδιαία βάση.
• 57% των δημοσιογράφων θεωρούν τα social media ιδανικό μέσο για την επικοινωνία τους με τους επαγγελματίες των δημοσίων σχέσεων.
• 63% των δημοσιογράφων χρησιμοποιούν τα social media σε εβδομαδιαία βάση για να διατηρήσουν τις σχέσεις τους με τους φορείς που τους ενδιαφέρουν.
• 59% των δημοσιογράφων είναι σε εβδομαδιαία επαφή με εργαζόμενους ή/και μέλη της διοίκησης των οργανισμών που τους ενδιαφέρουν.
• 72% των δημοσιογράφων θεωρούν τα social media σημαντικά για την καθημερινή εργασία τους.
• 56% των δημοσιογράφων δεν είναι πλέον σε θέση να ασκούν τα καθήκοντά τους χωρίς τα social media. Το ένα τέταρτο των δημοσιογράφων δήλωσε ότι είναι σε θέση να εργάζεται χωρίς τα social media.
• 68% των δημοσιογράφων πιστεύουν ότι η δημοσιογραφία δεν μπορεί πλέον να λειτουργήσει χωρίς τα social media.