H δήλωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τους περιορισμούς κεφαλαίων στην Κύπρο

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέβη σε δήλωση, στις 28 Μαρτίου, αναφορικά με τους περιορισμούς κεφαλαίων που επιβλήθηκαν από την Κυπριακή Δημοκρατία. Επισημαίνει ότι, παρόλο που τα επιβληθέντα περιοριστικά μέτρα φαίνεται να είναι αναγκαία υπό τις παρούσες συνθήκες, η ελεύθερη κυκλοφορία των κεφαλαίων θα πρέπει να αποκατασταθεί το συντομότερο δυνατόν, προς το συμφέρον της κυπριακής οικονομίας και της ενιαίας αγοράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο σύνολό της.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει, ειδικότερα, ότι «τα κράτη μέλη μπορούν να εισάγουν περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων, συμπεριλαμβανομένων των ελέγχων του κεφαλαίου, σε ορισμένες περιπτώσεις και υπό αυστηρούς όρους, για λόγους δημόσιας τάξης ή δημόσιας ασφάλειας. Σύμφωνα με τη νομολογία του Δικαστηρίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, τα μέτρα μπορούν επίσης να εισαχθούν για επιτακτικούς λόγους γενικού δημόσιου συμφέροντος. Οι εξαιρέσεις στην αρχή της ελεύθερης κυκλοφορίας των κεφαλαίων, πρέπει να ερμηνεύονται πολύ αυστηρά και να μην εισάγουν διακρίσεις, να είναι κατάλληλες, αναλογικές και να εφαρμόζονται για το συντομότερο δυνατό χρονικό διάστημα».

Όπως αναφέρεται στη συνέχεια, «υπό τις σημερινές συνθήκες, η σταθερότητα των χρηματοπιστωτικών αγορών και του τραπεζικού συστήματος στην Κύπρο αποτελεί θέμα δημοσίου συμφέροντος και της δημόσιας πολιτικής, που δικαιολογούν την επιβολή των προσωρινών περιορισμών στις κινήσεις κεφαλαίων».

«Η Επιτροπή», όπως δηλώνει σχετικά, «θα παρακολουθεί εκ του σύνεγγυς με τις κυπριακές αρχές, τα άλλα κράτη μέλη, την ΕΚΤ και την ΕΑΤ την εφαρμογή των επιβληθέντων περιοριστικών μέτρων σχετικά με τις κινήσεις κεφαλαίων. Τα περιοριστικά μέτρα θα ισχύουν για 7 μέρες. Η Επιτροπή θα συνεχίσει να παρακολουθεί την ανάγκη να παραταθεί η ισχύς τους ή να αναθεωρηθούν. Η Επιτροπή θα επιμείνει ότι τα περιοριστικά μέτρα είναι απολύτως ανάλογα προς τους θεμιτούς στόχους του να εμποδιστεί ο άμεσος κίνδυνος στην οικονομική σταθερότητα της Κύπρου και αυστηρά περιορισμένα σε διάρκεια στο χρόνο που απαιτείται για το σκοπό αυτό».

Τα προσωρινά περιοριστικά μέτρα
Σύμφωνα με το σχετικό Διάταγμα της 27ης Μαρτίου, που υπογράφεται από τον Υπουργό Οικονομικών της Κύπρου, κ. Μιχάλη Σαρρή, και με τη σύμφωνη γνώμη του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας, επιβάλλονται τα ακόλουθα περιοριστικά μέτρα:

(α) Το μέγιστο ποσό ανάληψης μετρητών δεν δύναται να υπερβαίνει τα €300 ημερησίως ανά πρόσωπο σε κάθε πιστωτικό ίδρυμα, ή το ισόποσο σε ξένο συνάλλαγμα. Όλες οι αναλήψεις μετρητών (ήτοι οι αναλήψεις μέσω χρεωστικής ή και προπληρωμένης κάρτας, οι αναλήψεις από ταμείο πιστωτικού ιδρύματος, καθώς και οι αναλήψεις μέσω πιστωτικής κάρτας έναντι του υπολοίπου λογαριασμού όψεως/τρεχούμενου), υπολογίζονται συνολικά ανά πρόσωπο για το σύνολο των λογαριασμών που διαθέτει σε κάθε πιστωτικό ίδρυμα:
Νοείται ότι οποιοδήποτε ποσό από το μέγιστο επιτρεπόμενο ημερήσιο ποσό ανάληψης μετρητών, το οποίο δεν αποσύρεται από τον δικαιούχο κατά την ημέρα στην οποία το εν λόγω μέγιστο ποσό ανάληψης εφαρμόζεται, δύναται να αποσυρθεί ανά πάσα στιγμή αργότερα.

(β) Απαγορεύεται η εξαργύρωση επιταγών.

(γ) Απαγορεύεται κάθε χωρίς μετρητά πληρωμή ή και μεταφορά χρημάτων εκτός της Δημοκρατίας ή προς λογαριασμό που διατηρείται σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα, εκτός από:
(i) πληρωμή για συναλλαγή που εμπίπτει στη συνήθη επαγγελματική δραστηριότητα του πελάτη με την παρουσίαση δικαιολογητικών εγγράφων ως ακολούθως:
(αα) πληρωμή μέχρι €5.000 ημερησίως ανά λογαριασμό δεν υπόκειται σε περιορισμό,
(ββ) πληρωμή από €5.001 μέχρι €200.000 υπόκειται στην έγκριση της Επιτροπής. Κατάλογος με τις αιτήσεις για πληρωμές που εμπίπτουν στην κατηγορία αυτή υποβάλλεται στην Επιτροπή από το οικείο πιστωτικό ίδρυμα σε ημερήσια βάση και αναφέρει το ποσό της κάθε πληρωμής, το συνολικό ποσό καθώς και τον αριθμό των πληρωμών που εμπίπτουν στην κατηγορία αυτή. Η
Επιτροπή στην απόφασή της, η οποία λαμβάνεται εντός 24 ωρών, λαμβάνει υπόψη το διαθέσιμο απόθεμα ρευστότητας του πιστωτικού ιδρύματος,
(γγ) πληρωμή μεγαλύτερη από €200.001 και άνω, εφόσον εξασφαλιστεί προηγουμένως η έγκριση της Επιτροπής για τη συγκεκριμένη πληρωμή, μετά από αίτηση του οικείου πιστωτικού ιδρύματος. Η Επιτροπή στην απόφασή της λαμβάνει υπόψη το διαθέσιμο απόθεμα ρευστότητας του πιστωτικού ιδρύματος•
(ii) πληρωμή μισθών υπαλλήλων με την παρουσίαση δικαιολογητικών εγγράφων•
(iii) έξοδα συντήρησης μέχρι €5.000 ανά τρίμηνο καθώς και δίδακτρα προσώπου που σπουδάζει στην αλλοδαπή και είναι συγγενής πρώτου βαθμού προσώπου που έχει τη συνήθη διαμονή του στη Δημοκρατία:
Νοείται ότι πληρωμές για έξοδα συντήρησης επιτρέπονται μόνο εφόσον υποβληθούν στο πιστωτικό ίδρυμα έγγραφα που να τεκμηριώνουν επαρκώς το ότι ο αποδέκτης της χωρίς μετρητά πληρωμής ή και μεταφοράς χρημάτων σπουδάζει στην αλλοδαπή και είναι συγγενής πρώτου βαθμού προσώπου που έχει τη συνήθη διαμονή του στη Δημοκρατία:
Νοείται περαιτέρω ότι πληρωμές διδάκτρων διενεργούνται μόνο προς το δικαιούχο εκπαιδευτικό ίδρυμα, εφόσον προσκομισθούν τα απαραίτητα δικαιολογητικά έγγραφα•
(iv) πληρωμές ή και μεταφορές χρημάτων μέσω χρεωστικής ή και πιστωτικής ή και προπληρωμένης κάρτας, μέχρι €5.000 τον μήνα ανά πρόσωπο ανά πιστωτικό ίδρυμα.

(δ) Απαγορεύεται ο τερματισμός κατάθεσης προθεσμίας πριν την καθορισμένη ημερομηνία λήξης της εκτός εάν το προϊόν θα χρησιμοποιηθεί για αποπληρωμή δανείου εντός του ιδίου πιστωτικού ιδρύματος.

(ε) Κατά την πρώτη ημερομηνία λήξης κατάθεσης προθεσμίας, το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ €5.000 ή 10% του συνόλου του κεφαλαίου της εν λόγω κατάθεσης προθεσμίας, μεταφέρεται, κατά την επιλογή του καταθέτη, σε λογαριασμό όψεως/τρεχούμενο ή σε νέα κατάθεση προθεσμίας του καταθέτη στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα. Για το υπόλοιπο ποσό, η ημερομηνία λήξης της κατάθεσης προθεσμίας επεκτείνεται κατά ένα μήνα.

(στ) Τα ποσά που μεταφέρονται από κατάθεση προθεσμίας σε λογαριασμό όψεως/τρεχούμενο, υπόκεινται στα περιοριστικά μέτρα που ισχύουν για τους λογαριασμούς όψεως/τρεχούμενους.

(ζ) Απαγορεύεται η μεταφορά χαρτονομισμάτων σε ευρώ ή και σε ξένο συνάλλαγμα πέραν του ποσού των €1.000 ή του ισόποσου σε ξένο συνάλλαγμα, ανά φυσικό πρόσωπο ανά ταξίδι στο εξωτερικό. Ο Διευθυντής του Τμήματος Τελωνείων μεριμνά για την υλοποίηση του μέτρου αυτού.

(η) Χρηματοοικονομική συναλλαγή, πληρωμή ή και μεταφορά, η οποία δεν έχει ολοκληρωθεί πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος Διατάγματος, υπόκειται στα προβλεπόμενα στο παρόν Διάταγμα περιοριστικά μέτρα:
Νοείται ότι χρηματοοικονομική συναλλαγή, πληρωμή ή και μεταφορά, η οποία δεν έχει τύχει επεξεργασίας από το πιστωτικό ίδρυμα πριν την έναρξη ισχύος του παρόντος Διατάγματος ακυρώνεται και πρέπει να υποβληθεί εκ νέου.

(θ) Απαγορεύεται σε πιστωτικό ίδρυμα να εκτελεί πληρωμές χωρίς μετρητά ή μεταφορές χρημάτων που στοχεύουν στην παράκαμψη των περιοριστικών μέτρων.

(ι) Τα περιοριστικά μέτρα ισχύουν για όλους τους λογαριασμούς, πληρωμές και μεταφορές χρημάτων, ανεξαρτήτως του νομίσματος.

Εξαιρέσεις
Εξαιρούνται των περιοριστικών μέτρων:
(α) Όλα τα χρήματα που μεταφέρονται από την αλλοδαπή προς τη Δημοκρατία•
(β) η ανάληψη μετρητών από λογαριασμό που βρίσκεται στην αλλοδαπή μέσω πιστωτικής ή και χρεωστικής ή και προπληρωμένης κάρτας που εκδόθηκε από ξένο ίδρυμα•
(γ) η εξαργύρωση επιταγής που εκδίδεται επί λογαριασμού που βρίσκεται σε ξένο ίδρυμα στην αλλοδαπή•
(δ) ανάληψη μετρητών από λογαριασμό πιστωτικού ιδρύματος με την Κεντρική Τράπεζα•
(ε) η Δημοκρατία•
(στ) η Κεντρική Τράπεζα•
(ζ) οι διπλωματικές αποστολές•
(η) πληρωμές που έχουν εγκριθεί από την Επιτροπή.

Ισχύς του Διατάγματος
Το εν λόγω Διάταγμα ισχύει για χρονικό διάστημα επτά ημερών, το οποίο αρχίζει από την ημερομηνία δημοσίευσης του στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας.